Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗
Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗
Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗

Badanie słuchu u dzieci i noworodków - na czym polega?

O kilkunastu lat w polskich szpitalach wykonuje się badania słuchu u wszystkich dzieci w drugiej dobie ich życia. Mimo pozytywnego wyniku badania audiologicznego rodzice powinni bacznie przyglądać się rozwojowi swoich dzieci, bo uszkodzenia słuchu mogą pojawić się także w późniejszych latach, w wyniku przebytych chorób i urazów.
Dziecko w czasie badania słuchu u audiologa
Źródło: 123RF
Spis treści

Zdrowy noworodek słyszy od momentu urodzenia, reaguje na nagłe i głośne dźwięki, a z upływem 4-6 miesięcy także na głos swoich rodziców. Około 10. miesiąca życia powinien odpowiadać na cichsze bodźce akustyczne i odwracać z zaciekawieniem głowę w kierunku ich źródła. Szacuje się jednak, że 2-4 dzieci na 1 tys. noworodków rodzi się z poważnymi uszkodzeniami słuchu. Szybka diagnoza problemu w takich sytuacjach jest niezwykle ważna, bo pierwsze miesiące życia dziecka to tzw. „złoty okres rozwoju mowy”, w czasie, którego dziecko uczy się znaczenia różnych dźwięków, w tym także mowy, co pozwala mu na wypowiadanie pierwszych słów ok. 12 miesiąca życia.

Istnieje kilka sprawdzonych metod badania słuchu u noworodków i starszych dziecka. Do najpopularniejszych zaliczamy:

  • otoemisję akustyczną
  • badanie potencjałów słuchowych wywołanych (ABR, BERA)
  • audiometrię
  • tympanometrię

Reklama

Przesiewowe badanie słuchu

Od pewnego czasu wszystkie polskie noworodki mają przeprowadzone przesiewowe badanie słuchu zanim opuszczą szpital. Każde dziecko urodzone po 2002 roku ma w książeczce zdrowia naklejkę z wynikiem bezpłatnego badania słuchu.

Diagnostykę przeprowadza się w drugiej dobie życia dziecka, kiedy mamy pewność, że przewód słuchowy malucha nie jest już zatkany mazią płodową. Metoda rejestracji otoemisji akustycznych wywołanych trzaskiem (TEOAE) jest nieinwazyjna i bezbolesna. Badanie wykonuje się najczęściej w specjalnym cichym pokoju, kiedy dziecko śpi. Aparat do badania przypomina pilota i jest zakończony długą sondą, której końcówkę wkłada się dziecku do ucha. Gdy ucho środkowe i wewnętrzne funkcjonuje prawidłowo, sonda rejestruje na sygnał zwrotny. Wynik badania przesiewowego słuchu jest wtedy ujemny, co oznacza, że noworodek nie znajduje się w grupie dzieci podwyższonego ryzyka niedosłuchu.

Gdy wynik jest nieprawidłowy i istnieje ryzyko uszkodzenia słuchu, rodzice muszą zgłosić się z dzieckiem do poradni audiologicznej w ciągu pierwszych trzech miesięcy. Tam przeprowadza się kolejne badania słuchu.  Jeżeli wynik badania weryfikującego także jest nieprawidłowy, zalecane jest badania tzw. ABR. Dopiero nieprawidłowy wynik tego badania rozstrzyga o rozpoznaniu niedosłuchu u dziecka.

Reklama

Jak wygląda badanie ABR?

W trakcie badania ABR rejestruje się słuchowe potencjały pnia mózgu, dziecku zakłada się na uszy specjalne słuchawki, a na głowie montuje elektrod, które rejestrują możliwość odbioru dźwięku przez mózg. W słuchawkach do pacjenta docierają dwa typy dźwięków: trzaski lub tony. Badanie, w przeciwieństwie do otoemisji pozwala na zlokalizowanie miejsca uszkodzenia słuchu. Określa także próg słyszenia dla różnych częstotliwości. Badanie wykonuje się najczęściej we śnie.

Inną obiektywna metodą zbadania progu słyszenia u dziecka i zlokalizowania miejsca uszkodzenia jest tzw. badanie BERA. Na głowie leżącego dziecka umieszcza się 3 elektrody, które są połączone z komputerem rejestrującym potencjały słuchowe. 

Reklama

Badanie audiometryczne

Audiometryczne badanie słuchu nie należy do obiektywnych metod określania progu słyszenia, ponieważ opiera się na reakcji pacjenta na bodźce dźwiękowe. Dziecko siedzi w wyciszonej kabinie, ma na uszach słuchawki, w których słyszy tony o różnym natężeniu (audiometria totalna) lub wyrazy, zdania, sylaby i logorytmy (audiometria słowna). Gdy słyszy dźwięk musi nacisnąć specjalny guzik. Wyniki są prezentowane w postaci audiogramów.  Audiometrię tonalną można wykonać u dzieci między 3. a 6. rokiem życia, audiometrię słowną u dzieci starszych.

Reklama

Badanie słuchu - tympanometria

W trakcie tego badania ocenia się stan ucha środkowego. Jest tympanometria niezbędna przy doborze aparatu słuchowego. To pomocna metoda zwłaszcza w przypadku:

  • wysiękowego zapalenia ucha
  • niedrożności trąbki słuchowej
  • przerw w łańcuchu kosteczek

Za pomocą specjalnej sondy do ucha dziecka dostaje się dźwięk, a jednocześnie specjalna pompka zwiększa ciśnienie w przewodzie słuchowym. Na wykresie są rejestrowane wychylenia błony bębenkowej. 

Reklama

Badanie słuchu - zachowaj czujność

Pozytywne wyniki przesiewowego badania słuchu u dzieci nie powinny jednak uśpić czujności rodziców, ponieważ część kłopotów ze słuchem może się pojawić w późniejszym okresie życia dziecka. W wieku szkolnym aż co piąte dziecko ma różnego rodzaju zaburzenia słuchuNiektóre dzieci mogą też stracić słuch po:

Co więcej z ankiety przeprowadzonej przez Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu w Warszawie wynika, że ponad połowa rodziców nie zauważyła problemów ze słuchem u swojego dziecka, u którego wykryto wadę. Dlatego niezwykle jest ważne, żeby dokładnie przyglądać się dzieciom, nie lekceważyć zaburzeń ich koncentracji i agresywnych reakcji, które mogą wynikać z niedosłuchu.

Czytaj również
Joanna Barczykowska-Tchorzewska
Artykuł napisany przez
Joanna Barczykowska-Tchorzewska
Od początku związana z dziennikarstwem medycznym. Autorka licznych wywiadów, artykułów oraz reportaży poświęconych zdrowiu i medycynie. Wyróżniona w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2015 przez Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia. W latach 2009-2010 związana z Gazetą Wyborczą, od 2010 do 2015 roku odpowiadała za dział zdrowie w serwisach i dzienniku „Polska The Times. Dziennik Łódzki”. Od 2016 roku związana z Medme.pl, jako redaktor naczelna portalu i wiceprezes spółki Pharma Partner.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Badania laryngologicze
Wymaz z gardła - jak przebiega i co wykrywa? Przygotowanie do badania
Badanie gardła
Próba kaloryczna - na czym polegają próby błędnikowe?
Badanie próby kalorycznej
Audiometria tonalna (test PTA) - na czym polega to badanie słuchu?
Osoba w czasie badania słuchu
Podobne artykuły
Dziecko w czasie badania nosa
Wymaz z nosa - wyniki i przygotowanie do badania
Badanie tympanometryczne
Tympanometria - na czym polega i jak czytać jej wyniki?
Badanie BERA
Badanie ABR - na czym polega i u kogo się je przeprowadza?
Dziecko w czasie badania ABR
Badanie BERA - kiedy je wykonać? Wyniki i cena
Punkcja zatok
Punkcja zatok szczękowych i czołowych – przebieg badania

Reklama


Jak świętować pierwszy dzień wiosny?
Sprawdź!