Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗

Szybkie przepisy na kolację dla cukrzyków. Co jeść?

Kolacja dla cukrzyka to posiłek, z którego nie wolno rezygnować. Jego skład ma ogromny wpływ na poziom glukozy we krwi w nocy i rano. Sprawdź, jakie produkty powinny znaleźć się w kolacji diabetyka, a jakich zdecydowanie unikać.
Propozycja kolacji dla diabetyków
Fot. Materiały własne
W skrócie
  • Jedną z głównych zasad diety cukrzycowej jest wybieranie produktów o niskim indeksie glikemicznym. To zalecenie odnosi się do każdego posiłku i należy je bezwzględnie stosować przygotowując kolację.
  • Kolacja dla cukrzyka to bardzo ważny posiłek, który decyduje o poziomie glukozy we krwi w następnym dniu.
  • Wieczorny posiłek powinien być źródłem protein i złożonych węglowodanów.
Spis treści

Reklama

Co jeść przed snem przy cukrzycy?

Kluczowe znaczenie w chorobie cukrzycowej ma dieta, a szczególnie ważne są wieczorne posiłki. Brak odpowiednio skomponowanej kolacji dla cukrzyka może wywołać bardzo negatywne skutki w następnym dniu.

Najczęściej dochodzi w takich sytuacjach do niedocukrzenia lub podwyższenia poziomu glukozy we krwi. Musimy pamiętać, iż ten wieczorny posiłek jest jednym z ważniejszych elementów walki z cukrzycą.

Pominięcie zalecanej kolacji dla diabetyka lub zjedzenie nieodpowiednio przygotowanego posiłku może znacząco odbić się na porannym stanie poziomu glukozy.

Takie zjawisko nazwano „zjawiskiem Somogyi”. Oznacza ono wysoki poziom cukru po przebudzeniu, najczęściej pojawiający się u osób, które zjadły na kolacje zbyt mały posiłek lub całkowicie go pominęły.

Jedzenie późno w nocy (popularne podjadanie) może być przyczyną wzrostu poziomu cukru we krwi i stanu przedcukrzycowego.

 tego powodu tak ważna jest odpowiednia kolacja dla cukrzyka, ponieważ w nocy nie jesteśmy w stanie systematycznie kontrolować poziomu cukru.

Oto kilka zasad prawidłowego wieczornego odżywiania dla diabetyka:

  • zjedzenie kolacji przed przyjęciem ostatniej wieczornej dawki leków,
  • przygotowanie ostatniego posiłku w taki sposób, aby kolacja była niskokaloryczna i lekkostrawna,
  • zjadać kolacje na trzy godziny przed snem,
  • bilansować posiłek z zasadą zdrowego talerza, czyli ½ część talerza to warzywa niskoskrobiowe, ¼ to produkty pełnoziarniste i ¼ produktów, które są źródłem zdrowego białka,
  • wybierać produkty z niskim indeksem glikemicznym, które nie wywołują nagłego wyrzutu glukozy po ich spożyciu,
  • komponować kolację w taki sposób, aby pokrywała około 25% dziennego zapotrzebowania energetycznego.

Co może jeść cukrzyk na noc przy cukrzycy? W przypadku tej choroby należy wybierać na kolację produkty niskotłuszczowe, bogate w węglowodany złożone i zawierające białko i dodatkowo o niskim indeksie glikemicznym.

Warto postawić na warzywa, chude białka (kurczak, indyk czy jajka), pełnoziarniste makarony, pieczywa czy ryż, orzechy, grecki jogurt bez zawartości tłuszczu, chudy ser, owoce o niskiej zawartości fruktozy (np. jabłka, borówki lub czarne porzeczki lub awokado).

Reklama

Co podnosi cukier w nocy?

Podstawowym źródłem wzrostu poziomu cukru we krwi w nocy jest źle skomponowana kolacja, a przede wszystkim nadmiar prostych węglowodanów, zwanych także „złymi węglowodanami”.

Dostarczają one organizmowi szybki zastrzyk energii, ale już po krótkim czasie wzmagają uczucie głodu i potrzebę zjedzenia słodkiej przekąski.

Do takich produktów zaliczamy:

  • wyroby z jasnej mąki (np. bułki maślane, pszenny chleb, biały ryż czy makarony z białej maki),
  • banany, arbuzy, winogrona czy melony,
  • owoce suszone,
  • dżemy i powidła,
  • soki owocowe,
  • wyroby cukiernicze,
  • warzywa, jak bób, groch, kukurydza oraz ziemniak,
  • wyroby mączne, jak pierogi, kluski czy naleśniki,
  • potrawy smażone (szczególnie w głębokim tłuszczu),
  • jedzenie typu fast food.

Dlaczego takie produkty podnoszą poziom cukru? Nasz układ pokarmowy rozkłada niektóre węglowodany w glukozę, a ta po przedostaniu się do krwi podnosi w niej poziom cukru. Dlatego tak ważne jest, co jemy chorując na cukrzycę.

Reklama

Kolacja dla cukrzyka typu 2

Cukrzyca typu 2 pojawia się najczęściej na tle genetycznym, a jej głównymi sprzymierzeńcami są otyłość i niewłaściwa dieta. W przypadku tej choroby odpowiednio skomponowane posiłki mają kluczowe znaczenie i pozwalają na uniknięcie przyjmowania leków.

Kolacja dla cukrzyka typu 2 powinna zawierać warzywa, białko, tłuszcze nienasycone i węglowodany złożone.

Produktami, które może spożywać na kolację osoba z cukrzycą typu 2 są:

  • pieczywo pełnoziarniste,
  • jajka,
  • ser niskotłuszczowy,
  • twarożek,
  • sałatki z warzyw nieskrobiowych (jak ogórek, papryka, pomidor, cukinia, sałata, szpinak, kalafior, brokuły, cebula lub bakłażan) ,
  • jogurt naturalny lub grecki bez zawartości tłuszczu,
  • chude wędliny z piersi kurczaka lub indyka,
  • rośliny strączkowe, jak soczewica, ciecierzyca czy fasola,
  • przyprawy i zioła do smaku, jak bazylia, oregano, koper czy imbir,
  • ryby lub owoce morza,
  • owoce o niskim IG - np. czerwona porzeczka, maliny, truskawki, borówki, mandarynki, jabłka.

Czego należy unikać przygotowując kolację dla cukrzyka 2? Nie wolno jeść produktów, które zawierają tłuszcze zwierzęce. Do takich należą tłuste mięsa i wędliny, smalec, boczek. Warto zrezygnować z masła, majonezu i śmietany. Trzeba unikać soli i cukru oraz produktów, które je zawierają w dużej ilości.

Kolacji nie wolno popijać sokiem czy słodzonym napojem. Należy także zrezygnować z białego pieczywa.

Wieczorny posiłek diabetyka powinien bazować na żywności o niskim stopniu przetworzenia, a zatem nie wolno jeść dań gotowych ze sklepu, parówek, dań instant czy produktów typu fast food. Żywność wysoko przetworzona zawiera dużo cukru, soli i tłuszczu niskiej wartości. Takich produktów diabetyk 2 stopnia musi zdecydowanie unikać przygotowując kolację.  

Ważne - ciepła kolacja dla cukrzyka nie może bazować na potrawach smażonych lub panierowanych. Mięso lub rybę możemy upiec lub ugotować.

Warzywa lub mieszanki warzywne możemy gotować lub dusić w niewielkiej ilości tłuszczu. Dla cukrzyków 2 stopnia wskazany jest olej rzepakowy, oliwa z oliwek lub olej z czarnuszki.

Reklama

Kolacja dla cukrzyka typu 1

Cukrzyca typu 1 jest chorobą autoimmunologiczną, w której układ odpornościowy niszczy swoje komórki produkujące insulinę. Nieleczona może wywołać bardzo poważne skutki.

W przypadku tej choroby odpowiednio skomponowana dieta ma także kluczowe znaczenie w procesie leczenia.

Dla diabetyków najkorzystniejsze produkty to takie, których indeks glikemiczny nie przekracza 55. Szykując wieczorny posiłek należy zawsze o tym pamiętać. 

Kolacja dla cukrzyka typu 1 nie może jednak opierać się tylko na wartości indeksu glikemicznego, ale chory musi także brać pod uwagę wielkość porcji. Kolacja dla cukrzyka powinna być lekka i zdrowa.

Zalecane produkty to przede wszystkim:

  • chleb pełnoziarnisty lub razowy,
  • filet z kurczaka lub filet z indyka,
  • kiełbasa drobiowa,
  • polędwica drobiowa,
  • ser twarogowy chudy lub półtłusty,
  • jaja kurze,
  • ser żółty (o niskiej zawartości tłuszczu),
  • pomidor, ogórek świeży, papryka.

Kolacja cukrzyka 1 stopnia powinna codziennie zawierać pełnoziarniste produkty zbożowe, do których należy pieczywo razowe, ciemne makarony i ryż oraz grube kasze, chudy nabiał i mleko niskotłuszczowe. Kilka razy w tygodniu można spożywać wędliny drobiowe, chude białe mięso i jaja.

Czerwone mięso (wołowina, wieprzowina) i czerwone wędliny można jeść kilka razy w miesiącu.

Diabetycy typu 2 powinni bezwzględnie unikać przed snem słodyczy, ciast, czekolady, słodzonych gazowanych napojów oraz produktów gotowych, wysoko przetworzonych i instant. Przygotowanie ciepłej kolacji wyklucza całkowicie smażenie potraw.

Dla tych osób zalecane jest gotowanie na parze, duszenie bez tłuszczu lub pieczenie. Warto spożywać warzywa w postaci surowej lub ugotowane al dente. Tak samo należy gotować produkty zbożowe (makarony, ryż czy kasze). Takie produkty przygotowane w postaci „na ząb” zachowują sprężystą postać i dają wrażenie pewnego oporu przy gryzieniu. Taka forma jest zdecydowanie zdrowsza z uwagi na niższy indeks glikemiczny.

Reklama

Przepisy na kolację dla cukrzyka

Oto kilka propozycji na szybką kolację dla cukrzyka. Jakich?

  1. Kanapki z wędzonym łososiem - wystarczą 2 kromki żytniego chleba i

50 g wędzonego łososia. Takie kanapki można urozmaicić dodając do nich plasterek pomidora. Łososia wędzonego możemy także zmiksować z awokado i tak przygotowaną pastą posmarować chleb.

  1. Kanapki z żytniego chleba z jajkiem ugotowanym na twardo, z dodatkiem sałaty lub pomidora.
  2. Kanapka z chudym twarogiem i zielonym ogórkiem.
  3. Naturalny jogurt z płatkami.
  4. Serek biały chudy ze szczypiorkiem i rzodkiewką oraz 2 kromki pieczywa razowego.
  5. Owsianka- na kolacje dla cukrzyka nie wymaga gotowania. Musimy pamiętać, że płatki owsiane zalane gorącą wodą lub wrzątkiem mają niższy indeks glikemiczny. Należy tylko poczekać aż płatki zmiękną i taka owsianka jest już gotowa do spożycia. Możemy również wodę zastąpić mlekiem, jogurtem naturalnym czy niskotłuszczowym kefirem. Smak takiej kolacji można wzbogacić dodając kilka borówek, malin czy truskawek.
  6. Sałatka caprese - wystarczy pokroić w plastry 50 g mozzarelli i przekładać je plastrami pomidora (2 sztuki). Tak przygotowaną sałatkę możemy zjeść z 2 kromkami razowego pieczywa.

Pomysły na kolacje dla cukrzyka to nie tylko proste i szybkie dania, ale także potrawy na ciepło.

Oto kilka przepisów:

  1. grillowana pierś z kurczaka - na kolację porcja kurczaka powinna być mniejsza od obiadowej (maksymalnie do 100g). Grillowane mięso możemy zjeść z kaszą gryczaną lub warzywami,
  2. pieczone bataty - obrane i umyte bataty kroimy i pieczemy w temperaturze 220° przez 20 minut. Dla urozmaicenia możemy danie zjeść z kefirem lub naturalnym jogurtem,
  3. leczo z warzyw - cukinię, pomidora i pół papryki kroimy w kostkę i dusimy pod przykryciem przez 20 minut. Do smaku możemy przyprawić pietruszką, czosnkiem, kurkumą, imbirem i słodką papryką,
  4. ryba po grecku (np. 200g dorsza) - rybę skropioną cytryną, oliwą z oliwek i lekko doprawioną pieczemy w piekarniku (25 minut w 180°). Marchewkę, pietruszkę i seler ścieramy na tarce, zalewamy niewielką ilością wody, przyprawiamy majerankiem, pieprzem, zielem angielskim i dusimy 15-20 minut. Na koniec dodajemy przecier pomidorowy. Tak przygotowaną zalewę z warzyw wykładamy na upieczoną rybę.

Przepisy na kolację dla cukrzyka można urozmaicać, wykorzystując zalecane w diecie diabetyka produkty i przestrzegając ściśle zasad ich przygotowania. Taki posiłek powinien być przede wszystkim niskotłuszczowy i bogaty w białko oraz węglowodany złożone.

Reklama

Kolacja dla cukrzyka w ciąży

Cukrzyca w ciąży jest następstwem nietolerancji węglowodanów przez organizm przyszłej mamy i zwiększenia stężenia glukozy we krwi.

W tym szczególnym momencie życia kobiety, pojawiają się zaburzenia hormonalne i panie, które do tej pory nie miały problemu z podwyższonym poziomem cukru we krwi borykają się często z nim właśnie w ciąży.

Dieta w cukrzycy ciążowej powinna być zbiorem pełnowartościowych posiłków o niskim indeksie glikemicznym, które zapewnią utrzymania stałego stężenia glukozy we krwi nie zmniejszając jednocześnie wartości energetycznej całodziennej diety.

Kolacja przy cukrzycy ciążowej musi być zaplanowana pod względem jakościowym i ilościowym.

Co można wykorzystać do przygotowania kolacji dla cukrzyka w ciąży?

