Najzdrowsze miejsce w internecie

Gastropareza: objawy, leczenie i dieta. Co to za zaburzenie?

Gastropareza to medyczne określenie na opóźnione opróżnianie żołądka, które nie jest związane z przeszkodą mechaniczną, lecz z zaburzeniem perystaltyki. Sprawdź, w jaki sposób objawia się gastropareza, jak można ją rozpoznać, a także jak przebiega leczenie. Dowiedz się, jaka dieta jest zalecana pacjentom z zaburzeniami opróżniania żołądka.
Mężczyzna z objawami gastroparezy
źródło:123RF
Spis treści

Co to jest gastropareza? 

Gastropareza jest przewlekłym schorzeniem, którego istotą jest opóźnione opróżnianie żołądka, wynikające z upośledzenia jego motoryki i niezwiązane z przeszkodą mechaniczną. 

Choroba prowadzi do zalegania treści pokarmowej w żołądku, a co za tym idzie do rozciągania jego ścian. Gastropareza może mieć różnorodne przyczyny. Jedną z najczęściej wymienianych jest cukrzyca. 

Wśród rzadszych przyczyn zaburzenia opróżniania żołądka wymienia się:

Ponadto gastropareza może mieć także charakter idiopatyczny, co oznacza, że nie da się jednoznacznie ustalić przyczyny opóźnionego opróżniania żołądka z treści pokarmowej. 

Gastropareza cukrzycowa

Gastropareza często jest diagnozowana u pacjentów chorujących na cukrzycę, głównie typu 1. Szacuje się, że schorzenie może występować nawet u 50 proc. chorych i zwykle ujawnia się po upływie 10 lat od wykrycia cukrzycy (Krzyżewska, Maroszek, Mrozikiewicz-Rakowska, Nehring, Karnafel 2014). 

Opóźnione opróżnianie żołądka w przebiegu cukrzycy typu 2 występuje rzadko. Według Krzyżewskiej i wsp. może dotyczyć zaledwie 1 proc. pacjentów. Co więcej, kobiety chorują nawet 4 razy częściej niż mężczyźni. Należy podkreślić, że przyczyna rozwoju gastroparezy u chorych na cukrzycę wciąż pozostaje nieznana. 

Pierwszą manifestacją gastroparezy cukrzycowej są powtarzające się epizody ciężkiej hipoglikemii przy właściwym leczeniu cukrzycy. Ponadto, poza obniżonym stężeniem glukozy we krwi, pojawiają się także klasyczne objawy związane z zaburzeniami opróżniania żołądka. 

Objawy gastroparezy 

Gastropareza stanowi cały zespół symptomów klinicznych związanych z upośledzoną motoryką żołądka. 

Najczęściej obserwowanymi objawami gastroparezy są:

  • nudności i wymioty,
  • uporczywe wzdęcia,
  • uczucie pełności po posiłku,
  • wczesne uczucie sytości,
  • ból w nadbrzuszu,
  • zgaga,
  • czkawka.

U pacjentów w zaawansowanym stadium choroby mogą występować odwodnienie, niedożywienie i zaburzenia elektrolitowe, zaś w skrajnych przypadkach znacząca utrata masy ciała. 

Diagnostyka gastroparezy

Wyżej wymienione objawy gastroparezy są na tyle nieswoiste, że chorobę trudno rozpoznać. Podobne symptomy występują w wielu innych schorzeniach.

Gastroparezę różnicuje się głównie z takimi chorobami jak:

  • dyspepsja czynnościowa,
  • choroba wrzodowa,
  • refluks,
  • niedoczynność tarczycy,
  • jadłowstręt i bulimia,
  • zespół wymiotów cyklicznych.

W diagnostyce schorzenia wykonuje się badania, pozwalające ocenić motorykę żołądka, takie jak:

  • scyntygrafia radioizotopowa po podaniu posiłku znaczonego radioaktywnym technetem,
  • endoskopia kapsułkowa z funkcją oceny pH,
  • test oddechowy z oceną stężenia izotopu węgla C13 w wydychanym powietrzu po spożyciu pokarmu zawierającego ten izotop,
  • badanie radiologiczne z podaniem barytu,
  • manometria (ocena skurczów żołądka)
  • USG. 

Leczenie gastroparezy

Jeśli badania diagnostyczne potwierdzą opóźnione opróżnianie żołądka bez istniejącej przeszkody mechanicznej, wprowadza się leczenie żywieniowe oraz farmakologiczne. 

Niekiedy lekarze decydują się na mniej popularne formy leczenia gastroparezy, a należą do nich:

  • elektryczna stymulacja żołądka,
  • zastrzyki z toksyny botulinowej do odźwiernika żołądka,
  • pyloromiotomia laparoskopowa (operacja zwężenia odźwiernika),
  • chirurgiczna pyloroplastyka (udrożnienie kanału odźwiernikowego poprzez nacięcie odźwiernika i zszycie).

Co warto podkreślić, leczenie zwykle nie jest uzależnione od przyczyny choroby, lecz od stanu pacjenta i występujących objawów. Wyjątek stanowi gastropareza cukrzycowa, w leczeniu której niezbędna jest właściwa kontrola glikemii.

Dieta na gastroparezę  

Jeżeli chodzi o leczenie żywieniowe, to terapia w dużej mierze polega na zmianie diety w taki sposób, by zniwelować uporczywe dla pacjenta objawy oraz zminimalizować ryzyko wystąpienia niedoborów żywieniowych.

Dieta na gastroparezę opiera się głównie na następującym zasadach:

  • zmniejszenie objętości przyjmowanych pokarmów (zalecane są pokarmy półpłynne, rozdrobnione),
  • regularne spożywanie posiłków, najlepiej 4-6 razy dziennie i dokładne przeżuwanie każdej porcji,
  • ograniczenie spożycia tłuszczów,
  • unikanie pokarmów zawierających rozpuszczalny błonnik,
  • unikanie alkoholu i tytoniu. 

Co warto podkreślić, w skrajnych przypadkach choroby dieta nie wystarczy. Przy ciężkich niedoborach żywieniowych pacjenci są żywieni dojelitowo lub pozajelitowo. 

Farmakologiczne leczenie gastroparezy

Leki przepisywane pacjentom cierpiącym na gastroparezę można podzielić na dwie grupy:

  • niwelujące objawy (m.in środki hamujące wymioty i łagodzące nudności)
  • przyspieszające perystaltykę przewodu pokarmowego.

Do pierwszej grupy zaliczają się następujące substancje czynne:

  • haloperidol,
  • deksametazon,
  • fenotiazyna,
  • ondasentron,
  • tropisentron,
  • amitryptylina,
  • nortryptylina.

Wśród preparatów przyspieszających motorykę zastosowanie znajdują głównie następujące:

  • metoklopramid,
  • itopryd,
  • cisaprid,
  • domperidon,
  • erytromycyna.

Czytaj też:

 

Czytaj również

Bibliografia

  • https://www.termedia.pl/f/f/aa437774a0fce495574b03b748192ed0.pdf
  • Monika Krzyżewska, Paweł Maroszek, Beata Mrozikiewicz-Rakowska, Piotr Nehring, Waldemar Karnafel, Gastropareza cukrzycowa: czy wiesz, jak ją rozpoznać oraz skutecznie leczyć?, Diabet. Klin. 2014; 3, 4: 157–166.
  • Anna Mokrowiecka, Ewa Małecka-Panas, Nudności i wymioty, Pediatr Med Rodz 2010, 6 (4), p. 268-274.
  • Amy S. Oxentenko, Scott C. Litin, Perełki kliniczne gastroenterologii, w tłum. Pawła Lesiaka, Medycyna Po Dyplomie vol 19/nr 3/marzec 2010.
Joanna Woźniak
Artykuł napisany przez
Joanna Woźniak
Dziennikarka i copywriterka, specjalizująca się w tematyce medycznej. Przez blisko pół dekady redaktor i wydawca serwisu internetowego Dziennika Łódzkiego. Współpracowała z łódzkim ośrodkiem TVP. Absolwentka Filozofii oraz Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej na Uniwersytecie Łódzkim. W wolnych chwilach fotografuje kontrasty ulicy i eksperymentuje w kuchni.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Podobne artykuły
Kobietę boli brzuch po jedzeniu
Ból brzucha po jedzeniu – skąd się bierze i jak go leczyć?
Ból brzucha po alkoholu
Ból brzucha po alkoholu - tuż po i na kacu. Jak leczyć?
Mężczyzna z problemem wymiotów
Wymioty - przyczyny i rodzaje. Jak je zatrzymać i co brać?
Nieprawidłowe trawienie u człowieka
Zespół złego wchłaniania: objawy i diagnostyka. Co jeść?
Może to Cię zainteresuje
Owoce dzikiej róży
Olej z dzikiej róży - właściwości. Jak i na co stosować?
Zabieg operacyjnego przeszczepu trzustki
Przeszczep trzustki - czy jest możliwy i ile się czeka?
Widok kominów z fabryk zanieczyszczających powietrze
Zanieczyszczenia powietrza - źródła. Jaki wpływ na zdrowie?
Felinoterapeutka ze swoim kotem
Felinoterapia - czym jest terapia z kotem i komu może pomóc?

Walcz z napięciem nerwowym! 🤬
Kliknij tutaj