Co wybierzesz? Jedna z tych opcji ma lepszy wpływ na Twoje zdrowie. Sprawdź❗
Co wybierzesz? Jedna z tych opcji ma lepszy wpływ na Twoje zdrowie. Sprawdź❗
Co wybierzesz? Jedna z tych opcji ma lepszy wpływ na Twoje zdrowie. Sprawdź❗

Spuchnięte gardło - u dziecka i dorosłego. Jak leczyć obrzęk?

Spuchnięte gardło to dolegliwość świadcząca o stanie zapalnym. Zazwyczaj jej przyczyną jest infekcja górnych dróg oddechowych. Opuchlizna może też towarzyszyć reakcjom alergicznym i wielu innym problemom zdrowotnym. Zobacz, jak leczyć obrzęk gardła i czy zawsze konieczna jest wizyta u lekarza.
Kobieta cierpiąca na dolegliwość spuchniętego gardło
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Opuchlizna gardła często towarzyszy infekcjom górnych dróg oddechowych, ale nie zawsze. Zobacz, o czym może świadczyć.
  • Spuchnięte gardło to dolegliwość, którą można leczyć w zaciszu domowym. Sprawdź, kiedy jednak lepiej udać się do lekarza.
  • Wśród objawów, które pojawiają się wraz z opuchlizną, wymienić można m.in. ból gardła oraz gorączkę. Dowiedz się, na co wskazują.
Spis treści

Reklama

Przyczyny spuchniętego gardła. Co oznacza obrzęk?

Spuchnięte gardło, a więc wyraźnie powiększone w nim struktury, często z zaczerwienieniem i przekrwieniem, kojarzą się przede wszystkim z infekcją górnych dróg oddechowych, np. z przeziębieniem lub anginą.

Obrzęk gardła przy anginie jest wywołany zwykle działaniem bakterii, zazwyczaj z rodzaju paciorkowców. Towarzyszy mu silny ból, przede wszystkim przy przełykaniu.

Spuchnięte gardło pojawia się nie tylko przy anginie, ale też w przebiegu:

  • zapalenia krtani,
  • zapalenia migdałków,
  • mononukleozy zakaźnej,
  • zapalenia tchawicy,
  • zakażenia koronawirusem.

Opuchlizna gardła nierzadko jest również objawem wskazującym na wiele innych dolegliwości. Dodatkowe przyczyny obrzęku gardła to m.in.:

  • alergia - obrzęk gardła przy alergii to reakcja na alergeny znajdujące się w pożywieniu, ale też w powietrzu, np. pyły i zanieczyszczenia. Alergeny są traktowane przez układ odpornościowy alergika jako potencjalne zagrożenie, co prowadzi do lokalnego stanu zapalnego. Reakcję alergiczną można rozpoznać po objawach, które pojawiają się tuż po ekspozycji na alergen. Towarzyszą jej również inne symptomy, np. kaszel, katar, duszności, łzawienie i pieczenie oczu;
  • przesuszone powietrze - opuchnięte gardło może mieć związek z wdychaniem zbyt suchego powietrza w pomieszczeniu. Dochodzi do tego zazwyczaj w sezonie grzewczym albo wówczas, gdy jesteśmy narażeni na nadmierne wahania temperatur czy powietrze z klimatyzacji. Czerwone gardło, które nie boli, może sugerować przesuszenie śluzówki;
  • obrzęk gardła w przebiegu chorób endokrynologicznych - pojawienie się opuchlizny gardła i chrypki ma związek z niedoczynnością tarczycy;
  • nerwica - uczucie spuchniętego gardła to charakterystyczny ucisk pojawiający się w gardle oraz w klatce piersiowej, który ujawnia się w sytuacji stresowej. Tzw. „gula w gardle” znika po wypiciu szklanki wody czy zjedzeniu posiłku.

Inne, mniej standardowe przyczyny obrzęku gardła to m.in.:

  • choroby nerek,
  • choroby serca,
  • cukrzyca,
  • zwyrodnienia kręgosłupa.

