Większość palaczy, którzy starają się pozbyć uciążliwego nałogu, ma poważne problemy z określeniem swoich motywacji. „Palenie jest szkodliwe” – to wytarty frazes i częsta odpowiedź na pytanie: dlaczego chcesz skończyć z uzależnieniem? To jednak nie wystarczy, by wytrwać w silnym postanowieniu.
Początek walki z nałogiem najlepiej zacząć od spisania konkretnych powodów, które pomogą zwalczyć pokusę. Może nie chcesz, by Twoi bliscy byli biernymi palaczami? Może niepokoi Cię uporczywy poranny kaszel? A może zależy Ci na odzyskaniu kondycji? Wybierz powody wedle własnego uznania i zastosuj się do kilku przydatnych wskazówek, które pomogą pożegnać się z nałogiem.
Życie bez papierosa
Z badań wynika, że większość palaczy nie jest w stanie wytrwać bez papierosów, ponieważ nie rozumie różnicy pomiędzy uzależnieniem fizjologicznym a uzależnieniem psychicznym. Nałogowcy zazwyczaj skupiają uwagę na tym pierwszym, inwestując w różnego rodzaju specyfiki wspomagające rzucenie palenia. To jednak za mało, by trwale rozstać się z tytoniem, gdyż w przypadku nałogu najważniejsza jest intensywna praca nad samym sobą, dyscyplina oraz ogólna zmiana trybu życia. Jeśli cokolwiek może stanąć na drodze do przyszłości bez papierosa, to tylko i wyłącznie nasza ignorancja – a zwłaszcza podejście „niech te plastry rzucą palenie za mnie”.
Zobacz wideo: Nowotwór płuc groźny dla palacza
Wbrew pozorom nagłe odstawienie tytoniu nie jest skutecznym sposobem na pokonanie nałogu. Bezpieczniej jest wypracować własny system na stopniowe ograniczenie palenia. Niektórzy zachwalają metodę, która polega na sukcesywnym redukowaniu dziennie wypalanych papierosów – wystarczy co dwa dni zmniejszać ilość wypalanych papierosów o jeden, aż do zera. Inni opowiadają się za regularnym przesuwaniem o pół godziny momentu, w którym zapalą pierwszego papierosa w danym dniu (zaczynając np. o godzinie 8 rano w poniedziałek, przez 8.30 we wtorek etc. – aż do pierwszego dnia bez tytoniu). Dla tych, którzy nie posiadają dużego samozaparcia, istnieje wiele specjalnych programów, takich jak Allen Carr’s Easyway – metoda, która uświadamia, że tym, co tak naprawdę utrudnia porzucenie nałogu, jest konflikt woli, nie zaś brak silnej woli.
Wyjątkową popularnością wśród palaczy cieszy się również hipnoza. Tę z pozoru tajemniczą metodę można określić jako „przeprogramowanie”, dzięki któremu pacjent straci ochotę na palenie papierosów. Specjaliści w dziedzinie hipnologii wyjaśniają, że uzależnienie od nikotyny kryje się w podświadomości. Hipnotyzer podczas sesji dociera do centrum neuroprzekaźnictwa pacjenta, które znajduje się w strukturach podkorowych. To właśnie tam rodzą się emocje oraz nastawienie związane z wykonywaniem czynności, które może być nasilane bądź tłumione. Za pomocą hipnozy można wpłynąć na determinację palacza i pomóc mu w walce z nałogiem.
Rzucanie palenia
Początkowe tygodnie walki z nałogiem mogą wyjątkowo dawać się palaczom we znaki. Pierwsze przeszkody na drodze do sukcesu łatwiej przezwyciężyć z pomocą zastępczych terapii nikotynowych (NRT), dzięki którym pożegnanie z papierosami jest mniej bolesne. Wszystkie rodzaje NRT wykazują dużą skuteczność, wywołują także stosunkowo niewielkie skutki uboczne. Ponieważ pokusa może dopaść byłego palacza w każdej chwili, warto nosić przy sobie paczkę gum nikotynowych.
Czas na wiosenne porządki! Wraz z ostatnim papierosem w koszu na śmieci powinny wylądować wszystkie zapalniczki i popielniczki. Przesiąknięte dymem ubrania należy starannie wyprać w zapachowym płynie do płukania, podobnie jak firanki, zasłony, narzuty i obrusy. Taki sam los musi spotkać również dywany oraz tapicerkę. Po gruntownym sprzątaniu dobrze umieścić w pomieszczeniach odświeżacze powietrza, które wyeliminują nieprzyjemny zapach. Dzięki porządkom nic nie będzie przypominać Ci o papierosach w domu.
Z nieprzyjemnym uczuciem „pustych” rąk, z którymi nie ma co zrobić, najlepiej radzić sobie za pomocą drobnych, niskokalorycznych przekąsek. Zawsze warto mieć na podorędziu miseczkę z pestkami słonecznika lub dyni. Przydatna może okazać się surowa marchewka, którą można chrupać w nieograniczonych ilościach oraz gumy do żucia i słone paluszki.
Jeden z ważniejszych powodów, dla których ludzie palą, dotyczy relaksujących właściwości nikotyny. Ostatni papieros oznacza zatem potrzebę poszukania innego sposobu na radzenie sobie ze stresem. Warto zastanowić się nad odprężającymi ćwiczeniami, takimi jak joga czy tai chi oraz nad masażami. Przyjemne rozluźnienie można również osiągnąć przy muzyce relaksacyjnej bądź na weekendowym wyjeździe. Ważne, by w trakcie pierwszych tygodni po rzuceniu palenia unikać stresujących sytuacji.
Niektóre czynności mogą wzmagać potrzebę zapalenia papierosa, szczególnie w trakcie pierwszych tygodni od rzucenia nałogu. Picie niektórych napojów, w szczególności alkoholowych, natęża pokusę, dlatego najlepiej wystrzegać się wówczas nadmiernych ilości piwa. Jeśli tytoń zwykle towarzyszył Twojej porannej kawie, przerzucić się na kilka tygodni na zieloną herbatę. Opracuj sposób na łamanie swoich przyzwyczajeń nikotynowych, np. poprzez żucie gumy po każdym posiłku.
Aktywność fizyczna jest niezwykle pomocna w przypadku osób, które chcą pozbyć się nałogu. Wysiłek nie tylko pomaga wyzbyć się stresu, ale też odciąga uwagę od problemów dnia codziennego. Ćwiczenia pozwalają skupić się na czynnościach, które nie mają nic wspólnego z paleniem. Intensywny trening powoduje również wzmożone wydzielanie hormonów szczęścia, co wpływa na dobre samopoczucie i redukuje chęć sięgnięcia po papierosa. Wystarczy poświęcić na ruch 30 minut dziennie, by szybko osiągnąć zamierzone efekty. Warto także unikać wind (o wiele zdrowiej jest wejść po schodach) i wychodzić na długie, relaksujące spacery.
Oprócz istotnych korzyści zdrowotnych, rzucenie palenia niesie ze sobą także inne zalety. Koniec papierosów oznacza powrót mniej intensywnych smaków i zapachów, gdyż tłumione przez lata zmysły odzyskują pełnię władz. Apetyt rośnie, a metabolizm wraca do normy. Dieta byłego palacza powinna składać się z dużej ilości owoców, warzyw i zbóż oraz umiarkowanych porcji orzechów i nasion. Ważne, by wystrzegać się potraw smażonych, tłustych i kalorycznych, gdyż mogą się one odbić na wadze. Lepiej ograniczyć również podjadanie pomiędzy posiłkami.
