Tego nie jedz po operacji wyrostka. Kliknij tutaj!
Tego nie jedz po operacji wyrostka. Kliknij tutaj!
Tego nie jedz po operacji wyrostka. Kliknij tutaj!

Zgryz przewieszony – charakterystyka, przyczyny, leczenie

Zgryz przewieszony to jedna z wad zgryzu polegająca na niewłaściwym zachodzeniu na siebie zębów trzonowych i przedtrzonowych. Jakie niesie za sobą zagrożenia i jak wygląda leczenie?
Wada zgryzu podwieszonego
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Zgryz przewieszony to poprzeczna wada zgryzu polegająca na nadmiernym odchyleniu do zewnątrz górnych zębów bocznych w stosunku do dolnych. Może obejmować pojedyncze zęby lub całe łuki, a także być umiejscowiony jedno- lub obustronnie.
  • Przyczyny zgryzu przewieszonego mogą być genetyczne lub nabyte. Przeważnie towarzyszą mu inne wady, np. zgryz krzyżowy lub tyłozgryz całkowity.
  • Leczenie zgryzu przewieszonego przy uzębieniu stałym polega przeważnie na zastosowaniu aparatu ortodontycznego. W przypadku zębów mlecznych stosuje się głównie ich szlifowanie lub usunięcie trzonowca.
SPRAWDŹ TEŻ: Wady zgryzu u dzieci i dorosłych - rodzaje, klasyfikacja
Spis treści

Czym jest zgryz przewieszony?

Niekiedy wady zgryzu mogą nieść poważne konsekwencje dla zdrowia i ogólnej kondycji całego organizmu. Dzieje się tak na przykład, kiedy uniemożliwiają dokładne rozdrabnianie pokarmów i tym samym prowadzą do zaburzeń trawiennych.

Krzywy zgryz nie jest więc jedynie problemem estetycznym i wymaga specjalistycznego, czasem długotrwałego leczenia.

Zgryz przewieszony jest jedną z poprzecznych wad zgryzu, polega na nadmiernym wysunięciu na zewnątrz górnych zębów przedtrzonowych, trzonowych lub jednych i drugich. Wada ta może obejmować pojedyncze zęby w łuku zębowym lub całe uzębienie boczne.

Powstaje wskutek nadmiernego poszerzenia górnego łuku zębowego lub zwężenia dolnego. Niekiedy może też dojść do obu tych zjawisk jednocześnie. Zgryz przewieszony może także obejmować jedną ze stron uzębienia (prawą bądź lewą) lub obie strony naraz.

Reklama

Przyczyny zgryzu przewieszonego

Przyczyny różnych wad zgryzu mogą być wrodzone lub wynikać z innych nieprawidłowości i mieć charakter nabyty. Podobnie jest ze zgryzem przewieszonym, gdzie zęby boczne mogą niewłaściwie urosnąć lub zostać później „wypchnięte” na zewnątrz.

Wśród najczęstszych przyczyn zgryzu przewieszonego wymienia się:

  • podłoże genetyczne,
  • niewłaściwe ułożenie zawiązków zębów bocznych przyczyniające się do ich krzywego wyrastania ku zewnątrz,
  • brak koordynacji wymiany uzębienia pomiędzy łukiem górnym a dolnym,
  • dysproporcja poprzecznych rozmiarów szczęki i żuchwy o pochodzeniu endogennym (wewnątrz organizmu) lub egzogennym (spowodowana czynnikami zewnętrznymi),
  • brak prawidłowego ułożenia języka w jamie ustnej i jego nieprawidłowa czynność ze zbyt silnym oddziaływaniem na górny łuk, powodująca asymetrię szczęki,
  • nieprawidłowa czynność języka ze zbyt słabym oddziaływaniem na żuchwę,
  • makroglosja (przerost języka) ze zbyt silnym oddziaływaniem na łuk górny.

Reklama

Wady współistniejące ze zgryzem przewieszonym

Zgryz przewieszony rzadko występuje samodzielnie. Przeważnie towarzyszą mu inne wady, spośród których najczęściej obserwuje się:

  • tyłozgryz całkowity z protruzją siekaczy górnych, czyli ich nadmiernym przednim wychyleniem w stosunku do siekaczy dolnych,
  • tyłozgryz całkowity z retruzją siekaczy górnych, czyli ich nadmiernym przechyleniem w stronę językową,
  • zgryz głęboki – zgryz, w którym siekacze górne zbyt głęboko zachodzą na siekacze dolne,
  • zgryz krzyżowy całkowity – wada charakteryzująca się nachodzeniem dolnych zębów na górne,
  • stłoczenie zębów – wada polegająca na zbyt małej ilości miejsca w łuku do wyrżnięcia się wszystkich zębów.

Występowanie wad złożonych utrudnia i wydłuża leczenie wady wiodącej. Im bardziej układ zębów odbiega od normy, tym trudniej przywrócić ich prawidłowe ułożenie, a konsekwencje nieleczenia mogą być naprawdę poważne.

Reklama

Na czym polega leczenie zgryzu przewieszonego?

Leczenie zgryzu przewieszonego należy podjąć od razu po zaobserwowaniu pierwszych objawów. Wady ortodontyczne mają tendencję do pogłębiania się i tworzenia wad złożonych, a im bardziej są zaawansowane, tym trudniej je korygować.

Wczesne leczenie asymetrii żuchwy zmniejsza także ryzyko powikłań. Przy wadzie tego typu często bowiem obserwuje się ograniczenie ruchów bocznych w kierunku wady oraz zbaczanie żuchwy w kierunku przeciwnym. To z kolei może prowadzić do nierównomiernej pracy mięśni powodującej kolejne odchylenia w układzie zębów. Pojawiają się także trudności z rozdrabnianiem pokarmów, a w konsekwencji trudności w ich trawieniu.

Jeśli chodzi o uzębienie mleczne, zgryz przewieszony leczy się terapeutycznym szlifowaniem zębów, dzięki któremu osiąga się redukcję wysokości guzków zębów górnych i dolnych.

Kiedy zgryzowi przewieszonemu towarzyszy nadmierne zachodzenie zębów górnych na dolne (głębsze niż 2 mm), wykonuje się usunięcie zęba trzonowego celem odpowiedniego rozklinowania zębów i umożliwienia wzrostu żuchwie.

Reklama

Leczenie zgryzu przewieszonego aparatem

U dzieci starszych, które mają już stałe zęby, leczenie zgryzu przewieszonego polega z reguły na zastosowaniu aparatu ortodontycznego, mechaniczno-czynnościowego. Wykorzystuje on siły mechaniczne oraz siły układu kostnego i mięśniowego w celu rozklinowania łuków zębowych.

W leczeniu ortodontycznym tej wady chodzi przede wszystkim o przywrócenie właściwych proporcji szerokościowych łuków zębowych oraz o prawidłowe ustawienie osi zębów bocznych.

Przy zgryzie przewieszonym często stosowanym do przesunięcia zębów aparatem jest aparat Ostrowskiego służący głównie do rozbudowy dolnego łuku zębowego oraz do zahamowania rozrostu szczęki. Leczenie niekiedy jest długotrwałe, a aparat nosi się latami, dlatego warto stosować na co dzień jego odpowiednią pielęgnację, np. z użyciem pasty ortodontycznej i specjalnych czyścików.

Najbardziej zaawansowane przypadki zgryzu przewieszonego, którym towarzyszą zaburzenia rozmiaru szczęki lub żuchwy lub inne, liczne wady zgryzu, wymagają terapii ortodontyczno-chirurgicznej. Sytuacje te zdarzają się jednak rzadko, a w większości przypadków leczenie aparatem przynosi pożądane efekty.

Czytaj również

Bibliografia

  • B. Rucińska-Grygiel, Zgryz przewieszony – epidemiologia wady, przyczyny powstawania i metody leczenia, Zakład Ortodoncji Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie, 2014 http://www.dentalforum.ump.edu.pl/uploads/2014/1/93_1_42_2014.pdf [26.08.2021]
  • Karłowska, Zarys współczesnej ortodoncji, Wydanie 4. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2016
Justyna Gabrysiak-Kula
Artykuł napisany przez
Justyna Gabrysiak-Kula
W 2009 roku zdobyła tytuł magistra kulturoznawstwa Uniwersytetu Łódzkiego. Pierwsze doświadczenia zawodowe zdobyła w Radiu Łódź, współtworząc audycje młodzieżowe. Od kilku lat pracuje jako copywriter, specjalizując się w tematyce medycznej, kosmetycznej, parentingowej i w dziedzinach pokrewnych. Napisała dotąd setki artykułów o zdrowiu. Prywatnie wychowuje dzieci, pływa i czyta książki, choć to właśnie pisanie było zawsze jej ulubionym zajęciem.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Wady zgryzu
Aparaty ortodontyczne (stałe i ruchome) - jak działają, jaka jest ich cena?
Zgrzytanie zębami u dziecka - jakie są przyczyny bruksizmu i co stosować?
Dziecko zgrzytające zębami mlecznymi
Jakie rozróżniamy wady zgryzu? Jak zapobiegać i leczyć?
Jakie są wady zgryzu
Podobne artykuły
Cena aparatu na zęby
Ile tak naprawdę kosztuje leczenie ortodontyczne - aparat ruchomy lub stały i wizyty u ortodonty
Jak wygląda prawidłowy zgryz
Jak powinien wyglądać prawidłowy zgryz?
Wada zgryzu otwarta
Jakie są przyczyny zgryzu otwartego? Sprawdź, jak go leczyć
Kobieta pokazuje aparat podtrzymujący
Aparat retencyjny – jak długo powinno się go nosić?
Osoba z nieprawidłowym zgryzem
Wady zgryzu u dzieci i dorosłych - rodzaje, klasyfikacja

Reklama


Żywność specjalnego przeznaczenia medycznego
Dowiedz się co to!