Dla Ciebie, na zdrowie!

Kalendarz szczepień 2020. Które szczepienia obowiązkowe?

Każdego roku, Główny Inspektorat Sanitarny wydaje komunikat w sprawie Programu Szczepień Ochronnych. Chodzi o szczepienia, które są realizowane u osób do 19. roku życia, a także szczególnie narażonych, jak np. pracownicy ochrony zdrowia. Jak wygląda kalendarz szczepień 2020?
Lekarka wykonująca szczepienie dziecku
Źródło: 123RF
Spis treści

Po co wykonuje się szczepienia?

Głównym zdaniem szczepień jest prowadzenie do zatrzymania krążenia drobnoustrojów. Dają możliwie największą ochronę przed zakażeniami, jak również przyczyniają się do redukcji ilości występowania różnorakich chorób zakaźnych – w zależności od rodzaju, na który została zaaplikowana szczepionka.

Szczepienia dzielone są na obowiązkowe oraz zalecane. Te pierwsze są realizowane w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia, co oznacza, że są refundowane przez Państwo, a więc osoba wykonująca szczepienie, nie musi za nie płacić.

Źródło: https://szczepienia.pzh.gov.pl/kalendarz-szczepien-2020/ [data dostępu: 18.01.2020]

 

Szczepienia niemowląt – jakie wybrać?

Szukając informacji w temacie szczepień niemowląt, często jako pierwsze nasuwa się pytanie o istotę szczepień ochronnych, czyli mówiąc wprost - co szczepionka daje dziecku? Najprostszą odpowiedź można odnaleźć w oficjalnej definicji szczepień, która za główny cel szczepionki przyjmuje sztuczne uodpornienie organizmu przeciwko konkretnej chorobie. Tak też jest w rzeczywistości. Szczepionka jest preparatem biologicznym, który wywołuje odpowiedź immunologiczną podobną do naturalnej odporności, którą uzyskuje się po przebytym zakażeniu lub chorobie.

Organizm niemowlęcia nie jest w stanie samodzielnie bronić się przed niektórymi bakteriami i wirusami, dlatego szczepienia ochronne rozpoczyna się już w pierwszej dobie życia dziecka. Zanim niemowlę będzie miało styczność z groźnymi drobnoustrojami, szczepionka ma szansę uchronić jego organizm przed ciężkim przebiegiem niektórych chorób zakaźnych i ewentualnymi powikłaniami, które stanowią realne zagrożenie dla zdrowia i życia dziecka.

Warto pamiętać również o tym, że szczepiąc niemowlę dbamy nie tylko o jego bezpieczeństwo, ale chronimy przed groźnymi chorobami całe społeczeństwo. Szczepienia ochronne zapewniają nie tylko indywidualną odporność, ale również tzw. odporność zbiorowiskową, zwaną również odpornością populacyjną. Zjawisko odporności populacyjnej polega na tym, że im większa część społeczeństwa zostanie zaszczepiona przeciw konkretnej chorobie zakaźnej, tym mniejsze ryzyko zachorowań nie tylko u osób szczepionych, ale również u osób nieuodpornionych, które z różnych przyczyn jeszcze nie przyjęły lub nie mogą przyjąć szczepionki. Mowa tu przede wszystkim o noworodkach, niemowlętach, kobietach w ciąży, osobach przewlekle chorych, osłabionych, czy po przebytych zabiegach operacyjnych.

Jakie szczepienia ochronne powinno przyjąć niemowlę? Tę kwestię reguluje specjalny kalendarz szczepień ochronnych, stworzony w taki sposób, aby na danym etapie rozwoju dziecka zagwarantować mu odpowiednią ochronę w razie kontaktu z chorobotwórczym patogenem.

Kalendarz szczepień niemowląt

Kalendarz szczepień niemowląt wpisuje się w oficjalny Program Szczepień Ochronnych, który każdego roku jest opracowywany i podawany do publicznej wiadomości przez Główny Inspektorat Sanitarny. Lista szczepień ochronnych nigdy nie jest przypadkowa, bowiem jest wynikiem długoletnich i bieżących badań, analiz oraz obserwacji pojawiania się i rozprzestrzeniania konkretnych drobnoustrojów na danym terytorium, jak również eliminowania niebezpiecznych patogenów.

W kalendarzu szczepień ochronnych można odnaleźć nie tylko szczegółowy harmonogram szczepień niemowląt, zarówno obowiązkowych, jak i zalecanych, ale również szereg informacji uzupełniających w temacie zasad przeprowadzania i organizacji szczepień, w tym terminy i odstępy pomiędzy szczepieniami, rodzaje szczepionek oraz sposoby ich podawania.

Program Szczepień Ochronnych obejmuje harmonogram obowiązkowych szczepień dzieci i młodzieży według wieku do 19. roku życia, obowiązkowych szczepień osób z grup podwyższonego ryzyka, obowiązkowych szczepień poekspozycyjnych oraz nieobowiązkowych szczepień zalecanych.

Obowiązkowe szczepienia dla niemowląt

Obowiązkowe szczepienia dla niemowląt realizowane są według wspomnianego wyżej kalendarza szczepień, a sam obowiązek szczepień w Polsce reguluje Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Dokument ten precyzyjnie określa zasady i tryb działań profilaktycznych oraz czynności związane ze zwalczaniem zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, i co się z tym wiąże, nakłada obowiązek administracyjny poddania się wskazanym szczepieniom ochronnym. Zwolnić z tego obowiązku mogą wyłącznie konkretne przeciwwskazania lekarskie do szczepienia dziecka. Rodzice bezpodstawnie uchylający się od obowiązku szczepienia niemowląt mogą ponieść konsekwencje prawne. Grożą im dotkliwe kary finansowe, a nawet postępowanie o ograniczenie władzy rodzicielskiej.

Wszystkie szczepienia obowiązkowe w Polsce, w tym szczepienia niemowląt są bezpłatne dla osób ubezpieczonych, finansowane z budżetu Ministra Zdrowia. Darmowe szczepienia niemowląt wykonywane są w placówkach medycznych, które mają zawartą umowę na takie świadczenia z Narodowym Funduszem Zdrowia. Koszt szczepień obowiązkowych poniosą te osoby, które zdecydują się na szczepienia ochronne niemowlęcia inną szczepionką, niż ta finansowana przez ministerstwo lub w przypadku wyboru miejsca szczepienia, które nie ma podpisanej właściwej umowy z NFZ.

Na liście szczepień obowiązkowych w Polsce znajdują się szczepienia przeciw: wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, błonicy, pneumokokom, gruźlicy, krztuścowi, polio (poliomyelitis), odrze, śwince, różyczce, tężcowi, zakażeniom przeciwko Haemophilus influenzae typu B. Ponadto dla osób z grup podwyższonego ryzyka przewidziane są szczepienia obowiązkowe przeciwko ospie wietrznej, błonicy, tężcowi i wściekliźnie.

Do 1. roku życia niemowlę musi zostać zaczepione przeciw:

Pierwsze szczepienie niemowlaka

Pierwsze obowiązkowe szczepienia niemowlaka odbywa się już w szpitalu, w ciągu 24 godzin po narodzinach. Noworodek otrzymuje szczepienia ochronne przeciwko gruźlicy oraz wirusowemu zapaleniu wątroby typu B. Zgodnie z zaleceniami niemowlę powinno być zaszczepione przed wypisaniem z oddziału noworodkowego.

O kolejnych szczepieniach niemowlęcia rodzice zostaną poinformowani podczas pierwszej wizyty lekarskiej. W wyjątkowych sytuacjach, gdy stan zdrowia niemowlęcia nie pozwala na szczepienie w zalecanym terminie, lekarz opracuje alternatywny kalendarz szczepień dostosowany do indywidualnych potrzeb dziecka.

Kolejne szczepienia niemowlęcia, które należy wykonać w 2. miesiącu życia (6. – 8. tydzień), wykonuje personel medyczny w przychodni podstawowej opieki zdrowotnej. To obowiązkowe szczepionki przeciwko pneumokokom, błonicy, tężcowi, krztuścowi, WZW typu B, Hemophilus influenzea typ b. W tym samym czasie niemowlę może otrzymać dodatkowe szczepionki z listy szczepień zalecanych, przeciw zakażeniom rotawirusowym oraz meningokokowym.

Kalendarz szczepień 2020 – 1. rok życia

Jak podaje komunikat GIS, w czasie doby od urodzenia dziecka, wykonywana jest pierwsza dawka szczepionki WZW typu B, z kolei przeciwko gruźlicy przed wypisaniem dziecka z oddziału noworodków.

Drugi miesiąc życia to czas, w którym maluch otrzymuje drugą dawkę szczepionki WZW typu B, a także pierwszą dawkę przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi, jak również Haemophilus influenzae typu b i pneumokokom.

Kolejne dwa miesiące życia dziecka (3-4 miesiąc) to okres drugiej dawki szczepionki przeciwko błonicy, tężcowi krztuścowi oraz Haemophilus influenzae typu b i pneunokokom, a także pierwszą dawkq szczepionki przeciw polio.

Piąty oraz szósty miesiąc to czas trzeciej dawki szczepionki przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi oraz Hib - Haemophilus influenzae typu b, jak również druga dawka przeciw polio.

W siódmym miesiącu maluch otrzymuje trzecią dawkę szczepionki przeciw WZW typu B.

Należy wiedzieć, iż w przypadku dzieci, które mają przeciwwskazania do szczepienia przeciwko krztuścowi szczepionką pełnokomórkową oraz u dzieci urodzonych przed 37. tygodniem ciąży lub urodzonych z masą urodzeniową poniżej 2500 g należy zastosować szczepionkę błoniczo-tężcowo-krztuścową z bezkomórkowym komponentem krztuśca (DTap), według wskazań producenta szczepionki, zaś w przypadku orzeczenia przeciwwskazania do szczepienia przeciw krztuścowi należy zastosować szczepionkę błoniczo-tężcową (DT).

Kalendarz szczepień 2020 – 2. rok życia

Jakie szczepienia wykonuje się w drugim roku życia maluszka? Okres pomiędzy 13 a 15. miesiącem życia to czas na podanie pierwszej dawki szczepionki przeciwko odrze, śwince i różyczce oraz trzeciej dawki szczepionki na pneumokoki.

Pomiędzy 16 a 18. miesiącem aplikuje się czwartą dawkę szczepionki na błonicę, tężec oraz krztusiec, jak również trzecią dozę przeciwko polio i czwartą dawkę szczepienia przeciw Haemophilus influenzae typu B (Hib).

Kalendarz szczepień 2020 – 6. i 10. rok życia

W 6. roku życia dziecka wykonuje się pierwszą dawkę przypominającą szczepionki przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi oraz przeciw polio. Aplikuje się również dawkę przypominającą szczepionki przeciw odrze, śwince i różyczce.

Dziesięcioletnie dziecko powinno dostać dawkę przypominającą szczepionki MMR, czyli przeciwko odrze, śwince i różyczce.

Kalendarz szczepień 2020 – 14. i 19. rok życia

Jakie szczepienie należy wykonać w 14. roku życia? Przede wszystkim drugą dawkę przypominającą szczepionki przeciwko błonicy i tężcowi, z kolei w 19. roku życia, trzecią.

Co ze szczepieniem na ospę wietrzną?

Szczepienie przeciwko ospie wietrznej w 2020 roku będzie nadal obowiązkowe i refundowane w określonych przypadkach.

Obowiązek obejmuje dzieci:

1.  Do ukończenia 12 roku życia:

  • zakażone HIV,
  • z upośledzeniem odporności o wysokim ryzyku ciężkiego przebiegu choroby,
  • przed leczeniem immunosupresyjnym lub chemioterapią;
  • z ostrą białaczką limfoblastyczną w okresie remisji,

2. Do ukończenia 12 roku życia z otoczenia osób określonych w pkt 1, które nie chorowały na ospę.

3. Do ukończenia 12 roku życia, innych niż wymienione w pkt 1 i 2, przebywających w:

  • zakładach opiekuńczo-leczniczych,
  • domach pomocy społecznej,
  • rodzinnych domach dziecka,
  • zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych,
  • domach dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży,
  • interwencyjnych ośrodkach preadopcyjnych;
  • placówkach opiekuńczo-wychowawczych,
  • regionalnych placówkach opiekuńczo-terapeutycznych,

4.  Innych niż wymienione w pkt 1–3, przebywających w klubach dziecięcych lub żłobkach.

Czytaj również:

Katarzyna Czyżyńska
Artykuł napisany przez
Katarzyna Czyżyńska
Absolwentka studiów magisterskich na kierunku Dziennikarstwo i komunikacja społeczna. Pierwsze doświadczenie zdobywała w agencji PR. Od kilku lat copywriterka, głównie w tematyce medycznej. Od 2018 roku pełniła funkcję redaktora SEO w spółce Pharma Partner, a od 2021 jest Zastępcą Redaktora Naczelnego. W wolnych chwilach miłośniczka kryminałów i kuchni włoskiej.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Zdrowie
Przeczytaj artykuł
Szczepionka AstraZeneca na COVID-19- skuteczność
Szczepionka na COVID-19
Przeczytaj artykuł
Szczepionka przeciwko COVID-19 - działanie. Dla kogo?
Seniorka jest szczepiona przeciwko COVID-19
Przeczytaj artykuł
Szczepionka Moderny na koronawirusa - ile dawek?
Zbliżenie na szczepionkę i strzykawkę
Podobne artykuły
Obowiązkowe szczepienie dziecka
Obowiązkowe szczepienia w Polsce i w Europie - jakie? Lista
Dziecko w czasie szczepienia
Szczepionka 6w1 - objawy, powikłania. Jest lepsza niż 5w1?
Szczepienie osoby przeciwko tężcowi
Szczepionka przeciw tężcowi - jak długo ważna? Powikłania
Szczepionki dla dzieci
Szczepionki dla dzieci: płatne, czy bezpłatne? Za i przeciw
Może to Cię zainteresuje
Sproszkowana chlorella
Chlorella - właściwości i działanie. Z czym nie łączyć?
Antyoksydanty
Wolne rodniki - powstawanie i skutki. Jak się ich pozbyć?
Olej lniany na drewnianej desce z ziarnami siemienia lnianego
Olej lniany - właściwości i skutki uboczne. Na co pomaga?
Korzeń żeń-szenia na wiklinowym półmisku
Żeń-szeń - jakie ma właściwości i na co pomaga? Działanie

Jaki aparat słuchowy wybrać?
Kliknij tutaj!