Dla Ciebie, na zdrowie!

Ambroksol - jakie ma właściwości i na co pomaga? Dawkowanie

Ambroksol jest podstawowym lekiem sekretolitycznym stosowanym w leczeniu kaszlu produktywnego, który popularnie nazywa się kaszlem mokrym. Chociaż to dość wiekowy środek, to nadal jest wykorzystywany jako jeden z leków pierwszego rzutu w leczeniu kaszlu mokrego u dzieci i dorosłych. Dzięki swym właściwościom rozrzedza zalegającą w płucach wydzielinę oraz stymuluje odruch kaszlowy, co sprawia, że jest ona łatwiej ewakuowana. Sprawdź, kiedy sięgnąć po leki z ambroksolem.
Wzór chemiczny ambroksolu
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Ambroksol to jeden z podstawowych środków stosowanych w leczeniu kaszlu mokrego.
  • Może być pomocny przy terapii takich chorób, jak mukowiscydoza, astma, POChP, czy zapalenie oskrzeli.
  • Ambroksol można kupić bez recepty w każdej aptece.
SPRAWDŹ TEŻ: Leki na kaszel - nazwy preparatów w syropie i tabletkach
Spis treści

Co to jest ambroksol?

Lek ambroksol został opatentowany w 1966 roku, a do powszechnego użytku wszedł dopiero w 1979 roku. Pomimo ponad czterdziestu lat obecności na rynku farmaceutycznym jest to wciąż wiodący preparat oczyszczający drzewo oskrzelowe z nadmiernego śluzu.

Stosowany jest przede wszystkim w astmie, POChP (Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc), mukowiscydozie, anginie, czy zapaleniu oskrzeli.

Mechanizm działania ambroksolu polega na zmniejszaniu zawartości mukopolisacharydów i albumin w śluzie, rozrzedzając go i czyniąc mniej lepkim. Czy śluz w drzewie oskrzelowym to normalne zjawisko?

Tak, jest on potrzebny by utrzymywać stałe nawilżenie. Jednak w czasie choroby jego ilość wzrasta oraz zwiększa się jego gęstość i lepkość.

Pod wpływem chlorowodorku ambroksolu zalegający w drzewie oskrzelowym śluz zostaje rozrzedzony, a następnie łatwiej wydalony z organizmu poprzez naturalne odruchy kaszlowe.

Dodatkowo działanie ambroksolu polega na stymulowaniu wytwarzania surfaktantu, czyli środka niezbędnego do prawidłowego działania pęcherzyków płucnych.

Stosowany miejscowo w postaci tabletek do ssania wykazuje ambroksol działanie przeciwzapalne.

Wskazania do stosowania ambroksolu. Na co pomaga?

Ambroksol jest mukolitykiem, czyli substancją która rozrzedza, upłynnia i zmniejsza lepkość zalegającego w drzewie oskrzelowym śluzu. Dzieje się tak poprzez rozrywanie mostków dwusiarczkowych w mukoproteinach, które współtworzą wspomniany śluz.

Mukolityki stosuje się w leczeniu kaszlu mokrego (czyli tzw. Produktywnego) w przebiegu takich schorzeń, jak: mukowiscydoza, POChP, astma oskrzelowa, zapalenia oskrzeli, krtani czy zatok.

Może być stosowany także w przypadku zwykłego przeziębienia, jeśli towarzyszy mu wzrost ilości zalegającego śluzu w drzewie oskrzelowym.

Można stosować ambroksol dla dzieci od pierwszego roku życia, jak i dla dorosłych. Przyjmuje się go najczęściej doustnie, jednakże często można spotkać także recepty na ambroksol do inhalacji.

W przypadku przewlekłego zapalenia zatok bardzo często zdarza się, że zalegająca w zatokach nosowych wydzielina spływa do gardła i dalej może zalegać w oskrzelach. Można wtedy sięgnąć po ambroksol na zatoki. 

W jakiej postaci występuje ambroksol w lekach?

Ambroksol występuje w wielu różnych formach dzięki czemu będzie idealny zarówno dla małych dzieci, jak i osób dorosłych. W przypadku pacjentów po 12. roku życia można podawać ambroksol w tabletkach.

Dla pacjentów młodszych lub takich, którzy mają problem z połykaniem, można użyć z powodzeniem ambroksolu w syropie.

Dla całkiem małych dzieci stworzono krople z ambroksolem. Tę bogatą rodzinę preparatów uzupełniają jeszcze płyn do inhalacji oraz tabletki z ambroksolem do ssania.

Dawkowanie ambroksolu - jak długo podawać lek?

Jak powinno wyglądać prawidłowe dawkowanie ambroksolu? Jest to oczywiście uzależnione od postaci leku, którą chcemy stosować oraz jego dawki.

W przypadku tabletek o przedłużonym uwalnianiu powinno się stosować jedną wskazaną porcję dziennie. Zwykłe tabletki o natychmiastowym uwalnianiu podaje się jeden, dwa lub trzy razy dziennie, w zależności od dawki ambroksolu i wieku pacjenta.

Dawkowanie ambroksolu w syropie jest również ściśle uzależnione od stężenia preparatu i wieku pacjenta.

Jak długo podawać ambroksol? Zwyczajowo lek można przyjmować, aż do ustąpienia objawów, czyli de facto do całkowitego oczyszczenia drzewa oskrzelowego z zalegającego śluzu.

Jeśli jednak po 7, maksymalnie 10 dniach nie ma żadnej poprawy, należy niezwłocznie skonsultować się ze swoim lekarzem pierwszego kontaktu.

Czy można podawać ambroksol przed snem? Jest to silnie przeciwwskazane. Środek ten poza zdolnością do rozrzedzania zalegającej wydzieliny ma właściwości wykrztuśne.

To sprawia, że pacjent kaszle częściej i intensywniej niż normalnie. Podanie ambroksolu na noc sprawi, że będzie miał problemy z zaśnięciem z powodu intensywnego kaszlu.

Pamiętaj, aby zawsze stosować lek zgodnie z zaleceniami lekarza oraz informacjami zawartymi w ulotce ambroksolu, która jest dołączona do każdego opakowania.

Skutki uboczne i przeciwwskazania do przyjmowania ambroksolu

Działania niepożądane ambroksolu są raczej niewielkie. Z tego też powodu jest to lek, który można podawać także małym dzieciom. Niemniej, należy uważać na takie objawy jak nudności, wymioty, bóle brzucha, czy głowy. Lek powinno się wtedy natychmiast odstawić i skontaktować z lekarzem.

Do innych skutków ubocznych ambroksolu należą także suchość błony śluzowej jamy ustnej, zawroty głowy, obrzęk naczynioruchowy, świąd, czy ciężkie reakcje skórne.

Przeciwwskazania ambroksolu do stosowania obejmują przede wszystkim wszelkiego rodzaju uczulenia na lek lub jakikolwiek składnik pomocniczy stosowany przy produkcji tego preparatu.

Dodatkowo nie można jednocześnie przyjmować środków hamujących kaszel, gdyż leki te działają przeciwstawnie wobec siebie.

Można za to na przykład stosować ambroksol rano lub po południu, a środek przeciwkaszlowy dopiero na noc, przed snem. Jeśli pacjent cierpi na niewydolność wątroby lub nerek to powinien się skonsultować wcześniej z lekarzem.

Czy można stosować ambroksol w ciąży albo w czasie karmienia piersią? Nie zaleca się podawania tego leku w I trymestrze ciąży.

W późniejszym okresie jest to możliwe po konsultacji z lekarzem, jeśli sytuacja naprawdę tego wymaga. Ponadto nie powinno się stosować ambroksolu w czasie karmienia piersią.

