Co to jest polineuropatia alkoholowa?
Polineuropatia alkoholowa to zespół objawów klinicznych spowodowany uszkodzeniem kilku nerwów obwodowych na skutek długotrwałego nadużywania alkoholu. Nerwy obwodowe odpowiadają za przekazywanie impulsów pomiędzy mózgiem a innymi częściami ciała.
Alkohol jest tylko jedną z wielu możliwych przyczyn uszkodzenia nerwów obwodowych. Polineuropatia jest częstym powikłaniem zaawansowanej cukrzycy. Cukrzyca stanowi najczęstszą przyczynę rozwoju tego schorzenia. Na drugim miejscu jest alkohol.
Szacuje się, że na neuropatię cierpi od 10. o 30% uzależnionych, a przeważają wśród nich mężczyźni między 40. a 60. rokiem życia.
Polineuropatia alkoholowa znajduje się w klasyfikacji ICD 10 pod numerem G62.1, a w klasyfikacji ICD 11 można ją znaleźć pod numeracją 8D44.0.
Reklama
Przyczyny polineuropatii alkoholowej
Główną i nadrzędną przyczyną jest alkohol. Wśród pozostałych przyczyn polineuropatii wymienia się także:
- choroby genetyczne,
- procesy autoimmunologiczne,
- schorzenia endokrynologiczne,
- działanie toksyn
- niedożywienie,
- leki;
Reklama
Objawy neuropatii alkoholowej
Uszkodzenie nerwów obwodowych, do którego dochodzi w przebiegu neuropatii alkoholowej, objawia się zaburzeniami czucia i ruchu.
Do najczęstszych objawów polineuropatii alkoholowej należą:
- parestezje (uczucie mrowienia, pieczenia lub ucisku bez udziału jawnego bodźca) początkowo kończyn dolnych, następnie także górnych,
- allodynia (odczuwanie bólu pod wpływem działania bodźców, które nie powodują dolegliwości bólowych u ogółu społeczeństwa),
- hiperalgezja (nadwrażliwość na bodźce),
- ból neuropatyczny - odczuwanie w czasie spoczynku palącego, rozrywającego lub kłującego bólu,
- skurcze i drżenia mięśniowe,
- zaburzenia czucia powierzchniowego,
- zaburzenia czucia głębokiego,
- niedowłady mięśni dystalnych kończyn,
- osłabienie odruchów ścięgnistych,
- owrzodzenia skórne;
Polineuropatia alkoholowa może także dotyczyć włókien autonomicznych, które są odpowiedzialne za pracę narządów. Wówczas u chorych mogą wystąpić takie objawy, jak:
- zaburzenia rytmu serca
- skoki ciśnienia tętniczego,
- biegunki,
- zaparcia,
- potliwość;
U osób nadużywających alkoholu często występuje neuropatia nerwu krtaniowego wstecznego, która objawia się charakterystyczną chrypą i ściszeniem głosu.
Objawy są nasilane przez – częste u osób uzależnionych od alkoholu – niedobory substancji odżywczych, zwłaszcza witamin z grupy B, odpowiedzialne za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego.
Często też zdarza się, że polineuropatia alkoholowa jest subkliniczna, czyli przebiega bezobjawowo. Wtedy diagnozę postawić można wyłącznie na podstawie badania elektrofizjologicznego.
Reklama
Jak leczyć polineuropatię alkoholową
Leczenie polineuropatii alkoholowej polega przede wszystkim na łagodzeniu objawów neurologicznych, zwłaszcza dolegliwości bólowych oraz poprawie sprawności chorego.
Kluczowe jest wyeliminowanie czynnika odpowiedzialnego za rozwój polineuropatii, pod warunkiem, że jest to możliwe. Warunkiem koniecznym, decydującym o skuteczności leczenia oraz rokowaniach jest bezwzględne zaprzestanie picia alkoholu.
W leczeniu polineuropatii alkoholowej stosuje się także witaminy z grupy B. W przypadku dolegliwości bólowych zastosowanie znajdują niesteroidowe leki przeciwzapalne, jednak nie każdy pacjent może je stosować z uwagi na współwystępujące choroby wątroby, dlatego często NLPZ są zastępowane lekami przeciwdepresyjnymi.
Ważnym elementem leczenia jest także rehabilitacja u fizjoterapeuty. Warto zaznaczyć, że polineuropatia jest chorobą nieuleczalną, która będzie postępować. Jednakże zastosowanie się do zaleceń lekarskich spowalnia postęp choroby i poprawia sprawność chorego.
Reklama
Leczenie domowe polineuropatia alkoholowa
W dużej mierze opiera się na właściwym żywieniu. Pacjent powinien dostarczyć organizmowi niezbędnych składników odżywczych wraz z dietą. Warto podkreślić, że poza toksycznym działaniem alkoholu, do rozwoju polineuropatii doprowadza także niedożywienie oraz zaburzenia w gospodarce wodno-elektrolitowej.
Dieta osoby chorej na polineuropatię alkoholową powinna być wysokokaloryczna (3000 kcal), wysokobiałkowa oraz zawierać dużą ilość pokarmów bogatych w witaminy z grupy B. Generalnie odstawienie alkoholu w połączeniu z racjonalną dietą stanowi fundament leczenia. Bez tego pozostałe metody leczenia będą bezcelowe.
Reklama
Do czego prowadzi nieleczona polineuropatia alkoholowa?
Rokowania dla pacjentów, którzy odstawili alkohol są pomyśle. Leczenie trwa zazwyczaj kilka miesięcy. Gorzej, jeśli nałóg wygrywa ze zdrowym rozsądkiem. Nieleczona polineuropatia alkoholowa przy dalszym piciu alkoholu będzie szybko postępować.
Odczuwane przez pacjenta parestezje, drżenia mięśniowe oraz zaburzenia czucia powierzchniowego przeistoczą się w osłabienie odruchów, zaburzenia czucia głębokiego oraz niedowłady mięśni. Pacjenci z zaawansowaną polineuropatią alkoholową mają problemy z poruszaniem się oraz odczuwają wyjątkowo silny, rozrywający ból neuropatyczny.
Należy również pamiętać, że lata nadużywania alkoholu prowadzić mogą również do innych, równie poważnych chorób.
