Chciałabym stworzyć program in vitro na miarę 2024 r. Zależy mi na tym, żeby każdą parę dotkniętą niepłodnością było stać na in vitro. Macie Państwo moje ogromne wsparcie - takie słowa skierowała minister zdrowia Izabela Leszczyna do zespołu, który 19.02.2024 roku rozpoczynał pracę nad nowym ogólnopolskim programem leczenia niepłodności.
Dziś wiemy już, że prace zakończyły się sukcesem. 1 czerwca rząd ponownie wraca do finansowania leczenia niepłodności metodą in vitro. Obecnie zespół ekspertów w Ministerstwie Zdrowia prowadzi prace nad zasadami konkursu dla klinik, w których będzie można skorzystać z tego programu.
In vitro na tak - głos oddali obywatele
Program Leczenia Niepłodności Metodą Zapłodnienia Pozaustrojowego był realizowany w Polsce w latach 2013-2016 i finansowany przez Ministerstwo Zdrowia. Pomoc finansową mogły otrzymać pary, u których stwierdzono bezwzględną przyczynę niepłodności lub nieskuteczność wcześniej stosowanego leczenia zgodnego z rekomendacjami i standardami praktyki medycznej w ciągu ostatnich 12 miesięcy przed przystąpieniem do programu. Kwalifikacja do programu uwzględniała również kryterium wiekowe.
Rząd PO-PSL przeznaczył na ten cel 244 mln zł. Z programu skorzystało ponad 19 tysięcy par, co doprowadziło do narodzin ponad 22 tysięcy dzieci. Rząd PiS w 2016 roku zdecydował o zakończeniu finansowania programu z budżetu państwa. Od tego czasu to samorządy udzielały wsparcia finansowego parom borykającym się z niepłodnością.
Temat finansowania in vitro z budżetu państwa powrócił w 2022 roku w postaci projektu obywatelskiego "TAK dla in vitro", którego celem było wsparcie par z niepłodnośćią poprzez metodę zapłodnienia pozaustrojowego. Inicjatorką projektu była Ewa Kopacz i premier Donald Tusk. Powołano Komitet Inicjatywy Ustawodawczej, w skład którego weszło kilka znanych postaci politycznych i społecznych, a przewodniczącą została posłanka Agnieszka Pomaska. W komitecie znaleźli się także Barbara Nowacka, Małgorzata Kidawa-Błońska oraz Małgorzata Rozenek-Majdan.
Pod projektem ustawy podpisało się pół miliona Polaków. Projekt ustawy trafił do sejmu. 29 listopada 2023 roku Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Reklama
Rządowy program dofinansowania leczenia niepłodności wraca po 8 latach
Od 1 czerwca rząd Donalda Tuska ponownie sfinansuje leczenie niepłodności. Program dofinansowania in vitro obejmie placówki leczenia niepłodności w całym kraju. Na ten cel przeznaczono 500 mln zł. Rządowy program leczenia niepłodności zakłada finansowanie tej metody od diagnozy, przez leczenie, prowadzenie ciąży, aż po opiekę okołoporodową. Programem in vitro finansowanym z budżetu państwa będą również objęci pacjenci onkologiczni. Refundacja leczenia będzie obejmować również mrożenie i bankowanie gamet żeńskich oraz męskich u pacjentów z zaplanowanym leczeniem onkologicznym za pomocą radioterapii lub chemioterapii. Taka praktyka nazywana jest zabezpieczeniem (zachowaniem) płodności lub onkofertility.
Ministerstwo Zdrowia pracuje nad ustaleniem zasad kwalifikacji i wysokości refundacji dla leczenia in vitro. Zespół ekspertów opracowuje plan medyczny dla procedury zapłodnienia pozaustrojowego. Będzie określać, ile cykli zapłodnienia będzie przeprowadzanych dla pary oraz jakie będą zasady finansowania leczenia niepłodności i leków. Opracuje także plan, który pomoże zadbać o płodność par na przyszłość. Szczegóły nie są jeszcze znane. Lista zostanie opublikowana po 29 marca, ponieważ wtedy planowane jest zakończenie prac.
Kto i na jakich zasadach skorzysta z programu? Wyobrażenia na temat wyglądu programów dofinansowania in vitro są kształtowane przez realizowane w ostatnich latach przez samorządy. Programy te nadal obowiązują w wybranych miastach, gminach i województwach kraju. Dofinansowanie w zależności od samorządu wynosi między 5000 zł a 9000 zł. W ramach budżetów samorządów finansowane były najczęściej następujące procedury medyczne:
- punkcja pęcherzyków jajnikowych,
- pobranie plemników z próbki nasienia pacjenta i ich przygotowanie do zapłodnienia,
- zapłodnienie pozaustrojowe oraz monitorowanie rozwoju zarodka,
- przeniesienie zarodka do jamy macicy w cyklu stymulowanym,
- witryfikacja (mrożenie) niewykorzystanych zarodków.
Aby otrzymać dofinansowanie, oprócz warunków formalnych, muszą zostać spełnione również kryteria medyczne. Na ich podstawie chętne pary są kwalifikowane do programu. Brane będą pod uwagę między innymi wyniki badań AMH oraz wiek. Pozostałe kryteria kwalifikacji do programu, powinny być znane pod koniec marca.
Reklama
Warszawski szpital liderem zmian w leczeniu niepłodność
Pierwszą placówką, która z pewnością skorzysta z ogólnopolskiego programu finansowanego przez Ministerstwo Zdrowia, powstaje warszawskie centrum leczenia niepłodności z wykorzystaniem metody in vitro. Świadczyć o tym mogą słowa Minister Izabeli Leszczyny podczas inauguracji miejskiej poradni leczenia niepłodności w Warszawskim Szpitalu Południowym na Ursynowie.
Cieszę się, że jestem w szpitalu publicznym, w którym powstaje warszawskie centrum leczenia niepłodności z wykorzystaniem metody in vitro. Cieszę się bardzo, że to centrum stanie do konkursu i będzie walczyło o to, żeby takie świadczenie medyczne móc tutaj przeprowadzać.
Placówka, która dotychczas skutecznie funkcjonowała dzięki wsparciu finansowemu z budżetu samorządu, przystąpi do konkursu, aby kontynuować swoje działania w jeszcze szerszym zakresie.
Jestem z tego dumny, że dzięki miejskiemu programowi in vitro, przez ten czas w Warszawie urodziło się ponad 2300 dzieci. Wydaliśmy na ten program ponad 50 mln zł - mówi Rafał Trzaskowski podczas inauguracji działalności miejskiej poradni leczenia niepłodności.
Dzięki inicjatywie miasta wsparcie otrzymało już ponad 9,5 tys. par.
Reklama
Programy finansowania in vitro w Polsce - sukces lokalnych inicjatyw
Warszawski szpital nie był jedyną placówką w Polsce, która wspierała rodziny bezskutecznie starające się o potomstwo, gdy nie mogły go otrzymać od rządu poprzedniej kadencji. Lokalne programy in vitro realizowało wiele polskich miast, ograniczając tym samym zjawisko niepłodności wśród Polaków.
Z powodzeniem program finansowania in vitro rozwijają m.in. w Częstochowie - miasto jako pierwsze uruchomiło taki program już w 2012 roku. Dzięki miejskiemu programowi do 2023 roku urodziło się tam 76 dzieci.
W Opolu o programie zakwalifikowało się 78 par, które spełniły określone warunki regulaminu. W ciągu trzech lat urodziło się już 21 dzieci.
Łódź od 2016 roku wspiera finansowanie in vitro ze środków, dzięki którym na świat przyszło do końca 2022 roku 408 dzieci.
W Poznaniu skuteczność tej metody potwierdziła się liczbą 470 noworodków.
