Endokrynologia

Endokrynologia - czym jest choroba Hashimoto? Jak objawia się niedoczynność tarczycy i nadczynność tarczycy?

Na choroby tarczycy bardzo często wpływ mają zaburzenia hormonalne. Do najczęściej występujących schorzeń endokrynologicznych należą:

• choroba Hashimoto,
• nadczynność tarczycy,
• niedoczynność tarczycy,
• rak tarczycy.

Specjalistą, który zajmuje się rozpoznawaniem i leczeniem chorób tarczycy jest ginekolog-endokrynolog, a niekiedy także onkolog. Po zauważeniu u siebie niepokojących objawów, należy udać się do miejsca, jakim jest poradnia endokrynologiczna. Jeśli schorzenia występują u osób niepełnoletnich to badanie przeprowadza endokrynolog dziecięcy.

Ścisły związek z hormonami ma również menopauza, która definiowana jest jako przekwitanie u kobiet. Przede wszystkim dochodzi do zatrzymania miesiączkowania, a tym samym niemożliwe staje się zajście w ciążę. Przedwczesna menopauza może być wynikiem problemów z funkcjonowaniem hormonów.

Choroba Hashimoto - objawy

Hashimoto to schorzenie autoimmunologiczne, czyli takie, w którym organizm atakuje własne komórki. Zgodnie z definicją jest to przewlekłe limfocytowe zapalenie tarczycy, które prowadzi do degradacji narządu, a tym samym zniwelowana jest produkcja związków chemicznych, jakimi są hormony. W konsekwencji może ono doprowadzić do niedoczynności tarczycy.

Objawy Hashimoto to przede wszystkim:

• depresja,
• złe samopoczucie,
• senność,
• zmęczenie,
• obniżona temperatura ciała, marznięcie,
• problemy z ciśnieniem tętniczym,
• wypadanie włosów,
• suchość skóry,
• trudności z utrzymaniem masy ciała,
• obfite krwawienie miesiączkowe.

Powiększona tarczyca jest jednym z początkowych objawów, jednak nie w każdym przypadku przebieg choroby jest taki sam. Na skutek zmniejszania się ilości hormonów, mogą zacząć pojawiać się guzki na tarczycy, które występują samodzielne lub w skupiskach i są to tzw. wole tarczycy.

Niedoczynność tarczycy - objawy

Kolejnym ze schorzeń dotykającym tarczycę jest jej niedoczynność, która pojawia się ze względu na niedobory produkowanych hormonów.

Najczęstsze objawy niedoczynności tarczycy to:

• bladość i suchość skóry,
• zaparcia,
• nadmierne rogowacenie naskórka,
• kruchość i łamliwość paznokci,
• spadek libido,
• uczucie zimna,
• wahania masy ciała,
• skłonność do obrzęków,
• trudności z koncentracją,
• problemy z zapamiętywaniem,
• senność.

Objawy mogą być nieco inne oraz z różnym natężeniem, w zależności od stadium zaawansowania niedoczynności. Osoby, które cierpią na to schorzenie, powinny być pod stałą opieką endokrynologa.

Niedoczynność tarczycy - dieta

Dieta przy niedoczynności tarczycy jest niezwykle ważna, gdyż odpowiednie żywienie wpływa na niwelowanie odczuwalnych objawów, a przede wszystkim zmniejsza zmęczenie
i pomaga utrzymać odpowiednią sylwetkę.

Co zatem jeść przy niedoczynności tarczycy?

