Reklama
Co to jest efekt jojo?
Efekt jojo to nic innego, jak gwałtowne wahania masy ciała w dół i w górę, będące zazwyczaj skutkiem drastycznego odchudzania się. O efekcie jojo mówimy zawsze w sytuacji, gdy w ciągu 5 miesięcy od zakończenia terapii odchudzającej, pacjent przybiera na wadze minimum 10 procent względem poziomu, który udało mu się osiągnąć. Zazwyczaj stanowi to początek spirali. Im więcej dodatkowych kilogramów, tym mocniej daje o sobie znać przemożna chęć redukcji masy ciała – szybko i za wszelką cenę.
Znów jednak wszystko kończy się w ten sam sposób - schemat się powtarza: waga najpierw w szybkim tempie spada, po to by niedługo później zacząć rosnąć. Reprodukowany wielokrotnie mechanizm do złudzenia przypomina pionowy ruch piłeczki na gumce, zwanej jojo – stąd, jak łatwo się domyślić – nazwa. Problem ten dopada w szczególności młode kobiety, decydujące się na radykalne głodówki celem osiągnięcia „idealnej wagi” i wymarzonej sylwetki.
Skąd się bierze efekt jojo?
Powiada się, że efekt jojo to mechanizm obronny organizmu, który w ten sposób „protestuje” przeciw zbyt gwałtownym zabiegom, jakim jest poddawany w pogoni za szczupłym wyglądem. Podstawowy błąd wielu osób polega na kompletnym niezrozumieniu mechanizmów odchudzania się. Stąd różnego typy głodówki, pół-głodówki, czy diety poniżej 1000 kalorii. Osiągany za ich pomocą efekt jest pozorny i krótkotrwały. Odcięcie organizmu od pożywienia prowadzi do utraty wagi, lecz nie redukcji tkanki tłuszczowej.
Osoby gwałtownie odchudzające się, tracą w pierwszej kolejności przede wszystkim masę mięśniową, a niekiedy także wodę. Nie dochodzi jednak do spalania tłuszczu. Co więcej, czując swego rodzaju zagrożenie, organizm zaczyna tłuszcz magazynować, tworząc tak zwaną rezerwę energetyczną. Do tego dochodzi spowolnienie metabolizmu. Jest to mechanizm wytworzony w procesie ewolucyjnego przystosowania gatunku ludzkiego do życia w niesprzyjających warunkach, w tym w czasie permanentnego głodu.
Reklama
Czy odchudzanie bez efektu jojo jest możliwe?
Szybka utrata wagi, nawet jeśli powodowana wyłącznie redukcją masy mięśniowej, często wprawia osoby odchudzające się w swego rodzaju odprężenie i samozadowolenie. Czego efektem jest gwałtowne poluzowanie rygorów. Miejsce głodowych racji, sałatek i chudych serków, zajmują w jadłospisie steki, frytki, makarony i żółte sery. Jeśli dołożymy do tego brak aktywności fizycznej oraz pokłady zmagazynowanego w czasie głodówki tłuszczu, przepis na efekt jojo gotowy. Szybki wzrost wagi – gwarantowany. W tym kontekście pytanie, czy odchudzanie bez efektu jojo jest możliwe, nabiera szczególnej wagi. Odpowiedź brzmi: tak. Pod warunkiem, że pacjent zastosuje się do szeregu zasad, zarówno w czasie stosowania diety, jak i po jej zakończeniu.
Jak uniknąć efektu jojo w czasie diety?
Osoby planujące zrzucić nadmiar tłuszczu za pomocą diety, powinny stosować się do kilku przykazań.
- Nie stosuj diet głodowych. Całkowita głodówka to droga donikąd. Jedynym trwałym efektem będzie spadek masy mięśniowej, zwiększenie rezerwy energetycznej oraz spowolnienie metabolizmu.
- Nie ograniczaj kaloryczności posiłków więcej, niż o 10 procent miesięcznie. Nie trzeba głodować, by wprowadzić organizm w stan szoku. Jeśli nagle zmniejszysz racje żywnościowe o połowę, efekt będzie zbliżony do tego, który osiągniesz w czasie głodówki. Czyli niewłaściwy.
- Unikaj diet monoskładnikowych, polegających na stosowaniu wyłącznie jednej grupy produktów do konstrukcji dziennego jadłospisu. Zyskany w ten sposób spadek wagi jest tyleż szybki, co i nietrwały. W dodatku oparcie diety na kilku jedynie składnikach niskokalorycznych pozabawia organizm cennych witamin i minerałów. Pamiętaj, że człowiek potrzebuje do życia wszystkich grup produktów, także węglowodanów i tłuszczy. Kluczem jest właściwy dobór proporcji oraz pochodzenia poszczególnych składników. Przykładowo – nasycone kwasy tłuszczowe pochodzenia zwierzęcego zastąpić należy wysokonienasyconymi kwasami pochodzenia roślinnego, takim jak olej rzepakowy czy oliwa z oliwek.
- W czasie odchudzania kontroluj stan zdrowia, w tym poziom hormonów, białych i czerwonych krwinek, witamin i składników mineralnych.
- Ćwicz.Aktywność fizyczna jest czynnikiem kluczowym, który musi współgrać z dietą. Odpowiednia dawka ruchu (minimum 3x30 minut w tygodniu), w połączeniu ze zdrowym, niskokalorycznym, ale nie głodowym jedzeniem, to najlepszy przepis na zdrową, silną sylwetkę, bez tłuszczu, za to solidną masą mięśniową.
Reklama
Jak szybko schudnąć bez efektu jojo?
Diety-cud mają to do siebie, że obiecują szybką utratę masy ciała (5, 10, a nawet 15 kilo miesięcznie) bez efektu jojo. Czy to możliwe? Pomijając te propozycje, które są całkowicie niewiarygodne, należy zauważyć, że małym drukiem wielu producentów suplementów oraz autorów poradników dodaje, iż warunkiem powodzenia kuracji jest prowadzenie aktywnego trybu życia.
Innymi słowy, najszybszą metodą na skuteczne zbicie wagi bez efektu jojo jest intensywny trening, prowadzący do spalania tkanki tłuszczowej (wiele urządzeń dostępnych na siłowniach oferuje programy typu „fat burner”). Dieta bez efektu jojo powinna być lekkostrawna, jednak o lekko tylko obniżonej zawartości kalorycznej. Pamiętajmy, że utrzymanie osiągniętego efektu nie będzie możliwie, jeśli po zakończeniu odchudzania wrócimy do starych, złych nawyków.
Czytaj też:
