Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa - jak szybko postępuje? Dieta

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK, zwane inaczej chorobą Bechterewa) jest przewlekłym, postępującym procesem zapalnym obejmującym stawy (przede wszystkim stawy krzyżowo-biodrowe), dyski międzykręgowe (pierścienie włókniste) i więzadła kręgosłupa.

Reklama

Zapalenie stawów - co to znaczy?

Poprzez zapalenie stawów rozumiemy ich:

• zaczerwienienie,
• obrzęk,
• tkliwość (bolesność),
• ocieplenie,
• upośledzenie funkcji.

Zobacz wideo: Jak wygląda leczenie zachowawcze chorób kręgosłupa

Ból i sztywność pojawiają się najczęściej w okolicy lędźwiowej kręgosłupa, pośladków i szyi, ale mogą wystąpić również w biodrach czy klatce piersiowej. Postępujący proces zapalny w konsekwencji prowadzi do usztywnienia (braku możliwości ruchu) stawu. Oprócz kręgosłupa choroba może atakować:

• oczy,
• serce,
• płuca,
• nerki,
• żołądek,
• jelita.

Reklama

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa - kogo dotyka?

ZZSK występuje około 3 razy częściej u mężczyzn niż u kobiet. Zazwyczaj rozpoczyna się pod koniec okresu dojrzewania lub u młodych dorosłych, bardzo rzadko po 40 roku życia. Początek choroby trudno zauważyć, a objawy narastają stopniowo.

Początek choroby jest trudny do uchwycenia, a objawy narastają stopniowo. Przebieg choroby jest mocno zindywidualizowany. U jednych może być stosunkowo lekki, u innych ciężki i prowadzący do niepełnosprawności. To, jaki przebieg przyjmie ZZSK, może zależeć od takich czynników jak – wiek, w jakim osoba zachorowała, jak szybko została postawiona diagnoza, jak szybko zostało wdrożone leczenie, które stawy zostały zaatakowane.

Reklama

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa - objawy

Problemy u chorych na ZZSK najczęściej dotyczą kręgosłupa, ale mogą być również związane z oczami, sercem, płucami, nerkami, żołądkiem i jelitami.

Pierwszymi objawami zaczynającego się zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa są zazwyczaj tępy ból (przerywany, a po pewnym czasie stały) i sztywność lokalizująca się w dolnym odcinku kręgosłupa, ewentualnie pośladkach, zazwyczaj jednostronnie. Chorym ciężko dokładnie umiejscowić dolegliwości. Ból nasila się w nocy, a rano dołącza się do niego sztywność trwająca ponad 30 minut. Ból nie ustępuje w spoczynku, znoszą go jedynie ćwiczenia. Utrzymuje się on zazwyczaj przez minimum 3 miesiące.

Pamiętaj – jeśli występuje u Ciebie ból kręgosłupa, który nasila się w godzinach wczesno-porannych (np. między 4 a 6 rano), a po przebudzeniu dołącza do niego sztywność trwająca ponad 30 minut – zgłoś się natychmiast do swojego lekarza rodzinnego lub, jeśli masz taką możliwość, do specjalisty reumatologa.

Innymi objawami mogącymi towarzyszyć ZZSK są:

• przewlekłe uczucie zmęczenia, nawracające gorączki, spadek masy ciała,
• ból klatki piersiowej, nasilający się przy oddychaniu,
• ograniczenie ruchomości szyi i/lub pleców,
• ból i sztywność w obrębie stawów obwodowych (biodra, barki, skroniowo-żuchwowe),
• nawracające zapalenia oka (charakteryzujące się zaczerwienieniem, bólem i światłowstrętem),
• uczucie drętwienia rąk,
• problemy z oddychaniem (duszność),
• uczucie niemiarowego bicia serca.

Jeśli wystąpią u Ciebie problemy związane z sercem lub płucami, skontaktuj się natychmiast ze swoim lekarzem rodzinnym w celu wykluczenia ewentualnych chorób tych narządów.

