Zaburzenia psychiczne mogą być zaraźliwe wśród młodzieży 😦 Dowiedz się więcej!
Zaburzenia psychiczne mogą być zaraźliwe wśród młodzieży 😦 Dowiedz się więcej!
Zaburzenia psychiczne mogą być zaraźliwe wśród młodzieży 😦 Dowiedz się więcej!

Krostki na penisie - czerwone, białe i inne. Co oznaczają i jak leczyć?

Krostki na penisie stanowią dla wielu mężczyzn poważny defekt estetyczny, ale też powód do zaniepokojenia. Niekiedy obawy są uzasadnione, ponieważ w ten sposób objawia się wiele poważnych schorzeń, zwłaszcza przenoszonych drogą płciową. Sprawdź, co oznaczają krosty na członku i w jego okolicach.
Krostki na męskim narządzie płciowym
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Krostki na penisie mogą być zjawiskiem fizjologicznym, ale też często świadczą o rozwoju groźnej choroby.
  • Wysypka na prąciu przyjmuje bardzo różne postaci: krosty mogą być białe, różowe, czerwone, duże, małe, miękkie, twarde, wypukłe lub płaskie.
  • Bardzo ważne jest to, aby po okryciu niepokojących zmian na członku i w jego okolicach poddać się profesjonalnej diagnostyce.
Spis treści

Czy krostki na penisie zdarzają się często?

Krostki na penisie są zjawiskiem tyleż wstydliwym, co powszechnym. Na różnych etapach życia wykwity tego typu pojawiają się u zdecydowanej większości mężczyzn. Ich charakter i przyczyny są bardzo zróżnicowane. 

Od czego są krosty na penisie? Przyczyną mogą być zakażenia bakteryjne, wirusowe i grzybicze, zmiany hormonalne, uczulenia kontaktowe i wiele innych powodów.

Często wysypka na penisie jest zjawiskiem fizjologicznym i niegroźnym, związanym na przykład z pobudzeniem układu hormonalnego i nieprawidłową pracą lub niewłaściwym rozmieszczeniem gruczołów łojowych (prosaki, plamki Fordyce'a). Są to problemy stosunkowo mało znane i rzadko dyskutowane, a dotykające znacznego odsetka panów.

W innych jednak przypadkach krosty na penisie stanowią jedną z manifestacji poważnych schorzeń, bardzo często przenoszonych drogą płciową (jak m.in. opryszczka, kiła czy grzybica), które nieleczone mogą skutkować ciężkimi powikłaniami, także w obrębie innych narządów i układów ludzkiego organizmu.

Reklama

Białe krostki na penisie

Białe krostki na prąciu budzą niepokój, lecz często ich przyczyna jest prozaiczna. W ten właśnie sposób wyglądają prosaki. Są to podskórne cysty zastoinowe, będące konsekwencją nieprawidłowego rogowacenia ujść mieszków włosowych i zbierania się łoju pod skórą.

Problem ten pojawia się w szczególności w okresie dojrzewania, ale może też wystąpić w innych fazach życia, zarówno później, jak też wcześniej (między innymi u noworodków, w związku z niedojrzałością gruczołów łojowych).

Tego typu krosty na penisie stanowią defekt estetyczny, nie są jednak groźne. Nie wiążą się z innymi objawami i nie prowadzą do powikłań. Nie są zakaźne zatem nie przenosi się ich podczas zbliżeń seksualnych. Nie są też związane z żadną infekcją bakteryjną, wirusową ani grzybiczą.

Jednak ze względu na wygląd oraz związane z nimi obawy, mogą dla wielu mężczyzn stanowić źródło dyskomfortu, wzbudzając wstyd i powodując powstrzymywanie się od aktywności seksualnej.

Białe pryszcze na penisie mogą też świadczyć o innych, groźniejszych przypadłościach. W szczególności zaleca się różnicować prosaki z objawami mięczaka zakaźnego, który jest chorobą wywoływaną przez wirusy MCV 1 i MCV-2 z rodziny poxviridae.

