Zespół stresu pourazowego
Osoba cierpiąca na tzw. szok pourazowy, panicznie wręcz boi się powtórzenia sytuacji, która go wywołała. Unika też związanych z nią bodźców. Na przykład ofiara wypadku samochodowego może wręcz przeraźliwie bać się jazdy samochodem oraz unikać miejsca zdarzenia. Z kolei dla ofiary gwałtu trudnością nie do pokonania może okazać się samotny spacer po zmroku, szczególnie tam, gdzie doszło do aktu przemocy seksualnej. Lęk może pojawiać się na widok osoby podobnej do napastnika (na przykład wysokiego mężczyzny z długimi włosami, ubranego w granatowy dres).
Sprawdź: Jak radzić sobie ze stresem w pracy?
Zespół stresu pourazowego - objawy
Objawy zespołu stresu pourazowego (PTSD) mają najczęściej charakter przewlekły. Należą do nich:
- silne napięcia lękowe,
- zmęczenie,
- uczucie bezsilności,
- koszmary senne,
- bezsenność,
- nawracające obrazy traumatycznego wydarzenia i jego nieustanne przeżywanie,
- strach przed powtórzeniem zdarzenia, które wywołało traumę,
- problemy z koncentracją.
Lęki, bezsenność, problemy z koncentracją i związane z tym zmęczenie zaburza normalne funkcjonowanie człowieka. Może to prowadzić do niezdolności wykonywania nawet podstawowych obowiązków w domu, czy w pracy.
Stres pourazowy - przyczyny PTSD
Wyżej wymienione stany bardzo często występują u poszkodowanych w wypadkach samochodowych oraz innych wypadkach komunikacyjnych. Ponadto silnie stresującym wydarzeniem może też być kataklizm, taki jak:
- powódź,
- tornado,
- trzęsienie ziemi,
- katastrofa pożarowa.
Zespół stresu pourazowego występuje także u ofiar gwałtów czy napaści, czy osób, które nie ucierpiały fizycznie w wyniku danego wydarzenia, ale były jego świadkiem. Traumę najczęściej wywołują zdarzenia mające bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia osoby cierpiącej na szok pourazowy.
Syndrom stresu pourazowego
Syndromy stresu pourazowego występują również u osób, które na przykład w wyniku wypadku straciły osobę jej bliską. Na PTSD często chorują też żołnierze uczestniczący w misjach wojskowych, podczas których bardzo często, a czasem nawet codziennie stykali się ze śmiercią, czy to swoich współtowarzyszy czy też walczących po stronie wroga.
Stany lękowe dotykają także chorych na nowotwory. Co więcej, choroby onkologiczne wręcz sprzyjają występowaniu zaburzeń psychicznych. Szacuje się, że na PTSD cierpieć może nawet co czwarta kobieta, u której wykryto raka piersi, a około 30 procent ogółu pacjentów onkologicznych może mieć problemy psychiczne.
Zespół stresu pourazowego leczenie
Zespół stresu pourazowego to długotrwała choroba, która może prowadzić do depresji, nierzadko kończącej się próbami samobójczymi, a więc nawet śmiercią pacjenta.
Jeśli w ciągu miesiąca od wystąpienia traumy objawy wstrząsu pourazowego nie ustępują, chory powinien zgłosić się do specjalisty. Dzięki terapii poznawczo-behawioralnej, zwanej nauką oduczania, pacjent ma zmienić sposób myślenia i zachowania na wywołujące lęki bodźce. Zdaniem ekspertów jest to bardzo skuteczna metoda, przynosząca pożądane efekty leczenia wśród pacjentów z różnymi problemami i bodźcami, które je wywołały. Ponadto leczenie nie trwa długo. Przeważnie objawy ustępują po kilku miesiącach od rozpoczęcia terapii. W nielicznych przypadkach leczenia zespołu stresu pourazowego konieczne jest wsparcie farmaceutykami. Chory przyjmuje antydepresanty, czyli leki psychotropowe. Te najnowszej generacji nie wywołują zbyt wielu skutków ubocznych.