• Dowiedz się: Jak zadbać o kręgosłup? 7 skutecznych sposobów

Reklama

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa - przyczyny

Dokładna przyczyna ZZSK nie jest znana. Rolę w rozwoju choroby odgrywają czynniki:

• genetyczne,
• immunologiczne,
• środowiskowe.

W skrócie, ZZSK może wystąpić u człowieka, gdy ten ma genetyczne skłonności do tego, by jego układ odpornościowy odpowiadał w nadmierny sposób na dany czynnik środowiskowy (np. infekcję bakterią). W konsekwencji infekcji układ immunologiczny “myli się” i atakuje narządy człowieka (tzw. choroba autoimmunologiczna). U osób chorych na ZZSK, częściej niż u osób zdrowych, występuję tzw. antygen HLA-B27. Ale nawet jeśli osoba posiada HLA-B27 nie znaczy to, że musi ona zachorować na ZZSK.

Reklama

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa - czynniki ryzyka

Do jej wystąpienia predysponują:

• płeć męska (ZZSK występuje 3 razy częściej u mężczyzn niż u kobiet),
• czynniki genetyczne (obecność antygenu HLA-B27),
• czynniki środowiskowe (zakażenie bakteriami - nie chodzi tutaj o specyficzne bakterie, tylko o sam fakt zakażenia drobnoustrojami, co prowadzi do wygórowanej odpowiedzi ze strony układu immunologicznego),
• zaburzenia w układzie odpornościowym (skłonność do nadmiernej odpowiedzi immunologicznej).

Reklama

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa - jaki lekarz?

W przypadku nasilonych objawów ogólnoustrojowych pacjent najpierw powinien udać się do lekarza rodzinnego. W trakcie wizyty dokładnie opisać swoje objawy i okoliczności, podczas których pojawiły się. Objawy stawowe z pewnością nakierują lekarza rodzinnego na właściwy tor myślenia i skieruje on pacjenta do specjalisty reumatologa. Podstawowe leczenie stosunkowo łagodnych przypadków ZZSK może prowadzić internista, ale w przypadku zaostrzenia przebiegu choroby należy zasięgnąć opinii i ewentualnie pozostać pod kontrolą reumatologa.

Reklama

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa - wizyta u lekarza

W przypadku porannej sztywności stawów, ich wczesno-porannego bólu, pacjent powinien niezwłocznie udać się na konsultację reumatologiczną. Ponownie, dokładne opisanie objawów i okoliczności, w których się pojawiły, ułatwi lekarzowi postawienie właściwej diagnozy. Chociaż jeszcze nie znamy lekarstwa na ZZSK to wczesne wykrycie choroby, prawidłowe leczenie i regularne kontrole u lekarza pomagają zapobiec niepełnosprawności.

Dobra współpraca z lekarzem specjalistą jest podstawą udanego leczenia. Obustronne zaufanie i poprawne relacje lekarz-pacjent, pacjent-lekarz umożliwią pracę w komfortowej atmosferze wspólnego zaufania.

Proszę pamiętać, że pierwsza wizyta u lekarza specjalisty ma na celu ustalenie rozpoznania. Lekarz nie jest jeszcze w 100% pewien na co choruje pacjent, dlatego na wiele pytań nie będzie mógł udzielić odpowiedzi, chociaż doświadczeni lekarze z dużą dozą prawdopodobieństwa będą mogli stwierdzić z czym pacjent się zgłosił. Należy uzbroić się w cierpliwość i w momencie postawienia diagnozy ponowić nurtujące pytania.

Kiedy rozpoznanie zostanie postawione nadchodzi czas, w którym pacjent powinien poznać swojego przeciwnika (w naszym przypadku ZZSK). W tym momencie warto zadać lekarzowi kilka pytań:

• Jak często zgłaszać się do kontroli?
• Jak postępować kiedy nadejdzie zaostrzenie choroby?
• Czy są czynności, które należy ograniczyć?
• Jakie mogą być powikłania choroby i jaki może być ewentualny plan ich leczenia?
• Po wdrożeniu leczenia, co robić jeśli pojawią się skutki uboczne stosowanych leków?
• Kto, oprócz pacjenta i lekarza, powinien uczestniczyć w procesie terapeutycznym?
• Jak radzić sobie z ewentualną niepełnosprawnością?

Warto również porozmawiać z lekarzem na temat swojej pracy. Jednym z podstawowych filarów leczenia jest pozostawanie aktywnym zawodowo, ale należy pamiętać, że praca mocno obciążająca fizycznie będzie zaostrzać dolegliwości. Nasuwających się pytań będzie zapewne o wiele więcej. Podstawą jest, by nie bać się ich zadawania. Lekarz jest dla pacjenta i w danym momencie służy mu swoją wiedzą tak dobrze, jak tylko potrafi.

Podstawą uszkodzeń, jakie powstają w przebiegu ZZSK są zmiany w naszym układzie odpornościowym. Kiedy układ ten zostanie “włączony”, komórki odpornościowe przemieszczają się z krwi do stawów. Tam zaczyna się produkcja całej kaskady substancji prozapalnych i zapalnych. To one są odpowiedzialne za powstanie stanu zapalnego (obrzęku, bólu, zaczerwienienia, ocieplenia stawu). Przewlekły stan zapalny prowadzi do usztywnienia i unieruchomienia stawu.

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa - uszkodzenie poszczególnych narządów

Poniżej przedstawiamy, jak zmiany w poszczególnych narządach przekładają się na konkretne objawy:

1. Kręgosłup – postępujący proces zapalny prowadzi w konsekwencji do usztywnienia kręgosłupa. Dzieje się tak, ponieważ w przebiegu choroby więzadła i ścięgna kręgosłupa ulegają wapnieniu (stają się twarde i sztywne), a dodatkowo poszczególne kręgi łączą się ze sobą kostnymi wyroślami (tzw. “syndesmofity”).

2. Stawy obwodowe (biodra, barki) – w wyniku stanu zapalnego dochodzi do zwężenia, a następnie zrośnięcia się szpary stawowej.

3. Układ oddechowy – zmiany, jakie zachodzą w kręgosłupie piersiowym i stawach łączących żebra z kręgosłupem prowadzą do deformacji klatki piersiowej i w konsekwencji do utrudnienia oddychania. Jeśli chorujesz na ZZSK i palisz papierosy, musisz się również liczyć z ewentualnym włóknieniem płuc (w efekcie zwłókniała część płuca przestaje funkcjonować, co powoduje, że mniej tlenu trafia do organizmu – w efekcie powodując duszność).

4. Nerki – ZZSK samo w sobie może uszkadzać nerki, ale niestety mogą się do tego przyczynić również leki brane w przebiegu choroby, np. niesteroidowe leki przeciwzapalne. Uszkodzone nerki w efekcie mogą zacząć wydalać białko z organizmu (zdrowe nerki nie przepuszczają białka).

5. Żołądek i jelita – ZZSK może przyczynić się do powstania choroby wrzodowej żołądka i/lub dwunastnicy. Zmiany te mogą być również nasilane przez NLPZ.

6. Układ nerwowy – zmiany w kręgosłupie (szczególnie w odcinku szyjnym) mogą prowadzić do ucisku na nerwy co może powodować drętwienia i mrowienia w różnych częściach ciała.

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa - powikłania

Długoletnie ZZSK może prowadzić do rozwoju osteoporozy. Niektórzy ludzie z trwającym od wielu lat ZZSK mogą rozwinąć tzw. zespół “cauda equina” (ogona końskiego). Jest on wynikiem tworzenia się blizn wokół nerwów na końcu rdzenia kręgowego. Zespół ten może prowadzić do utraty czucia w okolicy pośladków, krocza i nóg oraz do problemów z kontrolą wypróżniania się. Wystąpienie takich powikłań jest sygnałem do natychmiastowej wizyty u lekarza.

Nieleczone ZZSK, poprzez uszkodzenie i usztywnienie stawów (przede wszystkim kręgosłupa), prowadzi do niepełnosprawności ruchowej.

ZZSK jest najprawdopodobniej chorobą wieloczynnikową.

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa - badania

Diagnostyka ZZSK opiera się na:

1. Zebraniu wywiadu lekarskiego - lekarz będzie chciał wiedzieć, w jakim wieku zaczęła się choroba (kiedy pojawiły się objawy), od jak dawna utrzymują się dolegliwości, czy występuje u pacjenta ból i sztywność kręgosłupa ustępująca po ćwiczeniach, czy ktoś w rodzinie chorego miał ZZSK albo inną chorobę stawów. Pytań będzie więcej, ale żadne z nich nie powinno sprawić pacjentowi problemu.

2. Przeprowadzeniu badania fizykalnego - lekarz sprawdzi m.in. ruchomość kręgosłupa i klatki piersiowej. Będzie szukał bolesnych i tkliwych miejsc, szczególnie w okolicy kręgosłupa, miednicy, pięt, mostka.

3. Badaniach krwi - lekarz zleci badania poziomu markerów stanu zapalnego (OB lub CRP), ewentualnie test na obecność czynnika reumatoidalnego i antygenu HLA-B27.

4. Zdjęciu rentgenowski miednicy i kręgosłupa - lekarz będzie szukał na zdjęciu ubytków kostnych, zrostów między kręgami i zwapnień. Określone zmiany w stawie krzyżowo-biodrowym potwierdzają diagnozę ZZSK (zmiany te tworzą się dopiero po kilku latach rozwoju choroby). Jeśli zmiany takie nie są widoczne na RTG, a lekarz dalej podejrzewa ZZSK to może zlecić tomografię komputerową (w ostateczności rezonans magnetyczny), która jest w stanie wykryć zmiany niewidoczne na zdjęciu rentgenowskim.

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa - leczenie

Leczenie ZZSK obejmuje:

• edukację,
• leczenie farmakologiczne (leki),
• rehabilitację,
• leczenie chirurgiczne (ortopedyczne).

Edukacja

Pacjent powinien odbyć rozmowę ze swoim lekarzem, fizjoterapeutą i ewentualnie psychologiem na temat tego, jak radzić sobie z chorobą oraz jak z chorobą danej osoby mają sobie radzić członkowie rodziny. Konieczny jest aktywny udział chorego w zapobieganiu kalectwu, np. spanie na twardym podłożu, rezygnacja z palenia papierosów (w ogóle produktów tytoniowych), zmiana warunków pracy na odpowiednie. Wskazane jest pogłębianie wiedzy poprzez artykuły popularnonaukowe, grupy wsparcia i rzetelne serwisy internetowe. Ważne jest, by pacjent rozumiał chorobę i wiedział, jak może starać się ją kontrolować.

Pacjent musi być członkiem grupy walczącej z chorobą, a nie tylko obserwatorem zdanym całkowicie na działanie lekarza. Dlatego tak istotna jest rozmowa pacjenta z prowadzącym lekarzem i partnerskie stosunki pomiędzy nimi. Ważne jest by pacjent rozumiał, że frustracja i szukanie alternatywnych sposobów leczenia nie jest wyjściem z sytuacji, a jedynie ucieczką od problemu.

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa - leki

Leczenie farmakologiczne obejmuje kilka grup leków:

1. NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne) – działają przeciwbólowo oraz zmniejszają stan zapalny. Są pierwszą grupą leków, po które sięga chory na ZZS. W przypadku silnych dolegliwości bólowych można rozważyć i przedyskutować z lekarzem stosowanie tzw. opioidowych (narkotycznych) środków przeciwbólowych. Działają silniej przeciwbólowo, ale dają również więcej skutków ubocznych (nie są szczególnie polecane). Jeśli OB i CRP nie wskazują na aktywny stan zapalny (zapytaj swojego lekarza o to, jak sam możesz kontrolować parametry stanu zapalnego), ból lepiej zwalczać za pomocą paracetamolu.

Paracetamol – nie jest NLPZ, nie posiada komponenty przeciwzapalnej, ale działa przeciwbólowo i jako taki może być stosowany do kontroli bólu o niewielkim nasileniu.

2. Glikokortykosterydy (sterydy, GKS) – są skuteczne jeśli stosowane we wstrzyknięciach dostawowych lub w celu leczenia ewentualnych zapaleń oka. U chorych na ZZSK nie praktykuje się podawania GKS doustnie ze względu na to, że mogą pogłębić ewentualną osteoporozę.

3. Leki modyfikujące przebieg choroby (LMPCh) – możemy podzielić na konwencjonalne i biologiczne. Niestety leki konwencjonalne mają niewielkie zastosowanie w ZZSK. Spośród nich lekarze najczęściej stosują sulfasalazynę, ale tylko do leczenia chorych z zaatakowanymi stawami obwodowymi. Inne leki konwencjonalne jak np. metotreksat czy leflunomid są mało skuteczne. Preparatami, które przynoszą najlepsze efekty w leczeniu ZZSK są leki biologiczne (np. Enbrel). Zmniejszają dolegliwości, poprawiają wydolność fizyczną i jakość życia. Niestety, aby móc je zastosować muszą być spełnione takie kryteria, jak: 100% pewne rozpoznanie ZZSK, brak skuteczność leczenia za pomocą NLPZ i GKS oraz brak przeciwwskazań do stosowania leków biologicznych.

Celem leczenia jest zminimalizowanie bólu i ograniczenie stanu zapalnego (którego wynikiem jest późniejsze usztywnienie stawów). Najlepsze wyniki terapeutyczne daje połączenie ćwiczeń i leczenia przeciwzapalnego.

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa - rehabilitacja

Rehabilitacja powinna być stosowania w każdym okresie choroby! Na rehabilitację składa się:

Kinezyterapia – celem jej jest poprawa siły mięśni, zapobieganie postępującej sztywności oraz zachowanie całościowej sprawności i uniknięcie inwalidztwa. W zakres kinezyterapii wchodzą ćwiczenia ogólnousprawniające, ćwiczenia obejmujące konkretne grupy mięśni, rozluźniające, rozciągające, wykonywane biernie jak i czynnie. Nie wolno zapomnieć o ćwiczeniach pomagających zachować prawidłową postawę ciała. Nauka poprawnego oddychania (głębokie, równomierne oddechy) umożliwią zachowanie właściwej pojemności płuc, która może ulec zmniejszeniu pod wypływem deformacji klatki piersiowej. Liczba technik kinezyterapii jest duża, dlatego dobrze przygotowany rehabilitant to kolejna, obok lekarza, bardzo ważna osoba w zespole ludzi leczących ZZSK.

Fizykoterapia, w skład której wchodzą m.in. krioterapia, masaże, balneoterapia, elektroterapia, laseroterpia. Takie zabiegi dają efekt przeciwbólowy, przeciwzapalny, rozluźniający, ale powinny być dobierane odpowiednio do ilości czasu i chęci chorego oraz ogólnego planu terapeutycznego.

Wsparcie psychologiczne również jest elementem rehabilitacji. Niestety postępująca sztywność stawów oraz ból są nieodłącznym towarzyszem chorych na ZZSK. Prowadzi to do postępującego pogorszenia się nastroju, do czego absolutnie nie wolno dopuścić. Kinezyterapia (z rehabilitantem i we własnym zakresie), grupy wsparcia i oczywiście rodzina – te wszystkie elementy wzięte razem bardzo pomagają w przezwyciężeniu barier psychologicznych, radzeniu sobie z chorobą i utrzymaniu kontaktu ze środowiskiem. W efekcie zapobiega to powstawaniu depresji.

• Czytaj: Egzoszkielet - perełka światowej rehabilitacji

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa - leczenie chirurgiczne

Leczenie chirurgiczne (ortopedyczne) należy rozważyć, gdy bólu nie da się już skutecznie kontrolować maksymalnymi dawkami leków oraz w przypadku występowania poważnych objawów neurologicznych związanych z deformacjami kręgosłupa (np. “obluzowanie się” dwóch szczytowych kręgów szyjnych i w konsekwencji ucisk na rdzeń kręgowy). W przypadku usztywnienia stawu biodrowego należy rozważyć wymianę tegoż stawu. W celu doboru odpowiedniego zabiegu pacjent powinien skontaktować się poprzez swojego lekarza prowadzącego z chirurgiem ortopedą.

