Reklama
Zespół lęku uogólnionego w ICD-10
Zespół lęku uogólnionego (w skrócie GAD) należy do grupy zaburzeń psychicznych określonych w Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 jako „inne zaburzenia lękowe” (kod F.40). Poza GAD do tej grupy zaliczają się także:
- epizodyczny lęk napadowy,
- mieszane zaburzenie depresyjne i lękowe.
ICD-10 wymienia jeszcze jedną grupę zaburzeń psychicznych, których istotą są zaburzenia lękowe – mianowicie fobie (kod F.41).
Poza wymienionymi dwiema grupami zaburzeń lękowych, którym przypisano odpowiednio kody F.40 i F.41, różnego rodzaju stany lękowe obserwuje się także w innych zaburzeniach psychicznych, takich jak:
- zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, dawniej nerwica natręctw (F.42),
- reakcja na ciężki stres i zaburzenia adaptacyjne (F.43),
- zaburzenia dysocjacyjne (konwersyjne) (F.44),
- zaburzenia występujące pod postacią somatyczną (F.45),
- inne zaburzenia nerwicowe (F.48).
Reklama
Diagnostyka zaburzenia lękowego uogólnionego
Jak rozróżnić zaburzenia lękowe uogólnione od pozostałych zaburzeń psychicznych, w którym występują stany lękowe? Zespół lęku uogólnionego diagnozuje się u pacjentów, którzy stale, przez co najmniej 6 miesięcy, odczuwają niepokój i zagrożenie, a także zamartwiają się bez uchwytnej przyczyny. Lęk uogólniony różnicuje się z epizodycznym lękiem napadowym, zaliczanym do tej samej grupy zaburzeń lękowych. Pierwszy z nich ma charakter przewlekły, natomiast drugi pojawia się nagle i trwa zwykle kilka minut.
W dobie pandemii wywołanej koronawirusem SARS-CoV-2 wiele osób zaczyna odczuwać różnego rodzaju stany lękowe. Pojawia się strach przed zachorowaniem, nie tylko własnym, ale i bliskich. Czy to oznacza, że może wystąpić zespół lęku uogólnionego?
Reklama
Objawy lęku uogólnionego
Poza czasem trwania niepokoju, w procesie diagnostycznym zaburzeń lękowych uogólnionych kluczową rolę odgrywają także objawy towarzyszące, takie jak:
- problemy ze snem,
- zaburzenia pamięci i koncentracji,
- chroniczne zmęczenia,
- drażliwość i labilność emocjonalna,
- nadpobudliwość ruchowa,
- wzmożone napięcie mięśni,
- tachykardia,
- suchość w ustach,
- nadpotliwość,
- drżenie ciała,
- ucisk w nadbrzuszu,
- przewlekłe biegunki.
Reklama
Test na zespół lęku uogólnionego
Stawiając diagnozę, lekarze zazwyczaj posługują się kryteriami rozpoznania ustanowionymi przez Światową Organizację Zdrowia (ICD-10) lub Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne (DSM).
Oto kryteria diagnostyczne lęku uogólnionego na podstawie klasyfikacji DSM-V:
- nadmierny lęk i obawy trwają co najmniej 6 miesięcy i dotyczą głównie codziennych aktywności (szkoła, praca);
- lęk i obawy nie dają się kontrolować;
- zaburzeniom lękowym towarzyszą co najmniej 3 spośród następujących objawów:
- niepokój lub uczucie podenerwowania albo napięcie emocjonalne,
- łatwe męczenie się,
- zaburzenia funkcji kognitywnych,
- drażliwość,
- uczucie napięcia mięśni,
- zaburzenia snu,
- do symptomów można również zaliczyć nudności, wymioty i przewlekłe bóle brzucha;
- przyczyną lęku nie są inne zaburzenia psychiczne;
- zaburzenia lękowe nie są spowodowane nadużywaniem substancji psychoaktywnych, leków ani chorobami somatycznymi.
Warto podkreślić, że tylko nieliczni pacjenci cierpią na izolowany zespół lęku uogólnionego. Zazwyczaj schorzeniu towarzyszą inne – głównie depresja, dystymia, zespół stresu pourazowego, a także alkoholizm. Co bardzo istotne, niektóre przewlekłe choroby somatyczne mogą skutkować odczuwaniem lęku, dlatego zanim lekarz postawi ostateczną diagnozę, zwłaszcza jeśli podejrzewa izolowany zespół lęku uogólnionego, powinien upewnić się, że pacjent nie cierpi na nadczynność tarczycy, hipoglikemię czy zaburzenia rytmu serca.
Reklama
Jak walczyć z lękiem uogólnionym?
Czy lęk uogólniony można wyleczyć? Podstawą leczenia lęku uogólnionego jest psychoterapia w nurcie poznawczo-behawioralnym (CBT). Zadaniem terapii CBT jest odkrycie źródła lęku oraz wypracowanie metod radzenia sobie z nim. Zanim jednak terapii zacznie przynosić oczekiwane rezultaty, pacjenci zazwyczaj stosują środki farmakologiczne, które umożliwią im codzienne funkcjonowanie. Zastosowanie znajdują następujące leki:
- benzodiazepiny,
- leki przeciwdepresyjne, głównie selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny,
- leki przeciwhistaminowe,
- neuroleptyki,
- beta-blokery.
