Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗

Jakie są przyczyny uczulenia na proszek i jak się objawia?

Uczulenie na proszek do prania jest typowe zwłaszcza wśród najmłodszych dzieci, w wieku dorosłym zdarza się rzadziej. Jakie są przyczyny tej alergii oraz jej objawy? Jakie należy podjąć kroki w przypadku jej wystąpienia?
Proszek do prania
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Uczulenie na proszek jest reakcją alergiczną, angażująca układ odpornościowy, który stymuluje odczyn zapalny przy każdym kolejnym kontakcie z substancją uczulającą.
  • Źródłem alergii na proszek najczęściej są zawarte w tego typu produktach konserwanty i substancje zapachowe.
  • Najskuteczniejszą formą przeciwdziałania uczuleniu na proszek jest jego wymiana na inny, hypoalergiczny produkt.
SPRAWDŹ TEŻ: Alergia skórna u dzieci – co ją wywołuje, jak się objawia i leczy?
Spis treści

Reklama

Przyczyny uczulenia na proszek

Uczulenie na proszek jest reakcją o podłożu alergicznym, której konsekwencję stanowi kontaktowe zapalenie skóry. Zachodzą w tym przypadku mechanizmy typowe dla alergii, zaangażowany bowiem zostaje układ odpornościowy.

Uczulenie na proszek do prania z reguły nie występuje przy pierwszym kontakcie, lecz dopiero drugim i kolejnych. Ten pierwszy jest jednak bardzo istotny, wtedy bowiem dochodzi do reakcji substancji zawartych w proszku z białkami ludzkiego organizmu.

Powstają w ten sposób związki, w stronę których układ immunologiczny może wystosować znaczną ilość swoistych przeciwciał. Zostaną one użyte, jeśli dojdzie do ponownej styczności z tym samym proszkiem. Właśnie dlatego radzi się sprawdzać detergenty pod kątem ewentualnych właściwości uczulających przynajmniej dwukrotnie.

Ujawniona alergia na proszek będzie się objawiać raz za razem, aż do zmiany środka piorącego na taki, który wolny jest od substancji drażniących. Może też minąć z czasem, ale z reguły zajmuje to wiele lat.

Reklama

Jak wygląda uczulenie na proszek?

Objawy alergii na proszek zasadniczo ograniczają się do zmian na powierzchni ciała, bardzo rzadko dochodzi do reakcji uogólnionych, w tym potencjalnie śmiertelnego wstrząsu anafilaktycznego.

Zazwyczaj są to typowe symptomy alergicznego kontaktowego zapalenia skóry, a wśród nich:

  • pokrzywka i zaczerwienienie;
  • wysypka, krostki;
  • bąble wypełnione płynem surowiczym;
  • silny świąd skłaniający do drapania.

Warto zaznaczyć, że zazwyczaj uczula nie proszek w czystej postaci (przy wsypywaniu do pralki kontakt dłoni z detergentem jest minimalny), lecz w formie nie spłukanych pozostałości na wypranych ubraniach.

Mechanizmy prowadzące do wystąpienia objawów skórnych najczęściej zachodzą w czasie wyciągania ubranych ubrań z pralki, lub też po ich wysuszeniu i nałożeniu na ciało. Co charakterystyczne, symptomy często lokują się w miejscach, gdzie skóra jest bardzo wrażliwa, a więc np. pod pachami i w pachwinach.

Reklama

Jak wygląda uczulenie na płyn do płukania?

Uczulenie na kapsułki do prania oraz na płyn do płukania wygląda dokładnie tak samo, jak w przypadku proszku do prania. Objawy są zbliżone i charakterystyczne dla kontaktowego zapalenia skóry.

Należy podkreślić, że reakcje uczuleniowe zachodzą w odpowiedzi przede wszystkim na konserwanty i barwniki zawarte w środkach do prania i płukania. Istnieje więc ryzyko, że proszek lub płyn bardziej pachnący będzie też tym, który uczula w większym stopniu.

Jeśli chodzi o alergię na płyn do płukania, dużo uwagi poświęca się lanolinie. Jest to owczy wosk, powszechnie stosowany do zmiękczania materiałów, zwłaszcza wełny, nadający im też świeży, przyjemny zapach. O ile dla większości osób jest ona całkowicie obojętna, o tyle dla uczulonych na nią alergików może stanowić źródło poważnych problemów skórnych.

Reklama

Uczulenie na proszek u niemowlaka

Alergia na składniki detergentów ze szczególną mocą objawia się w wieku niemowlęcym i wczesno przedszkolnym, by potem z wiekiem stopniowo łagodnieć, a wielu przypadkach całkowicie zanikać. Jest to związane między innymi z niedojrzałością układu odpornościowego małych dzieci, która gra kluczową rolę w każdej klasycznej alergii.