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa - alternatywne metody leczenia

Oprócz konwencjonalnych metod leczenia są również alternatywne sposoby walki z chorobą. W pierwszej kolejności należy pamiętać, że nie mogą one być używane zamiennie w stosunku do normalnego leczenia. Co najwyżej mogą być do niego dodatkiem. Z wartych uwagi należy wymienić:

• akupunkturę,
• akupresurę,
• jogę,

które są pomocne w poprawie jakości życia i kontroli bólu towarzyszącemu ZZSK.

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa - zapobieganie

Niestety nie wiemy, jak zapobiegać rozwojowi ZZSK. Wiemy za to, że gdy choroba już się pojawi, kluczowe jest niezwłoczne zgłoszenie się do lekarza, szybka diagnoza i włączenie leczenia, które spowolni lub zatrzyma rozwój choroby. Ze strony pacjenta istotna jest wola walki z chorobą, niepoddawanie się sytuacji, stosowanie się do zaleceń lekarza i fizjoterapeuty.

• Aktywny tryb życia,
• ćwiczenia,
• kinezyterapia,
• fizykoterapia,
• maksymalnie pozytywne nastawienie do życia

ułatwią kontrolę choroby.

Pozytywne nastawienie do życia, nie poddawanie się chorobie, współpraca z lekarzem i fizjoterapeutą to podstawa. Trzeba ustalić ze swoim lekarzem prowadzącym (reumatologiem), jak często należy zgłaszać się na kontrolę i co robić w przypadku zaostrzeń choroby lub pojawienia się skutków niepożądanych stosowanych leków. Razem trzeba spróbować wybrać leki, które pacjent będzie mógł przyjmować w jak najmniej uciążliwych dla siebie porach oraz w jak największym stopniu samodzielnie (bez potrzeby ciągłego zgłaszania się do ambulatorium).

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa - zalecenia

Równocześnie trzeba pamiętać, że częstsze wizyty u lekarza umożliwiają lepszą kontrolę i śledzenie choroby (nawet w przypadku, gdy choroba nie daje o sobie znać, warto odwiedzić lekarza przynajmniej raz w roku). Przydatne jest monitorowanie swojego stanu zdrowia, sprawność i poziom bólu za pomocą tzw. VAS (Visual Analog Scale – Wizualna Skala Analogowa). Należy też zapisywać czas trwania porannej sztywności, mierzony od momentu obudzenia się (pomiar przynajmniej raz w tygodniu). Warto również kontrolować parametry stanu zapalnego (OB lub CRP). Dane te, zebrane razem i przedstawione lekarzowi, pomogą w kontroli choroby.

Razem ze swoim fizjoterapeutą należy ustalić jak często i jakie ćwiczenia najlepiej będzie wykonywać, tak aby zachować maksymalną sprawność. Ćwiczenia wymagają dużo zaangażowania, siły i czasu, ale z pewnością będą procentowały w postaci poprawy samopoczucia i sprawności ruchowej. Oprócz zajęć na regularnych sesjach należ ustalić, jakie ćwiczenia będzie się wykonywało w domu. Okresowe wyjazdy do sanatoriów również są wskazane. Dają one okazję nie tylko do odpoczynku od codziennych obowiązków, ale również do poznania nowych ludzi radzących sobie z podobnymi lub zgoła odmiennymi problemami. Zapobiega to, związanym z postępującą chorobą, zamykaniu się w sobie. Pobyt w uzdrowisku poprzez szereg zabiegów kinezy- i fizykoterapeutycznych usprawni ruchomość stawów, pomoże zwalczyć ból i zmniejszyć zapalenie.

