Ułatwienia dla pacjentów z terenów powodziowych. 👉 Jak z nich skorzystać? Sprawdź❗
Ułatwienia dla pacjentów z terenów powodziowych. 👉 Jak z nich skorzystać? Sprawdź❗
Ułatwienia dla pacjentów z terenów powodziowych. 👉 Jak z nich skorzystać? Sprawdź❗

Jakie mogą być przyczyny bólu nóg u dziecka?

Ból nóg u dziecka może mieć rozmaite przyczyny, począwszy od urazów, poprzez infekcje wirusowe, na chorobach autoimmunologicznych kończąc. Sprawdź, jakie symptomy mogą świadczyć o poważnej chorobie.
Lekarz bada nogi dziecku
źródło:123RF
W skrócie
  • Ból nóg u dziecka to objaw nieswoisty, który występuje w różnych jednostkach chorobowych i nie przesądza o rozpoznaniu
  • Wśród przyczyn dolegliwości bólowych ze strony kończyn wymienia się urazy, przeciążenia, infekcje wirusowe, stany zapalne oraz choroby autoimmunologiczne.
  • Ból nóg u dzieci może być ponadto idiopatyczny, czyli niezwiązany z żadną jednostką chorobową.
SPRAWDŹ TEŻ: Ból nóg - łydek, ud i palców - przyczyny i leczenie
Spis treści

Jak objawia się ból nóg u dziecka i jakie ma przyczyny? 

Ból nóg u dziecka zaliczany jest do objawów nieswoistych, czyli występujących w różnych jednostkach chorobowych i nie przesądzających o rozpoznaniu. Bóle nóg w populacji dziecięcej mogą mieć rozmaite przyczyny, wśród których wymienić można:

  • urazy, 
  • przeciążenie układu mięśniowo-szkieletowego,
  • infekcje przebiegające z bólami kończyn (np. grypa, odra),
  • zapalenie kości,
  • choroby zapalne stawów,
  • zespół nadmiernej ruchomości stawów (ZNRS),
  • fibromialgię
  • choroby nowotworowe (białaczka, nowotwory kości),
  • choroby tkanki łącznej. 

Postawienie diagnozy jedynie na postawie tego, że dziecko uskarża się na ból nóg, jest niemal niemożliwe. Warto pamiętać, że dolegliwości bólowe kończyn dolnych u dzieci mogą się różnie manifestować. Ponadto dziecko, w zależności od wieku oraz posiadanych umiejętności, może różnie opisywać odczuwane objawy. 

Reklama

Bóle wzrostowe nóg u dzieci 

W ostatnim czasie powstało wiele publikacji dotyczących bólów wzrostowych nóg u dzieci. Co ciekawe, termin „bólu wzrostowego” ukuto już w XIX wieku. Jednakże z uwagi na to, że określenie ani nie przesądzało o istnieniu choroby, ani jej nie uszczegółowiało, jeszcze w XX wieku wyszło z użycia. W XXI wieku medycy zaczęli przyglądać mu się na nowo, co zaowocowało licznymi badaniami oraz publikacjami. 

Co bardzo istotne, mimo nazewnictwa, ból wzrostowe nie mają związku z procesem wzrastania. Ich patomechanizm pozostaje nieznany, dlatego są zamiennie nazywane „idiopatycznymi bólami kończyn u dzieci” lub „bólami kończyn o niewyjaśnionej etiologii”.  

Niekiedy wskazuje się na pewne czynniki predysponujące do rozwoju choroby, jak mniejsza gęstość kości czy drobne nieprawidłowości anatomiczne, niemniej wciąż pozostaje to kwestią sporną. 

Zgodnie z danymi przytoczonymi przez Ewę Tuszkiewicz-Misztal i Marcin Misztala w „Przeglądzie Reumatologicznym”, bóle wzrostowe kończyn mogą dotyczyć od 3 do nawet 37 proc. dzieci, głównie między 4. a 6. rokiem życia. Autorzy podkreślają jednak, że aby zdiagnozować je u dziecka, muszą być spełnione w sposób niebudzący najmniejszej wątpliwości następujące kryteria:

  • wyniki badań fizykalnych, laboratoryjnych oraz RTG są prawidłowe,
  • u dziecka nie występują żadne zaburzenia chodu,
  • masaż nóg prowadzi do doraźnego zmniejszenia dolegliwości,
  • dolegliwości bólowe trwają do godziny i najczęściej pojawiają się w godzinach wieczornych,
  • ból ma charakter obustronny, najczęściej lokalizuje się na przedniej powierzchni piszczeli, w łydkach i dołach podkolanowych,
  • ból występuje okresowo (zwykle 6-24 razy na miesiąc).

Reklama

Ból nóg u dziecka w nocy        

Warto podkreślić, że cechą charakterystyczną opisanych wyżej bólów wzrostowych jest pora występowania dolegliwości. Zarówno w pierwszych wzmiankach na temat tej jednostki chorobowej, pochodzących z XIX wieku, jak i u współczesnych autorów można znaleźć informacje o wieczornych lub nocnych bólach nóg u dzieci o niejasnej etiologii. 

Należy jednak zaznaczyć, że ból nóg u dziecka w nocy może także mieć związek z zespołem młodzieńczej fibromialgii. Jednostka chorobowa charakteryzuje się występowaniem dolegliwości bólowych ze strony układu mięśniowo-szkieletowego, którym towarzyszy zmęczenie oraz zaburzenia snu. Fibromialgia może być pierwotna (wrodzona) lub wtórna (związana z chorobami autoimmunologicznymi lub endokrynologicznymi). Szacuje się, że na tę jednostkę chorobową może cierpieć 1,2–6,2 proc. dzieci w wieku rozwojowym. Szczyt zachorowań przypada na 13-15 rok życia.

Etiologia choroby nie jest znana, ale wśród najczęściej zgłaszanych hipotez pojawiają się zaburzenia przewodnictwa w synapsach serotoninergicznych. 

Reklama

Ból nóg u dziecka 2-letniego 

Co istotne, bóle wzrostowe u 2-latka występują bardzo rzadko. Najczęściej choroba zaczyna się manifestować w 3. roku życia. W związku z tym ból nóg u dziecka 2-letniego wskazuje na inną jednostkę chorobową. U tak małych dzieci może mieć związek z młodzieńczym idiopatycznym zapaleniem stawów (MIZS) – chorobą autoimmunologiczną o nieznanej etiologii, polegającą na tym, że układ odpornościowy zaczyna zwalczać komórki znajdujące się w stawach. 

MIZS jest chorobą przewlekłą. Szacuje się, że dotyka od 2 do 20 dzieci na 100 000. Najczęściej ujawnia się u dzieci między 1. a 5. rokiem życia. Wśród objawów, poza bólem kończyn, wymienia się także obrzęk stawów, zmniejszoną aktywność fizyczną. Mogą także pojawić się symptomy przypominające grypę. 

Reklama

Ból nóg u dziecka po infekcji 

Ból nóg u dziecka nie musi oznaczać poważnej choroby. Dolegliwości bólowe ze strony kończyn pojawiają się często w przebiegu infekcji wirusowych. Przykładowo, bóle mięśniowo-stawowe są typowym objawem grypy. Co ciekawe, w czasie sezonu grypowego w 2016 roku media obiegła informacja o nietypowym symptomie grypy w populacji dziecięcej – mianowicie o silnych bólach łydek, które uniemożliwiały dzieciom chodzenie. Wówczas wiele maluchów w wieku przedszkolnych i wczesnoszkolnym trafiło do szpitala, jednakże nie wymagały specjalistycznego leczenia. Dolegliwości bólowe w większości przypadków ustępowały wraz z infekcją, aczkolwiek u niektórych dzieci ból nóg utrzymywał się jeszcze przez jakiś czas po ustąpieniu infekcji

Czytaj również

Bibliografia

  • Ewa Tuszkiewicz-Misztal, Marcin Misztal, Bóle wzrostowe u dzieci?, „Przegląd Reumatologiczny” 2009, nr 2 (26), s. 3.
  • https://www.mp.pl/pacjent/objawy/138976,bol-konczyn [dostęp 03.09.2021 r.]
  • https://www.mp.pl/podrecznik/pediatria/chapter/B42.87.9.2. [dostęp 03.09.2021 r.]
  • https://pl.wikipedia.org/wiki/Młodzieńcze_idiopatyczne_zapalenie_stawów#Objawy [dostęp 03.09.2021 r.]
  • https://tvn24.pl/wroclaw/dzieci-na-kilka-dni-traca-wladze-w-nogach-stary-wirus-w-nowej-odslonie-ra631049 [dostęp 03.09.2021 r.]
Joanna Woźniak
Artykuł napisany przez
Joanna Woźniak
Dziennikarka i copywriterka, specjalizująca się w tematyce medycznej. Przez blisko pół dekady redaktor i wydawca serwisu internetowego Dziennika Łódzkiego. Współpracowała z łódzkim ośrodkiem TVP. Absolwentka Filozofii oraz Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej na Uniwersytecie Łódzkim. W wolnych chwilach fotografuje kontrasty ulicy i eksperymentuje w kuchni.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Dziecko
Co pomaga na chrapanie u dziecka i jakie są jego przyczyny?
Dziecko chrapie w czasie snu
Anestezjologia w pediatrii - znieczulenie dziecka
Znieczulenie dziecka przez anestezjologa
Jakie mogą być przyczyny bólu nóg u dziecka?
Lekarz bada nogi dziecku
Podobne artykuły
Chore dziecko z przedszkola
Dwa dni w przedszkolu i infekcja gotowa. Dlaczego dzieci tak często chorują?
Wysypka na brzuchu u dziecka
Wysypka na brzuchu u dziecka – alergia czy choroba? Poznaj przyczyny
Dziecko z wypryskiem skórnym
Opryszczka u dzieci - skąd się bierze i jak ją wyleczyć?
Ile godzin dziennie dziecko powinno oglądać tv?
Dziecko z katarem
Zielony katar u dziecka - domowe sposoby. Jak leczyć?

Reklama


Czym jest TouchCare i jak zmienia życie pacjentów?
Dowiedź się!