Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗
Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗
Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗

Plastry hydrokoloidowe - kiedy i jak stosować? Czym jest hydrokoloid?

Plastry hydrokoloidowe zapewniają ranie wilgotne środowisko, które przyśpiesza gojenie i zapobiega powstawaniu nieestetycznych blizn. Zobacz, czym są hydrokoloidy i jakie mają właściwości oraz zastosowanie. Sprawdź, kiedy i jak należy stosować opatrunki hydrokoloidowe oraz jak wybrać najlepszy i najbardziej adekwatny do potrzeb.
kobieta nakleja plaster na dłoń dziecka
Źródło: 123RF
Spis treści

Reklama

Co to są plastry hydrokoloidowe?

Plastry hydrokoloidowe należą do grupy nowoczesnych opatrunków aktywnych, a więc takich, które nie tylko zabezpieczają ranę i izolują ją od czynników zewnętrznych, ale też czynnie oddziałują na jej środowisko wewnętrzne. Stosowane są przede wszystkim na rany z niewielkim lub umiarkowanym wysiękiem, będące:

  • w końcowym stadium fazy oczyszczania;
  • u progu fazy proliferacyjnej, w czasie której organizm zaczyna odbudowywać przerwaną lub zniszczoną tkankę;
  • rozwarstwieniem skóry z pęcherzem lub odciskiem.

Tradycyjne opatrunki wysuszają ranę, prowadząc do powstawania strupa, pod którym odbywa się proces gojenia. Po jego dopadnięciu lub rozdrapaniu pozostaje blizna. Wilgotne środowisko pozytywnie wpływa na narastanie komórek naskórka. W suchym również zachodzi to zjawisko, jednak znacznie wolniej.  

Reklama

Czym są hydrokoloidy?

Hydrokoloidy są wielkocząsteczkowymi związkami chemicznymi, biopolimerami pochodzenia naturalnego lub syntetycznego. Charakteryzują się bardzo wysoką rozpuszczalnością w wodzie. Wchłaniają wilgoć, zamykając ją w strukturze tworzącego się żelu.

Natomiast koloidy to substancje, które składają się co najmniej z 2 składników. Połączone są ze sobą w ciekawy sposób – na poziomie cząsteczek jedna substancja wnika w drugą. Bywają również koloidy złożone z 3,4 i więcej substancji, które łączą się ze sobą na tej samej zasadzie.

Najczęściej spotykanym na co dzień koloidem jest mleko, które wygląda jak ciecz (mieszanina), lecz pozostawione w cieple zaczyna się rozwarstwiać na serwatkę i mleko zsiadłe – składniki koloidowe. Natomiast medycznym, często spotykanym koloidem jest karboksymetyloceluloza, która w warunkach podwyższonej temperatury rany i wysięku rozpoczyna proces rozwarstwiania i pokrywa ranę gęstą, tłuszczowo-żelową „papką”.

Jak działają plastry hydrokoloidowe na rany?

Plastry hydrokoloidowe na rany działają w sposób aktywny i wielowymiarowy. Przyspieszają proces gojenia, szczególnie wspierając fazę ziarninowania, a także zapewniają właściwą ochronę przed zabrudzeniami, bakteriami i urazami mechanicznymi.

Plastry hydrokoloidowe:

  • wchłaniają wysięk wydostający się z rany następnie zamykają go w postaci żelu. W ten sposób przyczyniają się do skutecznego oczyszczenia rany;
  • zakwaszają środowisko rany, tworząc przyjazne warunki dla granulocytów fagocytujących, dzięki czemu hamują namnażanie się bakterii;
  • zapewniają właściwą wilgotność rany, zapobiegając jej nadmiernemu wysychaniu i tworząc idealny klimat dla fibroblastów, a więc komórek skóry biorących udział w procesie odbudowy zniszczonych tkanek w fazie proliferacji;
  • stanowią fizyczną barierę chroniącą ranę przed oddziaływaniem środowiska zewnętrznego.

Dodatkowo dzięki trwałości materiałów, z których wykonane są plastry zmiana opatrunków może być znacznie rzadsza niż w przypadku tradycyjnych środków, a przede wszystkim mniej bolesna ze względu na zachowanie wilgotności.

Reklama

Plastry hydrokoloidowe na pięty i odciski

Plastry hydrokoloidowe używane są przede wszystkim na różnego typu rany otwarte, zwłaszcza pourazowe, w praktyce jednak lista ich zastosowań jest większa. Coraz więcej osób stosuje tego typu opatrunki także na stopy i łokcie mające tendencję do przesuszania się, rogowacenia i bolesnego pękania. Plastry hydrokoloidowe na pięty:

  • zwiększają poziom wilgotności w newralgicznych miejscach,
  • zmiękczają zrogowaciałą skórę,
  • pozwalają usunąć nadmiar zrogowaciałego naskórka,
  • przyspieszają odbudowę zdrowych tkanek,
  • wydatnie redukują poziom dolegliwości bólowych, ułatwiając codzienne funkcjonowanie.

Dobre opatrunki hydrokoloidowe na pięty i łokcie powinny się cechować anatomicznym, wykrojonym kształtem, zapewniającym ścisłe przyleganie do silnie zaokrąglonych części ciała. Zapobiega to ich odklejaniu, a także pomaga uzyskać właściwe efekty lecznicze.

Dostępne są również hydrokoloidowe plastry na odciski, które poprzez pochłonięcie płynu z pęcherza zmieniają w się żel. Przynoszą ulgę w bólu, osłaniając ranę i osłabiając ucisk na skórę. Opatrunki tego typu są dyskretne i komfortowe. Zapewniają skórze możliwość oddychania i wilgotne środowisko gojenia. Są bardzo łatwe w aplikacji.

Reklama

Opatrunki z hydrokoloidami na odleżyny

Dostępne są też opatrunki z hydrokoloidami na odleżyny, owrzodzenia podudzi oraz inne rany przewlekłe z niewielkim tylko wysiękiem lub znajdujące się w fazie naskórkowania. Stosuje się je także na oparzenia (do drugiego stopnia) czy miejsca pobrań skóry.

Plastry na odleżyny początkowych stopni mają podobny skład chemiczny, ale nieco inną budowę – są zauważalnie cieńsze od typowych opatrunków hydrokoloidowych. Plastry te również pochłaniają wysięk, ale przede wszystkim stosowane są po to, by stworzyć idealne warunki dla fibroblastów biorących udział w odbudowywaniu tkanek.

W ten sposób zauważalnie skracają proces gojenia się ran szczególnie w fazie naskórkowania. Uwaga – dla osób obłożnie chorych, przykutych do łóżka, mających odleżyny w okolicy krzyżowej pleców, opracowano jeszcze inny produkt – specjalny opatrunek na odleżyny okołokrzyżowe charakteryzuje się precyzyjnie wykrojonym kształtem, pozwalającym dokładnie opatrzeć tę część ciała. Niezwykle istotne też jest w tym kontekście zabezpieczenie ran odleżynowych przed zabrudzeniem kałem i moczem, które zapewnia zewnętrzna warstwa wodoodporna.

Reklama

Plastry hydrokoloidowe na opryszczkę

Plastry hydrokoloidowe wykorzystywane są także w leczeniu opryszczki na ustach lub okolicy nosa. Ich owalny kształt dostosowuje się do warg, co zmniejsza ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa oraz zabrudzeń rany. Plastry na opryszczkę łagodzą swędzenie i dolegliwości bólowe, zapobiegając również powstawaniu strupków i blizn.

Ważne jest odpowiednie usuwanie zużytego plastra. Należy zrobić to przy pomocy pęsetki i delikatnie zdjąć opatrunek. Niektóre opakowania oprócz plastrów zawierają również niezbędne akcesoria - lusterko oraz pęsetkę.

Czytaj też:

Bibliografia

  • Regina Kasperek-Nowakiewicz, Specjalistyczne, kombinowane, tradycyjne. Co należy wiedzieć o opatrunkach?, Aptekarz Polski, Pismo Naczelnej Izby Aptekarskiej, 30 05 2019
  • Agnieszka Kulawik-Pióro, Zastosowanie hydrokoloidów w farmacji, https://biotechnologia.pl, 21 09 2016
  • Katarzyna Bialik-Wąs, Krzysztof Pielichowski, Polimerowe opatrunki hydrożelowe do zastosowań biomedycznych, Chemia, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, 2010, zeszyt 10, rok 108
  • https://www.hartmann24.pl
Piotr  Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Artykuł napisany przez
Piotr Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Dziennikarz wyróżniony w konkursie "Dziennikarz Medyczny Roku 2023". Autor tysięcy publikacji o tematyce medycznej, ekonomicznej, politycznej i społecznej. Przez 15 lat związany z Dziennikiem Łódzkim i Polska TheTimes. Z wykształcenia socjolog stosunków politycznych, absolwent Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Po godzinach fotografuje, projektuje, maluje, tworzy muzykę.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Apteczka
Gaza opatrunkowa – jałowa, gaza jałowa a niejałowa
Opatrywanie rany gazą opatrunkową
Wyposażenie apteczki – co zabrać ze sobą na wakacje?
Apteczka turystyczna: co powinna zawierać? Wyposażenie
Apteczka turystyczna
Podobne artykuły
Apteczka taktyczna
Apteczka taktyczna - wyposażenie. Co zawiera i do czego służy?
Plastry na skórę wrażliwą
Jakie plastry i opatrunki stosować na skórę wrażliwą?
Opatrywanie po oparzeniu skóry
Opatrunek na oparzenia – pierwsza pomoc przy oparzeniach
Opatrunek hydrożelowy na ranę
Opatrunek hydrożelowy – na oparzenia i rany
kobieta nakleja plaster na dłoń dziecka
Plastry hydrokoloidowe - kiedy i jak stosować? Czym jest hydrokoloid?

Reklama


Jak świętować pierwszy dzień wiosny?
Sprawdź!