Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗
Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗
Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗

Szczepionka na pneumokoki - skuteczność, powikłania, kontrowersje. Kiedy szczepić dziecko?

Szczepionka na pneumokoki od stycznia 2017 roku znajduje się w kalendarzu szczepień obowiązkowych. Pytanie „pneumokoki - szczepić czy nie” straciło więc rację bytu – szczepić dzieci trzeba, jeśli ktoś nie chce się narazić na ciężkie konsekwencje finansowe. Zobacz, kiedy szczepić na pneumokoki, przed czym chroni szczepionka na pneumokoki, czy faktycznie istnieją w przypadku szczepionki na pneumokoki powikłania, przed którymi drżą niektórzy rodzice i aktywiści ruchów przeciwszczepionkowych.
szczepionka na pneumokoki
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Pneumokok to bakterie, które mogą wywołać u dziecka między innymi zapalenie płuc i oskrzeli, zapalenie ucha środkowego, zapalenie zatok czy zapalenie opon rdzeniowo-mózgowych.
  • Na ryzyko zakażenia pneumokokami narażone są przede wszystkim dzieci mające regularny kontakt z innymi maluchami. Pneumokokami ciężko zarazić się w domu, na spacerze czy w czasie incydentalnych zabaw.
  • Szczepionka na pneumokoki w 2017 roku została wpisana do kalendarza szczepień obowiązkowych. Obowiązkiem przyjęcia szczepionki na pneumokoki objęte są wszystkie dzieci urodzone po 31 grudnia 2016 roku.
SPRAWDŹ TEŻ: Co to są pneumokoki? Objawy zakażenia pneumokokowego
Spis treści

​Pneumokoki łac. Streptococcus pneumoniae to inaczej bakterie dwoinki zapalenia płuc. Jest to bakteria tlenowa, należąca do paciorkowców.  Mimo, iż większość z nich jest zupełnie niegroźna, to jednak istnieje kilkanaście szczepów, które dla bardzo młodych, nieodpornych organizmów mogą stanowić poważne zagrożenie.

Pneumokoki wywołują między innymi zapalenie płuc i oskrzeli, zapalenie ucha środkowego, zapalenie zatok, zapalenie opon rdzeniowo-mózgowych, a nawet potencjalnie śmiertelną sepsę (posocznicę). Ryzyko zakażenia pneumokokami występuje zwłaszcza u dzieci uczęszczających do żłobka lub przedszkola – wielu ich rówieśników jest nieświadomymi nosicielami pneumokoków, nawet jeśli sami nie chorują.

Szczepionka na pneumokoki ma stanowić barierę dla bakterii dwoinki zapalenia płuc Streptococcus pneumoniae. Większość jej szczepów nie jest groźna, jednak istnieje kilkanaście takich, które mogą stanowić śmiertelne zagrożenie, zwłaszcza dla dzieci i osób o obniżonej odporności. 

Reklama

Szczepionka na pneumokoki – szczepić czy nie?

Pneumokoki – szczepić czy nie? Pytanie, które rodzice do niedawna zadawali sobie powszechnie, obecnie zmieniło ciężar gatunkowy. Od stycznia 2017 roku szczepionka na pneumokoki jest obowiązkowa i została wpisana do tak zwanego kalendarza szczepień.

To niewątpliwie dobra informacja dla tych rodziców, których dotąd przed zaszczepieniem dziecka powstrzymywała obawa przed wysokimi kosztami. Obecnie, po tym jak stała się obowiązkowa, szczepionka na pneumokoki jest już dostępna za darmo. Oczywiście, regulację tę z ogromnym niezadowoleniem przyjęli zagorzali przeciwnicy szczepienia dzieci, w tym - szczepienia szczepionką na pneumokoki.

Rodzice dzieci, które nie trafią w odpowiednim czasie na szczepienie, muszą się liczyć z tym, że informacja o tym dotrze do Sanepidu. Instytucja ta wyśle do rodziców wezwanie do zaszczepienia dziecka, a jeśli pozostanie ono bezskuteczne, urząd wojewódzki nałoży karę administracyjną do 10 tysięcy złotych. Kara ta może być nakładana wielokrotnie, do granicy łącznie 50 tysięcy złotych.

Reklama

Kiedy szczepić na pneumokoki?

Dotąd obowiązek szczepienia szczepionką na pneumokoki obejmował tylko dzieci z grupy ryzyka. Obecnie szczepione są wszystkie maluchy urodzone po 31 grudnia 2016 roku. Pierwszą dawkę szczepionki na pneumokoki podaje się w wieku 2 miesięcy, a drugą – 4 do 6 tygodni później. Dodatkowo po roku dzieci otrzymują tak zwaną przypominającą szczepionkę na pneumokoki.

Szczepionka na pneumokoki została, tak jak wspomnieliśmy, wpisana do kalendarza szczepień. Kalendarz ten szczegółowo opisany jest w komunikacie Głównego Inspektora Sanitarnego w sprawie Programu Szczepień  Ochronnych. 

Odpowiedź na to pytanie wynika obecnie z kalendarza szczepień. Po raz pierwszy dziecko powinno otrzymać szczepionkę na pneumokoki w wieku 6-8 tygodni. Druga dawka szczepionki na pneumokoki wpisana jest w kalendarz szczepień w 4 miesiącu życia (po ukończeniu 14 tygodni, około 8 tygodni po pierwszym szczepieniu). Między 13 a 15 miesiącem życia dziecko powinno otrzymać trzecią dawkę.

Reklama

Szczepienie na pneumokoki – ile dawek?

W przypadku większości dzieci, na trzeciej dawce szczepionki na pneumokoki się kończy. W kalendarzu szczepień ochronnych znajdują się jednak nie tylko punkty obowiązkowe, ale też zalecane. Wiedzmy zatem, że zaleca się też podanie czwartej dawki szczepionki na pneumokoki ale wyłącznie u dzieci z grupy zwiększonego ryzyka (po konsultacji z lekarzem).

Chodzi między innymi o dzieci z przewlekłymi chorobami płuc, wątroby czy serca, z wyciekiem płynu mózgowo-rdzeniowego, nowotworami, białaczką, HIV.

Reklama

Szczepienie na pneumokoki jest darmowe czy płatne?

Każda szczepionka znajdująca się w kalendarzu szczepień obowiązkowych, jest finansowana z budżetu państwa. Jednak jeśli rodzice chcą zaszczepić dziecko inną szczepionką, niż tą finansowaną przez ministerstwo, mogą dopłacić do wybranej szczepionki z własnej kieszeni.

Płatne obowiązkowe szczepienia różnią się od refundowanych przede wszystkim składem, a konkretnie liczbą składników aktywnych obecnych w danej szczepionce. Takie rozróżnienie wynika z podziału szczepionek na jednoskładnikowe (monowalentne), wieloskładnikowe (poliwalentne) oraz złożone (skojarzone i nowoczesne wysoko skojarzone).

Szczepionki monowalentne uodparniają przeciwko jednej chorobie zakaźnej, szczepionki poliwalentne przeciwko jednej lub kilku chorobom, z kolei szczepionki skojarzone uodparniają organizm jednocześnie przeciw kilku chorobom zakaźnym.

Szczepionki skojarzone pozwalają zredukować liczbę wykonywanych wstrzyknięć, co wpływa przede wszystkim na zmniejszenie bólu i stresu u dziecka oraz minimalizuje możliwość zakażenia podczas szczepień.

Reklama

Powikłania po szczepieniu na pneumokoki

Szczepionka na pneumokoki od lat wzbudza kontrowersje, głównie ze względu na prawdziwe a także wyolbrzymione sugestie dotyczące skutków ubocznych. Zwolennicy jej stosowania podkreślają jednak, że stanowi ona istotną i skuteczną ochronę przed bakteriami zagrażającymi dzieciom, zwłaszcza tym najmniejszym.

Zwolennicy szczepionki na pneumokoki przekonują, że nie jest ona groźna dla dzieci, a jeśli występują powikłania, to mają one głównie charakter lekkich odczynów wokół miejsca podania szczepionki. Nawet zaś w sytuacji, gdy wystąpi wysypka lub gorączka po szczepieniu na pneumokoki, to i tak są to dolegliwości bez porównania mniej niebezpieczne, niż zapalenie płuc czy sepsa.

Przeciwnicy szczepionki na pneumokoki są na te argumenty całkowicie odpornie. Przekonują, że nawet jeśli dzięki szczepionce na pneumokoki spadła zachorowalność na choroby wywoływane przez Streptococcus pneumoniae, to jej stosowanie prowadzi do większej liczby zakażeń innymi bakteriami - bardziej zjadliwymi i odpornymi na antybiotyki.

