Żelazo jest niezbędne do produkcji krwinek czerwonych, głównie do wytwarzania hemoglobiny, która bierze udział w transporcie tlenu do komórek ciała. Pierwiastek odpowiada także na prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Stężenie żelaza w organizmie kobiety spodziewającej się dziecka przekłada się natomiast na wzrastanie płodu.
Niedobór żelaza u ciężarnej może doprowadzić do niedokrwistości (anemii, NzNŻ (niedokrwistości z niedoboru żelaza)), czyli stanu chorobowego, w którym stężenie hemoglobiny oraz całkowita masa krwinek czerwonych spada poniżej poziomu zapewniającego właściwe natlenienie tkanek.
Anemia będzie miała wpływ nie tylko na wewnątrzmaciczne wzrastanie płodu, ale także na zaburzenia odporności u noworodka. Skutkiem NzNŻ mogą być także zaburzenia pamięci, koncentracji i sprawności fizycznej u dziecka w przyszłości.
Co warto podkreślić, zapotrzebowanie na żelazo w czasie ciąży wzrasta dwukrotnie, dlatego w wielu przypadkach niezbędna jest suplementacja. Po porodzie kobiety bardzo często borykają się z niedokrwistością, dlatego młodym matkom zalecane jest kontrolowanie stężenia żelaza w organizmie.
Skąd się bierze anemia po porodzie?
Anemia po porodzie zwykle ma związek z niedoborem żelaza występującym jeszcze przed rozwiązaniem. Jeśli u kobiety wstępowała NzNŻ w czasie ciąży, stan ten prawdopodobnie będzie się utrzymywał także po porodzie. Generalnie kobiety w czasie połogu powinny dbać o podaż składników odżywczych w takim samym stopniu jak podczas ciąży, zwłaszcza jeśli karmią dziecko piersią. Okres zwiększonego zapotrzebowania na białko, węglowodany, tłuszcze, składniki mineralne i witaminy nie kończy się bowiem wraz z przyjściem dziecka na świat.
Co więcej, niedokrwistość po porodzie może być także wynikiem dużej utraty krwi przez kobietę podczas rozwiązania, niezależnie od tego, czy kobieta rodziła siłami natury czy poprzez cesarskie cięcie. Niemniej anemia po cesarce jest bardziej prawdopodobna, gdyż poród naturalny wiąże się zwykle z utratą 250 ml krwi, zaś CC – 500 ml.
Reklama
Niska hemoglobina po porodzie
Aby stwierdzić, czy kobieta ma niedokrwistość z niedoboru żelaza po porodzie, niezbędne jest wykonanie badań laboratoryjnych. Do stwierdzenia NzNŻ wystarczy wykonanie klasycznej morfologii krwi.
Łagodną anemię poporodową stwierdza się wtedy, gdy stężenie hemoglobiny (Hb) wynosi poniżej 10-11 g/dl. W przypadku hemoglobiny poniżej 8-9,9 g/dl, mówi się o umiarkowanej niedokrwistości, zaś jeśli Hb osiągnie wartość poniżej 6,5-7,9 g/dl o ciężkiej (normy mogą nieznacznie różnić się w zależności od laboratorium).
Jak wynika z danych statystycznych American Journal of Obstetrics and Gynecology, niską hemoglobinę po porodzie (poniżej 12 g/dl) ma około 45 proc. pacjentek.
Reklama
Anemia po porodzie a przetaczanie krwi
W przypadku bardzo ciężkiej anemii (HB poniżej 7 g/dl) może zajść konieczność przetaczania krwi. Warto jednak pamiętać, że transfuzja krwi jest procedurą ratującą życie. Przetaczania krwi nie wykonuje się rutynowo przyanemii, a jedynie w przypadku występowania dolegliwości, które mogą zagrażać zdrowiu lub życia. Najczęściej przetaczanie krwi w związku z anemią przeprowadza się jedynie u kobiet, które straciły znaczną ilość krwi podczas porodu.
Reklama
Objawy anemii po porodzie
Do typowych objawów anemii po porodzie zaliczyć można:
- osłabienie,
- łatwą męczliwość,
- senność,
- bóle i zawroty głowy,
- tachykardię,
- uczucia kołatania serca,
- duszność wysiłkową,
- wypadanie włosów,
- gorsze gojenie się ran,
- pękanie kącików ust,
- bladość skóry.
Co warto podkreślić, objawy anemii u młodej matki mogą być bardziej nasilone podczas karmienia piersią, co ma oczywisty związek ze zwiększonym zapotrzebowaniem na substancje odżywcze w czasie laktacji.
Reklama
Co na anemię po porodzie?
Niedokrwistość poporodowa zazwyczaj wymaga doustnej suplementacji preparatów żelaza. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, by preparaty żelaza stosowane w ginekologii i położnictwie spełniały dwa warunki: miały formę żelaza dwuwartościowego w postaci siarczanu żelaza oraz cechowały się przedłużonym uwalnianiem.
Poza preparatami żelaza kobiety ze zdiagnozowaną niedokrwistością po porodzie powinny zadbać o odpowiednią podaż żelaza wraz z dietą. Co jeść w przypadku anemi po porodzie? Dieta powinna obfitować w takie produkty jak:
- mięso,
- ryby,
- orzechy,
- zielone warzywa,
- suszone owoce,
- kakao.
