Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗

Dieta płynna - przepisy i jadłospis. Co jeść?

Niektóre stany chorobowe, zabiegi czy przygotowania do badań wymagają zmiany struktury i konsystencji spożywanych posiłków. W takich przypadkach polecana jest jedna z diet leczniczych – dieta płynna, która powinna dodatkowo podlegać pewnym modyfikacjom, aby ją zindywidualizować. Kiedy i jak długo stosować dietę płynną oraz jak mogą wyglądać posiłki?
Soki owococo-warzywne
Źródło: 123RF
Spis treści

Reklama

Na czym polega dieta płynna?

Głównym celem diety płynnej jest odciążenie przewodu pokarmowego i/lub niedrażnienie miejsca poddawanego zabiegowi. W zależności od powodu stosowania diety płynnej lekkostrawnej można wyróżnić kilka jej rodzajów, które różnić się będą konsystencją i dozwolonymi produktami.

Kluczowym elementem jednak jest spożywanie pokarmów o konsystencji płynnej bez elementów wymagających gryzienia. Ten sposób żywienia charakteryzuje się małą ilością błonnika pokarmowego pokarmowy oraz przypraw (szczególnie dieta płynna bezresztkowa). Często nie pokrywa ona podstawowego zapotrzebowania energetycznego, dlatego nazywana jest dietą płynną głodówkową.

Długość jej stosowania powinna być możliwie jak najkrótsza i trwać maksymalnie 1-2 dni. Dieta płynna jest dietą bezresztkową, dlatego podaje się jedynie wodę, herbaty ziołowe, słabe napary herbaty, rozcieńczone soki, klarowny rosół bez tłuszczu czy rozwodnione kleiki.

W kolejnym etapie wybór spożywanego asortymentu są nieco poszerza. Choć różnica w konsystencji diety płynnej i półpłynnej nie jest zbyt duża to wartość odżywcza jest już znacznie większa. Niezależnie od rodzaju diety płynnej, produkty powinny być dobierane według zasad diety łatwostrawnej.

Dieta płynna wzmocniona (półpłynna) dopuszcza spożycie jasnego, czerstwego pieczywa, kaszy manny (innych drobnych rozgotowanych kasz), kleików, ugotowanych i przetartych ziemniaków, marchwi, jabłek, truskawek, moreli, brzoskwiń, pomarańczy oraz bananów. Jaja można podawać jedynie gotowane na miękko lub w koszulkach.

Zalecane jest także mleko, jogurty czy kefiry o niskiej zawartości tłuszczu. Wszystkim produktom dozwolonym należy jednak nadać konsystencję płynną. Odżywcza dieta płynna jest niemożliwa do zrealizowania tak aby dostarczała wszystkich niezbędnych składników, ale już kolejny jej etap dieta półpłynna, czyli wzmocniona może zostać prawidłowo zbilansowana.

Reklama

Kiedy stosować płynną dietę?

Płynna dieta jest modyfikacją diety łatwostrawnej i zazwyczaj ma zastosowanie w warunkach szpitalnych między innymi po zabiegach na przewodzie pokarmowym. Dieta płynna po operacji ma za zadanie dostarczyć odpowiednich ilości płynów, dopiero dieta półpłynna jest bardziej odżywcza i może pokryć wystarczającą liczbę kilokalorii.

Jednak nie tylko po operacjach stosuje się ten model żywienia. Zaostrzenie niektórych chorób przewodu pokarmowego również wymaga wprowadzenia tak restrykcyjnych modyfikacji.

Dieta płynna przy zapaleniu uchyłków ma na celu niepodrażnianie uchyłku i tym samym pozwolenie na zmniejszenia stanu zapalnego. Czasami zaleca się dietę płynną po porodzie, który wymagał cięcia cesarskiego.

Jak długo powinna być stosowana dieta płynna? Im krócej tym lepiej. Jeżeli jednak stan zdrowia czy okres rekonwalescencji wymaga takiej formy żywienia to decyzje o wprowadzaniu pokarmów stałych podejmuje lekarz. Przede wszystkim dieta płynna u dziecka nie może trwać zbyt długo.

W takim przypadku należy dokładnie monitorować stan nawodnienia organizmu i w przypadku, gdy doustne dostarczanie jest nieefektywne warto rozważyć podłączenie kroplówki. Konsekwencje w postaci odwodnienia może nieść za sobą także długo stosowana dieta płynna dla osób starszych.

Zdarza się, że niektórzy sięgają po dietę płynną na zaparcia. Powodzenie tego typu interwencji może być jedynie skuteczne, gdy przyczyną jest niedobór płynów. W takim przypadku lepiej jest postawić na dietę bogatoresztkową i odpowiednią ilość wypijanej wody.

Jak działa ozonator żywności? Zobacz nasz test redakcyjny:

Co raz częściej obserwuje się zainteresowanie płynną dietą jako odchudzającą, często przybierającą postać detoksów sokowych. Jednak nie jest to to samo co typowa dieta płynna. Należy podkreślić, że można zauważyć spadek masy ciała podczas takiej kuracji, jednak będzie to głównie woda i treść pokarmowa.

Dieta płynna przed kolonoskopią i rektoskopią

Poza stanami chorobowymi czy w okresie po zabiegowym dieta ta powinna być stosowana także w celu przygotowania do niektórych badań, które wymagają oczyszczenia przewodu pokarmowego. Wprowadzenie diety płynnej przed badaniem, tak aby była skuteczna, wymaga zmiany sposobu żywienia już na kilka dni wcześniej.

Zaleca się unikania jedzenia pestek, nasion, orzechów czy surowych zielonych warzyw liściastych, ponieważ mogą być one długo trawione i zalegać w przewodzie pokarmowym. Co jeść na diecie płynnej przed kolonoskopią? W zasadzie ostatnie kilkanaście godzin przygotowania do tego badania wymaga wprowadzenia diety płynnej, wcześniej może być to dieta półpłynna, czyli dopuszcza się spożywanie budyniów, kisieli, musów owocowych, kleików, zup krem, koktajli, rozmoczonego pieczywa, herbatników czy jajek na miękko. Podobny przebieg ma dieta płynna przed rektoskopią.

Dieta płynna po zabiegu stomatologicznym

Zabiegi stomatologiczne często wiążą się z dużym dyskomfortem w obrębie jamy ustanej, a co za tym idzie uniemożliwiają rozdrabnianie pokarmów. Dieta płynna po wyrwaniu zęba może być niezbędna w przypadku chirurgicznej interwencji i założeniu szwów. Od razu jednak dopuszcza wprowadzenie diety płynnej wzmocnionej, dzięki czemu pokarmy nie będą musiały być żute, a żadna twarda drobina jedzenia nie zostanie w ranie. Po 2-3 dniach można zacząć rozszerzać dietę o pokarmy stałe, miękkie i te w temperaturze pokojowej. 

Z kolei dieta płynna po operacji szczęki powinna być dostosowywana w zależności do rozległości zabiegu. Często wymaga ona pokarmów o konsystencji, które umożliwiają ich spożycie poprzez słomkę lub za pomocą małej łyżeczki. Przy świeżych ranach w jamie ustnej istotna jest również temperatura potraw, a przyprawy oraz produkty, które mogłyby podrażnić błonę śluzową swoją kwasowością powinny być ograniczane.

Przepisy w diecie płynnej po zabiegu stomatologicznym zależne są od stanu objętego leczeniem obszaru oraz wrażliwości na kwaśne substancje. Uniwersalnymi potrawami będą wszelkiego rodzaju budynie, zupy kremy z warzyw korzeniowych czy kleiki. Uważać należy na koktajle owocowe, które mogą zawierać drobne pestki truskawek.

Dieta płynna po operacji jelita

Niezbędnym elementem po zabiegach na przewodzie pokarmowym jest prawidłowe żywienie, a na samym początku nawet wstrzemięźliwość od jakichkolwiek produktów i przyjmowanej doustnie wody. Po sprawdzeniu szczelności zespoleń chirurgicznych po operacji jelita można wprowadzać dietę płynną i stopniowo rozszerzać ją w stronę diety półpłynnej. Należy zwrócić szczególną uwagę na wszelkie niepokojące objawy, które mogłyby świadczyć o nieprawidłowej pracy przewodu pokarmowego.

Wiele innych jednostek chorobowych obejmujących jelita może wymagać modyfikacji sposobu żywienia. Zazwyczaj są to wszelkiego rodzaju choroby autoimmunologiczne np.: Choroba Leśniowskiego-Crohna czy nieswoiste zapalenia jelit. Cechują się one okresami zaostrzenia objawów oraz remisji. Dieta płynna w chorobach jelit stosowana jest w przypadku pogorszenia pracy przewodu pokarmowego.

Dieta płynna przed operacją bariatryczną

Wiele operacji na przewodzie pokarmowym wymaga odciążenia i opróżnienia jelit. Jednym z takich zabiegów są operacje bariatryczne. Można wyróżnić ich kilka rodzajów np.: zmniejszenie żołądka czy ominięcie żołądkowo-jelitowe. Dieta płynna przed operacją bariatryczną jest jednym z etapów przygotowujących do zabiegu, a w niektórych przypadkach także przyjmuje formę przygotowawczą do życia ze zmodyfikowanym przewodem pokarmowym.

Co można jeść na diecie płynnej?

Co można jeść stosując tak zmodyfikowany sposób żywienia? Pierwszy etap diety płynnej nie daje dużego asortymentu produktów do wyboru, ponieważ można pić jedynie wodę, słabe napary herbat czy lekki rosół pozbawiony tłuszczu. Dlatego odpowiedź na pytanie - co jeść na diecie płynnej - będzie krótka, ponieważ w jej najbardziej rygorystycznej formie można jedynie pić i to tylko wybrane płyny.

Kolejny etap diety płynnej, czyli dieta półpłynna dopuszcza spożywanie szerszej grupy produktów, które należy rozrzedzić do konsystencji płynnej. W jadłospisie może pojawić się:

  • mleko, jogurt naturalny, kefir;
  • rozwodnione soki owocowe i warzywne;
  • gotowane warzywa i owoce, zmiksowane i przetarte przez sitko;
  • kleiki z kasz lub ryżu;
  • czerstwe pieczywo rozmiękczone;
  • jajko gotowane na miękko, zmiksowane.

Reklama

Jadłospis diety płynnej

Przykładowy jadłospis w pierwszym etapie diety płynnej nie jest konieczny. Napoje podajemy zgodnie z pragnieniem lub jeżeli nie jest ono odczuwane na wystarczającym poziomie to płyny należy podawać regularnie w małych porcjach. Dopiero w kolejnej fazie rozszerzania diety można zaproponować jadłospis.

W diecie płynnej na śniadanie najlepiej podać ciepły posiłek. Doskonale sprawdzają się wszelkie kleiki czy kaszki. Ponadto warto do diety włączyć płynne produkty mleczne i wszelkiego rodzaju puree.

Jadłospis diety płynnej wzmocnionej

  • Śniadanie: kasza manna na mleku
  • Drugie śniadanie: koktajl z jogurtu i pieczonych owoców
  • Obiad: zupa krem jarzynowa
  • Podwieczorek: serek homogenizowany z pieczonym, przetartym jabłkiem
  • Kolacja: kleik z puree z marchewki

Reklama

Przepisy diety płynnej

Na pierwszy rzut oka zakres dozwolonych posiłków może wydawać się bardzo ograniczony. Wystarczy jednak chwilę się zastanowić i przygotować listę produktów dozwolonych i na jej bazie przygotowywać dania. Pamiętać należy jednak, że nawet w dalszym etapie płynna dieta powinna mieć przepisy o konsystencji półpłynnej.

Kaszka manna na mleku z tartym jabłkiem

Składniki:

  • mleko 2% - 300 ml,
  • kasza manna - 1,5 łyżki,
  • jabłko - ½ sztuki.

Przygotowanie

  1. Jabłko umyj, obierz i zetrzyj na tarce.
  2. Mleko wlej do garnka i zacznij podgrzewać.
  3. Wsyp kaszę i gotuj cały czas mieszając. Po około 3-4 minutach dodaj jabłko.

Zupa pomidorowa miksowana

Składniki:

  • marchew – 1 sztuka,
  • pietruszka – 1 sztuka,
  • seler – ¼ sztuki,
  • bulion warzywny – 2 szklanki,
  • pomidory świeże lub krojone w puszcze – 1 szklanka.

Przygotowanie

  1. Marchew, pietruszkę i seler umyj, obierz i pokrój.
  2. Przełóż je do garnka i zalej bulionem. Gotuj do miękkości warzyw.
  3. Pomidory pozbaw skórki i przetrzyj przez sitko. Dodaj do zupy.
  4. Wszystko dokładnie zmiksuj.

Poza okresem okołozabiegowym, chcąc zadbać o swoje zdrowie i sylwetkę, najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest stałe stosowanie dobrze zbilansowanej diety, dostarczającej wszystkich niezbędnych składników pokarmowych i odżywczych. Pomocna w tym jest aplikacja dietetyczna, w ramach której możemy wybrać dietę, dostosowaną do naszej sytuacji zdrowotnej i korzystać nie tylko z setek smacznych przepisów, ale również wsparcia dietetyków.

Artykuł zawiera lokowanie produktu

Czytaj również
dietetyk Kamila Pawłowska
Artykuł napisany przez
dietetyk Kamila Pawłowska
Absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na kierunku Dietetyka. Na co dzień pracuje jako dietetyk w Peater - globalnej platformie dietetycznej popularyzującej zdrowe podejście do diety. Pasjonatka aktywności fizycznej i zdrowego stylu życia. Interesuje się również psychodietetyką -ukończyła studia podyplomowe w tym zakresie na Uniwersytecie Humanistycznospołecznym SWPS. Certyfikowany Instruktor Fitness oraz Trener Personalny. Jej konikiem jest żywienie osób aktywnych fizycznie. Wiedzę z tego obszaru zdobywa uczestnicząc w licznych szkoleniach i warsztatach.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Diety
Dieta ketogeniczna - jak zacząć i co jeść? Zasady, efekty i jadłospis
Produkty diety katogenicznej
Koszerne jedzenie - co to jest żywność koszerna?
Koszerne jedzenie
Dieta detox, czyli jadłospis, który oczyści Twój organizm z toksyn w 1, 3 lub 7 dni
Pokarmy usuwające toksyny z organizmu
Podobne artykuły
Dieta redukcyjna
Dieta redukcyjna - jadłospis. Sprawdzone posiłki na redukcję
Soki owococo-warzywne
Dieta płynna - przepisy i jadłospis. Co jeść?
Produkty o niskim indeksie glikemicznym
Dieta 1000 kcal - dla kogo jest polecana? Na jakie efekty liczyć?
Pieczony dorsz to dobra propozycja na obiad przy diecie wątrobowej
Dieta wątrobowa. Przepisy na cały tydzień. Co można jeść?
Produkty diety katogenicznej
Dieta ketogeniczna - jak zacząć i co jeść? Zasady, efekty i jadłospis

Reklama