Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗

Mącznica lekarska - jakie ma właściwości? Zastosowanie i przeciwwskazania

Mącznica lekarska do złudzenia przypomina borówkę leśną, ale jej zastosowanie jest inne. Najcenniejsze, jeśli chodzi o właściwości lecznicze, są jej liście. Jakie zastosowanie ma ta roślina? Gdzie kupić preparaty, które zawierają ją w swoim składzie? Sprawdź, czy istnieją przeciwwskazania do jej przyjmowania.
Ziele mącznicy lekarskiej
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Mącznica lekarska jest rośliną chronioną w Polsce. Z czego to wynika?
  • Mącznica lekarska jest znana ze swoich właściwości leczniczych, które w szczególności wpływają na układ moczowy. Kiedy warto ją stosować?
  • Mącznica lekarska jest rośliną względnie bezpieczną do stosowania, jednak jej przedawkowanie może powodować skutki uboczne. Jakie?
SPRAWDŹ TEŻ: Zioła lecznice w domu - rodzaje i uprawa. Jak je stosować?
Spis treści

Reklama

Jak wygląda mącznica lekarska?

Mącznica lekarska to roślina z rodziny wrzosowatych, występująca głównie w północnej części kraju, sporadycznie także w górach.

Jak wygląda? Jej wysokość nie przekracza 10 centymetrów. Ma drobne, twarde liście i czerwone owoce, które do złudzenia przypomina borówkę leśną.

Właściwości lecznicze mącznicy spowodowały wytężone poszukiwania tej rośliny, co znacznie ją zdziesiątkowało.

Mącznica lekarska została w Polsce objęta ścisłą ochroną gatunkową. Mimo to mącznicę można kupić w formie suszu lub jako składnik wielu kosmetyków. Surowiec jest sprowadzany z innych krajów.

Reklama

Właściwości mącznicy lekarskiej

Mącznica nie wykazuje na tyle silnego działania, aby była zalecana jako jednorodna roślina zielarska. Zazwyczaj jest dodawana do mieszanek ziołowych, które są stosowane przede wszystkim jako profilaktyka lub wsparcie w leczeniu chorób związanych z układem moczowym.

Ekstrakt z mącznicy lekarskiej jest z kolei dodawany do produktów kosmetycznych. Jakie są właściwości mącznicy lekarskiej? Wykazuje ona działanie:

  • diuretyczne - moczopędne (delikatne),
  • przeciwzapalne i bakteriobójcze,
  • wspomagające pracę układu trawiennego,
  • antyoksydacyjne (przeciwutleniające),
  • rozjaśniające (działanie zewnętrzne).

Mącznica lekarska zawdzięcza swoje zastosowanie w ziołolecznictwie liściom. Liście mącznicy są bogate m.in. w:

  • Taniny, czyli garbniki roślinne, hydrolizujące - związki te pełnią w roślinach funkcje ochronne, nadają im cierpki smak, co odstrasza roślinożerne zwierzęta. Garbniki roślinne wykazują właściwości przeciwutleniające, co oznacza, że spowalniają proces podziału komórek, zapobiegając mutacjom, które mogą prowadzić do powstawania nowotworów. Działają także rozjaśniająco na skórę.
  • Arbutynę - związek należący do glikozydów fenolowych, który działa bakteriobójczo zwłaszcza na drogi układu moczowego.
  • Kwasy organiczne m.in.kwas elanowy, galusowy i chinowy, które wzmacniają funkcje odpornościowe organizmu, ułatwiając pozbywanie się toksyn.
  • Śluzy, czylisubstancje, które nie są wchłaniane przez układ pokarmowy, dlatego ich działanie jest jedynie miejscowe. Mimo to zasługują na uwagę ze względu na funkcje przeciwzapalne, osłaniające oraz ułatwiające wypróżnienie.

Liście mącznicy lekarskiej są zbierane w okresie od kwietnia do września, a następnie suszone. Liść mącznicy jest wykorzystywany przede wszystkim w ziołolecznictwie oraz kosmetologii.

Garbniki występujące w liściach mącznicy lekarskiej wykazują działanie rozjaśniające, stąd stosuje się mącznicę lekarską na przebarwienia. Z tego względu roślina ta stanowi cenny składnik kosmetyków i jest dodawana, np. do kremów do twarzy.

Dawniej mącznica lekarska była popularna również w garbarstwie. Wspomniane  właściwości były doceniane także podczas wyprawiania skóry.

Reklama

Zastosowanie mącznicy lekarskiej

Mącznica lekarska ma zastosowanie przede wszystkim jako składnik leków zwalczających problemy z układem moczowym.

Można ją znaleźć w preparatach, które stosuje się w przypadku chorób takich, jak:

Właściwości rozjaśniające mącznicy lekarskiej powodują, że jest ona stosowana w kosmetyce jako składnik kremów na przebarwienia skóry. Można ją znaleźć w preparatach zalecanych osobom borykającym się z takimi problemami skórnymi jak:

  • blizny,
  • plamy słoneczne,
  • cienie pod oczami,
  • opuchnięcia, zasinienie,
  • zmiany potrądzikowe.