Obrzęk gardła pojawia się też w wyniku drażnienia gardła w sposób mechaniczny lub poprzez różne substancje oddziałujące na organizm. W tym kontekście pojawieniu się tej dolegliwości może sprzyjać:

  • choroba refluksowa,
  • alkohol,
  • wymioty,
  • intubacja w trakcie operacji,
  • papierosy,
  • radioterapia.

Nieleczone zęby mogą przyczyniać się do pojawienia się różnych problemów w jamie ustnej, nie tylko do wystąpienia stanów zapalnych dziąseł, ale też do spuchniętego gardła. Niekiedy też obserwuje się obrzęk gardła po antybiotyku, czyli niepożądanej reakcji na działanie leku.

Spuchnięte gardło w ciąży zazwyczaj wskazuje na bakteryjne albo wirusowe zapalenie gardła. Taka dolegliwość u ciężarnej powinna być zgłoszona specjaliście.

Nie należy jej leczyć na własną rękę, ale pod okiem lekarza, który dobierze środki bezpieczne dla ciężarnych.

Spuchnięte gardło z jednej strony i w środku. Na co wskazuje?

Znacznie łatwiej określić przyczynę dolegliwości, gdy konkretnie wskażemy, gdzie czujemy obrzęk w gardle. To właśnie lokalizacja obrzęku pozwala na ustalenie, co za nim stoi.

Spuchnięte gardło z jednej strony może świadczyć o infekcjach bakteryjnych i wirusowych, np. o anginie albo mononukleozie.

Obrzęk gardła po jednej stronie łączony jest z rakiem, jednak tak poważna choroba pojawia się stosunkowo rzadko. Zwykle dolegliwość można uzasadnić zakażeniami.

Jeżeli opuchlizna towarzyszy Ci przez dłuższy czas, czym prędzej skonsultuj się z lekarzem, nie zakładaj jednak najgorszego.

Być może obrzęk pojawił się też z innego powodu, np. zapalenia nerwu gardłowo-językowego po jednej stronie. Taka dolegliwość może mieć też podłoże alergiczne.

Spuchnięte gardło w środku to klasyczny objaw anginy, a także innych infekcji bakteryjnych czy grzybiczych. Pojawia się po intubacji czy chorobie refluksowej.

Opuchlizna ulokowana asymetrycznie, np. spuchnięte gardło z prawej strony lub z lewej strony może wskazywać na stan zapalny konkretnych migdałków, zazwyczaj o charakterze ropnym.

Bolesność i opuchlizna po jednej stronie mogą świadczyć też o nowotworach krtani albo zapaleniu ucha. Czasem jednak to ból i obrzęk gardła prowadzą do zapalenia ucha, więc bez konsultacji lekarskiej trudno jednoznacznie wskazać, co stoi za takim bólem.

Co oznacza spuchnięty języczek w gardle?

Języczek podniebienny, to mały element w tylnej części gardła. Pomimo niewielkich rozmiarów jest niezwykle istotny dla prawidłowego działania układu oddechowego. Oto kilka powodów.

Języczek:

  • pozwala na swobodne oddychanie,
  • chroni krtań i tchawicę przed wirusami,
  • zmniejsza ryzyko bezdechu sennego i chrapania,
  • chroni nos przed przedostaniem się do niego jedzenia,
  • sprzyja nawilżeniu gardła i zapobiega jego wysuszaniu.

Gdy zauważasz, że jest opuchnięty i przekrwiony, może to świadczyć o chorobie. Spuchnięty języczek w gardle zazwyczaj wskazuje na działanie bakterii i wirusów pojawiających w Twojej jamie ustnej. Po tej dolegliwości poznasz także anginę albo przeziębienie.

Spuchnięty mały języczek w gardle może być też konsekwencją:

  • działania alkoholu,
  • reakcji na kwaśną treść wymiotów,
  • wpływu drażniących alergenów,
  • rozwijającego się nowotworu.

Z taką dolegliwością zgłoś się do lekarza rodzinnego lub laryngologa, którzy zaproponują odpowiednie kroki.

Zwykle jednak, gdy dolegliwość ma związek z przeziębieniem, objawy można wyciszyć domowymi sposobami, lecząc jednocześnie chore gardło.

Reklama

Objawy obrzęku gardła. Co towarzyszy opuchliźnie?

Symptomy towarzyszące obrzękowi błony śluzowej gardła mogą być różne, zależne od tego, co powoduje puchnięcie gardła.

Wrażenie spuchniętego gardła to uczucie pojawiające się w przebiegu nerwicy. Inne dodatkowe dolegliwości to, np.:

  • szybkie kołatanie serca,
  • uczucie odrealnienia,
  • skręcanie w żołądku i wiele innych objawów psychosomatycznych.

Często to obrzęk gardła bez bólu, który mija po tym, gdy sytuacja stresowa odejdzie w niepamięć.

Czerwone spuchnięte gardło pojawia się zwykle w przebiegu infekcji górnych dróg oddechowych.

Spuchnięte gardło bez bólu, ale z uczuciem ucisku to niekiedy symptom wskazujący na dolegliwości tarczycy. Do dalszej diagnostyki powinny nas skłonić takie objawy jak:

  • przewlekłe zmęczenie,
  • senność,
  • nadmierne wypadanie włosów,
  • nagłe zmiany wagi.

Te wszystkie symptomy w połączeniu z uczuciem spuchniętego gardła wskazują np. na niedoczynność tarczycy.

W wielu przypadkach spuchnięte gardło i ból stanowią dopiero preludium do rozwoju kolejnych dolegliwości.

Wraz z rozwojem przeziębienia lub innej infekcji, np. zapalenia krtani czy anginy, pojawiają dodatkowe, oprócz obrzęku gardła, objawy, w tym:

  • nasilenie bólu przy przełykaniu (ma związek z anginą),
  • gorączka,
  • osłabienie,
  • trudności z mówieniem.

Chcąc ustalić przyczynę dolegliwości, warto określić, czy uczucie obrzęku w gardle rozlewa się też dalej i np. obejmuje szyję. Taki obrzęk gardła i krtani może mieć związek z zapaleniem krtani.

Pamiętaj, że obrzęk gardła i języka może być reakcją na alergen, dlatego należy czym prędzej przyjrzeć się lepiej temu problemowi.

W przypadku reakcji alergicznej istotne jest szybkie działanie, które uchroni, np. przed uduszeniem, w wyniku ucisku.

Reklama

Jak zmniejszyć obrzęk gardła? Domowe sposoby

Jeżeli opuchlizna gardła nie jest na tyle znacząca, że może stanowić zagrożenie dla życia (możliwość uduszenia się), jak np. w przypadku reakcji alergicznej, a jednocześnie towarzyszą jej objawy charakterystyczne dla przeziębienia, można zacząć od zastosowania doraźnych metod.

Pamiętaj jednak, że domowe sposoby na spuchnięte gardło nie zastąpią wizyty u lekarza. W przebiegu anginy czy zapalenia migdałków, bardzo często konieczne jest leczenie antybiotykami.

Jeżeli więc zauważysz, że Twój stan gwałtownie się pogarsza, a domowe sposoby na obrzęk gardła nie działają, zgłoś się do lekarza.

Ponadto, takie leczenie może stanowić zagrożenie w przypadku, gdy np. przyjmujesz inne leki na stałe i zażyjesz zioła na obrzęk gardła, wchodzące w interakcje z substancjami zawartymi w tych lekarstwach.

Poza tym każda roślina ma potencjał uczulający, co oznacza, że należy sięgać tylko po znane Twojemu organizmowi zioła.

Nigdy jednak nie ma pewności, jak w konkretnej sytuacji Twój organizm zareaguje na ich działanie.

W praktyce stosuje się wiele domowych metod we wczesnej fazie zapalenia gardła.

Jak zmniejszyć obrzęk gardła? Oto kilka wskazówek:

  • postaw na płukanki gardła. Wykorzystaj takie zioła na obrzęk gardła jak tymianek, rumianek albo szałwię. Płucz usta również roztworem z sody. Zioła najlepiej zaparzać pod przykryciem przez 15 minut i płukać gardło dopiero, gdy napar osiągnie temperaturę zbliżoną do temperatury ciała. Dzięki temu unikniesz poparzenia;
  • dbaj o nawilżenie gardła - pij często, np. herbatki, małymi porcjami;
  • pij mleko z czosnkiem;
  • dodawaj prawdziwy miód do przestudzonej herbaty. Wyższe temperatury niszczą jego właściwości;
  • nie przemęczaj się i pozwól sobie na odpoczynek, najlepiej w ciepłym łóżku.

Te domowe sposoby na obrzęk gardła mogą pomóc Ci zniwelować nieprzyjemne dolegliwości, jednak nie zawsze przynoszą rezultat, zwłaszcza, gdy powodem jest wspomniana angina.

Reklama

Leczenie spuchniętego gardła

Poważny obrzęk gardła wymaga specjalistycznego leczenia. Ze swoimi dolegliwościami możesz najpierw zgłosić się do lekarza POZ, a potem do laryngologa.

Jak leczyć obrzęk gardła? Leczenie obrzęku gardła wymaga najpierw ustalenia przyczyny i zastosowanie takiej terapii, która wykluczy czynnik chorobotwórczy.

Nie zawsze jednak leczenie przyczynowe jest możliwe, np. w przypadku wywołanego wirusami obrzęku gardła leki na opuchnięte gardło mają za zadanie wyciszyć stan zapalny.

Natomiast nie sprawią, że wirusy opuszczą organizm.

Lek na opuchnięte gardło w przebiegu anginy, to zazwyczaj antybiotyk niszczący bakterie, np. paciorkowce stojące za zakażeniem.

Jednocześnie stosowane jest leczenie spuchniętego języczka w gardle. Gdy gardło zostanie wyleczone, wówczas i języczek powinien powrócić do swoich standardowych rozmiarów.

Przy leczeniu takich problemów przydatne mogą okazać się również preparaty działające miejscowo, np. tabletki do ssania, zawierające substancje czynne, które:

  • hamują stan zapalny,
  • wykazują właściwości antybakteryjne,
  • działają przeciwgrzybiczo i przeciwwirusowo.

Takie środki niwelują również ból, co podnosi komfort funkcjonowania. Wiele z nich jest dostępnych bez recepty.

W ostatnim czasie przeprowadziliśmy sondę, w której zapytaliśmy naszych Czytelników, co najczęściej stosują na ból gardła. Wyniki przedstawiają się następująco: 39% respondentów stosuje domowe sposoby,  35% sięga po tabletki do ssania, 15% płucze gardło, a 11% stosuje leki przeciwzapalne w formie aerozolu.

Należy wspomnieć, że nie ma jednego, najlepszego rozwiązania, ponieważ rodzaj wybranego środka na ból gardła zależy od wielu czynników m.in. od tego, co jest przyczyną bólu.

Przykładowo, domowe sposoby na ból gardła, (na które decyduje się największa ilość ankietowanych) takie jak odpowiednia dieta czy ciepłe napary z ziół, mogą pomóc przy pierwszych oznakach przeziębienia, ale niekoniecznie dobrze sprawdzą się przy poważniejszej infekcji bakteryjnej.

Tak samo płukanie gardła szałwią czy solą, które stosuje 15% czytelników, przy rozwoju choroby może okazać się niewystarczające. W momencie silniejszego bólu, wywołanego przez zapalenie gardła, zaczynamy sięgać po środki znieczulające, przeciwzapalne i przeciwbólowe. Wówczas kupujemy tabletki i spraye do gardła.

Reklama

Spuchnięte gardło u dziecka. Co podać?

Układ odpornościowy dziecka jest słabiej rozwinięty niż osoby dorosłej, dlatego też dzieci są znacznie bardziej narażone na różne dolegliwości.

Zazwyczaj spuchnięte gardło u dziecka ma związek z anginą, a ta jest leczona antybiotykami. Twoje dziecko doświadcza trudności z przełykaniem?

Ma zaczerwienione gardło, a przy tym jest mocno osłabione? Infekcji towarzyszy gorączka? Nie czekaj. Zamiast domowych metod, postaw na te polecone przez lekarza.

Dziecko, które odczuwa ból przy przełykaniu może odmawiać przyjmowania pokarmów i napojów, co może grozić odwodnieniem. Taka dolegliwość dodatkowo osłabia organizm i nierzadko wymaga hospitalizacji.

Co ciekawe, wielokrotnie lekarze odchodzą od podawania antybiotyków, które oprócz tego, że leczą, mogą też wpływać na odporność. Wówczas sugerują znacznie mniej radykalne metody, zwłaszcza, gdy stan małego pacjenta na to pozwala.

Jeżeli jednak dziecku nie towarzyszą dodatkowe objawy wskazujące na anginę czy zapalenie krtani, np. ból przy przełykaniu, trudności w mówieniu, zanim udasz się z nim do lekarza, możesz spróbować łagodzić jego dolegliwości.

Mały obrzęk gardła u dzieci można próbować łagodzić podając mu dostępne bez recepty tabletki na gardło, ale także posiłkując się domowymi metodami, np.:

  • dodatkiem miodu do herbaty,
  • wywarami z czosnku i mleka (o ile dziecko może już przyjmować czosnek),
  • płukankami z wody i soli.

Mniejsze dzieci źle znoszą przyjmowanie czosnku czy płukanie gardła, dlatego w ich przypadkach sprawdzą się np. spraye aplikowane do gardła.

Czytaj również

Bibliografia

  • P. Rapiejko i inni, Progowe stężenie pyłku roślin niezbędne do wywołania objawów alergicznych, Otolaryngologia polska, 2007, https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0030665707704912, [dostęp: 24.11.2023].
  • K. Ślączka, E. Basiewicz-Ślączka, L. Zawadzka-Głos, M. Mierzewska-Schmidt, Zapalenia krtani o ciężkim przebiegu u dzieci, Nowa pediatria, 2015, 19(1).
  • B. Kalicki, Ból gardła -kiedy leczenie objawowe jest wystarczające?, Pediatr Med Rodz 2012, 8 (2), p. 107-110, https://www.infona.pl/resource/bwmeta1.element.psjd-3c9a1f3a-be9d-4ab6-b445-aef858764901/content/partContents/2287cfb9-ede3-394b-ae40-2efd27c0c66c, [dostęp: 24.11.2023].
Katarzyna Augustyniak-Woźnica
Artykuł napisany przez
Katarzyna Augustyniak-Woźnica
Dziennikarka, przyszła prawniczka. Autorka wielu publikacji o tematyce społeczno-kulturalnej, marketingowej, prawniczej, kulinarnej, medycznej i dziecięcej. Absolwentka dziennikarstwa i komunikacji społecznej na Uniwersytecie Jagiellońskim i studentka prawa na Uniwersytecie Opolskim. Prywatnie opiekunka kotki Kici.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Objawy laryngologiczne
Jakie mogą być przyczyny bólu ucha przy przełykaniu?
Mężczyznę boli ucho
Kiedy zielony katar powinien zaniepokoić? Poznaj sposoby leczenia
Zielony katar to sygnał organizmu o walce z chorobą
Co oznaczają czerwone uszy?
Czerwone ucho
Podobne artykuły
Kobieta wydmuchuje w nos
Strupki w nosie - jak leczyć nos w środku?
Jedzenie lodów na ból gardła
Lody na ból gardła - czy pomagają? Czy można je jeść?
Kobieta odczuwa coś w gardle
Uczucie czegoś w gardle – przyczyny, metody diagnozy i sposoby leczenia
Kobieta odczuwa gulę w gardle
Gula w gardle - nieprzyjemne uczucie o podłożu psychicznym czy fizycznym? Objawy i leczenie
Kobieta z podrażnionym podniebieniem
Podrażnione podniebienie - przyczyny i leki. Jak leczyć?

Reklama