Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗
Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗
Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗

Gojenie rany - jak długo trwa i jak można przyspieszyć ten proces?

Gojenie ran to dość skomplikowany proces, zależny jednak od rodzaju skaleczenia. Istnieje bowiem wiele rodzajów ran i każda z nich goi się inaczej oraz wymaga innej pielęgnacji. Jakie są etapy gojenia się ran i co może przyspieszyć ten proces?
Opatrywanie rany
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Istnieje wiele rodzajów ran np. cięte, kłute, szarpane czy termiczne. Czas gojenia zależy od rodzaju i głębokości rany.
  • Proces gojenia każdej rany zachodzi według tego samego schematu. Najpierw tworzy się czop i skrzep tamujące krwawienie, następnie występuje stan zapalny, a na końcu dochodzi do odbudowy uszkodzonych tkanek.
  • Gojenie rany wspomaga właściwa dezynfekcja skaleczenia, chronienie go przed zakażeniem i zapewnienie wilgotnego środowiska. W aptekach można znaleźć wiele środków pomagających zachować higienę rany i stymulujących jej gojenie.
SPRAWDŹ TEŻ: Pielęgnacja rany pooperacyjnej - jak zachować higienę?
Spis treści

Reklama

Rana - co to takiego i jakie są rodzaje ran? 

Rana jest przerwaniem ciągłości skóry, a często także tkanek podskórnych. Wyróżnia się rany:

Każda z nich goi się nieco inaczej i wymaga nieco innej pielęgnacji. Zasadniczo jednak każda rana przechodzi przez te same etapy gojenia.

Reklama

Jakie są etapy gojenia się ran?

Najpierw dochodzi do samozasklepienia się rany. W naczyniach krwionośnych tworzy się czop, który zapobiega utracie krwi, a następnie za sprawą polimeryzacji fibrynogenu rana skleja się - tworzy się skrzep. W przypadku dużych ran lub ran pooperacyjnych, które nie zasklepią się same, konieczne jest założenie szwów.

Kolejny etap gojenia się ran to stan zapalny. Wokół rany można wtedy zaobserwować rumień i obrzęk. Na tym etapie naczynia krwionośne rozszerzają się, by komórki odpornościowe organizmu mogły wniknąć do rany i ją oczyścić. Komórkom odpornościowym należy pomóc w procesie oczyszczania rany, stosując środki odkażające.

Ostatni etap gojenia się rany to odbudowa uszkodzonej tkanki. Ten etap, zwłaszcza w przypadku głębokich ran, kończy się powstaniem blizny.

Jak długo goją się rany po operacji?

Proces gojenia ran zależy przede wszystkim od rodzaju rany.

  • Rany niewielkie - same się sklejają, a ciągłość skóry szybko się odtwarza. Często dochodzi do całkowitej regeneracji naskórka lub powstaje niewielka linijna blizna. Komórki skóry w przypadku niewielkiej rany odradzają się kilka dni. Taki szybki proces gojenia się nazywa się rychłozrostem.
  • Rany poważne -  najpierw na dnie takiej rany tworzy się tzw. ziarnina, a dopiero na niej odbudowują się warstwy skóry i naskórka. Rany głębokie oraz rany pooperacyjne zwykle wymagają założenia szwów, a proces gojenia trwa ponad miesiąc lub dłużej. Szwy, które pomagają ranie się zasklepić, są usuwane lub rozpuszczają się po 7-14 dniach. Proces gojenia takiej rany to wtórnozrost.
  • Rany trudno gojące - zwykle stanowią powikłania innych chorób. Do takich ran zalicza się odleżyny i owrzodzenia nóg w przebiegu niewydolności żylnej, które charakteryzują się dużym wysiękiem. Rany trudno goją się u osób chorych na cukrzycę, a także w przypadku silnego zakażenia lub słabego ukrwienia w okolicy rany.

Reklama

Co przyspiesza gojenie ran?

Szybkość gojenia się ran zależy od kilku czynników. Ważne jest:

  • oczyszczenie rany w początkowej fazie gojenia,
  • ochrona przed zakażeniem,
  • utrzymywanie wilgotnego środowiska i zabezpieczenie rany przed uszkodzeniami.

W aptekach można znaleźć różnego rodzaju opatrunki w formie plastrów, żelów czy maści, które przyspieszą gojenie ran.

Zaraz po zdjęciu szwów należy ranę natłuszczać, a po około tygodniu od zdjęcia szwów powinno się stosować maści silikonowe, które pomogą wygładzić i rozjaśnić bliznę.

Plastry hydrożelowe, hydrokoloidowe oraz inne plastry na trudno gojące się rany

Aby przyspieszyć proces gojenia się ran, warto zastosować plastry hydrożelowe lub hydrokoloidowe, które nie tylko zapewniają ranie wilgotne środowisko, ale też absorbują wysięk z rany, działają przeciwbakteryjnie oraz pozwalają ranie oddychać. Dodatkowo nie powodują podrażnień podczas zdejmowania opatrunku. Plastry hydrożelowe są polecane do ran oparzeniowych, a hydrokoloidowe do otarć naskórka, odcisków, odleżyn.

Na trudno gojące się rany można zastosować hydrokomórkowy opatrunek żelowy w formie płytki. Taki opatrunek jest polecany na odleżyny i owrzodzenia podudzia oraz oparzenia drugiego stopnia. Można także zastosować piankowe plastry na trudno gojące z hydrożelem, które są polecane do ran suchych oraz ran z niewielkim wysiękiem.

Żel na gojenie ran

Coraz większym zainteresowaniem cieszą się opatrunki hydrożelowe w strzykawce lub tubce. Tego rodzaju opatrunki na rany nadają się do ran przewlekłych (powierzchniowych i głębokich) o małym wysięku lub suchych. Można je stosować na każdym etapie gojenia się tych ran. Polecane są także do ran oparzeniowych drugiego stopnia i zmiękczania tkanki martwiczej.

Reklama

Gojenie ran pooperacyjnych

Gojenie ran pooperacyjnych przyspieszy samoprzylepny, jałowy i wodoodporny opatrunek z folii poliuretanowej. Tego typu opatrunek ochroni ranę przed infekcją, zapewni skórze swobodne oddychanie oraz nie spowoduje podrażnień podczas zdejmowania. Natomiast w przypadku pooperacyjnych ran sączących się, warto zastosować opatrunek o wysokiej chłonności z warstwą hydrofobową, która nie przywiera do rany.

Reklama

Gojenie ran zakażonych

Na takie rany poleca się opatrunek z włókien alginianów wapnia, które po zetknięciu się z raną zamieniają się w żel. Taki opatrunek wchłania wysięk i zawarte w nim drobnoustroje. Opatrunek z włókien alginianów wapnia polecany jest do ran głębokich, silnie sączących się lub krwawiących.

Czytaj również

Bibliografia

  • Dąbrowiecki, S. (2003). Fizjologia i patofizjologia procesu gojenia ran. Polska Medycyna Paliatywna, 2(4), 283.
  • Woda, Ł., Fórmankiewicz, B., & Szewczyk, M. (2011). Rola hialuronianu w procesie gojenia ran. Leczenie Ran, 8(2), 37-39.
  • Rusakb, A., & Rybakb, Z. (2013). Nowe kierunki badań związane z gojeniem przewlekłych ran. Polim. Med, 43(3), 199-204.
  • Pikuła, M., Langa, P., Kosikowska, P., & Trzonkowski, P. (2015). Komórki macierzyste i czynniki wzrostu w gojeniu ran. Advances in Hygiene & Experimental Medicine/Postepy Higieny i Medycyny Doswiadczalnej, 69.
  • Pikuła, M., Imko-Walczuk, B., Nowacka-Pikuła, D., Okuniewska, A., Langa, P., Jaśkiewicz, J., & Trzonkowski, P. (2012). Możliwości hodowli keratynocytów oraz komórek macierzystych naskórka i ich zastosowania w leczeniu trudno gojących się ran. Dermatology Review/Przeglad Dermatologiczny, 99(3).
Piotr  Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Artykuł napisany przez
Piotr Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Dziennikarz wyróżniony w konkursie "Dziennikarz Medyczny Roku 2023". Autor tysięcy publikacji o tematyce medycznej, ekonomicznej, politycznej i społecznej. Przez 15 lat związany z Dziennikiem Łódzkim i Polska TheTimes. Z wykształcenia socjolog stosunków politycznych, absolwent Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Po godzinach fotografuje, projektuje, maluje, tworzy muzykę.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Złamania i urazy kończyn
Jak sprawdzić, czy palec jest wybity? Co robić w przypadku podobnego urazu?
Mężczyzna pokazuje wybity palec
Zapalenie ścięgien i pochewek ścięgnistych - objawy i leczenie
Zapalenie ścięgna
Odkażanie ran - czym przemyć ranę i jak o nią dbać?
Lekarz odkażający ranę pacjentowi
Podobne artykuły
Rentgen żeber
Jak długo bolą stłuczone żebra? Lista objawów i sposobów leczenia
Osoba z opuchniętym kolanem
Stłuczenia - ile boli i co pomaga? Domowe sposoby
Mężczyzna cierpi z powodu złamania guzka większego kości ramiennej
Złamanie guzka większego kości ramiennej - jak długo boli?
Złamana kość
Złamanie kości - rodzaje, leczenie, gips
Obandażowany kciuk
Wybity kciuk: objawy i opatrunek. Jak nastawić i usztywnić?

Reklama


Jak świętować pierwszy dzień wiosny?
Sprawdź!