W jej przebiegu następuje przerost komórek naskórka. Najbardziej charakterystycznym jej objawem są białe albo perłowe wypryski pojawiające się w różnych miejscach ciała, w tym także na penisie i jądrach.

Nie są one bolesne, swędzące, czy piekące, nie wiążą się też z występowaniem dolegliwości ogólnoustrojowych - i w tym przypadku można zatem powiedzieć, że mają charakter głównie estetyczny.

Problemem natomiast jest duża zakaźność. Do infekcji dochodzi na skutek bezpośrednich kontaktów - w przypadku narządów płciowych, choroba jest przenoszona głównie w czasie zbliżeń intymnych.

Reklama

Plamki Fordyce'a na penisie

Białe krosty na penisie mogą być też tzw. plamkami Fordyce'a. Pod pojęciem tymi kryją się ektopowe, czyli występujące w niewłaściwej lokalizacji gruczoły łojowe.

Zazwyczaj nie łączą się one bezpośrednio z mieszkami włosowymi, lecz pojawiają się bezpośrednio na powierzchni skóry. Jasne krostki mają średnicę 1-3 mm i mogą występować w dużych skupiskach.

Najczęściej lokują się na trzonie prącia oraz mosznie, rzadziej na żołędzi. Oprócz tego powstają też na błonach śluzowych jamy ustnej.

Są bardzo powszechne i podobnie jak w przypadku prosaków, nie mają podłoża wirusowego, bakteryjnego czy grzybiczego. Uważane są za idiopatyczne, czyli występujące bez dającej się jednoznacznie określić przyczyny.

Podejrzewa się jedynie, że krostki Fordyce'a mają podłoże genetyczne i najprawdopodobniej hormonalne, jako że szczególnie często ich wysyp następuje w okresie dojrzewania płciowego, a więc u chłopców w wieku kilkunastu lat.

Jako pierwszy, zmiany skórne tego typu opisał amerykański dermatolog John Addison Fordyce - stąd nazwa.

Reklama

Czerwone krostki na penisie

Czerwone krosty na penisie i inne podobne zmiany skórne mogą być manifestacją licznych problemów zdrowotnych.

Jednym z najczęściej występujących schorzeń, które objawiają się tego typu wysypką na żołędzi, napletku i trzonie prącia, jest opryszczka genitalna. Chorobę tę wywołuje wirus HSV 2, rzadziej HSV1.

Ze względu na różnice w budowie anatomicznej, opryszczka występuje częściej i przebiega w bardziej gwałtowny sposób u kobiet, jednak nie omija również mężczyzn.

Zaczerwienie na penisie pojawia się w drugiej fazie zakażenia. Poprzedza je silny ból, pieczenie i mrowienie prącia oraz trudności z oddawaniem moczu.

Następnie na podłożu zapalnym wzrastają grudki, które po kilku dniach przeistaczają się w bolące krosty wypełnione surowiczą treścią. W finalnej fazie zaczerwienienie na penisie może oznaczać rozwój nadżerek i owrzodzeń.

Opryszka genitalna u mężczyzn nie jest tak groźna, jak u kobiet, w szczególności ciężarnych. Należy jednak ją leczyć z uwagi na ryzyko przenoszenia na inne osoby, a także występowania nawrotów i powikłań, takich jak:

  • wtórne zakażenia bakteryjne i grzybicze,
  • infekcje ogólnoustrojowe obejmujące układ nerwowy i płuca,
  • a także zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.

Reklama

Rodzaje krostek na penisie

Prosaki, plamkami Fordyce'a, czy wykwity występujące na skutek zakażenia wirusem HSV to tylko kilka przykładów z niezwykle szerokiej palety tego typu objawów.

W praktyce klinicznej spotykane są bowiem liczne rodzaje krostek na penisie.

Mają one bardzo zróżnicowany wygląd oraz podłoże, różne są też objawy im współtowarzyszące oraz ewentualne następstwa, czy też powikłania.