• ryby – przede wszystkim łosoś i makrela. Chodzi głównie o zawarte w nich kwasy omega-3, które odpowiedzialne są za zachowanie odpowiedniego poziomu hormonów. Dodatkowo kwasy EPA i DHA wpływają na właściwie działanie tarczycy;
• błonnik – wpływa on na funkcjonowanie układu trawiennego, a jak wiadomo, zaparcia są jedną z głównych dolegliwości niedoczynności tarczycy. Zawarty jest on m.in. w: czarnych jagodach, porzeczkach, jeżynach, a także w otrębach pszennych i roślinach strączkowych;
• owoce – dostarczają organizmowi witamin, a tym samym pozytywnie oddziałują na pracę mózgu. Zaleca się głównie owoce jagodowe, gdyż zawierają wspomniany wcześniej błonnik;
• warzywa – są skarbnicą minerałów oraz antyoksydantów, dlatego nie powinno ich zabraknąć w codziennej diecie. Wiele z nich ma korzystny wpływ na układ trawienny, a sięgać warto przede wszystkim po liściaste warzywa;
• woda – to podstawowy składnik, który powinien być elementarny w każdej diecie. Dziennie, dorosła osoba powinna wypijać co najmniej 2l wody. Przyspiesza ona metabolizm, a także reguluje działanie hormonów.

Należy pamiętać, by również unikać niektórych produktów, gdyż mogą one nasilić objawy,
a są to m.in.: nabiał, gluten, warzywa kapustne, a także oczywiście cukier.

Nadczynność tarczycy – objawy

Rozregulowane hormony tarczycy mogą również doprowadzić do jej nadczynności, czyli schorzenia polegającego na nadmiernym produkowaniu hormonów. Ten stan jest równie uciążliwy co niedoczynność, dlatego nie należy go lekceważyć, a dodatkowo może doprowadzić do tyreotoksykozy, które dają bardziej nasilone objawy niż niewielka nadczynność.

Objawy chorej tarczycy w przypadku nadczynności to przede wszystkim:

• lęk,
• kołatanie serca,
• strach,
• nerwy,
• niepokój,
• pocenie się,
• płaczliwość,
• pobudzenie,
• wzmożone wypróżnianie,
• drżenie rąk.

Nadczynność tarczycy może również objawiać się depresją, a także spadkiem masy mięśniowej i trudnościami z uprawianiem sportu, ze względu na niską wydolność.

Chora tarczyca – objawy

Chora tarczyca może dawać szereg nieprzyjemnych symptomów, w zależności od rozpoznanego schorzenia, a także stopnia jego zaawansowania. Guzki tarczycy mogą pojawić się, jako jeden z objawów niedoczynności, jednak zdecydowanie niebezpieczniejszy dla zdrowia jest rak tarczycy, który najczęściej diagnozowany jest na dziale o nazwie – onkologia. Objawy tarczycy mogą być uciążliwe i utrudniające normalne funkcjonowanie.

Nowotwór tarczycy o charakterze złośliwym daje takie objawy, jak:

• ból gardła,
• problemy z przełykaniem,
• widoczne zgrubienie na szyi,
• nawracający ból w uszach,
• chrypka,
• ból szyi,
• twardy i bezbolesny guzek na szyi, który szybko się powiększa.

Tarczyca - badania

Badanie tarczycy zaleca endokrynolog i są one dobierane indywidualne w zależności od objawów u pacjenta.

Badania na tarczycę to przede wszystkim:

• USG tarczycy – to bezbolesne i nieinwazyjne badanie, które pozwala na precyzyjną ocenę rozmiaru widocznych nieprawidłowości,
• biopsja tarczycy – w jej trakcie dochodzi do pobrania fragmentu badanego gruczołu, w momencie, gdy USG wykazało obecność guzków na tarczycy,
• badania hormonalne – czyli tzw. TSH polega na pobraniu próbki krwi, by móc oznaczyć hormon przysadki mózgowej, a dokładniej tyreotropinę.

Problemy z tarczycą zwykle leczone są odpowiednimi medykamentami, a także dietą. Leki na tarczycę są to najczęściej produkty hormonalne, które najlepiej przyjmować na czczo.

Niestety w niektórych przypadkach konieczne może okazać się usunięcie tarczycy, a prawdopodobieństwo jest największe u osób z rakiem tarczycy.