Reklama
Czym jest polip endometrialny i czy jest groźny?
W obrębie kobiecych narządów rozrodczych stosunkowo często pojawiają różnego typu zmiany, takie jak polipy, guzki, torbiele.
Często za ich powstawanie odpowiedzialne są zmiany hormonalne, jakie zachodzą w żeńskim organizmie. Jedna z takich zmian to gruczołowy polip endometrialny. Co to jest?
Terminem tym nazywany jest przerost błony śluzowej trzonu macicy, tworzący guzek o maczugowatym kształcie. Może być on pojedynczy lub mnogi, a z reguły osiąga wielkość od kilku milimetrów do kilku centymetrów.
Oprócz pytania, co to jest polip endometrialny, pacjentki często zadają pytanie, czy jest groźny i czy to rak?
Z reguły zmiana jest łagodna i niegroźna. Tylko w 1 proc. przypadków tych zmian w badaniu histopatologicznym stwierdza się obecność komórek raka trzonu macicy.
Przyczyny powstawania polipa endometrialnego wciąż nie są dokładnie poznane. Za czynnik zwiększający ryzyko jego występowania wymienia się głównie wzmożoną aktywność hormonów zwanych estrogenami.
W Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-10 polip endometrialny oznaczony jest symbolem N84.0 (Polip trzonu macicy).
W nowszej wersji tej klasyfikacji, czyli ICD-11 zawiera się on w punkcie GA16 - Inne określone nabyte nieprawidłowości macicy, z wyjątkiem szyjki macicy.
Polip endometrialny występuje u kilku do kilkunastu procent kobiet w wieku rozrodczym, a wraz z wiekiem częstotliwość jego występowania jeszcze rośnie.
Polip endometrialny a ciąża
Czy istnieje jakaś zależność między polipem endometrialnym a ciążą? Czy jego obecność utrudnia zajście w ciążę lub może prowadzić do poronienia?
Na te pytania trudno udzielić jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ wiele zależy od tego, jaka jest wielkość zmiany, czy rzeczywiście jest ona łagodna i jakie są jej przyczyny lub dolegliwości z nią współistniejące.
W wielu przypadkach niewielka zmiana nie utrudnia zapłodnienia, jednak obecność większych lub mnogich polipów może utrudniać zagnieżdżenie się zarodka w macicy.
Zdiagnozowanie polipa endometrialnego w ciąży już istniejącej przeważnie nie jest powodem do niepokoju i nie powinno wpływać na jej przebieg. Pacjentka powinna jedna pozostawać pod stałą opieką lekarza prowadzącego, który z reguły monitoruje zmianę - jej wielkość, budowę itd.
Polip endometrialny a menopauza
Jak już zostało wspomniane, z wiekiem rośnie ryzyko występowania tego rodzaju zmian. Mięśniaki i polip endometrialny to najczęściej diagnozowane zmiany w obrębie macicy, u kobiet po menopauzie.
Badania pokazują, że rozrosty błony śluzowej trzonu macicy dotyczą kilkunastu procent kobiet nieskarżących się na krwawienia oraz ponad 35 proc. kobiet z krwawieniami, u których od menopauzy minęło minimum 14 lat.
U pacjentek po menopauzie występuje też wyższy odsetek zmian o cechach nowotworowych, dlatego żadnych objawów nie wolno wówczas lekceważyć.
Wszelkie nieprawidłowości i budzące niepokój symptomy należy bezwzględnie skonsultować ze specjalistą, a przynajmniej raz w roku chodzić na wizyty kontrolne, nawet jeśli nic niepokojącego się nie dzieje.
Polipy w tym wieku zwykle są niezwłocznie usuwane, by nie dopuścić do ich zezłośliwienia.
Polip endometrialny a endometrioza
Nieprawidłowością najczęściej kojarzoną z endometrium, czyli błoną śluzową wyściełającą wnętrze jamy macicy, jest endometrioza. Polega ona na obecności komórek tej błony w innych miejscach niż macica, czyli np. w obrębie jajników czy jajowodów.
Zarówno endometrioza jak i polip endometrialny wynikają z nieprawidłowego rozrostu endometrium i mogą występować jednocześnie. Zdarza się, że u pacjentek diagnozuje się i obecność komórek błony śluzowej macicy poza tym narządem i guzkowate zmiany rozrostowe w jej wnętrzu.
Współistnienie tych nieprawidłowości może znacząco utrudniać zajście w ciążę, dlatego problem dość często rozpoznaje się właśnie u kobiet w wieku rozrodczym, borykających się z trudnościami z zapłodnieniem.
Nadmierny rozrost endometrium wymaga leczenia - farmakologicznego, zabiegowego lub obu tych metod jednocześnie.
Reklama
Jakie objawy daje polip endometrialny?
Najczęstszym objawem, jaki daje polip endometrialny, jest nieprawidłowe krwawienie z dróg rodnych.
Może mieć ono postać:
- zbyt intensywnego krwawienia miesiączkowego,
- wydłużonego krwawienia miesiączkowego,
- krwawienia poprzedzającego menstruację,
- krwawienia lub plamienia śródcykliczne,
- krwawienia po przebytej już menopauzie.
Symptomami występującymi znacznie rzadziej są upławy oraz bóle w podbrzuszu. Te ostatnie pojawiają się głównie przy zmianach o dużych rozmiarach, powodujących ucisk.
Objawy polipa endometrialnego nie są charakterystyczne i mogą pojawiać się również przy wielu innych chorobach układu rozrodczego, również chorobach nowotworowych.
Nie wolno ich więc lekceważyć i za każdym razem należy konsultować je niezwłocznie z ginekologiem, celem dokładnego ustalenia ich podłoża.
Polip endometrialny bywa także zupełnie bezobjawowy, a wówczas wykrywany jest przypadkowo, podczas badań kontrolnych lub diagnostyki związanej z innymi dolegliwościami.
Reklama
Polip endometrialny na USG
Jak wykrywa się tego rodzaju zmianę? Specjalista z reguły zaczyna diagnostykę od szczegółowego wywiadu z pacjentką na temat jej cykli miesiączkowych, przebytych ciąż, chorób i zabiegów chirurgicznych oraz aktualnie występujących objawów.
Pierwszym badaniem wykonywanym pod kątem obecności polipa endometrialnego jest z reguły USG transwaginalne, nazywane również dopochwowym.
Wprowadzenie sondy umożliwia ocenę stanu błony śluzowej macicy i wykrycie obecności ewentualnych zmian. Szansę na ich zaobserwowanie zwiększa wykonywanie badania w początkowej fazie cyklu - tuż po ustaniu krwawienia - kiedy błona śluzowa jest niższa, a guzki na niej powstałe wydają się bardziej uwypuklone.
Za pomocą samego USG trudno ustalić, czy polip endometrialny jest złośliwy, czy łagodny, dlatego wykrycie zmian wymaga poszerzonej diagnostyki.
Badaniem obrazowym, bardziej dokładnym niż USG, jest histeroskopia diagnostyczna - metoda endoskopowa pozwalająca na bezpośrednią obserwację błony śluzowej macicy.
Zwykle jednak całkowitą pewność, czy polip endometrialny jest z atypią czy bez atypii, daje dopiero wynik badania histopatologicznego, czyli mikroskopowego obrazu pobranego wycinka.
Reklama
Zabieg usunięcia polipa endometrialnego
Czy polip endometrialny może sam zniknąć, czy zawsze trzeba go usuwać? O ile np. torbiel może się wchłonąć samoistnie, o tyle polip endometrialny niestety nie ma takiej właściwości i wymaga zabiegowego usunięcia z macicy.
Jak go usunąć? Można to zrobić za pomocą nowoczesnej, mało inwazyjnej metody, jaką jest histeroskopia operacyjna.
Bywa ona łączona z histeroskopią diagnostyczną, co oznacza, że polip zostaje rozpoznany i od razu usunięty za pomocą narzędzi elektrochirurgicznych, mechanicznych lub laserowych. Zabieg taki wykonuje się z reguły w znieczuleniu ogólnym, ale rekonwalescencja nie jest długa.
Alternatywą dla histeroskopii jest łyżeczkowanie jamy macicy, po którym kolejny raz przeprowadza się badanie endoskopowe, by ocenić, czy wszystkie zmiany zostały dokładnie usunięte.
Wycięte fragmenty endometrium utrwala się i wysyła do badania histopatologicznego, celem ostatecznego ustalenia charakteru powstałych zmian.
Wynik histopatologii zwykle dostępny jest w ciągu kilku tygodni. Pacjentka po usunięciu polipa endometrialnego powinna pozostawać pod opieką lekarza, który monitoruje proces rekonwalescencji i sprawdza, czy usunięte zmiany się nie odnawiają.
Reklama
Leczenie polipa endometrialnego
Czy oprócz histeroskopii polipa endometrialnego i innych metod zabiegowych, istnieją jeszcze inne sposoby leczenia takiej zmiany? Wiele zależy od podłoża powstałego problemu. Przy podejrzeniu zaburzeń hormonalnych niekiedy oprócz zabiegu stosuje się także leczenie farmakologiczne mające na celu wyregulowanie poziomu odpowiednich hormonów.
Leczenie hormonalne przy polipie endometrialnym bywa też stosowane, kiedy pacjentka zmaga się z niepłodnością.
O formach terapii zawsze powinien decydować lekarz, w oparciu o przeprowadzoną diagnostykę. Aby pozbyć się zmiany i jej ewentualnych, groźniejszych skutków, należy stosować się do zaleceń specjalisty i nie podejmować prób leczenia na własną rękę.
Żadne domowe sposoby ani leczenie polipa endometrialnego ziołami nie przynoszą pożądanych rezultatów.
Brak specjalistycznej terapii prowadzi jedynie do rozrostu zmiany i wystąpienia powikłań. Domowe metody, takie jak zdrowa dieta, wypoczynek czy codzienna aktywność fizyczna, są jedynie wsparciem leczenia, a nie jego substytutem.
