Ułatwienia dla pacjentów z terenów powodziowych. 👉 Jak z nich skorzystać? Sprawdź❗
Ułatwienia dla pacjentów z terenów powodziowych. 👉 Jak z nich skorzystać? Sprawdź❗
Ułatwienia dla pacjentów z terenów powodziowych. 👉 Jak z nich skorzystać? Sprawdź❗

Rak brodawki Vatera - rokowania i objawy. Jak się leczy?

Rak brodawki Vatera jest rzadkim nowotworem złośliwym, stanowiącym zaledwie 0,2 proc. zmian nowotworowych wykrywanych w przewodzie pokarmowym. Dowiedz się, czym jest brodawka Vatera, jakie objawy mogą świadczyć o raku tego narządu, a także jak przebiega leczenie. Sprawdź także, jakie są rokowania w przypadku wykrycia złośliwego nowotworu tej części układu pokarmowego.
Wizualizacja raka brodawki Vatera
źródło:123RF
Spis treści

Co to jest brodawka Vatera?

Brodawka Vatera (papilla Vateri), nazywana także brodawką większą dwunastnicy (papilla duodeni major), to miejsce połączenia przewodu żółciowego wspólnego z przewodem trzustkowym, tworzące tzw. bańkę wątrobowo-trzustkową. Dzięki temu narządowi sok trzustkowy oraz żółć docierają do dwunastnicy. To jednak nie jedyna funkcja, jaką pełni. 

W brodawce Vatera znajduje się tzw. zwieracz Oddiego, w którym zbierają się kamienie z przewodu żółciowego wspólnego. U pacjentów z kamicą żółciową często wykonuje się zabieg endoskopowy (nazywany papillotomią), polegający na przecięciu brodawki większej dwunastnicy w celu wydobycia złogów powstałych z żółci, nazywanych potocznie kamieniami żółciowymi. 

Brodawka Vatera jest ponadto niezbędna do wykonania badania o nazwie endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna (w skrócie ECPW). W trakcie ECPW do brodawki wprowadzany jest cewnik, za pomocą którego podaje się kontrast, co gwarantuje uwidocznienie dróg żółciowych i przewodu trzustkowego. Badanie wykonuje się między innymi w diagnostyce jatrogennego uszkodzenia dróg żółciowych oraz nowotworów dróg żółciowych. 

Reklama

Czym jest rak brodawki Vatera?

Rak brodawki Vatera jest rzadkim nowotworem złośliwym, wywodzącym się z miejsca połączenia dróg żółciowych z dwunastnicą oraz okolicy okołobrodawkowej. Etiologia nowotworu wciąż nie jest znana. Uważa się, że rozwija się on na podłożu łagodnych zmian brodawczakowatych. W grupie wysokiego ryzyka zachorowania znajdują się osoby cierpiące na zespół polipowatości rodzinnej. 

Raki brodawki Vatera to dość duża grupa nowotworów o zróżnicowanej budowie histopatologicznej. Jednakże większość z nich stanowi rak gruczołowy (gruczolakorak). 

Co warto podkreślić, złośliwe zmiany w obrębie brodawki większej dwunastnicy występują bardzo rzadko. Wykrywane są przede wszystkim u osób powyżej 60. roku życia. Częściej natomiast obserwuje się łagodne zmiany w tej części ciała – głównie gruczolaki brodawki Vatera

Reklama

Objawy gruczolaka brodawki Vatera 

Najczęstszymi objawami gruczolaka brodawki Vatera są:

  • żółtaczka mechaniczna,
  • niedokrwistość,
  • świąd skóry,
  • biegunka tłuszczowa,
  • nudności, 
  • wymioty,
  • ból brzucha,
  • brak apetytu,
  • utrata masy ciała.

Co warto podkreślić, rak brodawki Vatera daje podobne objawy, jednakże zdecydowanie bardziej nasilone. 

Obecność wymienionych wyżej symptomów nie wystarczy, by zdiagnozować gruczolaka lub inny guz w tej okolicy. Niezbędne jest wykonanie szeregu badań. 

W diagnostyce nowotworów brodawki Vatera wykonuje się następujące badania:

  • oznaczenie stężenia markerów nowotworowych (CA19-9), 
  • tomografia komputerowa (TK) lub rezonans magnetyczny (MR) jamy brzusznej,
  • endoultrasonografia (EUS),
  • gastroskopia z cholangiopankreatografią wsteczną z pobraniem materiału do badania patomorfologicznego, 
  • pozytonowa tomografia emisyjna (PET/CT).

Reklama

Rokowania z rakiem brodawki Vatera

Rokowania z rakiem brodawki Vatera są dość pomyślne, gdyż nowotwór u większości chorych jest wcześnie wykrywany ze względu na obecność charakterystycznych objawów, takich jak żółtaczka zaporowa. Warto podkreślić, że prognozy w przypadku innych nowotworów dróg żółciowych nie są korzystne. 

Pięcioletnia przeżywalność z rakiem brodawki Vatera wynosi 30-50 proc. Jednakże dotyczy to pacjentów, którzy przeszli radykalną operację usunięcia guza wraz z marginesem oraz nie mają przerzutów. 

W przypadku stwierdzenia obecności przerzutów raka brodawki Vatera, rokowania są zdecydowanie mniej optymistyczne. Zwłaszcza, że przerzuty zwykle wykrywane są w sąsiadującej z brodawką trzustce. Dla porównania 5-letnie przeżycie w przypadku raka trzustki dotyczy zaledwie 5 proc. pacjentów. Większość chorych, po usłyszeniu diagnozy, żyje niespełna rok. 

Reklama

Leczenie nowotworu brodawki Vatera

Leczenie nowotworów brodawki Vatera polega przede wszystkim na radykalnym usunięciu guza wraz z marginesem zdrowych tkanek. Ze względu na wczesną wykrywalność, zabieg jest wykonywany u 80 proc. chorych. Jeśli zmiana nie zostanie całkowicie usunięta pacjenci są kierowani na chemioterapię. Zwykle z użyciem gemcytabiny lub fluorouracylu. 

Chemioterapia w przypadku raka brodawki Vatera jest wskazana także u pacjentów z zaawansowaną chorobą nowotworową, wykluczającą możliwość przeprowadzenia zabiegu. 

Wśród przeciwwskazań do wykonania operacji wymienia się:

  • wodobrzusze, 
  • naciekanie dużych naczyń przez nowotwór, 
  • zajęcie węzłów chłonnych poza zasięgiem resekcji, 
  • wszczepy nowotworu w błonie surowiczej,
  • przerzuty narządowe. 

Operację usunięcia raka brodawki Vatera wykonuje się klasycznie poprzez otwarcie jamy brzusznej, zwykle metodą Kauscha-Whipple’a, ewentualnie sposobem Traverso-Longmire’a. Istnieje także możliwość endoskopowej resekcji guza, jednakże tylko u pacjentów we wczesnym stadium choroby.

Czytaj również

Bibliografia

  • Aleksandra Łacko, Wojciech Polkowski, Jarosław Reguła, Jakub Pałucki, Rak trzustki i brodawki Vatera [w:] Zalecenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w nowotworach złośliwych 2013 rok pod red. Macieja Krzakowskiego, Krzysztofa Warzocha, tom I, Gdańsk 2013.
  • http://e-onkologia.am.wroc.pl/docs/NOWOTWORY%20WATROBY%20I%20TRZUSTKI.pdf
Joanna Woźniak
Artykuł napisany przez
Joanna Woźniak
Dziennikarka i copywriterka, specjalizująca się w tematyce medycznej. Przez blisko pół dekady redaktor i wydawca serwisu internetowego Dziennika Łódzkiego. Współpracowała z łódzkim ośrodkiem TVP. Absolwentka Filozofii oraz Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej na Uniwersytecie Łódzkim. W wolnych chwilach fotografuje kontrasty ulicy i eksperymentuje w kuchni.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Rodzaje nowotworów
Glejak - jak szybko się rozwija i odrasta? Rokowania
Wizualizacja glejaka wielopostaciowego
Naczyniak kręgosłupa - rodzaje, przyczyny i objawy. Czy może zniknąć?
Lekarz diagnozuje naczyniaka kręgosłupa
Pierwsze objawy raka migdałka podniebiennego - jak wygląda leczenie?
Choroba nowotworowa migdałków podniebiennych
Podobne artykuły
Rak sromu – objawy i wygląd. Jak szybko się rozwija?
Rak sromu, czyli podstępna i słabo rozpoznawalna choroba. Jak wygląda leczenie?
Przełyk człowieka
Rak przełyku - objawy, rokowania, przerzuty, wiek
Osoba w czasie badania onkologicznego
Rak jelita grubego - objawy, rokowania, przerzuty
Osoba podczas badania onkologicznego
Rak trzustki - objawy, rokowania, przerzuty

Reklama


Sonda
Sonda redakcyjna
Jakie funkcje Twojego CGM są dla Ciebie najważniejsze?
Touchcare CGM