W telegraficznym skrócie można powiedzieć, że na członku, mosznie oraz w szeroko rozumianej strefie genitalnej występują krosty:

  • białe, żółte, różowe, w kolorze skóry, czerwone a nawet czarne,
  • drobne, przypominające kaszkę, ale też duże, rozległe, łączące się w większe skupiska,
  • podskórne oraz występujące na powierzchni skóry oraz błon śluzowych,
  • wyraźnie wypukłe, ale też bardziej płaskie
  • ropne, ale również wypełnione treścią surowiczą pęcherzyki, a także twarde grudki z łojem lub zwartą tkanką

O przyczynach niewielkiej części z nich zostało już wspomniane wyżej, czas teraz omówić inne przykłady.

Reklama

Przyczyny krostek na penisie

Co oznaczają krosty na penisie? Tak jak zostało wspomniane wyżej, mogą one mieć związek z naturalnymi procesami fizjologicznymi i wówczas nie stanowią powodu do zaniepokojenia.

Zdarza się też, że występują na skutek długotrwałej farmakoterapii, na przykład po antybiotykach. Bezpośrednią przyczyną często jest wówczas polekowa grzybica, występująca w stanach obniżonej odporności (a więc także po infekcjach czy u osób zakażonych HIV lub chorych na AIDS).

Pęcherzyki, grudki i krostki na penisie mogą powodować przeróżne wirusy, nie tylko wspomniane HSV i MCV. Przyczyną są też rozmaite zakażenia bakteryjne (szczegóły poniżej).

Występuje również alergia na penisie - uczulenie z reguły ma charakter kontaktowy i może być związane między innymi z nieprawidłową reakcją organizmu na lateks, z którego są wykonane prezerwatywy.

Powodem mogą być również podrażnienia mechaniczne, np. po goleniu miejsc intymnych, po stosunku seksualnym czy na skutek otarć o bieliznę.

Ze względu na tak dużą ilość potencjalnych przyczyn, samodzielna odpowiedź na zadawane przez wielu mężczyzn pytanie „czemu mam krosty na penisie” z reguły nie jest łatwa.

Dlatego też tak ważne jest poddanie się profesjonalnej diagnostyce po odkryciu niepokojących zmian.

Reklama

Wysypka na penisie a choroby

W jakich chorobach mogą występować wykwity na penisie? Oprócz wspomnianej opryszczki są to między innymi:

  • kiła, zwana też syfilisem - schorzenie zakaźne powodowane przez bakterie krętka bladego (Treponema pallidum) z rodziny Spirochaetaceae. Jedynym żywicielem tego typu drobnoustrojów jest człowiek, a do ich przenoszenia dochodzi w czasie kontaktów seksualnych. Zakażenia mają charakter wieloletni - okresy wyciszenia choroby są przeplatane fazami jej zaostrzenia. Jednymi z pierwszych objawów są zmiany pierwotne w postaci bezbolesnych grudek, które z czasem ulegają owrzodzeniu. Natomiast kiła drugorzędowa, manifestująca się po kilku-kilkunastu tygodniach wiąże się z pojawieniem między innymi plamek, grudek oraz krostek.
  • zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego HPV - w jego przebiegu powstają tzw. kłykciny kończyste, czyli wykwity będące efektem przerostu naskórka. Nie są to typowe krosty, lecz grudki i brodawki, z czasem przybierające kształt kalafiorowaty. U mężczyzn najczęściej lokalizują się po wewnętrznej stronie napletka, na brzegu żołędzi i w okolicach wędzidełka. Także i w tym przypadku droga do zakażenia wiedzie przede wszystkim przez kontakty seksualne.
  • grzybica - choroba powodowana przez drożdżaki Candida albicans, należące do naturalnej mikroflory układu pokarmowego człowieka. Dla większości osób są niegroźne, jednak w sytuacji obniżonej odporności, namnażają się w sposób patologiczny, kolonizując różne obszary ciała, w tym także narządy płciowe. Zakażenia roznoszone są w różny sposób, m.in. poprzez transmisję z okolic odbytu, a także kontakty seksualne i styczność z „zainfekowanymi” przedmiotami. Do klasycznych objawów grzybicy członka należą: biały nalot, wysuszenie żołędzi, uczucie pieczenia i szczypania, czerwone plamki, a także małe żółtawe krostki, wypełnione ropą i krwią.

