Reklama
Zasady diety cukrzycowej
Osoba z cukrzycą powinna zwracać szczególną uwagę na to co zjada. Cukrzyk powinien stosować się do odpowiadnich zasad diety:
- Dieta dla cukrzyka powinna być obfita w ziemniaki, groch, fasolę, soczewicę, zieloną sałatę i świeże ogórki.
- Dania diabetyków powinny być bogate w pełnoziarniste produkty zbożowe: kasze, płatki, pieczywo razowe.
- Potrawy powinny zawierać jak najmniej tłuszczów zwierzęcych takich jak smalec, boczek, tłuste wędliny i mięsa. Z tych ostatnich należy wybierać tylko chude gatunki.
- Jadłospis cukrzyka powinien być ubogi w masło, majonez, tłustą śmietanę i mleko, a bogaty w tłuszcze roślinne.
- W szczególności polecana jest oliwa z oliwek (z pierwszego tłoczenia) i olej rzepakowy.
- Warto wystrzegać się soli i cukru oraz produktów zawierających ich dużą ilość: słodkich soków i napojów, dżemów, słodyczy, miodu, oraz żółtych serów i słonych wędlin.
- Po godzinie 18 nie należy jeść owoców. Jadłospis dla cukrzyków powinien być pozbawiony bananów, daktyli, winogron i owoców suszonych.
Reklama
Produkty i potrawy zalecane w diecie cukrzycowej
Dieta cukrzycowa wymaga ograniczenia jedzenia nasyconych kwasów tłuszczowych (zawartych głównie w mięsie). Jedz jak najmniej produktów zawierających cukier - zapobiega to znacznym wahaniom stężenia glukozy we krwi oraz nadwadze.
Jadaj w cyklicznych odstępach czasu. Łatwiej utrzymać prawidłowe stężenie glukozy we krwi, jedząc 5 posiłków dziennie co 2-3 godziny. Regularne posiłki oraz właściwy dobór produktów i sposób ich przyrządzania są głównymi elementami diety cukrzyka.
Produkty zbożowe
Dieta w cukrzycy narzuca pacjentowi spożywanie pieczywa razowego, żytniego z dodatkiem otrąb i nasion, typu graham oraz chleba chrupkiego. Dobrym rozwiązaniem są grube kasze: pęczak, gryczana, jaglana, grube makarony z mąki razowej, ryż brązowy oraz płatki owsiane.
Warzywa i owoce
Dieta diabetyka musi być bogata w warzywa (ok. 500g/dobę) i owoce (200-300g/dobę).
Przepisy dla cukrzyków powinny zawierać ziemniaki, pomidory, ogórki świeże i kiszone, rzodkiewkę, sałatę zieloną, brokuły, brukselkę, cukinię, cykorię, fasolkę szparagową, kalafior, kapusty, kapustę pekińską, paprykę, pory, szparagi, koperek, zieloną pietruszkę, kabaczek, szczypiorek, natkę pietruszki, seler naciowy, grzyby, owoce jagodowe, owoce cytrusowe, kiwi, jabłka, truskawki, wiśnie, brzoskwinie, morele, nektarynki.
Mleko i produkty mleczne
Mleko raczej powinno być wyeliminowane z diety cukrzycowej, chyba że będzie to rzadko spożywane mleko o niskiej zawartości tłuszczu. Jadłospis cukrzyka można uzupełniać serami twarogowymi: chudymi, ziarnistymi o obniżonej zawartości tłuszczu.
Mięso, wędliny, ryby
Dieta przy cukrzycy wymaga od chorych sięgania po mięso chude: cielęcina, indyk, kurczak, konina, wołowina, królik, dziczyzna. Tłuste wędliny takie jak boczek powinny zostać zamienione na wędliny chude: szynka wołowa, drobiowa, polędwica drobiowa.
Zamiast mięsa warto częściej sięgać po świeże ryby: dorsz, flądra, mintaj, morszczuk, pstrąg strumieniowy, sandacz, sola, szczupak.
Tłuszcze
Zamiast tłuszczów zwierzęcych należy korzystać z roślinnych takich jak oliwa z oliwek i olej rzepakowy (można je również spożywać na surowo i poddawać obróbce termicznej).
Reklama
Produkty i potrawy niewskazane w diecie cukrzycowej
Produkty zbożowe
Przy diecie cukrzycowej nie należy spożywać pieczywa pszennego, pieczywa z dodatkiem miodu lub karmelu oraz mąki pszennej. Potrawy dla cukrzyków nie powinny być rozgotowane: kasza, ryż, makaron, błyskawiczne płatki śniadaniowe, (produkty rozgotowane powodują szybki wzrost glikemii poposiłkowej).
Warzywa i owoce
Nie wszystkie warzywa i owoce są zdrowe w diecie przy cukrzycy. Warzywa rozgotowane, buraki zasmażane, marchew oprószana (ma wysoki indeks glikemiczny). Warzywa z puszki (zawierają dużo soli), frytki, ziemniaki puree (rozgotowane powodują szybki wzrost glikemii poposiłkowej), banany, winogrona owoce z puszki, owoce bardzo dojrzałe i owoce suszone mają niekorzystne działanie w cukrzycy.
Mleko i produkty mleczne
Przepisy diety cukrzycowej nie zawierają tłustego i skondensowanego mleka, zabielaczy do kawy, śmietany oraz tłustych serów do smarowania typu „fromage”, śmietankowych, dojrzewających, podpuszczkowych, serów topionych i słodzonych deserów mlecznych.
Mięso, wędliny, ryby
Tłuste gatunki mięsa jak wieprzowina, baranina, gęsi, kaczki, wszystkie podroby tłuste, drobno mielone, salami, pasztety, pasztetowa, parówki, boczek, kiełbasy nie powinny się znaleźć w żadnym jadłospisie cukrzyka.
Podobnie jak tłuste ryby smażone na maśle lub panierowane, krewetki, kawior, kalmary, małże, jajecznica na maśle, boczku, słoninie i smalcu.
Tłuszcze
Tłuszcze zwierzęce w diecie cukrzycowej są zdecydowanie odradzane (masło, słonina, smalec i margaryny twarde).
Cukier i słodycze
W jadłospisie cukrzyka nie powinny się także znaleźć: cukier, miód i słodycze zawierające tłuszcz: ciasta z masami, czekolada mleczna lub owocowa, batony, wafelki z nadzieniem, chałwa i desery tłuste
Właściwe odżywianie jest jednym z elementów koniecznych do utrzymania dobrego stanu zdrowia pacjentów chorujących na cukrzycę. Terapię żywieniową należy stosować zarówno u pacjentów z zaburzoną gospodarką węglowodanową (stanem przedcukrzycowym) jak i u pacjentów ze zdiagnozowana cukrzycą, wymagających podawania leków doustnych lub insuliny.
Dieta dla cukrzyków, może być stosowana przez osoby niechorujące na cukrzycę, ponieważ właściwie nie różni się od prawidłowo zbilansowanej diety dla osób zdrowych, posiadając wszystkie niezbędne witaminy oraz składniki odżywcze i mineralne.
Dieta dla cukrzyka może być punktem wyjścia do zdrowego trybu życia przez odrzucenie niewłaściwego sposobu odżywiania. Najlepsza dieta diabetyka to taka, którą opracujesz sam w oparciu o fachową wiedzę, własne gusta kulinarne i konsultację lekarską.
Reklama
Przygotowanie posiłków dla cukrzycków
Przygotowując posiłki warto stosować podstawowe zasady i techniki charakterystyczne dla zdrowej diety. Przede wszystkim trzeba stosować małą ilość tłuszczu i przygotowywać posiłki w taki sposób, żeby były smaczne, a zarazem zdrowe.
Dopuszcza się krótkie smażenie w małej ilości oliwy z oliwek lub oleju rzepakowym, ale najzdrowszym sposobem jest gotowanie w wodzie, duszenie bez dodatku tłuszczu, gotowanie na parze, pieczenie w folii spożywczej.
Aby nieco obniżyć indeks glikemiczny przygotowanych potraw nie należy rozgotowywać warzyw, kasz, makaronów i ryżu.
W zależności od wieku, masy ciała, osobistych celów samokontroli, spożywana codziennie ilość każdego z produktów, będzie inna dla każdej osoby. Są jednak podstawowe rzeczy, które trzeba wiedzieć o każdej z grup.
Tłuszcze, Oleje, Słodycze
Chorzy na cukrzycę powinni zrezygnować z produktów bogatych w tłuszcze nasycone (pochodzenia zwierzęcego), stosując w zamian niewielkie ilości wielo- i jednonienasyconych tłuszczów i olejów (tłuszcze roślinne).
Brak węglowodanów w tych produktach nie oznacza jednak, że można je jeść bez konsekwencji.
Słodycze nie są zakazane w menu diabetyka, jednak ze względu na fakt, że są to zazwyczaj mocno przetworzone produkty o wysokiej zawartości cukrów prostych, należy je z rozwagą wpisywać w jadłospis cukrzyka. Takie jedzenie jest bogatym źródłem kalorii, które w nadmiarze powoduje tycie.
Mięso
Jest dobrym źródłem białka pełnowartościowego, należy jednak pamiętać, że jest również źródłem tłuszczu i cholesterolu.
Dobrym źródłem białka są również produkty zbożowe czy nasiona roślin strączkowych – jest to jednak białko o niższej wartości odżywczej.
Nabiał
Zawiera dużo węglowodanów, ale produkty z tej grupy muszą być uważnie przeliczane, ponieważ nabiał może być bogaty w tłuszcz, najlepiej jest więc wybierać mleko, ser lub jogurt o niskiej zawartości tłuszczu lub też jeść małe porcje odpowiedników bogatych w tłuszcz.
Owoce i warzywa
Większość warzyw zawiera mało węglowodanów prostych, a dużo błonnika i substancji odżywczych, w związku z tym stanowią one istotny składnik posiłków chorych na cukrzycę.
Owoce dla cukrzyka są bogatym źródłem wartości odżywczych, dlatego stanowią istotny składnik zbilansowanej diety.
Jakie owoce można jeść przy cukrzycy? Agrest, ananasy, arbuzy, awokado, borówki, brzoskwinie, cytryny, czarne jagody, czereśnie, grejpfruty, gruszki, jabłka, jeżyny, maliny, mandarynki, melony, morele, papaje, pomarańcze, porzeczki (białe i czerwone), poziomki, truskawki, wiśnie, żurawiny.
Zboża
Żywność powstająca na bazie produktów zbożowych stanowi główny składnik każdej zdrowej diety, także żywieniu w cukrzycy. Produkty te zawierają największe ilości węglowodanów i będą najsilniej wpływać na stężenie glukozy we krwi.
Jaki chleb dla cukrzyka? Chleb dla cukrzyka powinien być zrobiony głównie z mąki razowej lub żytniej z dodatkiem otrąb i nasion. Zaleca się też chleb chrupki.
Pamiętaj, że nie istnieje uniwersalna dieta cukrzycowa, ponieważ organizm każdego człowieka jest inny. Może się zdarzyć, że potrawy uchodzące za bezpieczne dla jednych chorych u innych mogą wywołać duży wzrost glikemii. Wówczas trzeba z nich zrezygnować.