Oto przykłady produktów dozwolonych:

  • chleb żytni, chleb żytnio - pszenny,
  • kasza gryczana, kasza jęczmienna (pęczak), kasza jaglana, kasza bulgur
  • ryż brązowy, dziki, paraboliczny,
  • makaron razowy,
  • makaron z fasoli, ciecierzycy, soczewicy,
  • ryby morskie tłuste - np. łosoś, halibut, śledź, sardynki,
  • chude gatunki ryb - np. dorsz, mintaj, morszczuk,
  • jajka,
  • drób bez skóry, schab, polędwica,
  • chude gatunki wędlin,
  • chude sery i twarogi,
  • surowe warzywa - ogórek zielony lub kiszony, pomidory, marchew, sałata, rzodkiewka, kapusta pekińska, papryka zielona lub żółta,
  • ciecierzyca, groch, fasola, soczewica. 

Czego nie jeść na kolację w ciąży?

Czego unikać w kolacjach przy cukrzycy ciążowej? Przede wszystkim nie wolno jeść:

  • tłustych wędlin, boczku, salcesonu, kaszanki, kabanosów,
  • konserw mięsnych,
  • tłustych serów żółtych i topionych,
  • serków owocowych,
  • tłustej wieprzowiny, kaczki lub gęsi,
  • podrobów,
  • prostych węglowodanów, jak cukier, dżem, przetwory owocowe czy miód,
  • tłustego mleka,
  • jasnych makaronów,
  • margaryny lub smalcu,
  • suszonych owoców,
  • słodzonego pieczywa.

Kolacja w diecie cukrzycowej w ciąży może być także przyrządzona na ciepło. Musimy jednak pamiętać, aby produktów nie smażyć, a głównie je gotować, grillować i piec. 

Jednym z zaleceń dla przyszłych mam jest zjedzenie drugiej kolacji przy cukrzycy ciążowej. Tak naprawdę chodzi tu o lekki ostatni posiłek zjedzony pół godziny przed położeniem się do łóżka, (ale maksymalnie do godziny 22.00). Jego zadaniem jest obniżenie poziomu glukozy we krwi w godzinach nocnych.

Ta ostatnia kolacja powinna dostarczać około 25g węglowodanów złożonych i zawierać sporo białka. Druga kolacja musi być naprawdę lekka i niewielka.

Kobiety w ciąży cukrzycowej mogą zjeść pół godziny przed snem jogurt naturalny, surowe warzywa, chleb żytni lub chrupki, chudą wędlinę drobiową z ogórkiem lub pomidorem. Bezwzględnie należy unikać soków owocowych lub posmarowania kanapki majonezem bądź keczupem.

Czytaj również

Bibliografia

  • J. Gumprecht „Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2019”, Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, Diabetol Prakt. 2019; 5(1): 17-21
  • K. Korzeniowska, A. Jabłecka „Cukrzyca (Część III) Dieta w cukrzycy”, Farm. Współcz. 2009; 2: 110-116
  • L. Ostrowska, Zakład Dietetyki i Żywienia Klinicznego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku „Praktyczne zalecenia dotyczące żywienia chorych z cukrzycą typu 2 i otyłością”, 2011 Via Medica, ISSN 2081-2450
  • J. Czechura, E. Wender-Ożegowska, Klinika Rozrodczości, Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu „Cukrzyca ciążowa. Zasady żywienia i komponowania posiłków”, wyd. 6, 2019
  • K. Korzeniowska, A. Jabłecka, Zakład Farmakologii Klinicznej, Katedra Kardiologii, Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu „Cukrzyca (Część III) Dieta w cukrzycy”, Farmacja Współczesna 2009; 2: 110-116
Jolanta Woźniak
Artykuł napisany przez
Jolanta Woźniak
Absolwentka Prawa na Uniwersytecie Łódzkim. Pierwsze doświadczenie zawodowe zdobywała, jako pracownik Działu Penitencjarnego i Organizacyjno-Prawnego w Areszcie Śledczym w Łodzi. Od 2004 roku Zastępca Prezesa i Członek Zarządu w Miejskiej Spółdzielni Mieszkaniowej. Od kilku lat copywriterka, głównie w tematyce prawnej, ale i medycznej i parentingowej. Prywatnie miłośniczka dobrego kina.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Cukrzyca
Zdrowie na talerzu - dieta diabetyka
Owoce na wadze
Dieta dla cukrzyków - Diben Drink
Świadomi cukrzycy
Podobne artykuły
Dieta dla cukrzyka
Na co zwrócić uwagę wybierając glukometr?
Warzywa i owoce na odchudzanie
Otyłość a cukrzyca i insulinooporność - dieta
Jak nie dać się cukrzycy?
Jadłospis dla osób z cukrzycą: 5 pomysłów na śniadanie dla seniora diabetyka

Reklama