Reklama
Neuroblastoma
Nauroblastoma, czyli inaczej nerwiak zarodkowy, nerwiak płodowy czy też zwojak zarodkowy, to złośliwy nowotwór, który wywodzi się z neuroblastów (komórek cewy nerwowej). Jest nowotworem najczęściej rozpoznawanym u niemowląt. Blisko 50% dzieci, u których zdiagnozowano to schorzenie, było poniżej drugiego roku życia. W Polsce odnotowuje się około 70-80 przypadków choroby rocznie. Nowotwór najczęściej rozwija się w rdzeniu nadnercza lub rzadziej w przykręgosłupowych zwojach współczulnych w jamie brzusznej. Może jednak powstać w każdej części pnia współczulnego.
Reklama
Neuroblastoma – objawy
Objawy neuroblastomy są podobne do objawów innych chorób typowych dla wieku dziecięcego, dlatego tak trudno jest rozpoznać ten nowotwór. Diagnostykę utrudnia również młody wiek pacjentów. Wiele oznak neuroblastomy wynika z nadprodukcji katecholaminy, czyli hormonów produkowanych przez nadnercze. Są to między innymi nadciśnienie tętnicze, anemia, zmniejszenie masy ciała czy występowanie zespołu Hornera.
Symptomy choroby zależą od tego, w którym miejscu ciała rozwinął się guz nowotworowy oraz ewentualne przerzuty. W około 80% przypadków zaatakowanym przez chorobę miejscem jest jama brzuszna. Objawy, jakie można zaobserwować w tym przypadku to:
- wymioty,
- bóle brzucha,
- brak łaknienia,
- wyczuwalny przy dotyku twardy guz w jamie brzusznej,
- zmniejszenie wagi ciała.
Guz nowotworowy może być również zdiagnozowany w okolicach kręgosłupa, co wiąże się z odczuwalnymi bólami w tym miejscu, osłabieniem lub wzmożeniem ruchów, zanikami mięśniowymi, niedowładami kończyn czy obniżeniem napięcia mięśniowego. Jeśli nowotwór pojawia się w okolicy szyi to u chorego obserwuje się objawy zespołu Hornera, takie jak zwężenie źrenicy, wpadnięcie gałki ocznej w głąb oczodołu, czy opadanie powieki. Guz w tym miejscu wyczuwalny jest podczas palpacji. Nowotwór w gałce ocznej wiążę się natomiast z wytrzeszczem, zezem czy krwiakami w okolicach oczodołów. Guz w górnej części klatki piersiowej powoduje powstawanie duszności, kaszlu czy świstu krtaniowego. Inne objawy to odczuwalny ból w klatce, zaburzenia oddychania i nawracające zapalenie płuc. Szczególnie niebezpieczne są guzy zlokalizowane w dolnej części klatki piersiowej, gdyż te najczęściej długo nie dają żadnych objawów. Nowotwór umiejscowiony w okolicach miednicy przejawia się najczęściej trudnościami w oddawaniu moczu i stolca. Guz wyczuwalny jest podczas badania proktologicznego.
- Czytaj także: Alkohol a nowotwór jelita grubego
Reklama
Neuroblastoma – przyczyny
Przyczyną powstawania nowotworu są zaburzenia w kształtowaniu układu nerwowego. Dochodzi do nich już w okresie zarodkowym, a później w życiu płodowym. Nowotwór rozwija się z pierwotnych komórek układu nerwowego, czyli neuroblastów, które w prawidłowych warunkach powinny przekształcić się w zwoje układu współczulnego i rdzeń nadnerczy. Powstały guz upośledza działanie układu nerwowego.
Statystycznie większe ryzyko wystąpienia nowotworu wykazano u dzieci matek, które w ciąży przyjmowały fenytoinę (ryzyko większe w niewielkim stopniu), często spożywały alkohol, często używały koloryzujących środków do włosów, stosowały hormony płciowe czy leczyły się diuretykami.
Reklama
Stopnie neuroblastomy
●neuroblastoma I stopnia,
●neuroblastoma II stopnia,
●neuroblastoma III stopnia,
●neuroblastoma IV stopnia
●neuroblastoma stopnia IVS.
Nerwiaki zarodkowe charakteryzuje się według skali Evansa. Nowotwór I stopnia zajmuje tylko jeden narząd i można go w pełni usunąć. W II stopniu ucieka już poza narząd, zazwyczaj na sąsiednie węzły chłonne. Neuroblastoma III stopnia oznacza, że guz przekroczył granicę środka ciała. Często występują wtedy przerzuty na węzłach chłonnych. W IV stopniu nowotworu diagnozuje się przerzuty do innych organów, w tym do wątroby, mózgu czy płuc. O neuroblastomie stopnia IVS mówi się, gdy mały guz nadnerczy z przerzutami do szpiku kostnego zostaje wykryty u niemowląt. Oznacza się tak również nawracającą chorobę.
Reklama
Szanse przeżycia i rokowania
Kluczową rolę odgrywa szybkość zdiagnozowania nowotworu. Jeśli pacjent znajduje się w I stadium choroby to szanse na przeżycie wynoszą niemal 100%. Im później zostanie ona jednak wykryta, tym szanse na wyleczenie są mniejsze. W II stadium wynoszą 75%, w III 43%, a w IV zaledwie 15%.
Ważna sprawa to wiek pacjenta – im mniejsze dziecko, tym większe szanse na wyleczenie. Kluczowe jest również miejsce, w którym powstał nowotwór. Najgorsze rokowania daje guz zlokalizowany w jamie brzusznej. Czynnikiem zmniejszającym szanse na przeżycie są też przerzuty, zwłaszcza te na odległe organy.
Reklama
Neuroblastoma – diagnozowanie
Objawy neuroblastomy są mało charakterystyczne, dlatego wielu lekarzy zaleca wykonywanie USG jamy brzusznej dziecka przynajmniej raz w roku. Badanie pomoże zdiagnozować ten rodzaj nowotworu nawet w bardzo wczesnej fazie. Poza tym samodzielnie w domu można wykonywać dziecku badania palpacyjne – sprawdzać, czy na ciele nie pojawił się wyczuwalny pod palcami guz. W dalszej diagnostyce stosuje się również badania moczu na oznaczenie katecholamin, tomografię komputerową czy biopsję szpiku kostnego.
Reklama
Neuroblastoma – leczenie
Sposoby leczenia uzależnione są od stopnia zaawansowania choroby. W stopniu I choroby leczenie zazwyczaj ogranicza się do usunięcia guza. W następnych fazach często konieczne jest już przeprowadzenie chemioterapii, radioterapii czy przeszczepu komórek macierzystych. Pacjentom podaje się także leki, które mają hamować tworzenie naczyń krwionośnych w obrębie guza.
Czytaj także: