Okrężnica jest najdłuższą częścią jelita grubego, dlatego to właśnie w niej najczęściej diagnozuje się zmiany nowotworowe. Rak okrężnicy może się rozwinąć w każdym z czterech odcinków okrężnicy, ale ryzyko jest w każdej z części inne:
● w okrężnicy wstępującej występuje 14 procent diagnozowanych nowotworów jelita
● w okrężnicy poprzecznej występuje 9 procent diagnozowanych nowotworów jelita
● w okrężnicy zstępującej występuje 6 procent diagnozowanych nowotworów jelita
● okrężnicy esowatej występuje 15-20 procent diagnozowanych nowotworów jelita
Reklama
Rak okrężnicy, kto jest w grupie ryzyka?
Rak okrężnicy to typowa choroba krajów rozwiniętych, częściej dotyka mieszkańców Europy, Ameryki Północnej, Australii i Japonii niż w Azji oraz Afryki, choć w obserwuje się jednocześnie wyższe ryzyko wśród Afroamerykanów oraz Żydów Aszkenazyjskich niż innych grup etnicznych.
Ryzyko zachorowania na ten nowotwór rośnie także wraz z wiekiem. Szacuje się, że 9 na 10 osób, które zachorowały na raka okrężnicy, ma 50 i więcej lat.
Duży wpływ na rozwój tej choroby mają czynniki zależne od człowieka i jego trybu życia, jedynie 5-10 procent ma podłoże genetyczne. W Stanach Zjednoczonych jedna piąta pacjentów z rakiem okrężnicy to palacze. W grupie ryzyka są też osoby, które preferują dietę ubogą w błonnik i wapń, za to bogatą w niezdrowe tłuszcze i duże ilości alkoholu. Ryzyko raka okrężnicy wzrasta także u osób z:
- małą aktywnością fizyczną
- otyłością
- cukrzycą
- hipertriglicerydemią
- niskim stężeniem cholesterolu HDL
- nadciśnieniem
- wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego
- chorobą Leśniowskiego-Crohna
- uchyłkowatością jelita
- zespołem jelita drażliwego
- obciążonych genetycznie (rodzinna polipowatość gruczolakowata, dziedziczny rak jelita grubego)
Sprawdź też: Guz nadnercza
Reklama
Rak okrężnicy objawy
Rak okrężnicy jest niezwykle groźny, ponieważ bardzo często nie daje żadnych objawów, latami rozwija się w jelicie i często diagnozowany jest w zaawansowanej fazie. Głównym sygnałem, że w okrężnicy rozwija się rak jest krwawienie z przewodu pokarmowego. Objaw ten trudny jest jednak do zauważenia, bo nie jest to świeża krew widoczna na papierze toaletowym. U około 76 procent chorych na raka okrężnicy to krew utajona, którą można wykryć jedynie wykonując specjalne testy. Lekarze zalecają profilaktyczne wykonywanie takiego testu raz w roku u osób po 50. roku życia (powinno się pobrać do badania po 2 próbki z 3 kolejnych stolców).
Inne symptomy raka okrężnicy są związane są z miejscem występowania zmiany nowotworowej.
Rak okrężnicy może objawiać się:
- nieokreślonym, tępym bólem w okolicy podbrzusza po stronie prawej. Można to skojarzyć z zapalenie wyrostka robaczkowego
- ciemnymi stolcami
- w niektórych przypadkach można wyczuć guz przez powłoki brzuszne
Rak w lewej połowie okrężnicy może objawiać się:
- zmianą rytmu wypróżnień
- biegunkami i zaparciami
- zmianą wyglądu stolca (stolce zwężone)
- bolesnymi parciami przy niewielkiej ilości stolca
- widoczna krwią w stolcu
- niedrożnością jelit
Gdy nowotwór jest już zaawansowany, u chorego może dojść do niedokrwistości, szybkiej utraty wagi, pacjent jest wyraźnie osłabiony. Dolegliwości bólowe mogą obejmować także narządy, na które nowotwór nacieka, czyli pochwę, pęcherz moczowy, prostatę, macicę.
Zobacz też: Rak pęcherza
Reklama
Rak okrężnicy leczenie
Terapią ze wskazania w przypadku raka okrężnicy jest operacja usunięcia guza. W zależności od położenia, stopnia złośliwości i występowania ewentualny przerzutów, zabieg jest bardziej, albo mniej rozległy. Standardowo wycina się guza z marginesem zdrowych tkanek i najbliższe węzły chłonne. Można wykonać resekcję odcinkową lub usunąć całe jelito grube, jeśli w przypadku jednocześnie występują dwa ogniska raka w różnych częściach okrężnicy.
Zdarza się, że raka okrężnicy nie można operować od razu, zwłaszcza gdy nacieka on na inne narządy. Pacjent jest w takich sytuacjach poddawany przedoperacyjnej chemioterapii, która ma zmniejszyć nacieki.
Reklama
Rak okrężnicy – rokowanie
W wczesnym stadium choroby szansa na wyleczenia pacjenta jest duża i przekracza 80 procent. Gdy pojawią się przerzuty do innych organów odległych od jelita, tylko co 10. pacjent ma szansę przeżyć więcej niż 5 lat. Dlatego tak ważna jest profilaktyka. Osoby powyżej 50. roku życia powinny oprócz testów na krew utajoną co pięć lat wykonywać sigmoidoskopię, a co 10 lat kolonoskopię. Zanim pojawią się zmiany trzeba także zadbać o dietę bogata w warzywa i owoce, produkty zbożowe z pełnego przemiału, odpowiednie ilości płynów i regularną aktywność fizyczną.
Czytaj też:
