Co to jest arteriografia?
Arteriografia jest badaniem inwazyjnym, a więc obarczonego pewnym ryzykiem i powikłaniami. To zabieg zaliczany do grupy badań angiograficznych, czyli takich które pozwalają ocenić lekarzowi stan elementów układu krwionośnego i organów ciała człowieka.
Czym jest arteriografia? Dokładnie jest to badanie radiologiczne, polegające na obrazowaniu przebiegu i światła naczyń krwionośnych pacjenta.
Jak wygląda samo badanie arteriograficzne? Najpierw pacjentowi podawane jest znieczulenie. Potem wprowadza się przez skórę, a następnie przez żyłę, elastyczny cewnik.
Za pośrednictwem cewnika do żył trafia środek kontrastowy, dzięki któremu można wykonać bardzo dokładne zdjęcia rentgenowskie, na których widać nawet najmniejsze zmiany w naczyniach. Lekarz obserwując na bieżąco stan naczyń może nawet w trakcie zabiegu poszerzyć tętnicę (tzw. angioplastyka).
Badanie trwa maksymalnie dwie godziny.
Czy arteriografia boli? Badanie jest wykonywane w znieczuleniu, więc pacjent nie powinien odczuwać żadnych dolegliwości bólowych na skórze. Jednak ze względu na podany kontrast do naczyń krwionośnych, zdarza się, że pacjent doświadcza bólu i zawrotów głowy, szumu w uszach czy uderzeń gorąca.
Przygotowanie do arteriografii - o czym trzeba pamiętać?
Arteriografia musi być wykonywana na czczo, zazwyczaj pacjent jest w znieczuleniu ogólnym. Przed badaniem chory musi poinformować lekarza o lekach jakie przyjmuje, a ten zdecyduje o ich dalszym stosowaniu lub odstawieniu.
Aby nie doszło do uszkodzenia nerek przez kontrast, dzień przed nim chory powinien wypić przynajmniej około 3 litry płynów, najlepiej wody niegazowanej. Przez dwa dni po wykonaniu arteriografii pacjent również powinien przyjmować duże ilości płynów.
W przypadku nakłucia tętnicy udowej chory musi leżeć przez dobę po badaniu.
Arteriografia mózgu
Arteriografia ma największe zastosowanie w diagnostyce zmian w obrębie mózgu. Arteriografia mózgu może być przeprowadzana metodą klasyczną lub z użyciem rezonansu magnetycznego.
Metoda klasyczna jest inwazyjna i przeprowadza się ją tylko w kilku przypadkach. Wskazania do arteriografii głowy to:
- podejrzenie tętniaka mózgu,
- podejrzenie krwotoku podpajęczynówkowego,
- zniekształcenie naczyń krwionośnych,
- rozwarstwienie tętnic mózgowych.
Arteriografia mózgowa mimo pewnego ryzyka, uznawana jest za bardzo skuteczną z uwagi na dokładność obrazu, która pozwala dostrzec nawet najdrobniejsze zmiany.
Natomiast arteriografia z użyciem rezonansu magnetycznego wykonywana jest w przypadku podejrzenia guza mózgu oraz u osób, którzy przeszli udar.
Jest metodą nieinwazyjną z uwagi na fakt, iż pacjentowi nie podaje się kontrastu poprzez cewnik, a więc nie ma ryzyka wystąpienia powikłań. Arteriografia wykonana w ten sposób daje medykom obraz całego mózgu. Widoczne są np. zmiany, które wyrządził udar. Lekarz jest nawet w stanie stwierdzić, które naczynie przyczyniło się do jego wystąpienia.
Arteriografia nerkowa
Badanie arteriograficzne stosuje się również w diagnozowaniu problemów z nerkami. Arteriografia nerkowa pozwala ocenić lekarzowi stan naczyń nerkowych: tętnic i ich zwężeń.
Stosuje się ją w przypadku podejrzenia zwężenia tętnicy nerkowej, przetoki tętniczo-żylnej w nerce, guza nerki lub diagnostyce wad wrodzonych, np. malej nerki.
Wykonanie badania jest szczególnie wskazane przed przeszczepem nerki, u osoby która chce „oddać” swoją nerkę osobie spokrewnionej.
Arteriografia tętnic kończyn dolnych i górnych
Arteriografia często jest także stosowana do obrazowania nieprawidłowości w obrębie tętnic kończyn dolnych. Pozwala na wykrycie wszelkich nieprawidłowości naczyń krwionośnych nóg,
Badanie jest wskazane przy chorobie niedokrwiennej kończyn górnych i dolnych, miażdżycy czy zakrzepicy. Zabieg jest szczególnie pomocny przy niedokrwiennej chorobie kończyn zarówno górnych, jak i dolnych.
Arteriografia jest także wykorzystywana do diagnozowania i leczenia zatorowości płucnej. Szybkie „namierzenie” zwężonej tętnicy płucnej i możliwość podjęcia leczenia mogą uratować pacjentowi życie.
Arteriografia - przeciwwskazania i powikłania po badaniu
Istnieje sporo przeciwwskazań do wykonania arteriografii. Głównym z nich jest brak zgody samego pacjenta na taki zabieg, który musi ją wyrazić na piśmie.
Lekarz może odmówić wykonania arteriografii w przypadku niektórych chorób serca, w tym ostrego zawału, ostrej lub przewlekłej niewydolności nerek, uczulenia na którykolwiek składnik kontrastu, w tym jod. Przeciwwskazaniem są też niektóre choroby psychiczne, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia krzepnięcia krwi, anemia czy niedawno przebyty udar mózgu.
Jednym ze skutków ubocznych arteriografii może być wstrząs anafilaktyczny, czyli gwałtowna reakcja nadwrażliwości na składnik bądź składniki kontrastu. Może pojawić się od kilku do około 30 minut od kontaktu z alergenem i jest stanem zagrażającym życiu pacjenta. Jednym z powikłań jest także krwawienie w miejscu nakłucia.
Arteriografia - aktualna cena
Arteriografię można wykonać na koszt NFZ lub prywatnie. Ile się czeka w przypadku arteriografii na NFZ? Przy normalnej procedurze czas oczekiwania wynosi około 3-4 miesięcy, a w przypadku skierowania na cito od 1 do 2 miesięcy. Koszt badania jest wtedy pokrywany przez NFZ.
W przypadku chęci wykonania arteriografii prywatnie w szpitalu czy placówce medycznej, czas oczekiwania wynosi maksymalnie kilka dni. Cena atreriografii różni się w zależności od miasta czy placówki, w której wykonujemy badanie. Standardowo jest to około 2-2,5 tys. złotych.