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa - kontrola bólu

Bardzo ważnym elementem radzenia sobie z ZZSK jest kontrola bólu. To właśnie on może być czynnikiem ograniczającym skuteczność rehabilitacji. Trzeba pamiętać, że oprócz ograniczania ruchu, przewlekły ból może prowadzić do depresji. Aby zmaksymalizować efekt leczenia przeciwbólowego powinno unikać się stosowania leków wpływających na świadomość (leki opioidowe). Polecanym sposobem walki z bólem jest kombinacja ćwiczeń, odpoczynku oraz odpowiednich dawek NLPZ (doustnie lub miejscowo nakładane w żelu) lub w przypadku okresu “niezapalnego” - paracetamolu. Jeśli pojawiają się problemy z kontrolą bólu, należy udać się do specjalisty z dziedziny medycyny bólu i wspólnie z nim i reumatologiem ustalić skuteczną taktykę walki z dolegliwościami.

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa - rady

W celu odciążenia zajętych przez ZZSK stawów oraz utrzymania prawidłowej postawy ciała warto skorzystać z urządzeń pomagających w chodzeniu (laski, kule, chodziki).

Aktywne podejście do walki z chorobą to połowa sukcesu. Jest wiele metod, które pomogą Ci w walce z bólem oraz sztywnością i umożliwią normalne życie:

1. Edukacja – poznaj chorobę, jej objawy, potencjalne skutki i powikłania tak, aby móc świadomie śledzić jej przebieg i w porę reagować w przypadku zaostrzenia.
2. Kontroluj u siebie poziom OB lub CRP i odpowiednio do niego dobieraj leki. Jeśli w Twoim organizmie toczy się aktywny stan zapalny (wysokie wskaźniki zapalenia) – stosuj NLPZ, jeśli wskaźniki są niskie - stosuj paracetamol w celu kontroli bólu. Porozmawiaj ze swoim lekarzem i poproś, żeby wyjaśnił Ci jak monitorować wskaźniki zapalenia.
3. Ćwicz regularnie – nie tylko na zajęciach z fizjoterapeutą, ale również w domu. Poproś rehabilitanta, żeby rozpisał Ci ćwiczenia pomocne w walce z bólem i sztywnością. Jeśli to możliwe, poprzedzaj ćwiczenia ciepłym prysznicem w celu rozgrzania i rozluźnienia mięśni.
4. Pływaj i stosuj ćwiczenia oddechowe – pomoże to zachować odpowiednią objętość płuc.
5. Unikaj sportów kontaktowych, które zwiększają ryzyko złamań.
6. Porozmawiaj ze swoim lekarzem zanim zaczniesz uprawiać jakiś nowy typ sportu. Poproś, żeby doradził Ci, jakie sporty możesz uprawiać, a jakich powinieneś unikać.
7. Raz dziennie wygospodaruj 15-30 minut. W tym czasie połóż się na twardym, płaskim podłożu i po prostu zrelaksuj się, daj odpocząć swojemu kręgosłupowi. Powtarzaj takie sesje regularnie, pomogą one zapobiec kifozie.
8. Śpij na plecach, na twardym materacu, używaj wyłącznie małej, płaskiej poduszki.
9. Korzystaj z urządzeń pomagających w chodzeniu (laski, kule, chodziki), ułatwią Ci zachowanie prawidłowej postawy ciała.
10. Prowadząc samochód zawsze zapinaj pasy. Jeśli to możliwe wyposaż samochód w poduszki powietrzne. Pamiętaj, że stawy u chorych na ZZSK są bardzo podatne na urazy.
11. Jeśli Twoje problemy dotyczą kręgosłupa szyjnego, zapytaj swojego lekarza, czy nie powinieneś nosić kołnierza ortopedycznego
12. Jeśli palisz – rzuć palenie! Zwiększa ono ryzyko zwłóknienia płuc, a za tym podąża pogorszenie wydolności oddechowej i wzrost podatności na wszelkiego rodzaju infekcje.
13. Dostosuj swoje miejsce pracy tak, aby sprzyjało ono utrzymywaniu właściwej postawy ciała.
14. Jeśli czujesz, że tego potrzebujesz, dołącz do grupy wsparcia. Zapytaj swojego lekarza lub fizjoterapeuty, gdzie możesz znaleźć taką grupę.