Czym zajmuje się audiologia?
Audiologia to jedna z gałęzi otolaryngologii, czyli dziedziny medycyny zajmującej się diagnozowaniem oraz leczeniem chorób narządów w obrębie głowy i szyi - ucha, nosa, gardła, krtani, przełyku itd. Otolaryngologia, czy po prostu laryngologia, to bardzo obszerna dziedzina medycyny. W jej ramach wyróżnia się pięć subdyscyplin naukowych - foniatrię, audiologię, rynologię, chirurgię podstawy czaszki oraz laryngologię onkologiczną.
Audiolog jest lekarzem specjalizującym się w zaburzeniach słuchu, foniatra zna się na zaburzeniach mowy, a rynolog to lekarz specjalista zajmujący się leczeniem chorób nosa i zatok przynosowych. Chirurgia podstawy czaszki skupia się na leczeniu operacyjnym, natomiast onkologia laryngologiczna jest nauką o nowotworach w obrębie głowy i szyi. Od kilku lat lekarze uczą się audiologii i foniatrii w ramach jednej specjalizacji, co oznacza, że po ukończeniu studiów specjalizacyjnych stają się jednocześnie audiologami i foniatrami, specjalistami od zaburzeń procesu komunikatywnego.
Reklama
Z jakimi problemami można zgłosić się do audiologa?
Szacuje się, że w Polsce około 900 tysięcy osób cierpi na zaburzenia słuchu. Pacjentami audiologów są przede wszystkim seniorzy. Według statystyk ponad 70 procent 70-latków choruje na częściową głuchotę. Wraz z wiekiem odsetek osób z zaburzeniami słuchu jest większy.
W grupie wiekowej 80-90 lat wzrasta o około 10 punktów procentowych. Audiolog jest lekarzem specjalistą zajmującym się diagnozowaniem oraz leczeniem zaburzeń słuchu, szumów usznych oraz niedosłuchu i głuchoty.
Lekarz audiolog zajmuje się też leczeniem operacyjnym oraz prowadzi rehabilitację słuchu. We współpracy z protetykiem wykonuje protezowanie słuchu oraz dobiera aparat słuchowy. Audiolog potrafi też zdiagnozować zaburzenia słuchu związane z chorobami neurologicznymi, zakaźnymi, autoimmunologicznymi oraz chorobami przemiany materii.
Reklama
Audiolog dziecięcy
Coraz częściej do gabinetów audiologów zgłaszają się rodzice z dziećmi, u których mowa nie rozwija się prawidłowo. Zdaniem specjalistów problem zaburzeń w procesie komunikatywnym może dotyczyć nawet 20 procent dzieci w wieku szkolnym.
Audiolog dziecięcy, poza wymienionymi wyżej umiejętnościami, zna się także na metodach badania słuchu u dzieci. We współpracy z logopedą oraz psychologiem diagnozuje u dzieci zaburzenia słuchu, mowy, artykulacji oraz takie choroby jak autyzm, mutyzm, logofobia czy dysfagia. Ponadto audiolog kwalifikuje dzieci z zaburzeniami mowy i słuchu do odpowiednich szkół lub ośrodków szkolno-wychowawczych.
Reklama
Jakie badania można wykonać w poradni audiologicznej?
W poradni audiologicznej można wykonać podstawowe badania uszu za pomocą otoskopu. Otoskopia ma na celu wykrycie uszkodzeń fizycznych przewodu słuchowego lub błony bębenkowej. Poradnie audiologiczne przeprowadzają też szereg badań specjalistycznych, m.in. audiometrię tonalną, tympanometrię oraz badanie ABR.
Audiometrię tonalną wykonuje się w wyciszonej kabinie. Pacjent zakłada słuchawki, a po usłyszeniu dźwięku naciska przycisk. Badanie określa progi słyszenia.
Tympanometria jest badaniem niewymagającym współpracy pacjenta. Pozwala zdiagnozować niedosłuchy i zapalenia ucha środkowego. Polega na wprowadzeniu do ucha sondy z zaślepką uszczelniająca kanał słuchowy. Sonda podłączona jest do urządzenia, które generuje dźwięki i zmienia ciśnienie w błonie bębenkowej za pomocą specjalnej pompki. W czasie badanie rejestrowanie są wychylenia błony bębenkowej. Badanie pozwala określić drożność trąbki słuchowej oraz stan łańcuszka kosteczek słuchowych.
Badanie ABR rejestruje słuchowe potencjały wywołane z pnia mózgu w reakcji na dźwięk. To badanie także nie wymaga zaangażowania pacjenta. Słuchowe potencjały wywołane pnia mózgu są rejestrowane za pomocą elektrod umieszczonych na głowie pacjenta i podłączonych do specjalnego systemu komputerowego. W czasie badania pacjent musi leżeć nieruchomo, co jest problematyczne w przypadku dzieci.
Reklama
Poradnia audiologiczna dla dzieci
Badanie audiologiczne ABR to podstawowe badania diagnostyczne wykonywane w dzieci poniżej piątego roku życia. W przypadku dzieci ABR przeprowadza się w czasie snu, gdyż gwarantuje to brak zakłóceń pomiarowych. Poradnie audiologiczne wykonują takie badanie zwykle w godzinach wieczornych. Lekarze zalecają, aby w dniu badania obudzić dziecko wcześniej lub zrezygnować z popołudniowej drzemki. Generalnie dziecko przed badaniem powinno być śpiące i głodne. Przed samym badaniem rodzice karmią dziecko i usypiają, co ma zwiększyć szanse na przeprowadzenie pełnego badania, które trwa około godziny. Niekiedy badanie u dzieci jest wykonywanie w czasie snu wywołanego farmakologicznie.
U dzieci powyżej 6. roku życia badanie przeprowadza się tak jak u osób dorosłych. Audiometrię tonalną wykonuje się zwykle u dzieci powyżej 3. roku życia. Niektóre poradnie audiologiczne wykonują audiometrię tonalną zabawową. W czasie badania dziecko zamiast naciskać przycisk, wrzuca klocek do specjalnego pojemnika.
Czytaj też: