Mikroplastik w ludzkim mózgu❗ Czy nasz organizm staje się śmietniskiem? 🧠
Mikroplastik w ludzkim mózgu❗ Czy nasz organizm staje się śmietniskiem? 🧠
Mikroplastik w ludzkim mózgu❗ Czy nasz organizm staje się śmietniskiem? 🧠

Skala Centora – sposób na ocenę stopnia zakażenia bakteryjnego gardła. Na czym polega?

Skala Centora pozwala ustalić przyczynę ostrego zapalenia gardła lub anginy. Przeprowadzenie testu, który polega na odpowiedzi na zestaw pytań ułatwia określenie prawdopodobieństwa zakażenia bakteriami. Przeczytaj, w jaki sposób skala Centora ułatwia zalecenie antybiotyku.
Skala Centora – czym jest i do czego służy? Punktacja
123RF
W skrócie
  • Skala Centora to przydatne narzędzie w ocenie przyczyny zapalenia gardła lub anginy. Skonstruowane pytania ułatwiają odpowiedź na pytanie, czy powodem choroby są bakterie.
  • Wyniki uzyskane po zastosowaniu skali Centora wykazują konieczność zastosowania antybiotyku lub jej brak. Używanie tej skali zwiększa stopień racjonalnego stosowania antybiotykoterapii. Szczepy bakterii leczone w inny sposób przyczyniają się do rozwoju choroby i przykrych dolegliwości.
  • Skala Centora nie ma zastosowania wobec dzieci poniżej 3 roku życia. Uzyskanie maksymalnej liczby punktów potwierdza cechy choroby, które kwalifikują się do podania antybiotyku.
SPRAWDŹ TEŻ: Drapanie w gardle. Jak sobie z nim radzić?
Spis treści

Co to jest skala Centora?

Skala Centora pozwala na ocenę prawdopodobieństwa wystąpienia zakażenia paciorkowcem. Dzięki zastosowaniu tej metody lekarz potrafi określić, co jest przyczyną silnego zapalenia gardła lub anginy.

Skala potwierdza, czy choroba ma podłoże wirusowe czy bakteryjne. Wynik podaje informację, czy jest konieczne podanie antybiotyku. Bardzo często na podstawie samego obrazu klinicznego trudno jest postawić jednoznaczną diagnozę. Ta metoda ułatwia leczenie i zapobiega nieuzasadnionemu podawaniu antybiotyków luz zbyt późnego włączenia ich do terapii.

Obecnie używana jest skala Centora w modyfikacji Isaaca. Zakażenie bakterią PBHA (Streptococcus pyogenes) jest głownie ustalane poprzez wykonanie posiewu wymazu z gardła i zrobienie szybkiego testu antygenowego.

Skala Centora Isaaca pozwala ustalić nie tylko indywidualny plan leczenia anginy, ale także informuje czy jest konieczne przeprowadzenie badań bakteriologicznych.

Skala Centora znacznie skraca czas diagnozowania charakteru zapalenia gardła i tym samym ułatwia leczenie. Nie może być jednak stosowana u dzieci poniżej 3 roku życia.

Reklama

Zastosowanie skali Centora 

Do czego służy skala Centora? Głównym zadaniem jest zwiększenia stopnia racjonalnej antybiotykoterapii. U większości pacjentów (około 80%) zapalenie gardła jest wywołane wirusami. W takich przypadkach nie jest konieczne leczenie antybiotykami.

Wprowadzenie antybiotyku przy podłożu wirusowym nie przynosi żadnych efektów, opóźnia proces leczenia i niepotrzebnie narusza florę bakteryjna organizmu. Zastosowanie skali Centora pozwala dokładnie zidentyfikować osoby, które dotknęło zakażenie bakteryjne. W takich sytuacjach włączenie antybiotyku jest konieczne i uzasadnione.

W praktyce lekarskiej skala Centora określa prawdopodobieństwo, czy ostre zapalenia gardła zostało wywołane przez paciorkowce. W zależności od liczby punktów, uzyskanych w trakcie badania lekarz podejmuje decyzję o sposobie leczenia i ewentualnej konieczności zlecenia dalszych badań.

Oporność szczepów bakteryjnych na leczenie antybiotykami wymaga obecnie coraz częściej stosowania racjonalnej antybiotykoterapii. Skala Centora ułatwia lekarzowi zweryfikowanie postawionej diagnozy i wskazuje możliwości terapeutyczne.

W każdym indywidualnym przypadku konieczna jest jednak całościowa ocena stanu pacjenta. 

Reklama

Punktacja objawów w skali Centora

W skali punktowej Centora poszczególnym objawom klinicznym przypisywany jest jeden punkt. Dodatkowy punkt otrzymują chore dzieci w wieku 3-14 lat, a jeden punkt jest odejmowany w wieku powyżej 45 lat.

Oto punktacja i kalkulator skali Centora:

Objawy Liczba punktów
gorączka powyżej 38°C 1
brak kaszlu 1
powiększenie węzłów chłonnych 1
obrzęk migdałków i wysięk 1
wiek 3-14 lat 1
wiek 15-44 lata 0
wiek powyżej 45 lat -1

 

W zależności od liczby punktów, uzyskanych podczas badania zależy rodzaj zaleconego postępowania przez lekarza:

  • 0-1 - leczenie objawowe bez konieczności badań bakteriologicznych;
  • 2-3 -prawdopodobieństwo infekcji paciorkowej, konieczność   przeprowadzenia testu na obecność antygenu PBHA lub posiewu z wymazu gardła;
  • 4- w przypadku nasilonych objawów konieczne jest włączenie antybiotyku, przy objawach łagodnych należy przeprowadzić test antygenowy luz zlecić posiew wymazu z gardła.

Reklama

Skala Centora a angina

Angina jest zapaleniem gardła i migdałków, które ma podłoże bakteryjne, wirusowe i grzybicze. Choroba ta może mieć różny przebieg.

Bakterie, które ją wywołują mogą ,,żyć” w organizmie i choroba je tylko uaktywnia. Przemęczenie i choroby przewlekłe powodują osłabienie organizmu i stwarzają podłoże do szybkiego namnażania.

Skala Centora a angina – jak wygląda ich powiązanie? Te dwa elementy, razem połączone to dość mocne ułatwienie procesu leczenia anginy.

Do głównych objawów anginy należą:

  • silny ból gardła, który utrudnia przełykanie,
  • wysoka gorączka (powyżej 38°C),
  • dreszcze,
  • powiększone węzły chłonne szyi,
  • bolesność przy ucisku węzłów chłonnych,
  • złe samopoczucie,
  • bóle głowy.

Zapalenie błony śluzowej gardła wywołane bakteriami jest nagłym schorzeniem. Angina paciorkowcowa przenoszona jest drogą kropelkową.

Skala Centora ułatwia ocenę, co może być podłożem anginy. Często przyczyną są paciorkowce, które wywołują ostre zapalenie gardła, a to wymaga już zastosowania antybiotyku. Powiązanie pomiędzy skalą Centora a ostrym zapaleniem gardła pozwala na ocenę prawdopodobieństwa zakażenia bakteryjnego. Liczba punktów w skali Centora jest ważną podstawą do modyfikowania leczenia.

Reklama

Skala Centora a antybiotyki

W wielu przypadkach chorób gardła nie ma konieczności wprowadzania antybiotykoterapii. Skala Centora zwiększa stopień racjonalności stosowania antybiotyków i ułatwia odpowiedź na pytanie, czy antybiotyk w indywidualnym przypadku jest uzasadniony.

Uzyskanie powyżej 4 punktów, przy silnych objawach stwarza już podstawy do takiego leczenia. Prawdopodobieństwo infekcji paciorkowcowej wynosi ponad 50% przy maksymalnej liczbie punktów w skali. Nasilone objawy w takich przypadkach wskazują na konieczność zlecenia antybiotyku bez potrzeby wykonywania testów potwierdzenia.

Infekcja bakteryjna gardła pojawia się zdecydowanie rzadziej niż wirusowa. Ten rodzaj infekcji wywołują bakterie, najczęściej paciorkowce.

Infekcja bakteryjna ma zdecydowanie cięższy przebieg od wirusowej. W sytuacjach odpowiedzialności bakterii za stan zapalny konieczne jest włączenie antybiotyków

Skala Centora pozwala na szczegółowe rozpoznanie choroby i skuteczne leczenie.

Czytaj również

Bibliografia

  • P. Gajewski, „Interna”, Szczeklika 2018/2019, wydanie 10, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2018.
  • J. B. Latkowski, W. Lukas, M. Godycki-Ćwirko „Medycyna Rodzinna”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
  • B. Zielnik-Jurkiewicz „Choroby laryngologiczne u dzieci”, Medical Tribune Polska, Warszawa, 2013, s. 164.
  • E. Mazur „Diagnostyka ostrych zakażeń górnych dróg oddechowych”, Post. Mikrobiol., 2012, 51, 3, 213-217.
Jolanta Woźniak
Artykuł napisany przez
Jolanta Woźniak
Absolwentka Prawa na Uniwersytecie Łódzkim. Pierwsze doświadczenie zawodowe zdobywała, jako pracownik Działu Penitencjarnego i Organizacyjno-Prawnego w Areszcie Śledczym w Łodzi. Od 2004 roku Zastępca Prezesa i Członek Zarządu w Miejskiej Spółdzielni Mieszkaniowej. Od kilku lat copywriterka, głównie w tematyce prawnej, ale i medycznej i parentingowej. Prywatnie miłośniczka dobrego kina.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Badania laryngologicze
Przetwarzanie słuchowe - badanie APD i terapia zaburzenia
Dziewczyna pokazujące swoje ucho
Skala Centora – sposób na ocenę stopnia zakażenia bakteryjnego gardła. Na czym polega?
Skala Centora – czym jest i do czego służy? Punktacja
Badanie słuchu u dzieci i noworodków - na czym polega?
Dziecko w czasie badania słuchu u audiologa
Podobne artykuły
Badanie próby kalorycznej
Próba kaloryczna - na czym polegają próby błędnikowe?
Badanie BERA
Badanie ABR - na czym polega i u kogo się je przeprowadza?
Osoba podczas badania błędnika
Badanie błędnika - na czym polega i jak wygląda?
Punkcja zatok
Punkcja zatok szczękowych i czołowych – przebieg badania
Osoba w czasie badania słuchu
Audiometria tonalna (test PTA) - na czym polega to badanie słuchu?

Reklama


Jak często robić regenerację włosów?
Sprawdź!