Jak wzmocnić osłabiony organizm?
Układ odpornościowy człowieka, choć ewolucyjnie stworzony po to, by chronić organizm, sam również może być poddany działaniu czynników osłabiających jego wydolność. Należą do nich:
- długotrwała antybiotykoterapia oraz przyjmowanie innych środków farmakologicznych, w tym niesteroidowych leków przeciwzapalnych czy inhibitorów pompy protonowej;
- zabiegi operacyjne wiążące się z utratą znacznej ilości krwi bądź usunięciem określonych narządów – na przykład fragmentów jelit;
- liczne schorzenia, w tym nowotwory, choroby hematologiczne obejmujące układ krwiotwórczy, stany zapalne jelit, zakażenie wirusem niedoboru odporności (HIV);
- długotrwała ekspozycja na stres, a także depresja, zaburzenia nerwicowo-lękowe oraz inne niedomagania w sferze emocjonalnej.
Jak wzmocnić osłabiony organizm po operacji, po antybiotykoterapii, po chorobie? Kluczowe jest zrozumienie, jak ważną rolę w systemie odpornościowym człowieka odgrywają jelita oraz bytująca w nich naturalna flora bakteryjna.
Jak wzmocnić organizm po operacji?
Jak wzmocnić organizm po operacji? Każdy zabieg chirurgiczny powoduje istotne osłabienie ustroju. Dla odporności szczególnie obciążające są interwencje chirurgiczne w obrębie układu pokarmowego, w tym przede wszystkim resekcja części jelit.
Należy pamiętać, że jest to największy ze wszystkich organów zaangażowanych w pracę systemu immunologicznego. Usunięcie nawet niewielkiego ich fragmentu wiąże się ze zmniejszeniem obszaru tak zwanej tkanki limfatycznej GALT, stanowiącej jedną z podstawowych zapór ochronnych organizmu. Degradacji w takim przypadku ulega też populacja pożytecznych bakterii, tzw. probiotyków, kolonizujących jelita i chroniących przed różnego rodzaju zakażeniami.
Okazuje się jednak, że negatywnym skutkom zabiegu można zapobiegać w stosunkowo prosty sposób, a mianowicie - suplementując probiotyki. Katerina Kotzampassi w pracy A Four-Probiotics Regimen Reduces Postoperative Complications After Colorectal Surgery (…) podaje wyniki wiarygodnego, randomizowanego badania przeprowadzonego z udziałem pacjentów chorych na raka jelita grubego, poddanych operacji wycięcia tego narządu.
Część z nich dzień przed zabiegiem otrzymała kapsułki zawierając kilka szczepów bakterii probiotycznych, w tym między innymi Lactobacillus acidophilus i Bifidobacterium lactis. Pozostali zaś przyjmowali placebo. Suplementację prowadzono przez kolejnych 15 dni.
Badanie przerwano przedwcześnie, ale jedynym tego powodem była rzucająca się w oczy oczywistość wyników. W grupie pacjentów przyjmujących placebo odsetek osób, u których wystąpiły komplikacje, wynosił 49 proc. Tymczasem wśród chorych stosujących probiotyki był on niemal o połowę niższy (28 proc.). Największą korzyścią było przeszło 5-krotne ograniczenie odsetka pooperacyjnych zapaleń płuc, ale też inne obserwacje mogły budzić optymizm. W podsumowaniu odnotowano:
- zapalenie płuc: 2 procent w grupie suplementującej probiotyk versus 11 proc. w grupie przyjmującej placebo;
- wyciek z miejsca zespolenia tkanek po operacji: 1 vs 9 procent;
- zakażenie w miejscu interwencji chirurgicznej: 7 vs 11 procent.
Dodatkowo zauważono znaczne różnice, jeśli chodzi o czas wypisania ze szpitala między pacjentami z obu grup – na korzyść osób przyjmujących probiotyki.
Jak wzmocnić organizm po antybiotyku?
Każdy pobyt w szpitalu, a w szczególności poddanie się zabiegowi operacyjnemu, wiąże się z ryzykiem zakażenia oraz ogólnego osłabienia organizmu. Do powszechnych sytuacji należą między innymi infekcje jelitowe spowodowane przez gram dodatnie pałeczki Clostridium difficile.
W tym przypadku przyczyną są zarówno warunki sanitarne panujące w placówkach służby zdrowia, jak też stosowanie antybiotyków, które niszcząc naturalną florę bakteryjną, ułatwiają kolonizację ze strony C. difficile.
Antybiotyki to leki o szerokim spektrum działania antybakteryjnego. Będąc naturalnymi, wtórnymi produktami metabolizmu określonych mikroorganizmów, hamują wzrost i podziały komórkowe bakterii, doprowadzając do ich unicestwienia. Są niezwykle skuteczne, ale przy tym niewystarczająco selektywne.
Zabijając lub uniemożliwiając namnażanie szkodliwych patogenów, w podobny sposób wpływają na wiele szczepów bakterii przyjaznych człowiekowi i niezbędnych do zachowania równowagi organizmu. W ten sposób prowadzą do istotnego zubożenia naturalnej mikroflory jelit, czego efektem jest wyraźne osłabienie odporności, a także zaburzenie czynności jelit, skutkujące silnymi biegunkami.
Tego typu działanie wykazują między innymi:
- aminopenicyliny,
- klindamycyna,
- niektóre cefalosporyny,
- aminopenicylina z kwasem klawulanowym.
Jak wzmocnić organizm po antybiotyku? Przede wszystkim odbudowując florę bakteryjną jelit, stosując naturalną dietę bogatą w produkty poddane fermentacji, ale przede wszystkim – suplementując probiotyki, ze szczególnym uwzględnieniem pałeczek kwasu mlekowego Lactobacillus i Bifidobacterium.
Leki na wzmocnienie organizmu po chorobie
Stosuje się też tego typu probiotyczne „leki” na wzmocnienie organizmu po chorobie, a także w leczeniu wybranych schorzeń przewodu pokarmowego. Wymienić w tym kontekście można takie problemy zdrowotne, jak:
- ostra biegunka infekcyjna oraz antybiotykowa;
- tzw. biegunka podróżnych – zakażenie pałeczkami E coli lub podobnymi, niemal powszechne u osób z krajów rozwiniętych w czasie podróży w rejony tropikalne o niskim standardzie sanitarnym;
- zakażenie Helicobacter Pylori¸ prowadzące do powstania wrzodów żołądka i dwunastnicy, standardowo leczone antybiotykami oraz inhibitorami pompy protonowej zabójczymi dla naturalnej flory jelit;
- martwicze zapalenie jelit, związane z niewystarczającym ukrwieniem i natlenieniem ścian przewodu pokarmowego, spowodowane głównie miażdżycą, potencjalnie – śmiertelne;
- nieswoiste zapalenie jelit, w tym choroba Leśniowskiego-Crohna oraz zapalenie wrzodziejące;
- zespół krótkiego jelita – niewydolność spowodowana niewystarczającą długością tej części układu pokarmowego;
- spastyczne zapalenie jelit, czyli niezbyt groźny, ale niezwykle bolesny i uciążliwy zespół jelita drażliwego ;
- zaburzenia czynnościowe układu pokarmowego, w tym przede wszystkim zaparcia oraz tzw. kolka niemowlęca.
Wzmocnienie organizmu za pomocą probiotyków
Wzmocnienie organizmu za pomocą probiotyków wiąże się z określonymi mechanizmami działania bakterii powszechnie uznawanych za pożyteczne i przyjazne człowiekowi.
Najważniejszy z nich oparty jest na tzw. konkurencji międzygatunkowej. Probiotyki zajmują ograniczoną przestrzeń w jelitach, a przyłączając się do receptorów znajdujących się w ich nabłonku, fizycznie odbierają miejsce bakteriom chorobotwórczym. Na podobnej zasadzie działa mechanizm rywalizacji o ograniczoną pulę substancji odżywczych i tlenu znajdujących się w przewodzie pokarmowym.
Dodatkowo probiotyki zdolne są też do bezpośredniej konfrontacji, a to za sprawą wydzielanych przez nie bakteriocyn, czyli toksyn zabójczych dla innych gatunków. Ogromną rolę należy przypisać także mechanizmom oddziaływania probiotyków na aktywność komórek odpornościowych, w tym limfocytów T i B, a pośrednio – również wydzielanie przeciwciał i cytokin zapalnych.
