Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗
Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗
Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗

Niedokrwistość pokrwotoczna - przyczyny, objawy, leczenie

Anemia pokrwotoczna jest skutkiem nagłej bądź przewlekłej utraty krwi. Objawy niedokrwistości pokrwotocznej zależą przede wszystkim od nasilenia krwotoku i są to m.in. przyśpieszenie akcji serca, spadek ciśnienia tętniczego, bóle, zawroty głowy, a także utrata przytomności. Nie należy ich lekceważyć, ponieważ znaczny ubytek krwi może prowadzić do zgonu.
Osoba z krwotokiem z nosa
Źródło: 123RF
Spis treści

Anemia, inaczej niedokrwistość to zmniejszenie się stężenia hemoglobiny (Hb), wartości hematokrytu (Ht) i/lub liczby czerwonych krwinek (erytrocytów, RBC) w porównaniu z normami przyjętymi dla określonego wieku rozwojowego. Niedokrwistość pokrwotoczna powstaje na skutek nagłej lub przewlekłej utraty krwi.

Reklama

Anemia - co to jest?

Anemia, inaczej niedokrwistość to zmniejszenie się:

  • stężenia hemoglobiny (Hb),
  • wartości hematokrytu (Ht),
  • liczby czerwonych krwinek (erytrocytów, RBC)

w porównaniu z normami przyjętymi dla określonego wieku rozwojowego.

Prawidłowo erytrocyty u zdrowych osób powstają w szpiku kostnym, który zlokalizowany jest u osób dorosłych głównie w żebrach, mostku, kręgach, kościach biodrowych oraz w nasadach kości długich w procesie erytropoezy.

Pośród parametrów charakterystycznych dla nich, w morfologii krwi odnajdujemy:

  • MCV – określa średnią objętość krwinki,
  • MCH – oznacza średnią zawartość Hb w krwince,
  • MCHC – określa średnie stężenie Hb w krwince.

Hemoglobina jest białkiem wchodzącym w skład erytrocytu, posiada zdolność do łączenia się z tlenem będąc tym samym nośnikiem odpowiedzialnym za jego transport do komórek znajdujących się w całym organizmie, co umożliwia im prawidłowe funkcjonowanie.

W prawidłowych warunkach jej stężenie wynosi:

  • u kobiet 11,5-16,0 g/dl,
  • u mężczyzn 12,5-18,0 g/dl.

Gdy w organizmie dojdzie do zmniejszenia liczby krwinek czerwonych lub hemoglobiny, dochodzi do wzrostu obciążenia pracy serca oraz przyśpieszenia jego bicia, tak aby umożliwić adekwatny dowóz tlenu do komórek pomimo zmniejszenia liczby jego nośników.

Anemie możemy sklasyfikować ze względu na jej nasilenie, ma to związek z poziomem hemoglobiny, przy takim podziale wyróżniamy anemię:

  • łagodną,
  • umiarkowaną,
  • ciężką,
  • zagrażającą życiu.

Niedokrwistość można również podzielić w stosunku do wielkości krwinek na:

  • mikrocytarną, gdy średnia objętość krwinki czerwonej ulega zmniejszeniu,
  • makrocytarną, analogicznie – objętość krwinki ulega zwiększeniu,
  • normocytarną, gdy jej objętość nie ulega zmianie.

Anemia (niedokrwistość) pokrwotoczna jest jednym z rodzajów niedokrwistości. Powstaje na skutek nagłej lub przewlekłej utraty krwi.

W zależności od rodzaju niedokrwistości inne są ich przyczyny. Punktem łączącym jest brak czerwonych krwinek w wyniku krwawienia lub hemolizy oraz zmniejszenie lub nieprawidłowości w procesie erytropoezy w szpiku kostnym.

Niedokrwistości pokrwotoczne możemy podzielić na ostre lub przewlekłe.

  • W przypadku ostrych są to najczęściej krwotoki spowodowane urazem.
  • Natomiast przyczyną przewlekłej utraty krwi są zazwyczaj krwawienia z przewodu pokarmowego. W ich przypadku niedokrwistość pojawia się, gdy w organizmie nastąpi spadek poziomu żelaza.

