Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗

Lakowanie zębów - stałych i mlecznych. Czy jest szkodliwe?

Lakowanie zębów skutecznie zapobiega rozwojowi próchnicy. Dlatego zęby warto lakować w jak najmłodszym wieku. Tym bardziej, że w 2018 roku zmieniły się na korzyść przepisy dotyczące refundacji zabiegu u najmłodszych pacjentów przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
Dziecko na zabiegu lakowanie zębów
Źródło: 123RF
Spis treści

Reklama

Co to jest lakowanie zębów?

Lakowanie zębów jest jednym z zabiegów stomatologicznych wykorzystywanych w profilaktyce  próchnicy. Polega on na wypełnianiu i uszczelnianiu naturalnych bruzd tworzących się na powierzchni zębów trzonowych oraz przedtrzonowych, sprzyjających gromadzeniu się resztek pożywienia i innych nieczystości a także namnażaniu bakterii. Zabieg jest całkowicie bezbolesny i trwa zaledwie kilka minut, a jego skuteczność, jeśli chodzi o ograniczanie rozwoju próchnicy, szacuje się na 60 do 85 procent w ciągu pierwszych 4 lat po nałożeniu uszczelnienia.

Reklama

Po co lakujemy zęby?

Zęby trzonowe i przedtrzonowe (od „czwórek” do „ósemek”) pokryte są mikro bruzdami. Ich średnica jest tak mała, iż są one niedostępne dla włosia szczoteczek. Nie jesteśmy też w stanie czyścić ich w inny sposób, np. poprzez intensywne płukanie. Ewolucyjnie uformowane bruzdy spełniają określoną rolę, ułatwiając rozcieranie pożywienia, z drugiej jednak strony stanowią naturalny przyczółek dla płytki nazębnej, czyli osadu składającego się z substancji zawartych w ślinie, resztek pożywienia, węglowodanów, wapnia, fosforu i bytujących w tym środowisku bakterii próchnicotwórczych. Wykonywany w gabinetach stomatologicznych zabieg lakowania ma zapobiegać odkładaniu się płytki i tym samym chronić przed rozwojem próchnicy.

Na czym polega zabieg lakowania?

Technicznie rzecz ujmując, zabieg polega na pokryciu powierzchni zębów specjalnym preparatem – lakiem. Zazwyczaj jest to preparat żywiczny, sporadycznie stosuje się też uszczelniacze na bazie szkło-jonomerów. Zabieg zaczyna się od wyczyszczenia zębów specjalną szczoteczką. Następnie są one suszone i pokrywane tzw. wytrawiaczem, czyli substancją, która ułatwia nałożenie laku. Po ponownym umyciu i wysuszeniu zębów stomatolog przystępuje do części właściwej, czyli lakowania. Lak ma formę płynną, dlatego z łatwością rozprowadza się po powierzchni zębów, szczelnie wypełniając bruzdy. Na koniec materiał uszczelniający zostaje utwardzony za pomocą lampy. 

Reklama

Kiedy przeprowadzić lakowanie zębów u dzieci?

Stomatologowie zalecają, by zabieg lakowania przeprowadzić u dzieci w możliwie wczesnym wieku, najlepiej tuż po wyrżnięciu się zębów – stałych lub mlecznych. W praktyce najczęściej zabiegom poddawane są dzieci w wieku 6-8 lat, niedługo po wymianie zębów z mlecznych na stałe, co ma związek ze wskazaniami medycznymi, ale też systemem refundacji NFZ (o czym więcej poniżej). Warto pamiętać, że zęby powinno się lakować etapami. Do gabinetu stomatologicznego dziecko powinno trafić bezpośrednio po wyrżnięciu się pierwszych stałych trzonowców, kolejnymi zaś pojawiającymi się zębami stomatolog może się zająć w czasie następnych wizyt.  

Reklama

Lakowanie zębów mlecznych

Z opublikowanych kilka lat temu danych wynika, że lakowaniu trzonowców poddanych zostało w Polsce ponad 16 proc. dzieci w wieku 8 lat. Dla porównania, odsetek ten w przypadku mleczaków u 5-latków wyniósł zaledwie 0,4 proc. Lakowanie zębów mlecznych nie jest powszechne ze względu na wiek pacjentów, ale też w związku z ekonomiczną nieopłacalnością, na którą składa się perspektywa rychłej utraty mleczaków oraz brak możliwości skorzystania z refundacji NFZ. Nie mniej, lakowanie  zębów mlecznych  u  młodszych dzieci, nawet 2-3 letnich, jest możliwe. Zabieg ten jest całkowicie bezbolesny i trwa zaledwie kilka minut, a dla malucha urozmaiceniem może być możliwość wyboru koloru uszczelniacza.

Reklama

Lakowanie zębów u dorosłych

Lakowanie zębów możliwe jest też u osób dorosłych. W tym przypadku spotykamy się jednak z licznymi ograniczeniami nie tylko natury finansowej ale i medycznej. Lakowaniu poddaje się bowiem wyłącznie zęby zdrowe, to jest bez ognisk próchnicy. O ile próchnica w świeżo wyrżniętych zębach dzieci jest zjawiskiem incydentalnym, o tyle osoby dorosłe często zmagają się z mniej lub bardziej zaawansowanymi zmianami próchniczymi. Stwierdzenie zaś próchnicy, do czasu jej wyleczenia, dyskwalifikuje ząb, jeśli chodzi o możliwość przeprowadzenia lakowania.

Reklama

Czy lakowanie zębów jest skuteczne?

Specjaliści zauważają, że odsetek dzieci poddawanych lakowaniu jest stosunkowo niski, nawet w populacji 8-latków. Celem przyjmowanym przez międzynarodowe gremia jest zwiększenie go do około 50 procent, co stanowiłoby istotny krok w walce z próchnicą. Badania wykazują bowiem, że zabieg lakowania w istotnym stopniu ogranicza ryzyko wystąpienia tej choroby, choć nie eliminuje go w sposób bezwzględny. Skuteczność redukcji ocenia się na około 85 procent po upływie 1 roku od wykonania zabiegu i niespełna 60 proc. 4 lata po nałożeniu laku. 

Czy lakowanie zębów jest szkodliwe?

Choć lakowanie powszechnie uznane jest przez stomatologów za skuteczną metodę walki z próchnicą, pacjenci często powielają stereotypowe opinie, jakoby było ono szkodliwe dla zębów, a nawet całego organizmu. Wspomina się w tym kontekście o niszczeniu szkliwa, czy toksyczności laku. Nie znajduje to potwierdzenia, jeśli chodzi o aktualny stan wiedzy naukowej i medycznej. Lakowanie jest zabiegiem, który wykonuje się od kilkudziesięciu lat i uznaje za w pełni bezpieczny.

Ile kosztuje lakowanie zębów?

Lakowanie zębów jest zabiegiem relatywnie drogim, zwłaszcza w przypadku osób dorosłych. Koszt lakowania jednego tylko zęba w prywatnych gabinetach waha się w granicach 30-60 złotych. Założywszy, że pacjent posiada pełne uzębienie, włącznie z tzw. zębami mądrości, czyli ósemkami, liczba zębów teoretycznie kwalifikujących się do lakowania wynosi aż 20 (8 przedtrzonowych i 12 trzonowych). W sumie więc cena pełnego zabiegu może oscylować koło 1000 złotych. Jednak w przypadku dzieci, koszt ten może zostać znacznie obniżony dzięki refundacji NFZ.

Czy NFZ refunduje lakowanie zębów?

NFZ refunduje koszty zabiegu lakowania, ale tylko u dzieci i tylko w odniesieniu do zębów trzonowych. Warto wiedzieć, że 1 stycznia 2018 roku zasady dotyczące refundacji zabiegu zmieniły się na korzyść pacjentów, co było zgodnie z sugestiami ekspertów wskazujących na niską efektywność wcześniejszych rozwiązań. Poprzednio dofinansowanie dotyczyło wyłącznie 1 zabiegu lakowania „szóstek” przed ukończeniem 8. roku życia. Nowe zapisy mówią, że refundowany jest jeden zabieg zabezpieczający „szóstki” u dzieci do 8 lat i jeden zabezpieczający „siódemki” przed ukończeniem 14 roku życia.

Czytaj też:

Bibliografia

  • Emil Korporowicz, Paweł Jasiński: Wskazania do uszczelniania bruzd i zagłębień anatomicznych zębów w świetle współczesnej literatury, Nowa Stomatologia 4/2013
  • Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 grudnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego
Piotr  Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Artykuł napisany przez
Piotr Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Dziennikarz wyróżniony w konkursie "Dziennikarz Medyczny Roku 2023". Autor tysięcy publikacji o tematyce medycznej, ekonomicznej, politycznej i społecznej. Przez 15 lat związany z Dziennikiem Łódzkim i Polska TheTimes. Z wykształcenia socjolog stosunków politycznych, absolwent Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Po godzinach fotografuje, projektuje, maluje, tworzy muzykę.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Zęby i dziąsła
Ukruszony ząb – co należy zrobić, gdy dojdzie do urazu?
Jak wygląda ukruszony ząb
Korona porcelanowa - ceny i kolory. Jak długo może wytrzymać?
Wizualizacja korony porcelanowej
Protezy akronowe - wady, zalety i cena. Jak wyglądają?
Kobieta ogląda protezę u stomatologa
Podobne artykuły
Dewitalizacja zęba
Zatrucie zęba - jak wygląda zabieg? Skutki uboczne
Mężczyzna z opuchlizną od zęba
Opuchlizna twarzy od zęba - jak się jej pozbyć? Ile czasu schodzi spuchnięte dziąsło i policzek?
Ból dziąsła przy ósemce może utrudniać funkcjonowanie
Co wywołuje ból dziąsła przy ósemce i jak go złagodzić?
Czyszczenie osadu na zębach
Osad na zębach – od kawy, papierosów i nie tylko. Przyczyny, usuwanie
Wyrwanie ósemki
Ekstrakcja ósemki – kiedy należy wykonać zabieg?

Reklama


Skąd się bierze "uczulenie na fruktozę"? 🍎
Dowiedź się!