Schorzeniem, które potocznie jest kojarzone z wykwitami na genitaliach jest też rzeżączka, wywoływana przez bakterie Gram ujemne dwoinki rzeżączki (Neisseria gonorrhoea).

Ta choroba również zalicza się do klasycznych schorzeń wenerycznych, przenosząc się niemal wyłącznie drogą płciową (ewentualnie z matki na dziecko w czasie porodu naturalnego).

Jednak wbrew upowszechnionym wyobrażeniom, nie krostki i inne wypryski stanowią istotę jej objawów. Głównymi symptomami są w tym przypadku ból, pieczenie oraz ropny wyciek z cewki moczowej, a także obrzęk i nadwrażliwość najądrzy.

Krostki na penisie po stosunku

Częstą sytuacją jest wysypka na penisie po stosunku seksualnym, zarówno waginalnym, jak też analnym, a także oralnym. Przyczyną może być zainfekowanie organizmu jedną z bakterii lub wirusów odpowiedzialnych za klasyczne choroby weneryczne.

Interesującym przypadkiem jest opryszczka. W trakcie zbliżeń dopochwowych i doodbytniczych dochodzi przeważnie do zakażeń wirusem HSV-2, natomiast w czasie pieszczot francuskich, na członek mogą zostać przeniesione patogeny typu HSV-1, zwykle kolonizujące jamę ustną.

Tak jak zostało wspomniane wyżej, zdarza się wysypka na penisie po seksie w prezerwatywie. Lateks, z którego produkuje się większość kondomów, wywołuje u osób do tego predestynowanych (alergików) reakcję typu natychmiastowego, które przyjmują postać: u mężczyzn wykwitów na genitaliach, u kobiet świądu warg sromowych.

Oprócz tego krosty mogą być też konsekwencją działania substancji drażniących znajdujących się w lubrykantach oraz środkach plemnikobójczych.

Czy możliwe są krostki na penisie po masturbacji? Teoretycznie tak. Mogą być efektem prostej reakcji kontaktowej lub zwykłego podrażnienia trzonu prącia, a tym bardziej niezwykle wrażliwej żołędzi.

Zwłaszcza jeśli praktyki autoerotyczne są bardzo częste i intensywne oraz w sytuacji, gdy używane są dodatkowe akcesoria, takie jakie żele nawilżające, stymulujące, rozgrzewające, chłodzące etc.

Krostki na penisie a pozostałe objawy

Wysypka na genitaliach przy wielu schorzeniach współwystępuje z innymi objawami, zarówno miejscowymi, jak też ogólnoustrojowymi.

Swędzące krostki na penisie pojawiają w przebiegu między innymi alergii, ale ogólny świąd prącia możliwy jest też przy grzybicy, kile, rzeżączce czy kłykcinach. Podobnie rzecz wygląda w przypadku takich symptomów, jak pieczenie i ból.

Warto jednak wspomnieć w tym miejscu przede wszystkim o symptomach nie dotykających bezpośrednio narządów płciowych, lecz ogólnych - często bowiem ich rozpoznanie ułatwia postawienie diagnozy.

Przykładowo, w przebiegu kiły mogą się pojawić objawy grypopodobne, takie jak gorączka, ból gardła, powiększenie węzłów chłonnych i ogólne osłabienie organizmu.

Podobnie jest w przypadku opryszczki - u mniej więcej połowy mężczyzn notuje się takie problemy, jak gorączka, bóle głowy oraz mięśniowo-stawowe, pogorszenie samopoczucia.

Do jakiego lekarz z wysypką na penisie?

Do jakiego lekarza należy się zwrócić z krostkami na pensie? Leczeniem tego typu przypadłości zajmują się przede wszystkim specjaliści w dziedzinie wenerologii, urologii i dermatologii.

Wiele w tej materii zależy od tego, jaki charakter ma schorzenie. Generalnie terapią wszelkiego rodzaju zmian skórnych o różnym podłożu zajmuje się dermatolog i tam warto skierować swoje pierwsze kroki.

Jeśli jednak istnieje podejrzenie, że choroba została przeniesiona drogą płciową, lepszym adresem może być gabinet wenerologiczny. Tym bardziej, że leczeniem oraz profilaktyką będzie musiał być objęty w takim przypadku również partner seksualny pacjenta.

Oczywiście ze względu na lokalizację, może się też zająć krostkami na penisie lekarz o specjalizacji z urologii. Przedmiotem jego zainteresowań zawodowych są bowiem wszelkie schorzenia układu moczowo-płciowego, w tym także zewnętrznych jego narządów, takich jak penis.

Dla wielu osób wizyta u lekarza z tego typu problemem może wywoływać wewnętrzny opór. Nie należy się jednak obawiać ani tym bardziej wstydzić konsultacji medycznej.

Dla specjalistów w zakresie urologii czy wenerologii terapia schorzeń obejmujących genitalia jest codzienną rutyną.

Jak leczyć krostki na penisie?

Leczenie krost na penisie jest zróżnicowane - dobór metod i środków zależy od konkretnej jednostki chorobowej. Niekiedy nie należy robić absolutnie nic, w innych jednak przypadkach niezbędna jest zaawansowana farmakoterapia.

Jak leczyć czerwone krostki na żołędzi będące symptomem opryszczki? Lekiem pierwszego wyboru jest zazwyczaj acyklowir - analog nukleozydowy o silnym działaniu przeciwwirusowym, hamujący namnażanie się patogenów typu HSV 1 i HSV-2.

Środek ten występuje w tabletkach, maściach i roztworach do wykonywania infuzji. Stosowane są też jego „zamienniki” - zaliczane do tej samej grupy i mające podobne działanie substancje takie jak walacyklowir oraz famcyklowir.

Większość tego typu preparatów dostępnych jest na receptę. Bez przepisu lekarza można jednak kupić niektóre leki zawierające acyklowir w mniejszym stężeniu, a także maść cynkową. Oprócz tego zalecane są działania wspomagające, takie jak antyseptyczne nasiadówki z użyciem rumianku lub sody, osuszanie newralgicznych miejsc wodą utlenioną, czy chłodzenie aloesem.

Jak leczyć białe krostki na żołędzi świadczące o rozwoju mięczaka zakaźnego? W tym przypadku nie stosuje się leków przeciwwirusowych, choć patogeny tego typu stanowią czynnik etiologiczny schorzenia.

Zamiast tego używane są między innymi 5-procentowe roztwory wodorotlenku potasu oraz kwasu salicylowego lub mlekowego, a także hamująca podział komórek podofilotoksyna.

Jest to niezbędne, gdy choroba przebiega w sposób ostry, konsekwencją może być bowiem pozostanie szpecących blizn. Z drugiej jednak strony należy pamiętać, że w lżejszych przypadkach często rezygnuje się z leczenia w ogóle, mając na uwadze, że choroba ustępuje samoistnie w ciągu kilku miesięcy.

Nie zaleca się terapii także w przypadku białych plamek Fordyce'a, które mają charakter fizjologiczny. Podobnie rzecz wygląda w przypadku prosaków. Ewentualnie można zastosować laserowe usuwanie zmian, które jest jednak zabiegiem obciążającym dla pacjenta i mającym charakter głównie estetyczny.

Uczulenie na lateks jest uciążliwe, jednak metoda leczenia w tym przypadku jest trywialnie prosta. Zdecydowana większość odczynów alergicznych ustępuje samoistnie w ciągu 24 godzin, a najskuteczniejszą formą terapii jest unikanie ponownego kontaktu z substancją uczulającą.

Wystarczy zatem stosować prezerwatywy nielateksowe, poliizoprenowe, zaprojektowane specjalnie dla alergików. W stałych związkach można też zrezygnować z używania kondomów na rzecz na przykład antykoncepcji hormonalnej.

Nie ma sensu stosowanie w takim przypadku leków, ani ogólnoustrojowych, ani też miejscowych maści czy kremów.

