Zdrowy noworodek słyszy od momentu urodzenia, reaguje na nagłe i głośne dźwięki, a z upływem 4-6 miesięcy także na głos swoich rodziców. Około 10. miesiąca życia powinien odpowiadać na cichsze bodźce akustyczne i odwracać z zaciekawieniem głowę w kierunku ich źródła. Szacuje się jednak, że 2-4 dzieci na 1 tys. noworodków rodzi się z poważnymi uszkodzeniami słuchu. Szybka diagnoza problemu w takich sytuacjach jest niezwykle ważna, bo pierwsze miesiące życia dziecka to tzw. „złoty okres rozwoju mowy”, w czasie, którego dziecko uczy się znaczenia różnych dźwięków, w tym także mowy, co pozwala mu na wypowiadanie pierwszych słów ok. 12 miesiąca życia.
Istnieje kilka sprawdzonych metod badania słuchu u noworodków i starszych dziecka. Do najpopularniejszych zaliczamy:
- otoemisję akustyczną
- badanie potencjałów słuchowych wywołanych (ABR, BERA)
- audiometrię
- tympanometrię
Reklama
Przesiewowe badanie słuchu
Od pewnego czasu wszystkie polskie noworodki mają przeprowadzone przesiewowe badanie słuchu zanim opuszczą szpital. Każde dziecko urodzone po 2002 roku ma w książeczce zdrowia naklejkę z wynikiem bezpłatnego badania słuchu.
Diagnostykę przeprowadza się w drugiej dobie życia dziecka, kiedy mamy pewność, że przewód słuchowy malucha nie jest już zatkany mazią płodową. Metoda rejestracji otoemisji akustycznych wywołanych trzaskiem (TEOAE) jest nieinwazyjna i bezbolesna. Badanie wykonuje się najczęściej w specjalnym cichym pokoju, kiedy dziecko śpi. Aparat do badania przypomina pilota i jest zakończony długą sondą, której końcówkę wkłada się dziecku do ucha. Gdy ucho środkowe i wewnętrzne funkcjonuje prawidłowo, sonda rejestruje na sygnał zwrotny. Wynik badania przesiewowego słuchu jest wtedy ujemny, co oznacza, że noworodek nie znajduje się w grupie dzieci podwyższonego ryzyka niedosłuchu.
Gdy wynik jest nieprawidłowy i istnieje ryzyko uszkodzenia słuchu, rodzice muszą zgłosić się z dzieckiem do poradni audiologicznej w ciągu pierwszych trzech miesięcy. Tam przeprowadza się kolejne badania słuchu. Jeżeli wynik badania weryfikującego także jest nieprawidłowy, zalecane jest badania tzw. ABR. Dopiero nieprawidłowy wynik tego badania rozstrzyga o rozpoznaniu niedosłuchu u dziecka.
Reklama
Jak wygląda badanie ABR?
Ważnym krokiem do zachowania słuchu w dobrej kondycji jest umówienie się na bezpłatną wizytę w gabinecie protetyki słuchu. Kontrolę warto przeprowadzać regularnie, co 1-2 lata. Badanie trwa tylko 15 minut i jest bezbolesne. Warto skorzystać z darmowej porady, by zapobiegać rozwojowi ubytku słuchu w przyszłości. Kliknij tutaj, aby zrobić bezpłatne badanie słuchu.
W trakcie badania ABR rejestruje się słuchowe potencjały pnia mózgu, dziecku zakłada się na uszy specjalne słuchawki, a na głowie montuje elektrod, które rejestrują możliwość odbioru dźwięku przez mózg. W słuchawkach do pacjenta docierają dwa typy dźwięków: trzaski lub tony. Badanie, w przeciwieństwie do otoemisji pozwala na zlokalizowanie miejsca uszkodzenia słuchu. Określa także próg słyszenia dla różnych częstotliwości. Badanie wykonuje się najczęściej we śnie.
Inną obiektywna metodą zbadania progu słyszenia u dziecka i zlokalizowania miejsca uszkodzenia jest tzw. badanie BERA. Na głowie leżącego dziecka umieszcza się 3 elektrody, które są połączone z komputerem rejestrującym potencjały słuchowe.
Umów się na bezpłatne badanie słuchu! Kliknij tutajBadanie audiometryczne
Audiometryczne badanie słuchu nie należy do obiektywnych metod określania progu słyszenia, ponieważ opiera się na reakcji pacjenta na bodźce dźwiękowe. Dziecko siedzi w wyciszonej kabinie, ma na uszach słuchawki, w których słyszy tony o różnym natężeniu (audiometria totalna) lub wyrazy, zdania, sylaby i logorytmy (audiometria słowna). Gdy słyszy dźwięk musi nacisnąć specjalny guzik. Wyniki są prezentowane w postaci audiogramów. Audiometrię tonalną można wykonać u dzieci między 3. a 6. rokiem życia, audiometrię słowną u dzieci starszych.
Reklama
Badanie słuchu - tympanometria
W trakcie tego badania ocenia się stan ucha środkowego. Jest tympanometria niezbędna przy doborze aparatu słuchowego. To pomocna metoda zwłaszcza w przypadku:
- wysiękowego zapalenia ucha
- niedrożności trąbki słuchowej
- przerw w łańcuchu kosteczek
Za pomocą specjalnej sondy do ucha dziecka dostaje się dźwięk, a jednocześnie specjalna pompka zwiększa ciśnienie w przewodzie słuchowym. Na wykresie są rejestrowane wychylenia błony bębenkowej.
Reklama
Badanie słuchu - zachowaj czujność
Pozytywne wyniki przesiewowego badania słuchu u dzieci nie powinny jednak uśpić czujności rodziców, ponieważ część kłopotów ze słuchem może się pojawić w późniejszym okresie życia dziecka. W wieku szkolnym aż co piąte dziecko ma różnego rodzaju zaburzenia słuchu. Niektóre dzieci mogą też stracić słuch po:
- po ostrej infekcji
- chorobach zakaźnych
- zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych
- urazach głowy
Co więcej z ankiety przeprowadzonej przez Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu w Warszawie wynika, że ponad połowa rodziców nie zauważyła problemów ze słuchem u swojego dziecka, u którego wykryto wadę. Dlatego niezwykle jest ważne, żeby dokładnie przyglądać się dzieciom, nie lekceważyć zaburzeń ich koncentracji i agresywnych reakcji, które mogą wynikać z niedosłuchu.
