ChatGPT został poddany egzaminowi z interny. Wyniki mogą zaskakiwać. Sprawdź❗
ChatGPT został poddany egzaminowi z interny. Wyniki mogą zaskakiwać. Sprawdź❗
ChatGPT został poddany egzaminowi z interny. Wyniki mogą zaskakiwać. Sprawdź❗

Tętniak aorty piersiowej – objawy. Na czym polega diagnostyka i leczenie?

Tętniak aorty piersiowej oznacza nadmierne rozszerzenie światła (wewnętrznej przestrzeni) w jej fragmencie. Jakie daje objawy? Sprawdź na czym polega diagnostyka i leczenie tętniaka w tym odcinku aorty.
Mężczyzna łapie się za serce
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Tętniak może powstać zarówno w piersiowym, jak i brzusznym odcinku aorty. Tętniak aorty piersiowej umiejscowiony jest obrębie odcinka wstępującego, łuku aorty lub początkowej części zstępującej.
  • Zwykle nie daje on objawów i zostaje wykryty przypadkowo. Jeśli jednak pojawiają się symptomy, przeważnie są to: uciskający ból, duszności, kaszel.
  • Tętniaka aorty piersiowej leczy się zachowawczo lub operacyjnie. Operacja może mieć różny stopień skomplikowania, od którego m. in. zależy rekonwalescencja.
SPRAWDŹ TEŻ: Układ krążenia – 10 najczęstszych chorób układu krążenia
Spis treści

Reklama

Objawy tętniaka aorty piersiowej

Aorta jest największą tętnicą – i zarazem największym naczyniem krwionośnym – w ludzkim organizmie. Jej początek odchodzi od lewej komory serca, następnie biegnie ona przez klatkę piersiową i jamę brzuszną, by w jej dolnej części podzielić się na dwie aorty biodrowe.

Ze względu na jej umiejscowienie, wyróżnia się dwa główne odcinki – aortę piersiową i aortę brzuszną. Tętniak może powstać na każdym z nich. Jest on rozszerzeniem ścian naczynia przekraczającym co najmniej 50 proc. jej optymalnej średnicy.

Tętniak aorty piersiowej może powstać:

  • w części wstępującej naczynia,
  • na łuku aorty,
  • w początkowej części zstępującej.

W ustanowionej przez WHO Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób tętniak ten posiada oznaczenie BD50.3, przy czym:

  • BD50.30 to tętniak aorty piersiowej z perforacją,
  • BD50.31 – tętniak aorty piersiowej z pęknięciem,
  • BD50.32 – tętniak aorty piersiowej bez wzmianki o perforacji lub pęknięciu,
  • BD50.3Y – inny określony tętniak aorty piersiowej,
  • BD50.3Z – nieokreślony tętniak aorty piersiowej.

Tętniaki są zmianami podstępnymi, ponieważ często długo nie dają o sobie znać. Bywają wykryte zupełnie przypadkiem, podczas badań profilaktycznych lub związanych z całkiem inną dolegliwością. Zdarza się jednak, że występują pewne ich symptomy, których stanowczo nie powinno się lekceważyć.

Możliwe objawy tętniaka aorty piersiowej to przede wszystkim:

  • dolegliwości bólowe w obrębie klatki piersiowej lub pleców na jej wysokości,
  • duszności lub utrudnione oddychanie,
  • chrypa niewiadomego pochodzenia,
  • kaszel niezwiązany z infekcją dróg oddechowych,
  • plucie krwią,
  • objawy niewydolności serca lub zaburzeń krążenia mózgowego (zawroty głowy, zaburzenia mowy itp.),
  • rzadko – zespół Hornera (opadanie powieki, zapadnięcie gałki ocznej czy wzmożona potliwość po jednej stronie twarzy).

Zaobserwowanie symptomów poszerzonej aorty wstępującej lub jej łuku powinno zostać skonsultowane z lekarzem celem wykluczenia bądź potwierdzenia obecności tętniaka.

Reklama

Diagnostyka tętniaka aorty piersiowej

Jak wykryć tętniaka aorty piersiowej? Rozpoznanie jest możliwe głównie dzięki badaniom obrazowym. Ponieważ choroba często nie daje objawów klinicznych, poszerzona aorta wstępująca może być znaleziskiem przypadkowym, stwierdzonym przy okazji badań wykonywanych z innych wskazań. 

Podstawowymi metodami diagnostycznymi są:

  • RTG klatki piersiowej – pozwala na uwidocznienie poszerzenia aorty piersiowej;
  • ultrasonografia (USG) – stanowi podstawowe badanie w wykrywaniu tętniaków aorty;
  • badanie echokardiograficzne – służy do oceny poszerzenia aorty piersiowej; wykorzystywane są sondy przezklatkowa i przezprzełykowa, w zależności od odcinka aorty, który chcemy obejrzeć;
  • tomografia komputerowa z tzw. opcją obrazowania naczyń (angio-TK) – pozwala dokonać oceny wielkości tętniaka, jego położenia i relacji z sąsiadującymi strukturami;
  • rezonans magnetyczny z opcją obrazowania naczyń (angio-MR) – jest badaniem jeszcze bardziej precyzyjnym, choć jego dostępność jest mniejsza i wymaga więcej czasu niż angio-TK.

Badania obrazowe nie tylko wykrywają obecność zmiany, ale również jej rodzaj, umiejscowienie i rozmiar. Od położenia i wymiarów tętniaka aorty wstępującej lub jej łuku w dużej mierze zależy późniejsze leczenie.

Reklama

Operacja tętniaka aorty piersiowej

Wykryty w badaniach tętniak może być leczony zachowawczo lub operacyjnie. Wskazania do operacji tętniaka aorty piersiowej to:

  • jego pęknięcie,
  • rozwarstwienie ścian naczynia (tzw. tętniak rozwarstwiający, czyli powstający między warstwami ściany tętnicy i tworzący jej dodatkowe światło),
  • zmiana o średnicy > 60 mm,
  • tętniak objawowy,
  • zmiana, której średnica szybko się zwiększa (więcej niż 5 mm w ciągu pół roku).

Operacja tętniaka aorty wstępującej lub jej odcinka łukowego charakteryzuje się różnym stopniem skomplikowania. Wiele zależy od umiejscowienia zmiany, jej rodzaju, wymiarów oraz stanu ogólnego pacjenta. Od stopnia skomplikowania zależy to, ile trwa operacja tętniaka aorty piersiowej, ale z reguły czas trwania wynosi kilka godzin.

Klasyczna operacja polega na wycięciu rozszerzonego odcinka i wstawieniu w jego miejsce protezy naczyniowej. Inną metodą leczenia zabiegowego jest wszczepienie stentu, będącego również rodzajem protezy. Po jego umocowaniu krew płynie wyłącznie przez stent, wyłączając z krążenia pozostałą część światła tętniaka.

Operacja tętniaka aorty serca niesie za sobą ryzyko powikłań, które w dużej mierze zależy od stopnia zaawansowania choroby.

Powikłania po operacji tętniaka aorty piersiowej

Zabiegi kardiochirurgiczne często charakteryzują się wysokim stopniem skomplikowania, dlatego pacjent musi po nich pozostawać pod stałą kontrolą lekarza prowadzącego i stosować się do jego zaleceń.

Możliwe powikłania po operacji tętniaka aorty piersiowej to m. in.:

  • infekcje w obrębie klatki piersiowej,
  • utrudnione oddychanie lub niewydolność oddechowa,
  • zaburzenia czucia,
  • zaburzenia funkcji nerek,
  • infekcyjne zapalenie wsierdzia,
  • zawał serca,
  • udar mózgu.

Powikłania mogą mieć oczywiście różny przebieg lub nie występować w ogóle. Zależy to nie tylko od lokalizacji, wymiarów i rodzaju operowanej zmiany, ale też od stanu pacjenta przed zabiegiem.

Rehabilitacja po operacji tętniaka aorty piersiowej zwykle rozpoczyna się już w szpitalu, ponieważ w ciągu kilku lub kilkunastu dni pacjent powinien odzyskać samodzielność i ogólną sprawność.

Życie po zabiegu wymaga jednak (przynajmniej przez pewien czas) pewnych ograniczeń związanych głównie z aktywnością fizyczną i dietą. Należy wówczas bezwzględnie stosować się do zaleceń specjalisty.

Reklama

Tętniak aorty piersiowej a alkohol

Stosowanie używek zwiększa ryzyko zapadania na wszelkie choroby serca i całego układu krążenia. Alkohol rozrzedza krew i zmniejsza jej krzepliwość, ponieważ osłabia zlepianie się płytek krwi. Przyspiesza tym samym jej krążenie w naczyniach krwionośnych, a spożywany często – zwiększa ciśnienie tętnicze.

Nadciśnienie jest tymczasem głównym czynnikiem zwiększającym ryzyko powstania tętniaka, zatem relacja alkohol a tętniak aorty piersiowej jest dość ścisła.

Wysokie ciśnienie zwiększa nie tylko ryzyko powstania zmiany, ale później również wystąpienia jej powikłań, takich jak:

  • pęknięcie tętniaka,
  • rozwarstwienie aorty.

Pacjenci ze zdiagnozowanym tętniakiem powinni odstawić używki na rzecz zdrowej diety, zdrowego tryby życia i nieobciążającej aktywności fizycznej (np. spacery), koniecznie wcześniej omówionej z lekarzem.

Reklama

Rokowania przy tętniaku aorty piersiowej

Ile można żyć ze zdiagnozowanym tętniakiem aorty piersiowej? Rokowania są bardzo różne, dlatego na to pytanie nie da się udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Zależy ona od bardzo wielu czynników, takich jak:

  • stan ogólny pacjenta,
  • jego wiek,
  • stopień zaawansowania choroby w momencie postawienia diagnozy,
  • choroby współistniejące,
  • rozmiar wykrytej zmiany,
  • jej umiejscowienie,
  • rodzaj tętniaka (prawdziwy, rzekomy, rozwarstwiający),
  • występowanie powikłań,
  • reakcja organizmu pacjenta na zastosowane leczenie.

Czasem tętniak przy sercu prowadzi do groźnych powikłań takich jak pęknięcie aorty, a w skrajnych przypadkach nawet śmierć. Innym razem jednak pacjent dobrze znosi leczenie i odpowiedni zabieg pozwala na usunięcie zmiany i odzyskanie pełnej sprawności. Aby zmniejszyć ryzyko groźnych powikłań, należy stosować się do zaleceń lekarza i niezwłocznie wdrożyć sugerowane przez niego leczenie.

Czytaj również

Bibliografia

  • W. Noszczyk, Chirurgia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
  • G. Herold, Medycyna wewnętrzna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003.
  • A. Szczeklik, Choroby wewnętrzne - kompendium, Medycyna Praktyczna, Kraków 2009.
  • H.P. Wolff, T.R.Weihrauch, Terapia internistyczna, Urban&Partner, Wrocław 2003.
  • Komu grozi tętniak aorty? Serwis Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/komu-grozi-tetniak-aorty [09.02.2022].
Justyna Gabrysiak-Kula
Artykuł napisany przez
Justyna Gabrysiak-Kula
W 2009 roku zdobyła tytuł magistra kulturoznawstwa Uniwersytetu Łódzkiego. Pierwsze doświadczenia zawodowe zdobyła w Radiu Łódź, współtworząc audycje młodzieżowe. Od kilku lat pracuje jako copywriter, specjalizując się w tematyce medycznej, kosmetycznej, parentingowej i w dziedzinach pokrewnych. Napisała dotąd setki artykułów o zdrowiu. Prywatnie wychowuje dzieci, pływa i czyta książki, choć to właśnie pisanie było zawsze jej ulubionym zajęciem.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Choroby układu krążenia
Seks po zawale serca - czy można brać leki na potencję?
Seks po zawale serca
Nerwica serca - co ją wywołuje i jak się objawia? Sprawdź, jak leczyć to zaburzenie nerwicowe
Nerwica lękowa
Hiperamonemia - czym skutkuje nadmiar amoniaku we krwi i jak go leczyć?
Próbki krwi w laboratorium
Podobne artykuły
Kobieta z objawami otępienia naczyniowego
Otępienie naczyniowe - etapy, objawy, leczenie i rokowania
Blaszka miażdżycowa w układzie krwionośnym
Blaszka miażdżycowa - jak powstaje i co powoduje?
Mężczyzna w czasie badania serca
Arytmia serca – przyczyny, objawy oraz leczenie
Mężczyzna podczas zapaści serca
Zapaść serca – objawy i przyczyny. Jak wygląda leczenie?
Badanie żylaków przed zabiegiem skleroterapii
Skleroterapia - na czym polega ta metoda zamykania żylaków?

Reklama


1/3 kobiet ma niedobór tego pierwiastka 😲
Sprawdź powód!