Zaburzenia psychiczne mogą być zaraźliwe wśród młodzieży 😦 Dowiedz się więcej!
Zaburzenia psychiczne mogą być zaraźliwe wśród młodzieży 😦 Dowiedz się więcej!
Zaburzenia psychiczne mogą być zaraźliwe wśród młodzieży 😦 Dowiedz się więcej!

Jak sprawdzić, czy palec jest wybity? Co robić w przypadku podobnego urazu?

Wybity palec jest urazem niezwykle bolesnym, choć stosunkowo mało groźnym. Łatwo jednak objawy kontuzji pomylić z poważniejszym urazem – złamaniem któregoś z paliczków. Zobacz, jak wygląda wybity palec, jakie badanie należy wykonać w celu postawienia diagnozy oraz na czym polega leczenie. Czy konieczny jest opatrunek gipsowy?
Mężczyzna pokazuje wybity palec
źrodło:123RF
W skrócie
  • Wybity palec u nogi to potoczne określenie stanu chorobowego, jakim jest zwichnięcie lub podwichnięcie stawu paliczkowego. Najczęściej doznają go osoby uprawiające sport, ale może do niego dojść w wyniku każdego silnego uderzenia palcem o twardą powierzchnię lub w wyniku upadku i późniejszego obciążenia go ciężarem.
  • Wybity palec należy obłożyć zimnym okładem. Nie powinno się podejmować bardziej intensywnych działań na własną rękę. Najlepiej od razu skontaktować się ze specjalistą.
  • Leczenie wybitego palca polega na określenia stopnia problemu i ewentualnych dodatkowych uszkodzeń, nastawieniu palca oraz jego usztywnieniu na czas rekonwalescencji.
SPRAWDŹ TEŻ: Wybity kciuk: objawy i opatrunek. Jak nastawić i usztywnić?
Spis treści

Czym jest wybity palec?

Wybity palec to potoczne określenie kontuzji fachowo określanej mianem zwichnięcia lub podwichnięcia stawu paliczkowego. Najczęściej uraz ten odnoszony jest przez osoby uprawiające sport – powstaje w wyniku silnego uderzenia wyprostowanym palcem w twardą powierzchnię lub na skutek upadku z podparciem. 

Uszkodzeniu może ulec każdy ze stawów łączących paliczki, czyli poszczególne części palca, a więc:

  • stawy międzypaliczkowe (dalsze oraz bliższe) stóp i dłoni;
  • stawy śródręczno-paliczkowe obu kończyn.

Wybity palec jest jedną z najczęściej spotykanych kontuzji kończyn górnych i dolnych. Czy uraz jest groźny? Jak się objawia? Na czym polega jego terapia?

Reklama

Objawy wybitego palca, czyli jak sprawdzić, czy palec jest wybity

Wybicie palca polega na naciągnięciu lub uszkodzeniu więzadeł i ścięgien stabilizujących stawy paliczkowe, zapobiegających przeprostowi oraz ograniczających ruchy w bok. W przypadku poważniejszego urazu naruszona może zostać także torebka stawowa. Efektem tego jest przesunięcie się powierzchni stawowych względem siebie i przemieszczenie paliczka z pozycji prawidłowej w nieprawidłową, a także szereg dolegliwości z tym związanych. 

Typowe objawy wybitego palca to przede wszystkim:

  • silny ból stawu,
  • rozległy obrzęk i krwiak,
  • drętwienie, mrowienie danej kończyny,
  • zasinienie palca, uczucie zimna w ręce,
  • ograniczenie ruchomości stawów.

Reklama

Jak wygląda wybity palec? 

Oprócz tego, że jest obrzęknięty i zasiniony, widoczna też może być wyraźna deformacja, czyli przesunięcie paliczków względem siebie. Należy jednak pamiętać, że w praktyce symptomy zwichnięcia stawu paliczkowego niezwykle łatwo jest pomylić z objawami poważniejszych urazów. 

Wszystkie wyżej wymienione zewnętrzne manifestacje urazu równie dobrze mogą świadczyć o złamaniu któregoś z paliczków lub cięższym uszkodzeniu stawu. Jedyną możliwość postawienia poprawnej diagnozy daje wykonanie prześwietlenia rentgenowskiego i ocena zdjęcia przez lekarza ortopedę. 

Reklama

Wybity palec u ręki - najczęstsze przyczyny

Wybity palec u ręki najczęściej jest efektem kontuzji sportowych, niezwykle typowych dla takich dyscyplin, jak:

  • koszykówka,
  • siatkówka,
  • piłka ręczna.

Do podwinięcia się palców dochodzi na skutek uderzania piłki, jej niefortunnego chwytania, czy walki o nią z innymi zawodnikami. W każdej z tych dyscyplin dochodzi też regularnie do upadków. Wybicie palca często jest typowym nieumiejętnego, nieprzygotowanego, niekontrolowanego podparcia o twardy parkiet. 

Reklama

Wybity palec u nogi - kiedy może dojść do takiej kontuzji?

Wybity palec u stopy to z kolei domena sportowców uprawiających piłkę nożną, bieganie, kick-boxing, karate. Zwichnięcie któregoś ze stawów paliczkowych kończyny dolnej bardzo często jest efektem niezamierzonego, niespodziewanego kopnięcia w przeszkodę – w nogę przeciwnika lub w murawę (zamiast w piłkę), w słupek bramki, w korzeń, krawężnik czy wystającą płytę chodnika etc. 

Działające wówczas siły są tak duże, iż właściwej ochrony nie zapewnia nawet but. Oczywiście tego typu kontuzję nie przytrafiają się wyłącznie sportowcom. Wybicia palca zaznać może każdy. Urazy tego typu często zdarzają się na przykład dzieciom nieostrożnym w czasie zabawy, czy osobom pracującym fizycznie. 

Reklama

Leczenie wybitego palca - po pierwsze spuchnięty palec trzeba obłożyć czymś chłodnym

Co robić przy wybitym palcu? Leczenie składa się z kilku etapów, wśród których wymienić można przede wszystkim takie procedury, jak:

  • schłodzenie obrzękniętego stawu,
  • nastawienie palca,
  • unieruchomienie paliczków,
  • rehabilitacja kończyny.

W pierwszej kolejności należy obkurczyć naczynia krwionośne, tak by ograniczyć rozlewanie się krwiaka. W ramach pierwszej pomocy wykorzystać można do tego celu zimną wodę, kostki lodu, czy specjalny kompres żelowy. W celu złagodzenia objawów stosowany jest również ocet lub maści zawierające substancję czynną o nazwie octanowinian glinu. Przed wizytą u lekarza dobrze jest też samodzielnie ustabilizować palec, na przykład za pomocą drewienka i bandaża. Mimo że domowe sposoby na wybity palec są skuteczne w pierwszych chwilach po urazie, nie należy odwlekać wizyty w poradni lub na pogotowiu. Nieleczona kontuzja grozi pogłębieniem i wydłużeniem czasu rehabilitacji. 

Reklama

Opatrunek na wybity palec - nastawienie i usztywnienie wybitego palca

Zanim lekarz założy profesjonalny opatrunek na wybity palec, niezbędne jest wykonanie prześwietlenia RTG, a w razie konieczności nastawienie palca – zabieg, choć jest krótkotrwały, może być bolesny. W zależności od oceny sytuacji, specjalista może zaordynować unieruchomienie paliczków za pomocą opatrunku gipsowego lub będącej jego elastycznym zamiennikiem ortezy. 

Usztywnienie należy nosić około 2-3 tygodni. Czas ten jest niezbędny do autoregeneracji uszkodzonych tkanek. Etap ostatni, to rehabilitacja, W przypadku względnie niegroźnego urazu, jakim jest wybicie palca, jest ona stosunkowo prosta – ogranicza się do ćwiczeń ruchowych wzmacniających mięśnie dłoni lub stopy oraz oddziaływania bodźcami fizycznymi, na przykład zimnem, wodą czy światłem (krioterapia, hydroterapia, laseroterapia). 

Czytaj również

Bibliografia

  • Henry Knipe, Frank Gaillard et al, Interphalangeal joint dislocation, https://radiopaedia.org
  • Shrikant J Chinchalkar, Management of proximal interphalangeal joint fractures, Journal of Hand Therapy 16(2), April 2003
  • Ginszt, M., Goniewicz, M., & Ginszt, A. (2012). Analiza przyczyn i następstw urazów u dzieci i młodzieży uprawiających wspinaczkę sportową. Hygeina Public Health, 47(1), 23-27.
  • Pracoń, G., Walentowska-Janowicz, M., Nowicki, P., Płaza, M., & Sudoł-Szopińska, I. (2015). Złamanie promieniowej trzeszczki stawu śródnadgarstkowo-paliczkowego drugiego palca–opis przypadku klinicznego. Journal of Ultrasonography, 15(60), 96-101.
  • Mucha, D., Ambroży, T., Bornikowska, A., Mucha, T., & Papierz, A. (2014). Bezpieczeństwo i urazowość jazdy na nartach na stokach Kotelnicy Białczańskiej. Kultura Bezpieczeństwa. Nauka–Praktyka–Refleksje, 16, 295-304.
Piotr  Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Artykuł napisany przez
Piotr Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Dziennikarz wyróżniony w konkursie "Dziennikarz Medyczny Roku 2023". Autor tysięcy publikacji o tematyce medycznej, ekonomicznej, politycznej i społecznej. Przez 15 lat związany z Dziennikiem Łódzkim i Polska TheTimes. Z wykształcenia socjolog stosunków politycznych, absolwent Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Po godzinach fotografuje, projektuje, maluje, tworzy muzykę.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Złamania i urazy kończyn
Zapalenie ścięgien i pochewek ścięgnistych - objawy i leczenie
Zapalenie ścięgna
Wybity kciuk: objawy i opatrunek. Jak nastawić i usztywnić?
Obandażowany kciuk
Skręcenie stawu kolanowego - jak długo boli i czy można chodzić? Domowe sposoby
Mężczyzna łapie się z bólu przez skręcone kolano
Podobne artykuły
Rentgen żeber
Jak długo bolą stłuczone żebra? Lista objawów i sposobów leczenia
Osoba z opuchniętym kolanem
Stłuczenia - ile boli i co pomaga? Domowe sposoby
Mężczyzna pokazuje wybity palec
Jak sprawdzić, czy palec jest wybity? Co robić w przypadku podobnego urazu?
Mężczyzna cierpi z powodu złamania guzka większego kości ramiennej
Złamanie guzka większego kości ramiennej - jak długo boli?
kobietę boli kolano podczas treningu
Spuchnięte kolano - domowe sposoby, przyczyny i leczenie

Reklama


Jak odżywić skórę od wewnątrz?
Dowiedz się!