Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗
Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗
Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗

Przepuklina rozworu przełykowego - objawy, operacja

Przepuklina rozworu przełykowego jest schorzeniem przewodu pokarmowego, które polega na przemieszczeniu się części żołądka z jamy brzusznej do klatki piersiowej. Jakie są objawy, przyczyny i jak przebiega leczenie tego rodzaju przepukliny? Czy konieczna jest operacja?
Spis treści

Reklama

Przepuklina rozworu przełykowego

Przepuklina rozworu przełykowego jest jednym ze schorzeń przewodu pokarmowego. Powstaje na skutek przesuwania się żołądka ku górze, którego część przedostaje się z jamy brzusznej do klatki piersiowej przez otwór przełykowy przepony. Jak może dojść do powstania przepukliny rozworu przełykowego?

Przełyk, by przedostać się z klatki piersiowej do jamy brzusznej i połączyć się z żołądkiem, musi przejść przez przeponę. Miejsce tego przejścia nazywamy rozworem przełykowym przepony. W normalnych warunkach opina się on ciasno wokół zwieracza dolnego przełyku, stanowiąc dodatkowe zabezpieczenie przed cofaniem się kwaśnej treści z żołądka do przełyku. Czasem dochodzi do „obluzowania” się rozworu przełykowego przepony do tego stopnia, że górne części żołądka zaczynają przemieszczać się z jamy brzusznej do klatki piersiowej. Stan taki nazywamy przepukliną rozworu przełykowego.

Przepuklina rozworu przełykowego występuję w różnych postaciach. Należą do nich:

  • przepuklina wślizgowa rozworu przełykowego,
  • przepuklina okołoprzełykowa rozworu przełykowego,
  • przepuklina rozworu przełykowego mieszana.

Schorzenie to może mieć również formę wrodzoną i wynikać z wrodzonych wad przełyku, bądź nabytą, mającą związek przede wszystkim ze wzrostem ciśnienia w jamie brzusznej.

Reklama

Przyczyny przepukliny rozworu przełykowego

Przepuklina rozworu przełykowego może być wrodzona lub nabyta. W pierwszym przypadku występuje już u dzieci, a jej przyczyną jest wrodzony zbyt duży rozwór przełykowy. Znacznie częściej jednak schorzenie pojawia się dopiero u dorosłych. W tej grupie głównym czynnikiem sprzyjającym powstawaniu przepukliny rozworu przełykowego jest wzrost ciśnienia w jamie brzusznej prowadzący do napierania od dołu jelit i żołądka na przeponę. Dzieje się tak u osób otyłych, prowadzących siedzący tryb życia, z przewlekłymi zaparciami, a także w wyniku spożywania obfitych posiłków na raz.

Reklama

Przepuklina rozworu przełykowego – objawy

Objawy przepukliny rozworu przełykowego są dość charakterystyczne, ale schorzenie to może przebiegać również bezobjawowo.

Rozwór przełykowy przepony wraz z dolnym zwieraczem przełyku stanowią mechanizm zabezpieczający przed cofaniem się kwaśnej treści z żołądka do przełyku. Gdy ten mechanizm zawodzi, dochodzi do zarzucania treści żołądkowej do światła przełyku, czyli tzw. refluksu żołądkowo-przełykowego. Istnieje szereg mechanizmów zabezpieczających śluzówkę żołądka przed żrącym działaniem kwasu solnego. Śluzówka przełyku nie posiada już takich zabezpieczeń i w kontakcie z kwaśną treścią żołądkową ulega uszkodzeniu.

Pojawiają się typowe objawy takie jak zgaga, puste odbijania, wymioty, kłopoty z połykaniem, a nawet ból za mostkiem, który może mylnie sugerować bóle wieńcowe. U chorego mogą również wystąpić duszności i nadmierna potliwość. Charakterystyczne jest to, że objawy nasilają się w pozycji leżącej, jak również po obfitych posiłkach.

Czasem, przy dużym cofaniu się kwaśnej treści, mogą pojawić się niecharakterystyczne objawy przepukliny rozworu przełykowego, takie jak chrypka, zwłaszcza poranna, wynikająca z drażnienia strun głosowych przez treść żołądkową, a nawet suchy kaszel i świszczący oddech spowodowane aspiracją kwaśnej treści do drzewa oskrzelowego. Zdarza się też, że przepuklina rozworu przełykowego nie daje żadnych objawów, a pacjent dowiaduje się o jej istnieniu przypadkowo, np. podczas gastroskopii wykonywanej z innego powodu.

Reklama

Przepuklina wślizgowa rozworu przełykowego

W większości przypadków mamy do czynienia z wślizgową przepukliną rozworu przełykowego. Polega ona na przemieszczeniu się do klatki piersiowej wpustu żołądka. Utrudnia to prawidłowe przemieszczanie pokarmów i w konsekwencji zarzucania treści żołądkowej do przełyku.

W wyniku tego procesu u chorego pojawia się:

  • zgaga,
  • bóle w nadbrzuszu,
  • duszności,
  • kaszel,
  • chrypka,
  • wymioty,
  • trudności w połykaniu,
  • bóle w klatce piersiowej.

Nieleczona przepuklina wślizgowa rozworu przełykowego może prowadzić do stanu zapalnego błony śluzowej przełyku, refluksu, owrzodzeń, a nawet zmian nowotworowych.  

Reklama

Przepuklina rozworu przełykowego - leczenie domowe

Leczenie domowe przepukliny rozworu przełykowego to przede wszystkim stosowanie wszelkich środków profilaktycznych i zapobiegawczych łagodzących objawy choroby oraz wspomaganie leczenia naturalnymi metodami.

Warto zwrócić uwagę na:

  • zioła, które mogą okazać się pomocne w łagodzeniu zgagi (siemię lniane, ziele tysiącznika i tataraku, ziarna jałowca),
  • ćwiczenia oddechowe wzmacniające przeponę.

Należy z kolei unikać nadmiernego wysiłku fizycznego związanego z dźwiganiem i wykonywaniem głębokich skłonów, zwłaszcza po posiłku.

Reklama

Dieta na przepuklinę rozworu przełykowego

Nieodzownym elementem kuracji w przebiegu przepukliny rozworu przełykowego jest również lekkostrawna dieta. Należy pamiętać o tym, aby spożywane potrawy nie były zbyt zimne, ani zbyt gorące. Ostatni posiłek powinien być spożywany na 3-4 godziny przed snem.

Porcje nie powinny być zbyt obfite i nie należy ich popijać zbyt dużą ilością płynów. Należy unikać kładzenia się tuż po jedzeniu, a pozycję leżącą przyjmować z wysoko uniesioną górną częścią ciała. Warto również pamiętać o tym, aby nie nosić zbyt ciasnej, obcisłej odzieży. To wszystko przyczynia się bowiem do cofania się treści żołądkowej w kierunku przełyku.

Ponadto z diety należy wyeliminować:

  • potrawy smażone na tłuszczu;
  • mocne, esencjonalne wywary z mięsa, warzyw i grzybów;
  • kawę i mocną herbatę;
  • ostro przyprawione potrawy;
  • produkty marynowane;
  • alkohol;
  • słodycze i ciasta;
  • napoje gazowane;
  • pieczywo razowe, grube kasze;
  • produkty wzdymające (groch, fasola).

Osoby otyłe i z nadwagą powinny dążyć o zredukowania tkanki tłuszczowej, a nałogowi palacze do rzucenia palenia tytoniu.

Reklama

Leczeznie przepukliny rozworu przełykowego

Leczenie przepukliny rozworu przełykowego uzależnione jest od formy i stopnia zaawansowania schorzenia. W większości przypadków zastosowanie znajduje leczenie farmakologiczne. Polega ono głównie na przyjmowaniu leków hamujących wydzielanie kwasu solnego oraz regulujących motorykę przewodu pokarmowego.

Duże znaczenie ma też modyfikacja stylu życia: zmniejszenie masy ciała, jedzenie częściej, a małymi porcjami, unikanie przyjmowania posiłków, zwłaszcza obfitych, przed snem, walka z zaparciami, a także ograniczenie spożycia alkoholu i kawy oraz zaprzestanie palenia tytoniu.

Przepuklina rozworu przełykowego - operacja

W zaawansowanych przypadkach, leczeniem przyczynowym przepukliny rozworu przełykowego jest zabieg operacyjny. Metodę tę częściej stosuje się u dzieci, w przypadku przepuklin wrodzonych oraz u dorosłych, u których wcześniejsza kuracja nie przynosi pożądanych efektów, a choroba może prowadzić do wystąpienia powikłań.

Operacja przepukliny rozworu przełykowego może być przeprowadzona zarówno metodą tradycyjną, jak i laparoskopowo. Zabieg ma na celu złagodzenie objawów towarzyszących chorobie, poprzez umocowanie żołądka w jamie brzusznej lub wzmocnienie pierścienia okalającego rozwór przełykowy przepony.

Badanie przepukliny rozworu przełykowego

Rozpoznanie przepukliny rozworu przełykowego polega na wykonaniu zdjęcia RTG w pozycji Trendelenburga (pacjent leży na plecach z nogami uniesionymi powyżej poziomu głowy i tułowia) po doustnym podaniu kontrastu. Zdjęcie takie pozwala na uwidocznienie części żołądka wpuklającej się do klatki piersiowej. Inną metodą diagnostyczną umożliwiającą dodatkowo ocenę uszkodzeń śluzówki przełyku, a nawet pobranie wycinków z podejrzanie zmienionych miejsc, jest gastroskopia.

Czy przepuklina rozworu przełykowego jest groźna?

Bagatelizowana i nieleczona przepuklina rozworu przełykowego może okazać się groźna. Chociaż schorzenie samo w sobie z pozoru nie wygląda na zagrażające zdrowiu i życiu, a kojarzy się bardziej ze standardowymi dolegliwościami ze strony przewodu pokarmowego, to może prowadzić do poważnych powikłań. Może dojść do zapalenia błony śluzowej przełyku, owrzodzeń, a po dłuższym czasie zmiany mogą przekształcić się w raka przełyku.

Marta  Roszkowska
Artykuł napisany przez
Marta Roszkowska
Skonstruowana z zamiłowania do poznawania ludzi i świata. Z wykształcenia dziennikarka, specjalistka PR, trenerka i projektantka graficzna. Od ponad 20 lat spaja obszary mediów tradycyjnych z nowymi, współpracując po drodze z redakcjami, pisząc, fotografując, redagując, wydając gazety i serwisy internetowe. Na przestrzeni lat związana m.in. z Dziennikiem Łódzkim, serwisami Nasze Miasto i Moje Miasto. Swoje pasje i doświadczenie wykorzystuje w pracy zawodowej.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Podobne artykuły
Osoba z dysfunkcją przełyku
Zapalenie przełyku - rodzaje i objawy. Jak je leczyć?
Ilustracja przedstawiająca żylaki przełyku
Żylaki przełyku - przyczyny, objawy i leczenie. Czy bolą i jak leczyć?
Przełyk Barretta
Przełyk Barretta – objawy, leczenie, dieta

Reklama


Jak świętować pierwszy dzień wiosny?
Sprawdź!