Lek. Krystian Truszkiewicz: - Ziarniniak to głównie określenie histopatologiczne, a więc odnoszące się do zmian opisywanych przez histopatologów – czyli lekarzy, którzy badają pod mikroskopem i za pomocą innych specjalistycznych metod materiał tkankowy pobrany wcześniej od pacjenta. Ziarniniakiem określa się skupisko komórek, które biorą udział w odpowiedzi immunologicznej. Jeżeli różne rodzaje takich komórek są ułożone w charakterystyczne zgrupowania, to właśnie wtedy lekarz może mówić o powstaniu czy formowaniu się ziarniniaka.
- Tak – ziarniniak to swego rodzaju objaw schorzenia, po którym określona choroba może być podejrzewana lub rozpoznana.
- Są to naprawdę różne jednostki chorobowe, z różnych dziedzin medycyny, nierzadko bardzo mało mające ze sobą wspólnego. Specyficzne ziarniniaki mogą powstawać w przebiegu takich chorób jak gruźlica, sarkoidoza, trąd. Mogą również pojawić się w przebiegu jednej z zapalnych chorób jelit – chorobie Leśniowskiego-Crohna. Charakterystyczne są także dla niektórych chorób naczyń krwionośnych, które właśnie ze względu na występowanie w nich charakterystycznych skupisk komórek określane są jako ziarniniakowe zapalenia naczyń, należą do nich: ziarniniak Wegenera czy zespół Churga-Strauss. Ponadto ziarniniaki mogą pojawić się w kile, berylozie. Istnieją także choroby, w których nazwie pojawia się słowo ziarniniak, a w których klasyczne ziarniniaki nie występują, bądź występują jedynie na pewnym etapie choroby. Mam tu na myśli ziarniniaka grzybiastego, ziarniniaka obrączkowatego czy pachwinowego.
Zobacz też: Ziarnica złośliwa - przyczyny, objawy, rokowania
Diagnostyka i badania ziarniniaka
- Zwykle diagnostyka rozpoczyna się w gabinecie lekarza rodzinnego. To on, znając zwykle długo swego pacjenta, jako pierwszy dostrzega niepokojące objawy i przeprowadza pierwsze badania. Nieraz wystarczy sprawdzenie parametrów stanu zapalnego, co już zapala czerwoną lampkę w głowie lekarza i uruchamia całą machinę specjalistycznych badań. Ze względu na niejednorodną grupę schorzeń, w jakich występują ziarniniaki, dalsza diagnostyka może być prowadzona przez różnych specjalistów: reumatologów, pulmonologów, zakaźników, internistów, dermatologów, chirurgów, onkologów itd.
Zobacz też: Metody leczenia ziarniniaka grzybiastego.
- Pula badań może być bardzo szeroka, w zależności od choroby, jaką podejrzewamy. Za standard uznaje się tzw. morfologię krwi, najlepiej z ręcznym rozmazem, badania parametrów zapalnych (OB, CRP, prokalcytonina). W przypadku podejrzenia gruźlicy czy sarkoidozy potrzebna jest diagnostyka obrazowa, a także mikrobiologiczna. Jeżeli chodzi o zapalenia naczyń, to tutaj z kolei konieczne są specjalistyczne badania przeciwciał, które najczęściej zlecają reumatolodzy. Im bardziej zawiła jest historia choroby i im rzadsze schorzenie, tym więcej badań trzeba wykonać, aby dojść do ostatecznego rozpoznania.
Czytaj też: Ostra białaczka szpikowa
Sprawdź, co oznacza niski lub wysoki poziom w badaniu kreatyniny