Dla poprawy kondycji, odprężenia i złagodzenia stanów zapalnych skóry na większych obszarach ciała, warto zastosować kąpiel z dodatkiem odwaru z tej rośliny.

Napar sporządza się tak samo, jak ten do picia. Dwie łyżki stołowe liści mącznicy należy gotować w 1 litrze wody około 15-20 minut.   Następnie należy wlać go do wody przygotowanej do kąpieli. , dzięki czemu wpłynie on korzystnie na wygląd i kondycję skóry.

Reklama

Herbata z mącznicy lekarskiej i inne preparaty

Herbata, czy też napar z mącznicy lekarskiej powinien być spożywany kilkukrotnie w ciągu dnia w małych porcjach. Dawka nie powinna  przekraczać dwóch szklanek tego napoju dziennie.

Odwar należy przygotować zalewając dwie łyżki stołowe suszonych liści mącznicy litrem wody, następnie doprowadzić całość do wrzenia i pozostawić na wolnym ogniu przez około 15-20 minut.

Tak przygotowany napar można dodawać do herbaty z rumianku, aby wzmocnić właściwości diuretyczne oraz przeciwzapalne i bakteriobójcze działanie na układ moczowy.

Mącznicę lekarską można znaleźć również w składzie leków na choroby układu moczowego, w mieszankach ziołowych oraz kosmetykach, o czym była mowa we wcześniejszej części tekstu.

W sklepach dostępny jest także surowiec jednorodny, czyli wyłącznie suszone liście mącznicy lekarskiej.

Reklama

Przeciwwskazania i skutki uboczne mącznicy lekarskiej

Przed zastosowaniem mącznicy lekarskiej należy zapoznać się z ulotką dołączoną do preparatów, które zawierają ją w swoim składzie lub skonsultować ich  przyjmowanie z lekarzem.

Stosowanie tej rośliny jest niewskazane w ciąży, podczas karmienia piersią i u dzieci poniżej 12 roku życia. Może również negatywnie wpływać na przewód pokarmowy, jeśli dochodzi do zaburzeń trawiennych wywołanych, np. stanem zapalnym.

Niezmiernie ważne jest właściwe dawkowanie mącznicy lekarskiej, które wynosi 3 gramy jednorazowo i nie więcej niż 12-15 gramów dziennie. Przedawkowanie może wywołać takie efekty uboczne jak:

  • szum w uszach,
  • mdłości,
  • bóle brzucha.

Przyjmowanie preparatów z mącznicą lekarską bez nadzoru specjalisty powinno trwać maksymalnie tydzień. Dodatkowo należy unikać w tym czasie kuracji żurawiną, gdyż powoduje ona zakwaszanie moczu.

Reklama

Gdzie kupić mącznicę lekarską? Cena

Mącznicę lekarską bez problemu można kupić w aptekach i sklepach zielarskich - zarówno internetowo jak i stacjonarnie.

Zamawiając produkty online najlepiej dokładnie sprawdzić stronę, na której chce złożyć się dane zamówienie.

Ile natomiast kosztują produkty z mącznicą lekarską? W formie suszonych ziół, z których można przygotować herbatę, dostępna jest za około 4 zł za 50 gramów.

Wyciąg z mącznicy jest także w kapsułkach w cenie około 30 zł za 100 tabletek.

Możliwe też jest kupienie nasion za kilka złotych i rozpoczęcie własnej uprawy. Wystarczy zapewnić roślinie glebę o odczynie kwaśnym i dużo słońca, choć w półcieniu również przetrwa.

Czytaj również

Bibliografia

  • Grzesik-Gąsior J. i wsp.: Fitoterapia w infekcjach ginekologicznych jako naturalne wsparcie w procesie leczenia. Pielęgniarstwo XXI wieku. Vol.17, No. 3(64), 2018.
  • Baj T.: Mącznica lekarska w terapii zakażenia dróg moczowych. Aptekarz polski. luty 2011, nr 54/32.
  • Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006.
  • A. Zięba Nowe stanowisko mącznicy lekarskiej Arctostaphylos uva-ursi w Tatrach polskich Chrońmy Przyr. Ojcz. 70 (4):362–366, 2014.
  • A. Ożarowski, W. Jaroniewcki Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych Warszawa 1987.
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Zioła
Kozieradka na włosy - jakie są efekty kuracji? Olej, wcierka i maseczka
Nasiona kozieradki
Mak lekarski - jak go rozpoznać i gdzie rośnie? Nasiona i uprawa
Mniszek lekarski - właściwości i przeciwwskazania. Na co stosować?
Mniszek lekarski w na stole
Podobne artykuły
Skrzyp polny - jak wygląda i na co pomaga? Właściwości i skutki uboczne
Glistnik jaskółcze ziele w moździerzu i domowe leki
Maść z glistnika jaskółcze ziele. Gdzie kupić? Jak działa? Na co pomaga? Przepis
Czosnek niedźwiedzi w kuchni
Jak wygląda czosnek niedźwiedzi? Liście, kwiaty i owoce
Bluszczyk kurdybanek - jak wygląda i z czym można go pomylić? Właściwości
Zielony liść laurowy oraz olej laurowy
Liść laurowy - jakie ma właściwości i na co pomaga? Przeciwwskazania

Reklama