Choroba nowotworowa to poważny i trudny przeciwnik. Ważne jest więc, by w walkę z nią zaangażować wszystkie siły. Elementem wspierającym proces leczenia, którego niepodważalne znaczenie często się bagatelizuje, jest żywienie – podkreśla Ewelina Bancerz-Poźniak, dietetyk Nestle Health Science.
To, co jemy ma wpływ nie tylko na uczucie głodu i sytości, ale dostarcza również energię i składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, wpływa na samopoczucie i nastrój. Żywienie jest więc niezwykle ważne u osób zdrowych, ale jeszcze ważniejsze w przypadku osób zmagających się z chorobą.
Nowotwór powoduje w organizmie zmiany:
- zapotrzebowanie na energię i składniki odżywcze, szczególnie białko, może znacząco wzrosnąć, podczas gdy chęć do jedzenia zwykle się zmniejsza.
Związane jest to ze zmianami metabolicznymi, ale często także z działaniem ubocznym terapii przeciwnowotworowej. Jak w takim razie, przy zmniejszonym apetycie, zaspokoić większe niż u osób zdrowych potrzeby żywieniowe?
Uwaga na spadek masy ciała
Pierwszym krokiem powinno być monitorowanie masy ciała – czy jest stała, spada czy może rośnie? Przydatne może okazać się także określenie składu ciała – najistotniejszą informacją, którą można w ten sposób uzyskać, jest poziom beztłuszczowej masy ciała, który pozwala sprawdzić, czy pacjent nie traci cennej tkanki mięśniowej.
Jeśli masa ciała, a szczególnie masa mięśniowa spada, konieczne są działania, które pozwolą ją przywrócić lub przynajmniej zatrzymać jej utratę.
Zwykle, obok wspomnianych już zmian metabolicznych i problemów z apetytem jest składową wyniszczenia nowotworowego czyli kacheksji.
Inaczej niż w zwykłym głodzeniu, dochodzi tu nie tylko do spadku masy tkanki tłuszczowej, ale w dużej mierze do utraty cennych białek mięśniowych, co znacząco pogarsza jakość życia osoby chorej, wpływa negatywnie na jej fizyczne funkcjonowanie oraz może pogarszać tolerancję i rezultaty leczenia. Spadek masy ciała może dodatkowo skutkować:
- koniecznością ograniczenia dawek leczenia przeciwnowotworowego
- zaburzeniem zaplanowanego schematu leczenia
- w najgorszym przypadku – przerwaniem leczenia lub odroczeniem go w czasie.
Dodatkowo, u pacjentów dobrze odżywionych:
- rzadziej występują powikłania pooperacyjne
- wpływ chemioterapii na organizm może być mniej toksyczny, a rokowania lepsze.
Ważne jest więc, by walczyć o dobry stan odżywienia na każdym etapie leczenia i rekonwalescencji.