Poza tym – argumentują przeciwnicy – lista potencjalnych skutków ubocznych stosowania szczepionki na pneumokoki wcale nie ogranicza się do niegroźnego rumienia, czy gorączki. Padają argumenty, że w szczepionce na pneumokoki znajdują się pewne ilości aluminium, które dostając się do organizmu dziecka w przyszłości może skutkować zaburzeniami neurologicznymi oraz immunologicznymi.

Gorączka po szczepieniu na pneumokoki

Zwolennicy szczepienia dzieci, przekonują, że szczepionka na pneumokoki nie niesie ze sobą żadnych szczególnych powikłań, poza niegroźnymi i niespecyficznymi odczynami, a także gorączką lub stanem podgorączkowym, które mogą wystąpić w niektórych przypadkach (nie zawsze).

Podwyższona temperatura, jako reakcja po szczepieniu na pneumokoki, zazwyczaj utrzymuje się dwa-trzy dni, niekiedy do tygodnia. Nie powinna przekraczać 38,5 stopnia Celsjusza. Niewielka i krótkotrwała gorączka nie jest groźna dla dziecka, w razie jednak gdyby termometr wskazywał wyższe wartości, należy się skonsultować z lekarzem.

Reklama

Kary za brak szczepienia na pneumokoki

Przeciwnicy szczepionki na pneumokoki przypominają też, że Polska jest jednym z niewielu europejskich krajów, w których wprowadzono obowiązek jej stosowania.

Rodzice, którzy nie zgodzą się na podanie dziecku szczepionki na pneumokoki muszą się liczyć z tym, że będą ścigani przez służby sanitarne do skutku, ryzykując przy tym bardzo dotkliwe kary.

Teoretycznie wojewoda właściwy dla miejsca zamieszkania może nałożyć z powodu nie podania szczepionki na pneumokoki aż 5 kar o wartości 10. tysięcy złotych każda. Ze względu na skuteczny przepływ informacji między przychodniami, Sanepidem oraz organami administracyjnymi, szansa uniknięcia kary jest niewielka.

W ostatnich miesiącach, w związku z wpisaniem do kalendarza szczepień szczepionki na pneumokoki, atmosfera była naprawdę gorąca. Padło wiele zarzutów ciężkiego kalibru, łącznie z tymi, jakoby Ministerstwo Zdrowia wybrać miało z dostępnych szczepionek tę mniej skuteczną, za to bardziej potencjalnie szkodliwą dla dzieci, a wszystko to w niejasnych okolicznościach.

To akurat stały element kampanii przeciw szczepionkowej na całym świecie – lekarze i urzędnicy optujący za szczepionką na pneumokoki, jak i za innymi szczepionkami, pomawiani są o pracę, czy też lobbowanie na rzecz koncernów farmaceutycznych. 

Czytaj również
Marta  Roszkowska
Artykuł napisany przez
Marta Roszkowska
Skonstruowana z zamiłowania do poznawania ludzi i świata. Z wykształcenia dziennikarka, specjalistka PR, trenerka i projektantka graficzna. Od ponad 20 lat spaja obszary mediów tradycyjnych z nowymi, współpracując po drodze z redakcjami, pisząc, fotografując, redagując, wydając gazety i serwisy internetowe. Na przestrzeni lat związana m.in. z Dziennikiem Łódzkim, serwisami Nasze Miasto i Moje Miasto. Swoje pasje i doświadczenie wykorzystuje w pracy zawodowej.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Szczepienia
Szczepienie HPV - cena i refundacja. Jakie mogą być skutki uboczne?
Kobieta w różowej sukience przyjmuje szczepienie na HPV
Gorączka po szczepieniu - co oznacza i czy jest powodem do niepokoju? Kiedy i jak ją zbijać?
Osłabione dziecko z termometrem pod pachą
Szczepionka przeciw tężcowi - jak długo ważna? Powikłania
Szczepienie osoby przeciwko tężcowi
Podobne artykuły
Kobieta z objawami kataru po szczepieniu
Katar po szczepieniu - przyczyny i objawy. Jak długo trwa?
Malaria to choroba tropikalna
Szczepionka na malarię – jak się zabezpieczyć przed wyjazdem?
Szczepionki dla dzieci
Szczepionki dla dzieci: płatne, czy bezpłatne? Za i przeciw
Szczepienie dziecka szczepionką 5w1
Szczepionka 5w1 – przed czym chroni i czy jest bezpieczna?
Pies ze wścieklizną
Szczepienia na wściekliznę – dlaczego trzeba się szczepić?

Reklama


Czym się różni odporność swoista od nieswoistej?
Sprawdź!