Mikroplastik w ludzkim mózgu❗ Czy nasz organizm staje się śmietniskiem? 🧠
Mikroplastik w ludzkim mózgu❗ Czy nasz organizm staje się śmietniskiem? 🧠
Mikroplastik w ludzkim mózgu❗ Czy nasz organizm staje się śmietniskiem? 🧠

NAC i L-cysteina w suplementach dla sportowców. Działanie

NAC i L-cysteina zawarte w suplementach diety dla sportowców pozwalają regenerować uszkodzone białka mięśni, a także chronią i przyspieszają odnowę wątroby zniszczonej przez inne wspomagacze formy fizycznej. Zobacz, czym jest N-acetylo-L-cysteina, jakie są jej właściwości i zastosowanie, a także – jak należy dawkować tego typu suplementy.
Suplement diety dla sportowców
źródło:123RF
Spis treści

Czym jest NAC?

Pod enigmatycznym skrótem NAC kryje się N-acetyl-L-cysteina. Jest to pochodna L-cysteiny, aminokwasu niezbędnego do funkcjonowania ludzkiego organizmu.

NAC stosowana jest w suplementach diety ze względu na większą stabilność i lepiej zachowane właściwości w porównaniu z czystą L-cysteiną. Za jej najważniejszą i najbardziej charakterystyczną właściwość niemal powszechnie uważa się fakt, iż jest ona tak zwanym prekursorem substancji o nazwie z glutation.

Jest to szczególny tripeptyd o działaniu przeciwutleniającym, który regeneruje uszkodzone białka a także pełni inne role, istotne z punktu widzenia nie tylko osób wyczynowo uprawiających sport

Przyjrzyjmy się zatem bliżej cysteinie i jej pochodnej, czyli NAC; zobaczmy, jakie mają one właściwości i zastosowanie. 

Reklama

Do czego służy cysteina? 

Cysteinaspełnia w organizmie ludzkim szereg istotnych funkcji, bez których trudno wyobrazić sobie sprawne jego funkcjonowanie. 

  1. Uczestniczy w syntezie glutationu, dzięki czemu wykazuje właściwości antyoksydacyjne, ograniczając aktywność wolnych rodników i zapobiegając starzeniu się organizmu, przyspieszając regenerację białek a także korzystnie wpływając na płodność mężczyzn.
  2. Bierze udział w syntezie kolagenu, który jest podstawowym budulcem ścięgien i odpowiada za właściwą ich kondycję.
  3. Uczestniczy w budowie tkanki mięśniowej.
  4. Pomaga w spalaniu tkanki tłuszczowej.
  5. Zwiększa wydolność tlenową, przyspiesza regenerację zmęczonychmięśni.
  6. Chroni wątrobę i ułatwia jej regenerację, zwłaszcza w przypadku obciążenia kuracją sterydową.
  7. Zapobiega miażdżycy naczyń krwionośnych.
  8. Nasila wydzielania dopaminy, wpływając na poprawę nastroju w stanach depresyjnych, działa wspomagająco w leczeniu zaburzeń psychicznych takich jak schizofrenia.
  9. Przyspiesza gojenie ran.
  10. Zwiększa odporność,wpływając na aktywność białych krwinek, redukuje zasięg i moc stanów zapalnych.
  11. Pomaga w detoksykacji organizmu z metali ciężkich, chroni przed skutkami promieniowania.
  12. Ułatwia oddychanie w trakcie chorób górnych dróg oddechowych.

Reklama

Skąd się bierze L-cysteina?

L cysteina wytwarzana jest endogennie w organizmie ludzkim, ale ze względu na duże zapotrzebowanie, istnieje konieczność zwiększania jej poziomu w sposób egzogenny, dostarczając ją w postaci pożywienia, względnie suplementów diety. Jeśli chodzi o produkty żywnościowe, cysteina znajduje się w pokarmach o dużej zawartości białka, zarówno pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego. 

Wymienić wśród nich można takie pozycje, jak:

  • soja i jej przetwory,
  • fasola,
  • groszek,
  • soczewica,
  • ciecierzyca,
  • jajka,
  • wieprzowina,
  • wołowina,
  • kurczak,
  • indyk.

Różnorodność wyżej wymienionych produktów sprawia, że teoretycznie z zaopatrzeniem organizmu w ten aminokwas nie powinny mieć problemu zarówno osoby jedzące mięso, jak też korzystające z diety wegetariańskiej, a nawet wegańskiej. Jeśli jednak z jakichś powodów poziom L-cysteiny jest zbyt niski, rozwiązaniem mogą być suplementy diety. 

Reklama

N-acetylo-L-cysteina

Tak jak wspomnieliśmy wyżej, w suplementach diety zazwyczaj stosowana jest pochodna cysteiny, czyli N-acetylo-L-cysteina (NAC). Większość tego typu produktów dedykowana jest osobom zmagającym się z przeciążeniem mięśni oraz wątroby. Pomagają one przyspieszyć regenerację białek tworzących tkankę mięśniową, a także oczyścić wątrobę przeciążoną stosowaniem innego typu suplementów oraz pozostałych produktów zwiększających moc, siłę i wytrzymałość organizmu. I to właśnie wszechstronność oraz rozbudowana funkcja ochronno-odbudowująca stanowią o dużej popularności środka, jakim jest N-acetylo-L-cysteina.

Reklama

NAC/cysteina - dawkowanie

Suplementy diety zawierające NAC/cysteinę dostępne są w różnych postaciach – w proszku (może być mieszany na przykład z koktajlami białkowymi) lub w tabletkach oraz kapsułkach przeznaczonych do połykania.  

Dzienne zapotrzebowanie na L-cysteinę wynosi około 1400 mg. Ilość tę łatwo jest zapewnić za sprawą dobrze zbilansowanej diety, natomiast w przypadku większych lub mniejszych niedoborów zaleca się suplementację w wielkości 500 do 1500 mg na dobę, co odpowiada 1-3 standardowym tabletkom/kapsułkom. Środków tego typu nie powinno się przyjmować w dawkach większych, a także dłużej, niż kilka miesięcy. Nadmierne spożycie preparatów z NAC może powodować między innymi powstawanie kamieni nerkowych

NAC jest suplementem droższym niż większość aminokwasów stosowanych przez sportowców. Ceny opakowań zawierających 60-120 kapsułek zazwyczaj wahają się w przedziale od 40 do nawet 100 złotych. Podobnie kształtuje się koszt nabycia 200-gramowego opakowania NAC w proszku.

Bibliografia

  • Aminokwasy i proteiny, L-cysteina, http://www.bio-med.pl/L-cysteina-w-postaci-wolnej.pdf
  • Anna Bilska, Agata Kryczyk, Lidia Włodek, Różne oblicza biologicznej roli glutationu, Postepy Hig Med Dosw. (online), 2007; 61
Piotr  Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Artykuł napisany przez
Piotr Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Dziennikarz wyróżniony w konkursie "Dziennikarz Medyczny Roku 2023". Autor tysięcy publikacji o tematyce medycznej, ekonomicznej, politycznej i społecznej. Przez 15 lat związany z Dziennikiem Łódzkim i Polska TheTimes. Z wykształcenia socjolog stosunków politycznych, absolwent Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Po godzinach fotografuje, projektuje, maluje, tworzy muzykę.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Odżywki
L-karnityna: cena i działanie karnityny podczas treningów
Kobieta na siłowni z shakerem zawierającym L-karnitynę
NAC i L-cysteina w suplementach dla sportowców. Działanie
Suplement diety dla sportowców
Hydrolizat białka serwatkowego i sojowego – właściwości
Mężczyzna robi sobie odżywkę białkową
Podobne artykuły
Migdałowy shake proteinowy w szklance
Shake proteinowy – na odchudzanie i na masę. Jaki wybrać?
Mężczyzna podnoszący ciężary
Monohydrat kreatyny czy jabłczan - co wybrać?
Kobieta pije odżywkę białkową
Białko w proszku – czyste. Gdzie kupić i jak spożywać? Cena
Dziewczyny stukają się shakerami do odżywek białkowych po treningu
Koktajle białkowe po treningu. Na odchudzanie czy na masę?
Suplementy na spalanie tłuszczu
Spalacz tłuszczu - jakie odżywki na redukcję tłuszczu dla sportowców

Reklama


Jak często robić regenerację włosów?
Sprawdź!