Reklama

Niedokrwistość pokrwotoczna - objawy

Objawy anemii zależą od rodzaju niedokrwistości. Wspólnymi elementami są:

  • zwiększone osłabienie oraz męczliwość,
  • problemy z koncentracją i skupieniem uwagi,
  • przyspieszone bicie serca,
  • przyspieszony oddech,
  • bóle i zawroty głowy,
  • bladość skóry, śluzówek oraz spojówek,
  • uczucie ciągłego zimna,
  • depresja.

W przypadku niedokrwistości pokrwotocznej objawy zależą przede wszystkim od ilości utraconej krwi. W przypadku krwawienia ostrego, czyli gdy następuje duża utrata krwi w bardzo krótkim czasie są to:

  • niepokój,
  • przyspieszenie akcji serca,
  • spadek ciśnienia tętniczego,
  • spadek ciepłoty ciała,
  • utrata przytomności.

W przypadku krwawienia przewlekłego pojawiają się objawy niedokrwistości z niedoboru żelaza. W zależności od lokalizacji krwawienia w przewodzie pokarmowym różne będą jego objawy.

Reklama

Anemia pokrwotoczna - jak postępować?

W przypadku ostrej utraty krwi przyczyny i konsekwencje są jasne. Dorosły człowiek może stracić nawet do 20% krwi bez widocznych objawów anemii oraz zmian w układzie krążenia. Niemniej jednak znaczna utrata objętości krwi może skutkować zgonem.

W przypadku krwawienia ostrego związanego bezpośrednio z urazem postępowaniem obligatoryjnym jest zgłoszenie się niezwłocznie do lekarza pierwszego kontaktu lub do jednostki SOR lub bezpośrednio wezwanie pogotowia ratunkowego. Istotne jest jak najszybsze podjęcie działań, gdyż niezatamowane krwawienie może w krótkim czasie doprowadzić do wstrząsu hipowolemicznego, a w jego następstwie do zgonu. Lekarz dyżurujący zna prawidłowe zasady postępowania w takiej sytuacji, będzie mógł nam udzielić skutecznie adekwatnej pomocy. Często w takiej sytuacji konieczna będzie interwencja lekarza chirurga.

W przypadku krwawienia przewlekłego związanego z krwawieniem z przewodu pokarmowego, źródłem krwawienia może być górny lub dolny jego odcinek. W sytuacji zauważenia obecności krwi konieczne jest zgłoszenie się do lekarza. W pierwszej kolejności powinien być to lekarz rodzinny. W trakcie wizyty należy dokładnie opisać swoje objawy i okoliczności podczas których pojawiły się oraz również czy istnieją czynniki, które je nasilają. Lekarz rodzinny powinien według swoich umiejętności dokładnie zbadać fizykalnie chorego. Po przeprowadzeniu badania, powinny mu nasunąć się już pewne przypuszczenia, następnym krokiem będzie zlecenie w trybie pilnym badania laboratoryjnego – morfologii krwi obwodowej.

Posiadając wyniki oraz opis badania fizykalnego lekarz będzie mógł skierować do lekarza specjalisty – chirurga. Należy jak najszybciej zgłosić się na konsultację chirurgiczną, gdyż szybkie podjęcie odpowiednich kroków pozwoli na postawienie właściwej diagnozy oraz wdrożenie adekwatnego leczenia.

Reklama

Niedokrwistość pokrwotoczna - przyczyny i czynniki ryzyka

Ogólne czynniki wystąpienia niedokrwistości to:

  1.  Czynniki demograficzne:
  • starszy wiek,
  • nastolatki,
  • płeć żeńska
  • imigranci.
  1. Czynniki żywieniowe:
  • niski poziom żelaza,
  • niski poziom witaminy C,
  • spożywanie dużych ilości kawy i herbaty,
  • brak urozmaiconej diety.
  1. Czynniki społeczne i mentalne:
  • niski status społeczny,
  • nadużywanie alkoholu,
  • przepracowanie,
  • depresja,
  • choroby zapalne żołądka i jelit.

W przypadku, gdy występują czynniki z dwóch grup ryzyko wystąpienia anemii jest wysokie, natomiast przy współistnieniu czynników z aż trzech grup ryzyko jest już bardzo duże.

  • Ostre przyczyny niedokrwistości pokrwotocznej: urazy.
  • Przewlekłe przyczyny niedokrwistości: krwawienia z górnego i dolnego odcinka przewodu pokarmowego.

Reklama

Niedokrwistość pokrwotoczna - badania

Diagnostyka

  1. Badania laboratoryjne:
  • morfologia krwi obwodowej – pozwala na ocenę pracy układu krwiotwórczego: określenie ilości wszystkich krwinek, z podziałem na erytrocyty, trombocyty, leukocyty;
  • poziom żelaza;
  • badanie na obecność krwi utajonej w stolcu.
  1. Badania obrazowe – w zależności od przyczyny:
  •   endoskopia – może wskazać miejsce krwawienia w przewodzie pokarmowym.

Reklama

Niedokrwistość pokrwotoczna - jak leczyć?

W przypadku nasilonego ostrego krwawienia pierwszym postępowaniem jest jego zatamowanie. Następnie w warunkach szpitalnych w zależności od ilości utraconej krwi uzupełnia się niedobór płynów za pomocą preparatów krwiozastępczych oraz przetacza się koncentrat krwinek czerwonych.

Reklama

Niedokrwistość pokrwotoczna - orientacyjna ankieta z objawami

Postaraj się odpowiedzieć na poniższe pytania najlepiej jak potrafisz. Możesz ją wydrukować i zabrać ze sobą by pokazać ją lekarzowi trakcie wizyty. Być może cierpisz na któryś z rodzajów anemii.

  Pytanie: TAK NIE
1 Czy często czujesz się zmęczony?    
2 Czy często czujesz się słaby?    
3 Czy często pojawiają się u Ciebie zawroty głowy?    
4 Czy często występuje u Ciebie zadyszka niezwiązana z wysiłkiem?    
5 Czy często czujesz się rozdrażniony lub masz problemy z koncentracją?    
6 Czy zdarza Ci się odczuwać „kołatanie” serca?    
7 Czy masz uczucie ciągłego zimna?    
8 Czy zauważyłeś, że skóra na Twoich dłoniach, opuszkach palców, a także ko-lor spojówek nie jest tak różowy jak zawsze?    
9 Czy ostatnio czujesz się bardziej przygnębiony niż zwykle?    
10 Czy znasz swój poziom hemoglobiny (Hb) i/lub hematokrytu (Ht)? Hb=
Ht=
 

 

Przeczytaj także:

Bibliografia

  • pod redakcją Andrzeja Szczeklika,Choroby wewnętrzne,, Kraków 2006
  • .,Hematology in Clinical Practice,,2005 McGraw-Hill
  • .,Williams Hematology,,2007 McGraw-Hill
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Objawy chorób krążenia
Niski puls - co oznacza? Jak podnieść domowym sposobem?
Lekarz mierzy puls pacjentowi
Wysoki puls - co oznacza i czym grozi? Przyczyny i sposoby na jego obniżenia
Mierzenie ciśnienia i pulsu
Skoki ciśnienia - przyczyny i objawy. O czym świadczą?
Mierzenie ciśnienia tętniczego
Podobne artykuły
Kiedy i jak prawidłowo mierzyć ciśnienie krwi?
Mężczyzna z dusznicą bolesną
Dusznica bolesna - objawy, rokowanie, leki i domowe sposoby
Tętnice szyjne w człowieka
Zwężenie tętnic szyjnych - objawy, leczenie, operacja
Wystająca żyła na nodze
Wystające żyły - na rękach, dłoniach i nogach. Czy są objawem choroby?

Reklama


Czym się różni odporność swoista od nieswoistej?
Sprawdź!