Dializa nerek
Leczenie przewlekłej choroby nerek zależy od stopnia zniszczenia narządu. Nierzadko konieczna jest dializa nerek. Dla części pacjentów jest to zabieg, z którego muszą korzystać do końca życia, dla innych tymczasowa forma podtrzymująca organizm przy życiu w oczekiwaniu na przeszczep narządu.
Co to dializa? Dializa nerek, inaczej leczenie nerkozastępcze polega na podłączeniu chorego do specjalnego aparatu, przez który przepływa krew pacjenta. Urządzenie ma za zadanie usunąć z życiodajnej tkanki, to, co powinny „filtrować” nerki, czyli szkodliwe dla zdrowia produkty przemiany materii oraz wszelkie:
- toksyny,
- metabolity leków,
- substancje obecne we krwi, ale w stężeniu przewyższającym tzw. próg nerkowy.
Ile trwa dializa nerek?
Niestety dializa nerek to zabieg dość wyczerpujący i wymagający regularnych wizyt w szpitalu. Częstotliwość dializowania ustala lekarz.
Najczęściej zabiegi konieczne są trzy razy w tygodniu. W łagodniejszych przypadkach chorzy są dializowani raz w tygodniu. Każdorazowa wizyta u medyków trwa od 3 do 5 godzin, co tygodniowo daje nawet do 15 godzin dializowania.
Dializa nerek w domu
Nie wszyscy pacjenci z przewlekłą chorobą nerek muszą jeździć na dializy do szpitala. Dotyczy to jednak tylko osób, które poddają się dializie otrzewnowej. Przy użyciu specjalnego urządzenia może ją przeprowadzać pacjent lub przeszkolona osoba z jego otoczenia. Możliwa jest także ręczna wymiana płynów.
Przed rozpoczęciem tego typu dializy nerek w domu konieczny jest zabieg polegający na wszczepieniu cewnika do jamy otrzewnej.
Wielu pacjentów, u ktorych nie ma przeciwwskazań do przeprowadzenia dializy otrzewowej w domu, chętnie się na nią decyduje.To zdecydowanie ułatwia dzienny tryb życia, ponieważ dializowanie odbywa się w nocy, podczas snu i bezboleśnie.
Do zalet dializowania w domu należą z pewnością poczucie większego komfortu, niezależności a także eliminacja stresu związanego z pobytem w szpitalu.
Dializa nerek - jak długo można żyć?
Dializa nerek to zabieg wymagający od chorego dużej dyscypliny, ale pozwala on w znacznym stopniu na przedłużenie życia. U osób starszych, cierpiących na inne choroby przewlekłe, dializowanie może wydłużyć życie o kilka lat. Pacjenci młodsi i nieobciążeni innymi poważnymi schorzeniami, mimo niesprawnych nerek żyją dzięki dializom 20, a czasem nawet 30 lat dłużej.
Rokowania dla pacjentów z chorymi nerkami, którzy żyją dzięki dializom, są różne. Zazwyczaj u osób starszych, które stanowią większość tego typu pacjentów, nie jest możliwy przeszczep nerek i są oni utrzymywani przy życiu dzięki dializom. U młodszych pacjentów dializa nerek jest okresem przejściowym przed przeszczepem.
W Polsce okres oczekiwania na nowy narząd jest trudny do przewidzenia, choć w ostatnich latach odnotowuje się wzrost liczby przeszczepów. W 2016 roku wykonano ogółem 1469 przeszczepów od zmarłych dawców, z czego najwięcej, bo 978, to przeszczepy nerek, a 38 przypadków to transplantacja nerki i trzustki. W 2007 roku było ich 922, w 2008 - 1106, 2009 - 1077, w 2010 roku – 1277, a w roku 2011 już 1413.
Dieta przy dializach
Chorzy korzystający z dializy nerek muszą dbać o codzienną dietę. Powinni ograniczyć spożycie soli, a więc też wyeliminować z diety wszelkie produkty przetworzone, w których jest jej mnóstwo. Ponadto muszą unikać produktów zawierających potas i fosfor, w tym między innymi:
- mleko,
- sery,
- orzechy,
- ziemniaki,
- pomidory,
- banany,
- pomarańcze.
Ważne jest też picie wody w odpowiednich ilościach, gdyż jej nadmiar może choremu zaszkodzić, podnosząc ciśnienie krwi. Dieta przy dializach powinna również uwzględniać ograniczenie spożycia białka.
Przeciwwskazania do dializy
Istenieją liczne przeciwwskazania do wykonania dializy u chorego. Są to m.in.
- choroba nowotworowa,
- zespół otępienny,
- inne zaburzenia psychiczne.
Powikłania po dializie nerek
U chorych, którzy poddają się dializie otrzewnowej, najczęstszymi powikłaniami są zakażenia, a w konsekwencji zapalenie otrzewnej lub zapalenie ujścia cewnika otrzewnowego. Mogą one prowadzić nawet do śmierci pacjenta. Mniej poważne powikłania, tzw. mechaniczne, to powstawanie przepuklin, bóle krzyża, czy wysięk w jamie opłucnej.
W przypadku dializy wykonywanej w szpitalu (tzw. hemodializy) najczęściej dochodzi do zaburzeń ciśnienia krwi (spadek lub wzrost), skurczów mięśni, świądu skóry. Pacjenci mogą też odczuwać:
- nudności,
- ból głowy,
- gorączkę,
- mogą wymiotować.