To właśnie system immunologiczny steruje produkcją przeciwciał i uruchamia syntezę substancji stanowiących mediatory stanu zapalnego, takich jak przede wszystkim histamina.

Jak wygląda uczulenie na proszek do prania u niemowlaka i nieco starszych dzieci? Objawy generalnie są zbliżone do tych opisanych powyżej dla ogółu populacji. To pokrzywka, wysypka, rumień, świąd. Należy pamiętać, że proszki do prania dla dzieci powinny być przeznaczone dla tej kategorii wiekowej, przebadane pod kątem właściwości alergizujących, wolne od silnych konserwantów i substancji zapachowych.

Problem w tym, maluch może doznać uczulenia także z powodu detergentów używanych przez innych domowników – rodziców czy rodzeństwo, z ubraniami których będzie mieć naturalny kontakt w czasie zabawy, karmienia, usypiania.

Reklama

Uczulenie na proszek u dorosłych

Uczulenie na proszek u dorosłych pojawia się rzadziej, aczkolwiek nie ma szczegółowych danych epidemiologicznych na ten temat. Na temat alergii na proszek powstało relatywnie niewiele prac naukowych opartych na wynikach badań.

Choć od lat siedemdziesiątych dostrzega się wyraźny związek między stosowaniem detergentów, a występowaniem objawów skórnych, skala zjawiska nie jest dobrze znana. Niektórzy autorzy sugerują, że bynajmniej nie musi być na tak znacząca, jak zwykło się sądzić.

Donald V Belsito w opracowaniu Allergic contact dermatitis to detergents (...) podaje, że w jednym z badań obserwacji poddano przeszło 700 pacjentów cierpiących na zapalenie skóry. Tylko 5 z nich zareagowało negatywnie na proszek do prania, a w pogłębionych analizach okazało się, że praktycznie żadnego z tych przypadków nie można ocenić jednoznacznie. Co więcej, badacze nie ustalili ponad wszelką wątpliwość, które konkretne składniki proszku mogłyby mieć działanie uczulające.

Tak jak w przypadku dzieci, jeśli u osoby dorosłej wystąpi uczulenie od proszku, należy zastosować działania profilaktyczne, eliminacyjne, to znaczy usunąć dany detergent ze swojej łazienki i zastąpić innym, dokonując wyboru wśród produktów hipoalergicznych.

Doraźnie można też zastosować jeden z łagodnych leków przeciwhistaminowych, które blokując aktywność tak zwanego receptora H1, ograniczają reakcję zapalną organizmu i łagodzą objawy alergii.

Czytaj również

Bibliografia

  • Donald V Belsito i inni, Allergic contact dermatitis to detergents: A multicenter study to assess prevalence, Journal of the American Academy of Dermatology 46(2):200-6, march 2002
  • Vidushi Malhotra, A study of profile of contact dermatitis in housewives with reference to vegetables, soaps and detergents, International Journal of Research in Dermatology 4(3):332, july 2018
  • Joanna Dawicka, Uczulenie na składniki kosmetyków u pacjentów z alergicznym kontaktowym zapaleniem skóry, rozprawa doktorska, Katedra i Klinika Dermatologii, Wenerologii i Alergologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, Gdańsk 2020
Piotr  Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Artykuł napisany przez
Piotr Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Dziennikarz wyróżniony w konkursie "Dziennikarz Medyczny Roku 2023". Autor tysięcy publikacji o tematyce medycznej, ekonomicznej, politycznej i społecznej. Przez 15 lat związany z Dziennikiem Łódzkim i Polska TheTimes. Z wykształcenia socjolog stosunków politycznych, absolwent Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Po godzinach fotografuje, projektuje, maluje, tworzy muzykę.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Rodzaje alergii i alergeny
Alergia na bylicę - jak ją leczyć i czego nie jeść? Objawy
Bylica
Jakie objawia się alergia na kota i kiedy jest powód do niepokoju?
Dziecki mają często alergię na koty i psy
Uczulenie na pomidory – objawy na rękach, w ustach. Jak leczyć alergię?
Kobieta nie chce jeść pomidorów
Podobne artykuły
Kobietę swędzi nos
Swędzenie nosa - w środku, z lewej i prawej strony. Co oznacza?
Jajecznica
Jak objawia się uczulenie na jajka i czy białko jest groźniejsze od żółtka?
Kobietę swędzi twarz
Uczulenie na twarzy – od kosmetyków, słońca, maseczki. Jak łagodzić objawy?
Jabłka
Dlaczego uczulenie na jabłka występuje razem z alergią na pyłki brzóz? Przyczyny i objawy
Bylica
Alergia na bylicę - jak ją leczyć i czego nie jeść? Objawy

Reklama