Ambroksol na receptę i bez recepty

Czy ambroksol jest na receptę? Wszystkie preparaty zawierające w składzie ambroksol są dostępne w Polsce bez recepty, z jednym wyjątkiem.

Jest nim Mucosolvan Inhalacje, czyli specjalistyczny płyn przeznaczony do podawania w nebulizacji przy pomocy inhalatora.

Największą popularnością cieszą się jednak syropy wykrztuśne z ambroksolem. Preparaty mają także w większości swoje odpowiedniki w tabletkach, jednak formy płynne są zdecydowanie popularniejsze.

Cena syropów z ambroksolem waha się w granicach od dziesięciu do dwudziestu kilku złotych. Wszystko zależy oczywiście od apteki oraz od wielkości opakowania, czy stężenia syropu.

Czytaj również

Bibliografia

  • Medycyna Praktyczna; https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=80 [data dostępu: 13.07.2022]
  • K. Mrówka-Kata, D. Kata, G. Namysłowski, K. Banert, P. Namysłowski; Miejsce leków mukolitycznych w leczeniu schorzeń górnych dróg oddechowych; Forum Medycyny Rodzinnej; 2010; tom 4; nr 1; 59-64
  • W. Skorupa; Leki mukolityczne i wykrztuśne; Nowa Klinika; 2001; 8 (5); 524-526 .
Mgr farm. Wojciech Ziółkowski
Artykuł napisany przez
Mgr farm. Wojciech Ziółkowski
Magister farmacji. Pracuje w aptece ogólnodostępnej oraz kieruje Działem Farmacji Centrum Okulistycznego. Aktywny członek samorządu aptekarskiego W czasie siedmioletniej pracy zawodowej rozwiązał nieskończoną ilość problemów z zakresu stosowania leków oraz prowadzenia właściwej terapii. W swojej pracy stawia na bezpośredni i partnerski kontakt z pacjentem, co umożliwia mu jasne przekazywanie medycznych zaleceń. Interesuje się interakcjami lekowymi oraz bezpieczeństwem terapii, zwolennik metod opartych na EBM (Evidence Based Medicine). Prywatnie szczęśliwy mąż, tata Krzysia oraz fan piłki nożnej i gotowania.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii
Przeczytaj artykuł
Kamfora: działanie, zastosowanie i właściwości. Jaki olejek?
Olejek kamforowy w szklanych butelkach
Przeczytaj artykuł
Metamizol - działanie, dawkowanie i cena. Jak stosować?
Kobieta z bólem brzucha
Przeczytaj artykuł
Metformina - działanie, dawkowanie i skutki uboczne. Cena
Kobieta mierzy poziom glukozy we krwi
Podobne artykuły
Zwór chemiczny atenololu
Atenolol - działanie i dawkowanie. Gdzie są dostępne zamienniki?
Wzór chemiczny alfakalcydolu
Alfacalcidol - działanie. Czy zamienniki są dostępne w Polsce?
Przyrządzanie domowych kosmetyków z pomocą gliceryny kosmetycznej
Gliceryna kosmetyczna - jakie ma właściwości izastosowanie?
Substancja kosmetyczna o nazwie cyklopiroksolamina
Cyklopiroksolamina - właściwości i zastosowanie w kosmetyce
Może to Cię zainteresuje
Sproszkowana chlorella
Chlorella - właściwości i działanie. Z czym nie łączyć?
Antyoksydanty
Wolne rodniki - powstawanie i skutki. Jak się ich pozbyć?
Olej lniany na drewnianej desce z ziarnami siemienia lnianego
Olej lniany - właściwości i skutki uboczne. Na co pomaga?
Korzeń żeń-szenia na wiklinowym półmisku
Żeń-szeń - jakie ma właściwości i na co pomaga? Działanie

Jaki aparat słuchowy wybrać?
Kliknij tutaj!