Reklama
Co to są komórki macierzyste?
Komórki macierzyste to pierwotne komórki, które mają niesamowitą zdolność do przekształcania się w różne komórki i tkanki, takie jak np. tkanka mięśniowa, nerwowa, kostna, czy krwinka. Takie komórki mogą dzielić się nieskończoną ilość razy. Pobranie ich z organizmu i przeszczepienie w miejsce, gdzie organ został zniszczony przez chorobę, czy daną metodę leczniczą (np. chemioterapię lub radioterapię), daje olbrzymie szanse na powodzenie terapii i regenerację.
Najmłodsze komórki macierzyste pobiera się z krwi pępowinowej. Ten rodzaj komórek pobiera się w sposób nieinwazyjny podczas porodu, a właściwie tuż po urodzeniu dziecka i odcięciu pępowiny.
Reklama
Leczenie komórkami macierzystymi z krwi pępowinowej
Leczenie komórkami macierzystymi w Polsce po raz pierwszy miało miejsce w 2000 roku. Przeszczepiono wtedy komórki macierzyste pobrane z krwi pępowinowej dopiero co urodzonej dziewczynki, jej choremu na białaczkę bratu. Od tej pory podobnych zabiegów wykonano kilkadziesiąt, nie tylko wśród dzieci.
Komórki macierzyste pobrane z krwi pępowinowej przy porodzie mogą być zastosowane zarówno u dziecka, od którego zostały pobrane (wówczas określa się to jako przeszczepienie autologiczne), jak i u jego rodzeństwa (wtedy mówimy o przeszczepieniu allogenicznym).
W naszym kraju znajduje się kilka ośrodków specjalizujących się w transplantacji komórek macierzystych pozyskanych z krwi pępowinowej, są to placówki m.in. z Wrocławia, Poznania, Lublina, Krakowa i Bydgoszczy.
Reklama
Jakie zastosowanie mają komórki macierzyste z krwi pępowinowej?
Skąd takie poruszenie związane z zagadnieniem jakim są komórki macierzyste? Zastosowanie ich jest olbrzymie i stale rośnie. Na ten moment prowadzi się terapię ponad 80 schorzeń, wykorzystując właśnie komórki macierzyste z krwi pępowinowej. Ciągle przeprowadza się badania na temat możliwości eksploatacji tych nieprzeciętnych komórek na różnych polach medycyny.
Medyczne zastosowanie komórek macierzystych w tej chwili znane jest choćby na polu walki z chorobami immunologicznymi, metabolicznymi oraz związanymi z problemami krwiotwórczymi.
Komórki macierzyste krwi pępowinowej stosowane są w leczeniu 80 chorób onkologicznych i hematologicznych. Jest to postępowanie standardowe i refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Z dobrodziejstw komórek macierzystych czerpie również medycyna regeneracyjna tj. neurologia, ortopedia czy okulistyka.
Reklama
Jakie choroby można leczyć komórkami macierzystymi z krwi pępowinowej?
W tej chwili wiadomo o ponad 80 jednostkach chorobowych, które leczy się specjalistycznymi narzędziami. Są to komórki macierzyste. Leczenie komórkami macierzystymi pobranymi z krwi pępowinowej obejmuje swoim zasięgiem m. in. takie choroby jak:
- ostre białaczki (np. ostra białaczka szpikowa, ostra białaczka limfoblastyczna);
- białaczki przewlekłe (np. przewlekła białaczka szpikowa, przewlekła białaczka limfotyczna);
- zespół mielodysplastyczny (np. niedokrwistość oporna na leczenia);
- choroby wywołane przez uszkodzenie komórki macierzystej (np. niedokrwistość Fanconiego);
- dziedziczne zaburzenia układu immunologicznego (np. zespół Kostmanna, zaburzenia adhezji leukocytów);
- niektóre nowotwory złośliwe (np. rak piersi, mięsak Ewinga, neuroblastoma, rak nerki).
Reklama
Komórki macierzyste – przyszłość medycyny?
W komórkach macierzystych z krwi pępowinowej tkwi olbrzymi potencjał. Wiedzą to naukowcy i badacze z całego świata. Dlatego nie szczędzą wysiłków, by badać jakie jeszcze inne schorzenia oraz stany mogą wyleczyć komórki macierzyste.
Pokłada się duże nadzieje w możliwości wykorzystania komórek macierzystych z krwi pępowinowej w kuracji m.in. stwardnienia rozsianego, mózgowego porażenia dziecięcego, cukrzycy typu 1, tocznia, uszkodzenia rdzenia kręgowego, dystrofii mięśniowej oraz oparzeń.
Obecnie częściej wykorzystuje się krew pępowinową u rodzeństwa dziecka, od którego komórki macierzyste zostały pobrane, jednak naukowcy stoją na stanowisku, że z czasem wzrośnie też liczba przeszczepień komórek macierzystych u dzieci, od których je pobrano. Od niedawna, także w Polsce, można wykorzystać je u dzieci cierpiących na mózgowe porażenie dziecięce pod warunkiem, że mają zabezpieczoną własną krew pępowinową.
Czytaj też: