Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗
Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗
Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗

Koszerne jedzenie - co to jest żywność koszerna?

Żywność koszerna od wieków jest kojarzona z kulturą żydowską. Opisany w prawie żydowskim termin "koszerność" określa zbiór dozwolonych pokarmów oraz zasad dotyczących ich produkcji i spożywania. Sprawdź, co to jest żywność koszerna oraz na czym dokładnie polegają zasady koszerności.
Koszerne jedzenie
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Termin żywność koszerna kojarzy się z kulturą żydowską, a samo słowo
  • Koszerność dotyczy także sposobu uboju zwierząt, którym zajmuje się rytualny rzeźnik posiadający specjalny koszerny nóż.
  • Żywność koszerna może być wyprodukowana fabrycznie, ale musi się to odbywać zgodnie z zasadami koszerności. Takie produkty muszą posiadać odpowiedni certyfikat wystawiany przez rabina.
SPRAWDŹ TEŻ: Czerwone mięso czy białe mięso - które jest lepsze dla zdrowia?
Spis treści

Reklama

Koszerność - co to znaczy?

Koszerność (lub kaszrut, z hebrajskiego „właściwy”) to pojęcie opisujące reguły obowiązujące w prawie żydowskim, określające, które produkty są dozwolone do spożycia. Słowo „koszerne” określa także warunki, w jakich produkty te powinny być produkowane i odpowiednio spożywane.

Termin koszerność wywodzi się z Tory, czyli pierwszych pięciu ksiąg Biblii, które są najważniejszym tekstem objawionym judaizmu. Księgi są ściśle przestrzegane przez ortodoksyjnych Żydów, którzy żyją według zasad w nich predstawionych.

Zasady koszerności mówią jasno: produkty mięsne nie mogą być spożywane razem z produktami mlecznymi, a posiłki te powinna dzielić kilkugodzinna przerwa. Zależy ona od stopnia ortodoksji, jednak standardowo wynosi ona sześć godzin. Wielu bardzo ortodoksyjnych Żydów uważa, że powinna ona trwać co najmniej dobę.

Zasada ta wymusza również stosowanie w kuchni dwóch kompletów garnków, naczyń i innych sprzętów kuchennych. Przestrzeganie zasad w produkcji żywności koszernej to jedno z zadań rabinów.

Reklama

Żywność koszarna - co to jest jedzenie koszerne?

Ortodoksyjni Żydzi bardzo przestrzegają, by to co jedzą i piją było w pełni koszerne. Gdy coś budzi ich wątpliwości na pewno nie włączą tego do swojej diety. 

Reguły koszerności dzielą żywność na dwie grupy: dozwolone do spożycia oraz nieczyste. Dopuszczone do spożycia jest mięso koszerne, pochodzące od zwierząt mających „rozszczepione kopyto” i przeżuwających. Do koszernego mięsa zalicza się także mięso stworzeń wodnych mających płetwy i łuski, niektórych gatunków ptaków i szarańczy.

Co ciekawe, nie dotyczy to jednak krwi oraz niektórych części zwierząt, np. nerwu kulszowego.

Do żywności koszernej zalicza się także: mleko i jaja pochodzące od zwierząt, których mięso jest koszerne oraz miód. Produkty koszerne to także owoce pochodzące z drzew mających co najmniej trzy lata.

Jak działa ozonator żywności? Zobacz nasz test redakcyjny:

Reklama

Ubój koszerny - na czym polega?

Aby mięso było koszerne, musi ono pochodzić z uboju, którego zasady są ściśle określone. Wykfalifikowany rzezak (szojchet) ostrym, nieząbkowanym nożem przecina płynnym ruchem żyły i tętnice szyjne zwierzęcia oraz przełyk i krtań, bez wcześniejszego ogłuszania.

W ostatnich latach coraz częściej mówi się o uboju rytualnym jak o niehumanitarnym. Zabroniono go w niektórych krajach, m.in. Danii, Norwegii i Szwecji. Spożywać nie można zwierząt padłych ani ze skazą, a z ciała zwierzęcia należy usunąć jak największą ilość krwi poprzez namaczanie i solenie.

Reklama

Co to jest certyfikat koszerności?

Dawniej, gdy jedzenie było wyrabiane w domach, domownicy mogli mieć pewność, że jest ono koszerne. W dzisiejszych czasach, technologie produkcji żywności są na tyle zaawansowane, że jedynie eksperci w dziedzinie koszerności wiedzą, czy przetworzone jedzenie jest w stu procentach koszerne.

Dlatego też powstał specjalny certyfikat koszerności. Potwierdza on, że dana żywność została wytworzona i przygotowana zgodnie z zasadami koszerności. Produkty wytworzone w taki sposób posiadają poświadczenie koszerności od rabina lub agencji nadzoru koszerności. W Polsce certyfikaty koszerności przyznaje m.in. Naczelny Rabin Polski.

Reklama

Wino koszerne

Do picia polecane jest wino koszerne. Aby wino można było uznać za koszerne, należy podczas jego produkcji przestrzegać kilku zasad. Przede wszystkim musi być on wykonywany przez Żydów religijnych, z wyłączeniem kobiet.

Dotyczy to zarówno dbania o krzewy, jak i zbiorów i butelkowania. Oprócz tego poza krzewami nie można uprawiać innych roślin, a winogrona można zbierać dopiero od czwartego roku owocowania krzewów. Aby wino było koszerne pewną, małą jego porcję należy wylać, a co siódmy rok winnica powinna odpoczywać.

Co więcej, wszystkie urządzenia wykorzystywane do jego produkcji powinny być używane jedynie do koszernego wina.

Reklama

Wódka koszerna

Czysta wódka bez dodatków smakowych czy barwników, produkowana ze zboża lub ziemniaków z założenia jest koszerną wódką. Przy produkcji wódek gorszej jakości mogą być używane enzymy, które sprawiają, że alkohol nie jest koszerny. 

Reklama

Sól koszerna

Sól koszerna to czysta sól sprzedawana bez jakichkolwiek dodatków. Zwykłą sól kuchenną poddaje się rafinacji, a w procesie czyszczenia dodaje się do niej jod - wówczas nie jest ona koszerna.

 

Czytaj również

Bibliografia

  • Lista produktów koszernych dostępnych w Polsce, http://kehilalodz.com/gmina/wp-content/uploads/2016/12/listaproduktow.pdf (dostęp 25.08.2021)
  • Justyna Łapaj, Szabat i koszerność, źródłem uświęcenia w żydowskim życiu religijnym, file:///C:/Users/aboratynski/Desktop/Szabatikoszernordemuwiceniawydowskimyciureligijnym.pdf (dostęp 25.08.2021)
  • Regenstein J. M., Regenstein C.E.: The kosher food market in the 1990s - a legal view, Food Technology, 10, 1992, 122-126
  • Rebeka Wolff, Polska kuchnia koszerna, 2010
  • Lewando Fania, Dietojarska kuchnia żydowska, Wydawnictwo Znak Literanova, 2020
Olga Szymkowiak
Artykuł napisany przez
Olga Szymkowiak
Olga Szymkowiak to utalentowana dziennikarka i content writer, która swoją karierę zawodową rozpoczęła w "Gazecie Wyborczej". Jej doświadczenie obejmuje pracę w jednym z wiodących polskich portali medycznych, gdzie zdobyła cenne doświadczenie w pisaniu na tematy zdrowotne, dietetyczne oraz związane z urodą. Obecnie Olga skupia się na tworzeniu treści o szerokim zakresie tematycznym, łącząc profesjonalizm dziennikarski z kreatywnym podejściem do pisania. Olga, absolwentka Uniwersytetu Łódzkiego w dziedzinie Kulturoznawstwa, wyróżnia się zdolnością do przekazywania skomplikowanych tematów w przystępny i angażujący sposób. Jej teksty charakteryzują się głębokim zrozumieniem tematu, kreatywnością i precyzją,
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Diety
Dieta 1000 kcal - dla kogo jest polecana? Na jakie efekty liczyć?
Produkty o niskim indeksie glikemicznym
Dieta detox, czyli jadłospis, który oczyści Twój organizm z toksyn w 1, 3 lub 7 dni
Pokarmy usuwające toksyny z organizmu
Dieta dla nastolatków. Przykładowy jadłospis dla młodzieży
Nastolatka
Podobne artykuły
Kobieta z płaskim brzuchem
Dieta na płaski brzuch - jak wygląda i na czym polega? Sprawdź, jak schudnąć z tej partii ciała
Produkty diety katogenicznej
Dieta ketogeniczna - jak zacząć i co jeść? Zasady, efekty i jadłospis
Dieta redukcyjna
Dieta redukcyjna - jadłospis. Sprawdzone posiłki na redukcję
Koszerne jedzenie
Koszerne jedzenie - co to jest żywność koszerna?
Pieczony dorsz to dobra propozycja na obiad przy diecie wątrobowej
Dieta wątrobowa. Przepisy na cały tydzień. Co można jeść?

Reklama


Jak świętować pierwszy dzień wiosny?
Sprawdź!