Antybiotyk na krosty na penisie? Leki tego typu mogą mieć zastosowanie w przypadku chorób bakteryjnych lub grzybiczych, ale nigdy wirusowych - w ostatnim z wymienionych przypadku z założenia są nieskuteczne.

Wskazaniem do antybiotykoterapii jest między innymi kiła. W tym przypadku stosuje się pochodne beta-laktamowej penicyliny, tudzież tetracyklinę i jej pochodne, takie jak doksycyklina. Preparaty te zazwyczaj podaje się w zastrzykach.

A jak leczyć wysypkę na penisie, jeśli jest ona konsekwencją infekcji grzybiczej? W cięższych przypadkach także można zastosować antybiotyk, a dokładniej mówiąc - starą i sprawdzoną nystatynę, która wykazuje silne działanie przeciwgrzybicze.

Częściej jednak wykorzystuje się leki syntetyczne, takie jak flukonazol, będący pochodną triazolu. Powszechnie używane są też maści o działaniu miejscowym, zawierające substancje grzybobójcze, w tym m.in. klotrimazol i inne pochodne imidazolu.

Krostki na penisie u dzieci

Różnego typu wykwity skórne w obrębie narządów płciowych są typowe nie tylko dla dorosłych mężczyzn aktywnych seksualnie, ale też dla małych dzieci oraz chłopców w wieku dojrzewania.

Czerwony penis u dziecka, wraz z towarzyszącą mu wysypką na samym prąciu oraz na mosznie, pośladkach i okolicach odbytu, są typowymi objawami pieluszkowego zapalenia skóry, będącego konsekwencją przegrzania i przemoczenia miejsc intymnych, a także działania bytujących w tym środowisku patogenów.

Drobne wykwity mogą się okazać również zwykłymi potówkami - są to wypełnione surowiczą treścią krostki pojawiające się w wyniku oddziaływania wysokich temperatur.

Przyczyną wysypki na penisie u dziecka jest też często zwykłe podrażnienie lub prosta alergia kontaktowa, związane z działaniem substancji zawartych w środkach do mycia i pielęgnacji, czy proszkach do prania.

Krostki na penisie u chłopczyka miewają również charakter idiopatyczny, tudzież związany z burzą hormonalną w pierwszych miesiącach życia - efektem tego mogą być między innymi białe prosaki.

Wysypka na siusiaku u dziecka może być symptomem grzybicy, na którą bardzo podatne są maluchy w pierwszym okresie życia.

Należy przypomnieć, że choroba ta ma związek z niedoborami odporności, te zaś występują w tym czasie powszechnie, zarówno w związku z niedojrzałością układu immunologicznego, jak też licznymi infekcjami i częstym stosowaniem antybiotyków.

Największym zagrożeniem jest w przypadku noworodków i niemowląt opryszczka. Infekcja przenoszona z matki na dziecko w czasie porodu rzadko ogranicza swój zasięg jedynie do narządów płciowych.

Choroba atakuje też oczy, inne partie ciała, a także narządy wewnętrzne. Jeśli przeistoczy się w postać przewlekłą, wiązać będzie się ze śmiertelnym ryzkiem dla malucha.

Nawet po podaniu leków odsetek zgonów w takiej sytuacji sięga 30 procent, a w przypadku braku interwencji medycznej jest to aż 90 procent (dane: A. Karowicz-Bilińska i inni).

Kiedy wysypka na penisie jest groźna?

Czy wysypka na penisie jest groźna? W wielu sytuacjach wykwity mają charakter wyłącznie estetyczny, tudzież związane są z chorobami łatwo poddającymi się leczeniu. Ale też w niektórych przypadkach rozwój wydarzeń może być bardzo niekorzystny.

Zmiany na prąciu same w sobie stanowią co najwyżej umiarkowane źródło dyskomfortu. Należy jednak zwrócić uwagę na kilka szczególnych przypadków, w których tego typu manifestacje mogą stanowić jedynie preludium do znacznie poważniejszych problemów.

Wypryski na penisie w przebiegu zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) z reguły są łagodne i samoustępujące, jednak ich odmiana, jaką są kłykciny Buschkego-Lowensteina uchodzi za stadium przedrakowe.

I choć są to przypadki relatywnie rzadkie, zdarza się, że zmiany tego typu przemieniają się w groźnego raka płaskonabłonkowego.

Utrzymująca się latami kiła to nie tylko krosty na napletku i inne tego typu niegroźne objawy skórne, ale też niezwykle niebezpieczne powikłania, wśród których można wymienić m.in.:

  • zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
  • stany zapalne nerek i wątroby,
  • uszkodzenia i zaburzenia układu krążenia oraz nerwowego

i wiele innych.

Nieleczona, przewlekła lub nawracająca grzybica prącia może natomiast wywołać stan zapalny najądrza oraz prowadzić do przerostu gruczołu prostaty. W skrajnych przypadkach konsekwencją bywa niepłodność typu męskiego.

Czytaj również

Bibliografia

  • Ewelina Biało-Wójcicka, Sławomir Majewski, Katarzyna Łoza, Opryszczka genitalna – profilaktyka zakażeń wirusem opryszczki, Przegl Dermatol 2015, 102, 1–7.
  • Beata Walkowiak, Jakub Namysł, Janusz Prokop, Ryszard Żaba, Opryszczka narządów płciowych – klinika i epidemiologia, Post Dermatol Alergol 2007; XXIV, 4: 194–201.
  • Ewa Sulkowska, Kiła - nowa diagnostyka starej choroby, Journal of Transfusion Medicine 2015, tom 8, nr 4, 157–159.
  • Grzegorz Słomian, Małgorzata Chrószcz, Rozległe kłykciny kończyste okolicy odbytu, moszny i prącia z ogniskami raka płaskonabłonkowego — opis przypadku, Onkologia w Praktyce Klinicznej 2009, tom 5, nr 1, 33–36.
  • Ji Hyun Lee i inni, Clinicopathologic Manifestations of Patients with Fordyce’s Spots, Ann Dermatol Vol. 24, No. 1, 2012.
  • Agata Karowicz-Bilińska i inni. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące postępowania w przypadku zakażenia wirusem HSV w położnictwie, Ginekol Pol. 2015, 86, 715-717.
  • Irmina Ranosz-Janicka, Kłykciny kończyste – przyczyny, objawy i leczenie, https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/wenerologia/295710,klykciny-konczyste-przyczyny-objawy-i-leczenie, [data dostępu:24.10.2022].
Piotr  Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Artykuł napisany przez
Piotr Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Dziennikarz wyróżniony w konkursie "Dziennikarz Medyczny Roku 2023". Autor tysięcy publikacji o tematyce medycznej, ekonomicznej, politycznej i społecznej. Przez 15 lat związany z Dziennikiem Łódzkim i Polska TheTimes. Z wykształcenia socjolog stosunków politycznych, absolwent Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Po godzinach fotografuje, projektuje, maluje, tworzy muzykę.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Choroby intymne u mężczyzn
Czerwone plamki na penisie - co oznaczają?
Choroby męskich narządów płciowych
Choroba Peyroniego - przyczyny, objawy i leczenie. Czy istnieją na nią domowe sposoby?
Mężczyzna w majtkach
Przepuklina mosznowa: objawy, przyczyny, operacja i leczenie
Operacja przepukliny mosznowej
Podobne artykuły
Mężczyzna odczuwa objawy infekcji intymnej
Pieczenie penisa - po i podczas stosunku. Objawy i przyczyny
Zapalenie jądra - przyczyny, objawy i leczenie domowe. Ile trwa?
Mężczyzna z bólem jądra
Ból jąder u dzieci, nastolatków i dorosłych
Krostki na męskim narządzie płciowym
Krostki na penisie - czerwone, białe i inne. Co oznaczają i jak leczyć?
Choroby penisa czerwone plamy
Białe krostki na penisie - prosaki i kaszaki. Jak się ich pozbyć?

Reklama


Jak odżywić skórę od wewnątrz?
Dowiedz się!