Szacuje się, że jedna czwarta chorych, u których zdiagnozowano raka jelita grubego cierpi na raka odbytnicy. Najczęściej choroba dotyka pacjentów między 50. a 60. rokiem życia, zwłaszcza mężczyzn. Rak odbytu jest siódmym najczęściej występującym nowotworem u mężczyzn i szóstym u kobiet. Niestety chorych przybywa z każdym rokiem.
Reklama
Objawy raka odbytu
Nowotwór ten rozwija się powoli i początkowo może nie dawać żadnych objawów, co powoduje, że umieralność pacjentów z rakiem odbytu nie jest mała. Dlatego tak ważne jest, żeby uchwycić i skonsultować z lekarzem niepokojące zmiany w rytmie oddawania stolca, które mogą świadczyć o rozwoju choroby we wczesnym stadium. Niepokoić mogą nagłe naprzemienne biegunki i zaparcia, śluz w kale z domieszką krwi, śluz między parciami, uczucie parcia na stolec. W bardziej zaawansowanym stadium u chorego z rakiem odbytu mogą wystąpić także inne dodatkowe objawy, takie jak:
- guz w pachwinie (powiększony węzeł chłonny)
- guz w okolicy odbytu wyczuwalny pod palcem
- brak apetytu
- wzdęcia
- powiększenie obwodu w brzuchu
- spadek wagi
- podwyższona temperatura
- kłopoty z układem trawiennym
- powiększona wątroba
Zobacz też: Rak pęcherza
Rak odbytu przyczyny
Nie wiadomo dokładnie jakie są przyczyny powstawania raka odbytu, można jednak określić kilka czynników ryzyka występowania tej choroby. W największej grupie ryzyka znajdują się osoby, u których wystąpił w rodzinie nowotwór tego typu. Drugą grupą podwyższonego ryzyka są osoby uprawiające seks analny bez zabezpieczenia, które mają większą możliwość zarażenia się wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV. Wirus ten przyczynia się do rozwoju różnych nowotworów w okolicach krocza. Dlatego na przykład częściej na raka odbytu zapadają kobiety, u których zdiagnozowano wywołanego HPV raka szyjki macicy.
Ryzyko raka odbytu wzrasta także przy niektórych chorobach, w tym:
- wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego
- chorobie Leśniowskiego-Crohna
- gruczolakach jelita, zwłaszcza tych większych niż 2 cm
- polipowatości rodzinnej
- zespole Lynch I i II
- zespole Muir-Torre
- zespole Turcota
- zespole Gardnera
Duży wpływ na rozwój tej coraz częstszej choroby ma styl życia i tzw. czynniki środowiskowe. Na schorzenie bardziej narażeni są nałogowi palacze, osoby, w których jadłospisie jest mało świeżych warzyw i owoców, pokarmów bogatych w błonnik oraz w witaminy A, C oraz E i selen.
Niekorzystnie na stan zdrowia pacjenta wpływa także dieta bogata w tłuszcze, zwłaszcza zwierzęce, czerwone mięso, a także duże ilości smażonych i grillowanych potraw, w których występują rakotwórcze związki.
Sprawdź też: Guz nadnercza
Reklama
Rak odbytu - leczenie
W leczeniu raka płaskonabłonkowego odbytu stosuje się operacyjne usunięcie guza, radioterapię oraz chemioterapię. O metodzie decyduje lekarz, który bierze pod uwagę stan i wiek chorego, stopień jego odżywienia, położenie guza, jego rozmiary i stan zaawansowania choroby. Operacja może polegać na wycięciu odbytu i wytworzeniu stałej przetoki jelitowej na brzuchu, tzw. stomii. Coraz częściej lekarze oferują jednak pacjentom alternatywę sztucznego odbytu, zwłaszcza jeśli guz nie jest umiejscowiony zbyt nisko. Tzw. staplery używane w chirurgii odbytu umożliwiają lekarzowi automatyczne wykonanie zespolenia końców jelita powstałych po wycięciu odcinka z rakiem, dzięki czemu można uniknąć stomii.
Gdy u pacjenta pojawią się przerzuty w węzłach chłonnych umiejscowionych w pachwinach, konieczne będzie także wycięcie układu chłonnego pachwinowego.
Czytaj więcej: Szczelina odbytu
Rak odbytu rokowania
Na rokowania przeżycia pacjenta z rakiem odbytnicy wpływa kilka czynników: wielkość i stan samego guza, ewentualne przerzuty do pachwinowych węzłów chłonnych i ewentualne przerzuty do dalszych tkanek, np. wątroby. Przyjmuje się, że 80-90 procent pacjentów z guzem o wielkości do 5 cm zdiagnozowanym w mniej zaawansowanym stadium (T1iT2) ma szansę przeżyć 5 lat. W zaawansowanym stadium (T4), gdy guz nacieka na pochwę lub pęcherz moczowy tylko połowa chorych ma szansę przeżycia 5 lat. Tymczasem, gdy nowotwór zaatakował węzły chłonne szansa na przeżycie 5 lat jest jedynie na poziomie 20-40 procent.
Czytaj też: