Czarny plastik w przyborach kuchennych. Sprawdź, dlaczego lepiej go unikać ❗
Czarny plastik w przyborach kuchennych. Sprawdź, dlaczego lepiej go unikać ❗
Czarny plastik w przyborach kuchennych. Sprawdź, dlaczego lepiej go unikać ❗

Gdzie i kiedy można zarazić się durem brzusznym? Czy trzeba się zaszczepić?

Dur brzuszny to choroba charakterystyczna dla konkretnych części świata. Endemicznie występuje m.in. w Afryce Subsaharyjskiej, Ameryce Środkowej i Południowej, a także w Azji Południowej i Wschodniej, toteż podróż na te kontynenty wiąże się z ryzykiem zakażenia. Zobacz, czym objawia się tyfus brzuszny i co jest jego przyczyną.
Szczepionka na tyfus
Źródło: 123RF
Spis treści

Co to jest dur brzuszny?

Jedną z chorób zakaźnych jest dur brzuszny, wywołany zakażeniem pałeczkami Salmonella typhi. Inne określenia duru brzusznego to: tyfus lub tyfus brzuszny.

W ICD-11 tyfus brzuszny został sklasyfikowany jako „niektóre choroby zakaźne lub pasożytnicze”, w kategorii: „bakteryjne infekcje jelitowe”.

Wśród czynników ryzyka pojawienia się tyfusu należy wymienić:

  • kontakt z nosicielami pałeczek Salmonella typhi,
  • kontakt z chorymi,
  • nieprzestrzeganie zasad higieny, szczególnie przez osoby przygotowujące posiłki,
  • ryzykowne zachowania podczas podróży do krajów, w których choroba występuje endemicznie oraz niezaszczepienie się na tę chorobę,
  • podróże w miejsca, gdzie choroba występuje np. na takie kontynenty jak: Afryka Subsaharyjska, Ameryka Środkowa i Południowa, Azja Południowa i Wschodnia.

Przyczyną duru brzusznego jest także skażenie żywności i wody wynikające z niesprawnych sieci: wodociągowej i kanalizacyjnej. Choroba szerzy się drogą pokarmową.

Reklama

Objawy duru brzusznego

Tyfus to choroba, której objawy u dorosłych zwykle są poważne. Zaliczyć do nich można:

  • wysoką gorączkę,
  • złe samopoczucie ogólne,
  • biegunkę,
  • bóle głowy,
  • zaburzenia świadomości,
  • powiększenie węzłów chłonnych,
  • powiększenie wątroby oraz śledziony,
  • wysypka na skórze.

U niektórych pacjentów pojawia się też toksyczne uszkodzenie serca i nerek. 

W przeciwieństwie do dorosłych, przebieg tyfusu u dzieci jest zazwyczaj lekki. Objawy duru brzusznego są dostrzegalne zwykle między 10 a 14 dniem od zakażenia pałeczkami Salmonella typhi.

Źródło: Opracowanie własne

Reklama

Szczepionka przeciw durowi brzusznemu

Pierwsza połowa XX wieku to czas, kiedy Polska była krajem, gdzie występowała największa zachorowalność na dur brzuszny w Europie. Współcześnie jest to choroba praktycznie nieobecna na naszych ziemiach. Warto jednak przypomnieć, że do lat 70. XX wieku prowadzone były w Polsce szczepienia wybranych grup dzieci oraz młodzieży właśnie na tę chorobę.

Odnotowane przypadki tyfusu dotyczą turystów, którzy powracają z terenów endemicznych dla tej choroby. Dlatego tak istotne jest, by przed wyjazdem w miejsca, gdzie można zarazić się tą chorobą, przyjąć szczepionkę na dur brzuszny. Kiedy należy się zaszczepić?

Szczepionkę zazwyczaj przyjmuje się na 10 dni przed wyjazdem. Trzeba też pamiętać, że po około 3-5 latach po przechorowaniu lub zaszczepieniu, okres ochrony mija i trzeba ponownie się zaszczepić. Cena szczepionki to około 240 zł.

Wielu pacjentów zastanawia się, jakie nazwy może nosić szczepionka. Zazwyczaj taka usługa medyczna jest opisana po prostu jako „szczepionka na dur brzuszny”. Warto tu jednak wskazać na dwa typy szczepionek przeciw tyfusowi brzusznemu:

  • polisacharydowe – znajduje się w nich oczyszczony polisacharyd otoczkowy pałeczek duru brzusznego;
  • inaktywowane – zawierają całe komórki pałeczek duru brzusznego.

Czy szczepionka jest obowiązkowa? Okazuje się, że nie, ale zaleca się jej przyjęcie wszystkim podróżującym do krajów z występującymi epidemiami duru brzusznego

Reklama

Jak uniknąć zarażenia durem brzusznym?

Tyfus brzuszny często określany jest chorobą brudnych rąk. Z tego powodu profilaktyka duru brzusznego powinna obejmować przede wszystkim zachowywanie zasad higieny, a także odpowiednie działania, które mają na celu zapobieganie zakażeniom.

Będąc na wyjeździe w kraju, w którym można zarazić się tyfusem, należy pamiętać o tym, by:

  • jeść tylko dokładnie ugotowane potrawy;
  • zrezygnować z jedzenia i picia od ulicznych sprzedawców, którzy nie zachowują zasad sanitarnych;
  • nie pić nieprzegotowanej wody, a zamiast tego lepiej wybrać np. wodę butelkowaną.

Reklama

Źródło: Opracowanie własne

Reklama

Leczenie duru brzusznego

Odpowiednia antybiotykoterapia oraz wlewy w celu pozbycia się zaburzeń wodno-elektrolitowych to sposoby leczenia duru brzusznego. Popularne antybiotyki na tę chorobę zawierają substancje z grupy fluorochinolonów. Zaliczyć do nich można np. cyprofloksacynę.

Należy pamiętać, że nieleczona choroba może nieść ze sobą szereg negatywnych konsekwencji. Wśród najczęstszych powikłań tyfusu, który nie został poddany skutecznemu leczeniu wymienia się:

  • zapalenie osierdzia,
  • zakażenia układu moczowego,
  • zakażenia szpiku kostnego,
  • zapalenie oskrzeli i odoskrzelowe zapalenie płuc,
  • niedokrwistość hemolityczną,
  • krwotoki w obrębie przewodu pokarmowego,
  • pojawienie się chorób związanych z centralnym układem nerwowym, takich jak: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, polineuropatia, zaburzenia umysłowe.

Powikłania po tyfusie pojawiają się często jako odpowiedź organizmu na owrzodzenia błony śluzowej jelita cienkiego i rozsiew bakterii do tkanek oraz narządów.

O tym, jak istotne jest szybkie leczenie, świadczy chociażby fakt, że śmiertelność z powodu nieleczonego duru brzusznego wynosi – jak można przeczytać w publikacji dr hab. n. med. E. Kuchara „Dur brzuszny” na łamach „Medycyny Praktycznej” – nawet 30 procent.

W przypadku wdrożenia antybiotykoterapii i innych form terapii, wskaźnik ten spada do zaledwie 2 procent. Natomiast statystyki Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego wskazują, że śmiertelność z powodu duru brzusznego u osób nieleczonych wynosi 10 proc., a u leczonych mniej niż 2 procent.

Czytaj również

Bibliografia

  • Dr hab. n. med. E. Kuchar, Dur brzuszny, Medycyna Praktyczna, https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zakazenia-bakteryjne/163255,dur-brzuszny, [dostęp: 24.01.2022].
  • Tyfus brzuszny, klasyfikacja ICD-11, https://icd.who.int/browse11/l-m/en#/http%3a%2f%2fid.who.int%2ficd%2fentity%2f1528414070%2fmms%2funspecified, [dostęp: 24.01.2022].
  • Szczepionki – dur brzuszny, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, strona rządowa, https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/dur-brzuszny/, [dostęp: 24.01.2022].
  • M. Paul, Dur brzuszny niedocenianym zagrożeniem zdrowotnym dla Polaków podróżujących do krajów strefy tropikalnej, Problemy Higieny i Epidemiologii 2013, 94(4), 701-709, http://phie.pl/pdf/phe-2013/phe-2013-4-701.pdf, [dostęp: 24.01.2022].
  • Prof. dr hab. n. med. K.Korzeniewski, Przygotowania do wyjazdu – szczepienia obowiązkowe i zalecane, Medycyna Tropikalna, https://medycynatropikalna.pl/niezbednik-podroznika/przygotowania-do-wyjazdu-szczepienia-obowiazkowe-i-zalecane, [dostęp: 24.01.2022].
Katarzyna Augustyniak-Woźnica - dziennikarka wyróżniona w konkursie Kryształowe Pióra 2024
Artykuł napisany przez
Katarzyna Augustyniak-Woźnica - dziennikarka wyróżniona w konkursie Kryształowe Pióra 2024
Dziennikarka, przyszła prawniczka. Autorka wielu publikacji o tematyce społeczno-kulturalnej, marketingowej, prawniczej, kulinarnej, medycznej i dziecięcej. Absolwentka dziennikarstwa i komunikacji społecznej na Uniwersytecie Jagiellońskim i studentka prawa na Uniwersytecie Opolskim. Prywatnie opiekunka kotki Kici.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Choroby zakaźne
Bostonka u dorosłych - jak się objawia i ile trwa? Powikłania i leczenie
Dorosła kobieta mierzy sobie temperaturę ciała
Owsiki (owsica) u dzieci i dorosłych - objawy, lek, leczenie
Choroba owsica
Brodawczak w gardle - leczenie. Jak objawia się w jamie ustnej?
Chore gardło i krtań
Podobne artykuły
Literki tworzące napis
Polio - objawy, leczenie i przyczyny choroby Heinego-Medina
Dziecko z wysypką na ciele
Ospa wietrzna - jak ją rozpoznać u dzieci i dorosłych?
Wygląd owsika w czasie badania pod mikroskopem
Nawracająca owsica - skąd się bierze i jak wygląda leczenie?
Jelitówka - jakie są objawy, jak leczyć i co jeść?

Reklama


Jak odżywić skórę od wewnątrz?
Dowiedz się!