Najzdrowsze miejsce w internecie

Hiperdoncja, czyli wyrastanie nadliczbowych zębów

Braki w uzębieniu to poważny problem stomatologiczny Polaków. Brak zębów prowadzi do wad zgryzu, kłopotów trawiennych, a nawet zaburzeń neurologicznych. Niekiedy zdarza się tak, że w szczęce wyrasta za dużo zębów, co jest przyczyną problemów estetycznych i zdrowotnych. Co to jest hiperdoncja, jak się objawia oraz co należy zrobić, kiedy wyrastają nadliczbowe zęby?
Zęby nadliczbowe
Źródło: 123RF
Spis treści

Do gabinetów stomatologicznych niekiedy zgłaszają się pacjenci z nieprawidłowościami rozwojowymi zębów. Do takich zaburzeń dochodzi zwykle na skutek działania czynników genetycznych, rzadziej środowiskowych. Nieprawidłowości mogą dotyczyć liczby zębów, ich budowy, kształtu oraz położenia. Zaburzenia dotyczące ilości zębów u człowieka są zwykle związane z indukcją i proliferacją listewki zębowej. Mogą polegać na zmniejszeniu lub zwiększeniu liczby zębów, nazywanym hiperdoncją. 

Hiperdoncja

O hiperdoncji, czyli zwiększonej ilości zębów, mówi się wtedy, gdy zębów jest więcej niż 32 lub gdy w danej grupie zębów jest więcej niż powinno. Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje hiperdoncji: prawdziwą, kiedy zębów stałych jest za dużo oraz rzekomą, kiedy w łuku pozostały zęby mleczne. Hiperdoncja bardzo rzadko zdarza się w uzębieniu mlecznym. Zdaniem specjalistów obserwuje się ją u niespełna 0,5 procenta pacjentów. W przypadku zębów stałych problem może dotyczyć 2-3 proc. pacjentów. Hiperdoncję częściej obserwuje się u mężczyzn. 

Zęby nadliczbowe i dodatkowe 

W kontekście hiperdoncji wyróżnia się zęby nadliczbowe o nieprawidłowej budowie oraz zęby dodatkowe o budowie prawidłowej. W większości przypadków zęby nadliczbowe nie wyrzynają się i utrudniają wyrzynanie zębów sąsiednich. Zdaniem specjalistów powstają one z dodatkowego zawiązka zęba lub na skutek rozszczepienia prawidłowego zawiązka. Występujące w zwiększonej liczbie zęby sieczne i przedtrzonowe są z reguły zębami dodatkowymi (mają prawidłowy kształt), natomiast zęby trzonowe – nadliczbowymi. Zęby nadliczbowe zwykle występują pojedynczo. Około 15 procent pacjentów z hiperdoncją ma dwa zęby nadliczbowe. Większa liczba „nadprogramowych” zębów zdarza się niezwykle rzadko. Nadmiar zębów prowadzi do wad zgryzu oraz chorób przyzębia, dlatego przeznaczeniem zębów nadliczbowych i dodatkowych jest ekstrakcja. 

Zęby w podniebieniu

Zęby nadliczbowe wyrastające w pobliżu linii pośrodkowej, nazywa się zębami pośrodkowymi (mesiodens). Tego typu zęby przybierają często kształt stożka i wyrzynają się w podniebieniu pomiędzy zębami siecznymi mlecznymi. Zęby pośrodkowe obserwuje się u 0,5 – 0,7 proc. pacjentów. Często są powodem zbyt późnego wyrzynania się stałych zębów siecznych, ich przemieszczenia lub stłoczenia. 

Zęby przytrzonowe 

Poza zębami pośrodkowymi zlokalizowanymi w przednim odcinku szczęki, u pacjentów obserwuje się też zęby przytrzonowe, które występują w okolicy zębów trzonowych w żuchwie. Zęby przytrzonowe wyrzynają się zwykle pomiędzy pierwszym a drugim zębem trzonowym lub między drugim a trzecim trzonowcem. Rosną zwykle policzkowo lub językowo. 

Trzeci ząb trzonowy zatrzymany 

W gabinetach stomatologicznych często przeprowadza się zabieg ekstrakcji trzecich zębów trzonowych zatrzymanych, nazywanych potocznie zębami mądrości. Główną przyczyną zatrzymania zębów mądrości jest brak miejsca w łuku zębowych. Zęby zatrzymane często prowadzą do stanów zapalnych przyzębia. Trzecie żeby trzonowe niekiedy wyrzynają się dopoliczkowo, co z kolei może prowadzić do rozwoju próchnicy lub resorpcji korzeni. Usunięcie trzecich zębów trzonowych zatrzymanych u starszych osób jest bardziej skomplikowanym zabiegiem i grozi powstaniem powikłań pozabiegowych. Niekiedy zęby mądrości usuwa się w warunkach szpitalnych. Większość stomatologów zaleca profilaktyczną ekstrakcję zębów mądrości.

Czy mogą wyrosnąć trzecie zęby?

U niektórych pacjentów stwierdza się tzw.trzecie ząbkowanie – jest to stan, kiedy po usunięciu zębów stałych pojawiają się „trzecie” zęby. Trzecie ząbkowanie występuje niezwykle rzadko, niemniej zdarza się. Trzecie zęby to jednak nie dar od losu, a pojawienie się w łuku zębów nadliczbowych zatrzymanych, które przed ekstrakcją zęba stałego nie miały miejsca na wyrżnięcie.

Czytaj:

Bibliografia

  • Jańczuk Z., Kaczmarek U., Lipski M., Stomatologia zachowawcza z endodoncją. Zarys kliniczny, Warszawa 2014.
  • Szubert P., Sokalski J., Czechowska E., Zabiegi usuwania trzecich zębów trzonowych w materiale Katedry i Kliniki Chirurgii Stomatologicznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu w latach 1982–1988 oraz 2004–2007.
Joanna Woźniak
Artykuł napisany przez
Joanna Woźniak
Dziennikarka i copywriterka, specjalizująca się w tematyce medycznej. Przez blisko pół dekady redaktor i wydawca serwisu internetowego Dziennika Łódzkiego. Współpracowała z łódzkim ośrodkiem TVP. Absolwentka Filozofii oraz Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej na Uniwersytecie Łódzkim. W wolnych chwilach fotografuje kontrasty ulicy i eksperymentuje w kuchni.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Zdrowie
Przeczytaj artykuł
Jakie choroby zwiastuje ból szczęki przy uchu lub ziewaniu?
Kobietę boli szczęka
Przeczytaj artykuł
Domowe sposoby na ból zęba. Co pomaga na ból zęba?
Domowe sposoby na ból zęba
Przeczytaj artykuł
Licówki porcelanowe - trwałość, koszt, opinie
Licówki z porcelany
Podobne artykuły
Leczenie ropnia zęba
Ropień zęba - czy sam pęknie? Objawy i antybiotyk
Mężczyzna pokazuje jakiej używa pasty do zębów
Pasta do zębów - rodzaje. Czym się kierować przy wyborze?
Szczoteczka manualna a elektryczna rotacyjna
Szczoteczka manualna a elektryczna rotacyjna: wady i zalety. Jak dobrać odpowiednią?
Clear Aligner na zęby
Clear Aligner - działanie i efekty. Jaka cena całego leczenia?
Może to Cię zainteresuje
Owoce dzikiej róży
Olej z dzikiej róży - właściwości. Jak i na co stosować?
Zabieg operacyjnego przeszczepu trzustki
Przeszczep trzustki - czy jest możliwy i ile się czeka?
Widok kominów z fabryk zanieczyszczających powietrze
Zanieczyszczenia powietrza - źródła. Jaki wpływ na zdrowie?
Felinoterapeutka ze swoim kotem
Felinoterapia - czym jest terapia z kotem i komu może pomóc?