Miażdżyca - cichy zabójca
Miażdżyca bywa określana mianem cichego zabójcy. Może nam towarzyszyć od wczesnych lat młodości, choć nie wiemy o jej istnieniu. Upływają dekady, nim da o sobie znać, choć często wtedy jest już za późno.
Nie zdiagnozowana na odpowiednio wczesnym etapie i nie leczona miażdżyca skutkować może najcięższymi powikłaniami – zawałem serca, udarem niedokrwiennym mózgu a także niedokrwieniem kończyn prowadzącym do ich amputacji.
Właśnie dlatego tak ważna jest świadomość choroby, regularne badania, profilaktyka oraz ewentualne leczenie.
Miażdżyca to swego rodzaju błędne koło. Przewlekłe uszkodzenie śródbłonka tętnic powoduje zwiększone przenikanie cholesterolu w obręb naczyń. Wskutek szeregu patologicznych reakcji powstaje tak zwana płytka miażdżycowa, która zawęża światło tętnic.
Z czasem dochodzi też do jej zwapnienia, co zmniejsza elastyczność ścian tętnic. Dodatkowym zagrożeniem jest gromadzenie się płytek krwi wskutek ubytków śródbłonka, czego konsekwencją może być powstanie zakrzepu.
Efektem jest niedokrwienie a nawet całkowita martwica tkanek zaopatrywanych przez określone tętnice.
Rodzaje miażdżycy
Miażdżyca tętnic wieńcowych
Zmiany miażdżycowe w obrębie tętnic wieńcowych upośledzają naczynia, których zadaniem jest doprowadzanie krwi do serca. W takim przypadku miażdżyca stanowi więc bezpośrednią przyczynę choroby niedokrwiennej serca, konsekwencją tejże zaś może być zawał mięśnia sercowego.
Zanim dojdzie do najgorszego, miażdżyca serca objawia się poprzez silne bóle odczuwane na wysokości mostka i promieniujące do lewego ramienia oraz szczęki i żuchwy (tzw. dusznica bolesna). Symptomy te występują w sytuacji ekspozycji na stres oraz dużego wysiłku fizycznego i zanikają po wyciszeniu organizmu lub ewentualnie – podaniu nitrogliceryny.
Miażdżyca mózgu
Miażdżyca często atakuje też tętnice zaopatrujące mózg. Pierwsze objawy zawężenia naczyń są tyleż niepokojące, co i mylące oraz mało charakterystyczne. Należą do nich chwilowe zaburzenia świadomości, mowy, widzenia, czucia a także ruchu.
Natomiast całkowite zamknięcie światła jednej z tętnic powoduje udar niedokrwienny mózgu, który w zależności od lokalizacji i skali poczynionych zniszczeń może okazać się śmiertelny lub też w znacznym stopniu i w sposób trwały upośledzający neurologicznie.
Miażdżyca kończyn dolnych
Miażdżyca kończyn dolnych objawia się początkowo poprzez ból łydek w czasie chodzenia (tzw. chromanie przestankowe). Tak jak przy innych zmianach miażdżycowych, symptomy te ustępują podczas odpoczynku. W miarę jednak rozwoju choroby, możliwości fizyczne organizmu stają się coraz mniejsze, a ból przychodzi coraz szybciej.
W bardziej zaawansowanych stadiach miażdżycy ból pojawia się także w spoczynku, możliwe są zasinienia i obrzęki a nawet owrzodzenie. Nieleczona miażdżyca kończyn prowadzić może do ich amputacji.
Profilaktyka miażdżycy – dieta bogata w 1-MNA
Od lat wiadomo, że osoby narażone na rozwój miażdżycy, powinny stosować dietę ubogą w tłuszcze pochodzenia zwierzęcego, pożądane są natomiast nienasycone kwasy tłuszczowe, których źródłem są ryby, owoce morza czy oliwa z oliwek.
Wskazane są warzywa i ciemne pieczywo, zabójcze w dłuższej perspektywie mogą być natomiast pieczywo jasne, słodycze i makaron. W ostatnim czasie uwagę naukowców przykuwają też substancje, które w znacznym stopniu ograniczają ryzyko miażdżycy i innych chorób układu krążenia.
Jedną z nich jest cząsteczka 1-MNA, obecna w algach Wakame i liściach zielonej herbaty. Jest to pochodna witaminy B3, która w świetle badań naukowych, stanowić może długo poszukiwaną odpowiedź na pytanie o sekret długowieczności mieszkańców japońskiej wyspy Okinawa.
O ile jednak Japończycy są w stanie dostarczać 1-MNA w naturalnym menu, o tyle w warunkach europejskich konieczna jest jej suplementacja.
