Dla Ciebie, na zdrowie!

Badanie TSH - czy na czczo? Przygotowanie, normy i cena

TSH to hormon tyreotropowy, który jest wydzielany przez przysadkę mózgową. Sprawdzenie jego poziomu pozwala ocenić, czy tarczyca funkcjonuje prawidłowo. Jaka jest norma TSH i jak należy interpretować wyniki badania?
Napis TSH test na probówce
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Badanie TSH wykonuje się w przypadku podejrzenia dysfunkcji tarczycy lub potwierdzenia jej prawidłowego funkcjonowania. Kiedy jeszcze?
  • Normy wyników TSH zależną m.in od wieku pacjenta. Dlaczego?
  • Badanie TSH wykonuje się obowiązkowo w ciąży ze względów zdrowotnych matki i dziecka.
SPRAWDŹ TEŻ: Tyreotropina - co to jest i za co odpowiada?
Spis treści

Reklama

Co to jest TSH?

Hormon tyreotropowy, czyli TSH, jest wydzielany przez przedni płat przysadki mózgowej. Działa on na gruczoł tarczycy, pobudzając go do produkcji hormonów: trójjodotyroniny (T3) i tyroksyny (T4). Wynik TSH pozwala ocenić czy tarczyca funkcjonuje w prawidłowy sposób.

W przypadku stwierdzenia zbyt wysokiego lub zbyt niskiego poziomu TSH we krwi, zlecane są badania wolnych hormonów tarczycy: FT3 i FT4. Ich wyniki umożliwiają ostateczne potwierdzenie niedoczynności lub nadczynności tego gruczołu

Wskazania do badania TSH

Poziom hormonu TSH warto sprawdzić wówczas, gdy podejrzewa się jakiekolwiek zaburzenia pracy tarczycy.

Do objawów niedoczynności tarczycy należą m.in.: zwiększona męczliwość, osłabienie i łamliwość włosów, nadmierna senność, częste odczuwanie zimna (nawet podczas ciepłych dni), częste zaparcia, problemy z koncentracją, sucha skóra, zaburzenia miesiączkowania, obrzęki i zwiększenie masy ciała.

Wśród objawów nadczynności tarczycy wymieniania się z kolei: spadek wagi, nadmierna potliwość, drżenie rąk, kołatanie serca, nerwowość i biegunki. Badanie krwi TSH jest przeprowadzane także w diagnostyce niepłodności u kobiet, a także podczas monitorowania efektów terapii hormonalnej.

Reklama

Na czym polega badanie TSH?

Materiałem niezbędnym do sprawdzenia poziomu TSH jest surowica kwi. Na badanie pacjent musi przyjść co najmniej 8 godzin po ostatnim posiłku, najczęściej na czczo, po przebudzeniu. Może wypić jedynie wodę. Następnie z żyły łokciowej pobierana jest krew. Na wyniki badań TSH czeka się zazczwyaj jeden dzień.

Do badania nie trzeba się w żaden sposób przygotować. Wystarczy zastosować się do zaleceń, czyli być na czczo, a także nie spożywać alkoholu przez 48h przed badaniem.

Należy uważać na niektóre antybiotyki, ponieważ mogą one przyspieszaćrozkład tyrosyny we krwi, a wówczas poziom TSH wzrasta i wynik badania jest niemiarodajny. Na wszelki wypadek, lepiej odczekać 7 dni od skończenia branantybiotyku do badania. Zaleca się również konsultację z lekarzem pierwszego kontaktu w tej sprawie.

Natomiast osoby przyjmujące preparaty lewotryksyny powinny zaczekać 24h od przyjęcia ostatniej dawki do wykonania badania. Inne leki raczej nie mają wpływu na wyniki, jednak w razie wątpliwosci należy zasięgnąć opinii lekarza.

Kobiety często zadanią pytanie, czy badanie poziomu TSH można wykonać w trakcie okresu. Warto wiedzieć, że faza cyklu miesiaćzkowego, nie ma istotnego znaczenia dla wyników badania.

Jaka jest norma TSH?

Zakres normy TSH u osoby dorosłej wynosi od 0,32 do 5,0 mU/l. Informacje te podane są zazwyczaj razem z wynikiem badania, szybko więc można samemu sprawdzić czy poziom hormonu TSH jest prawidłowy. Pamiętajmy jednak, że wszelkie wyniki zawsze należy konsultować z lekarzem.

Reklama

Co oznacza niskie TSH?

Niski poziom TSH zazwyczaj oznacza nadczynność tarczycy, choć może również występować w przypadku wtórnej niedoczynności tarczycy zwiążanej nierzadko z niedoczynnością przysadki

Schorzenie to występuje, gdy uszkodzona przysadka przestaje produkować hormon TSH, a tarczyca nie otrzymuje informacji, że w organizmie brakuje tyroksyny i trójjodotyroniny.

Za niskie TSH może również występować w chorobie Basedowa i podczas rozwoju wola guzkowego toksycznego.

Co oznacza podwyższone TSH?

Wysokie TSH zazwyczaj sugeruje niedoczynność tarczycy. Dochodzi do niego, gdy przysadka mózgowa próbuje pobudzić tarczycę do wydzielania hormonów, ale gruczoł nie jest w stanie produkować ich odpowiedniej ilości. Za wysokie TSH może wskazywać także na tzw. niedoczynność trzeciorzędową.

Jeśli stężenie TSH jest podwyższone, a FT3 i/lub FT4 obniżone, wówczas możemy powiedzieć o pełnej niedoczynności tarczycy.

Badanie TSH w ciąży

Jednym z obowiązkowych badań dla kobiet w ciąży jest właśnie badanie TSH. Poziom hormonów tarczycy jest bardzo ważny w tym okresie, ponieważ niedoczynność tego gruczołu może stanowić zagrożenie dla rozwoju płoduTa dysfunkcja tarczycy może równiez prowadzić do poronienia lub przedwczesnego porodu.

W czasie ciąży poziom TSH monitoruje się co 4 tygodnie. Po porodzie natomiast zalecane jest kontrolowanie TSH między 2-6 miesięcy. Konieczne jest to ze względu na możliwość wystąpienia poporodowego zapalenia tarczycy.

Badanie TSH u dzieci

Jeśli istnieją wskazania do badania TSH, wykonuje się je także u dzieci.

U niemowląt norma wynosi od 0.9 do 7.7, a u dzieci do rozpoczęcia dojrzewania poziom powinien być rzędu 0.6-55.

Ile kosztuje badanie TSH?

Cena badania poziomu TSH bez skierowania mieści się zazwyczaj w przedzialeod kilkunastu do dwudziestu kilku złotych. Skierowanie na to badanie może wystawić lekarz podstawowej opieki zdrowotnej – wówczas będzie ono bezpłatne, gdyż można otrzymać refundację na NFZ.

Około 20 złotych kosztują również badania F3 i F4. One także mogą zostać wykonane bezpłatne dzięki skierowaniu lekarza.

Czytaj również

Bibliografia

  • Ponichtera A., Borowiak E., Choroby tarczycy jako poważny problem medyczny w Polsce, Problemy Pielęgniarstwa 2008; 16, (1, 2): 192-198.
  • Zabrocka L., Klimek J.: Molekularny mechanizm dzialania hormonów tarczycy, Postępy Biochemii 2004; 50(1):57-68
  • Gietka-Czernel M.: Postępy w laboratoryjnej diagnostyce czynności tarczycy, Postępy Nauk Medycznych 2/2008, s. 83-91
  • Budlewski T., Franek E.: Diagnostyka obrazowa chorób tarczycy, Choroby Serca i Naczyń 2009, tom 6, nr 1, 37–41.
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Zdrowie
Przeczytaj artykuł
Koronarografia serca – na czym polega i ile trwa badanie?
Lekarz podczas zabiegu na sali operacyjnej
Przeczytaj artykuł
Badanie ALT – norma i wyniki. Co znaczy wysokie alt?
Próba krwi do badania poziomu ALT
Przeczytaj artykuł
Badanie PSA - co to jest i jak się przygotować? Normy
Badanie raka prostaty dzięki PSA
Podobne artykuły
Badanie współczynnika białych krwinek
WBC morfologia - norma, wyniki i ich interpretacja
Badanie FT3 w diagnostyce tarczycy
FT3 - jaka jest norma? Podwyższone i niskie stężenie
Badanie próbki krwi FT4
Badanie FT4 (wolna tyroksyna) - normy i interpretacja wyniku
Próbka krwi do badania anty TPO
Anty TPO: norma. Co oznacza anty TPO wysokie, a co niskie?
Może to Cię zainteresuje
Kobieta odmawia jedzenia słodyczy z powodu hiperinsulinemii
Hiperinsulinemia - przyczyny, objawy i leczenie. Jaka dieta?
Język z czerwonymi plamami
Język geograficzny - przyczyny i objawy. Jakie leczenie?
Widok kominów z fabryk zanieczyszczających powietrze
Zanieczyszczenia powietrza - źródła. Jaki wpływ na zdrowie?
Model mózgu z dłoni
Torbiel szyszynki - objawy i leczenie. Czy może pęknąć?

Reklama


Sonda
Sonda redakcyjna
Co najczęściej stosujesz na zgagę?