Opatrywanie ran - co do tego służy? Rodzaje opatrunków

Reklama

Opatrywanie ran - zasady

Sposób postępowania z raną zależy od wielu czynników, przede wszystkim od rodzaju rany. Opatrywanie ran może przebiegać wieloetapowo. Jeśli rana krwawi, to w pierwszej kolejności należy zatamować krwawienie. Tamowanie krwawienia najlepiej wykonać poprzez ucisk.

Po zatrzymaniu krwawienia konieczne jest zabezpieczenie rany przed zanieczyszczeniami i zakażeniem. Najpierw ranę powinno się przemyć pod bieżącą wodą lub roztworem soli fizjologicznej, a następnie zdezynfekować środkiem antyseptycznym. Ostatni etap to założenie odpowiedniego opatrunku.

Warto pamiętać, że nie ma uniwersalnego opatrunku, który nadawałby się do każdego rodzaju ran. Kiedy rana się wygoi, dobrze jest stosować maści nawilżające z alantoiną, D-pantenolem czy witaminami.

Reklama

Rodzaje opatrunków

Podstawowa klasyfikacja dzieli opatrunki w zależności od funkcji, jakie mają spełniać. Wymienia się:

• opatrunek uciskowy - stosuje się go na rany krwawiące, to inaczej opatrunek tamujący krwawienia,
• opatrunek osłaniający - jego podstawową funkcją jest ochrona rany przed zanieczyszczeniami i zbieranie krwi lub płynów ustrojowych, jest stosowany m.in. przy otarciach naskórka, urazach głowy, urazach oka oraz oparzeniach,
• opatrunek obłożeniowy - stosowany w celu usztywnienia przy ranach z obecnością ciała obcego oraz złamaniach otwartych kończyn w celu uniemożliwienia ruchu.

Spośród wielu dostępnych na rynku opatrunków osłaniających można wymienić:

• tradycyjne plastry na rany z opatrunkiem - do niewielkich ran, służą zabezpieczeniu rany przez zanieczyszczeniami i urazami mechanicznymi,
• opatrunek hydrowłóknisty - opatrunek o dużych właściwościach chłonnych,
• opatrunek alginianowy - opatrunek charakteryzujący się wysoką absorpcją, pochłania wysięk i zamienia go w żel,
• opatrunek hydrokoloidowy - nadaje się do większości ran z dużym wysiękiem, z wyjątkiem tych zakażonych, wspomaga szybkość gojenia się ran poprzez utrzymywanie wilgotnego środowiska,
• opatrunek hydrożelowy - również utrzymuje wilgotne środowisko, nie przywiera do rany, stosowany do oparzeń, owrzodzeń i odleżyn,
• opatrunek enzymatyczny - do ran przewlekłych z tkanką martwiczą,
• żel antyseptyczny (maść, proszek) - działa antybakteryjnie i utrzymuje wilgotne środowisko, polecany do ran głębokich,
• opatrunek poliuretanowy - do ran przewlekłych z niewielkim wysiękiem,
• opatrunek z jonami srebra - działa bakteriobójczo, stosowany do ran narażonych na infekcję,
• opatrunek z węglem aktywowanym - pochłania nieprzyjemny zapach, zalecany do ran przewlekłych - odleżyn, owrzodzeń.

Ponadto należy jeszcze wymienić opatrunki na rany niejałowe i opatrunki jałowe. Rodzaje opatrunków dobiera się do konkretnych ran, przede wszystkim do ilości wysięku. Drugim ważnym czynnikiem przy doborze opatrunku jest to, czy rana jest skażona.

Przykładowo opatrunki hydrowłókniste lub hydrokoloidowe używane są do ran z dużym wysiękiem, a te z jonami srebra do ran, w które wdało się zakażenie. Opatrunki jałowe stosuje się bezpośrednio na ranę, a niejałowe jako opatrunek wierzchni. Do rany nie powinno się przykładać waty i chusteczek higienicznych.

Dezynfekcja ran

Wiele osób zastanawia się, czym dezynfekować rany. Co się nadaje do odkażania ran, a czego lepiej nie używać? Woda utleniona i spirytus salicylowy, używane niegdyś powszechnie do odkażania ran, obecnie nie są zalecane, gdyż mogą podrażniać skórę.

Mają także słabsze działanie niż dostępne w aptekach środki odkażające. Niegdyś stosowano także rivanol do odkażania ran. Rivanol wykazuje większą skuteczność w zwalczaniu drobnoustrojów niż woda utleniona, natomiast bakterie szybko się uodparniają na jego działanie.

Polecane do dezynfekcji ran są nowoczesne środki odkażające na bazie oktenidyny, zwłaszcza te w formie sprayu. Jeżeli natomiast nie mamy pod ręką żadnego środka antyseptycznego, ranę można przemyć zwykłą wodą. Również przed zastosowaniem środka odkażającego dobrze jest umyć ranę pod bieżącą wodą.

Warto zaznaczyć, że nie wszystkie rany wymagają użycia środka antyseptycznego. Takich środków nie stosuje się na oparzenia, na rany silnie krwawiące (należy najpierw zatamować krwawienie) oraz na rany bardzo głębokie. W przypadku ran głębokich lepiej jest użyć żelu antybakteryjnego.

Reklama

Zmiana opatrunku na ranie

Jak często powinno się zmieniać opatrunek? Na pewno nie za często, gdyż każda zmiana opatrunku na ranie może spowodować podrażnienie lub uszkodzić zaleczoną warstwę rany. Najlepiej kierować się zasadą, że opatrunek powinno się zmieniać wtedy, gdy jest to konieczne.

Rany z dużym wysiękiem będą wymagały częstszych zmian opatrunku. Warto pamiętać, że przy każdej zmianie opatrunku powinno się ranę zdezynfekować.

W przypadku nieestetycznych blizn pooparzeniowych, powypadkowych czy pooperacyjnych warto sięgnąć po lek w formie żelu dostępny w aptekach. Preparat, zawiera substancje czynne, takie jak heparyna, allantoina i wyciąg z cebuli. Współdziałanie tych składników w szczególności reguluje syntezę kolagenu, będącego głównym białkiem tkanki łącznej, co pozytywnie wpływa na wygląd i sposób gojenia uszkodzonej skóry. Jeśli chcesz pozbyć się blizny kliknij tutaj.